یکی از منتقدین کتاب"انسان خردمند" نوشته آقای نوح هراری، فیلسوف اسرائیلی، می گوید زمانی منبعی از جمعی از محققین آمریکایی و آلمانی خواست تا در باره فیلها تحقیق نموده و گزارش کار و تحقیق شان را به شکل کتابی درآورده تحویل دهند. آمریکایی ها کتابی نوشتند در دو صد صفحه و اسم آن کتاب را گذاشتند: "همه چیز در باره فیل."
آلمانی ها هم نشستند و تحقیقات شان را در باره این حیوان آنگونه که لازم می دانستند و خوی و عادت شان ایجاب می کرد، و باید می بود، در ده جلد تکمیل نمودند. بلی، در ده جلد!!
می دانید اسم کتاب شان را چه گذاشتند؟ چه حدس می زنید؟
خیلی حیران کننده؛ برخلاف آمریکایی ها، اسم کتاب را گذاشتند: "مقدمه ای در باره فیل."
"همه چیز در باره فیل" ، در دو صد صفحه و یک جلد، و "مقدمه" در ده جلد و کم- بیش چهار هزار صفحه!
وقتی مردمان"شکسته نفس و واقع بین"، مردمانی که می دانند در برابر هستی حیثیت سر سوزن را هم ندارند، تحقیقات شان را در باره یک حیوان، تنها یک حیوان، در ده جلد تهیه می کنند و اسم آن را می گذارند: مقدمه...، لازم میفتد که ما افغان ها هم از گردش به دور ماه و خورشید، دست بکشیم و به زمین خاک آلود خود پایین شویم و دست از فخر فروشی و دعوت دیگران - که احتمالا" خیلی ها بیشتر از ما می دانند و می فهمند به سواد آموزی نزد خود دست برداریم و این نکته را به یاد داشته باشیم که بیشتر از 2400 سال پیش در همین دنیای بزرگ مردمانی متواضع ولی اندیشمندی بودند که می گفتند: بدان جا رسید دانش من، که می دانم، که هیچ نمی دانم...
قصه تمام بود، ولی ما را ایله نکردند و نمادند. مجبور شدیم این مختصر را بنویسم که کتاب را از چشم اندیشمندان و صاحب نظران باید دید، نه از چشم نابینایان، متملق ها و ...
