28.03.2024 بی بی سی د پاکستان دفاع وزیر خواجه محمد اصف یو ځل بیا په پاکستان کې د وروستیو پېښو د پړې ګوته افغانستان ته نيولې ده. نوموړي پر اېکس (پخوانی ټوېټر) ادعا کړې چې "په پاکستان کې د اورپکۍ سرچینه په افغانستان کې ده." د پاکستان دفاع وزیر دا څرګندونې په بلوچستان کې د پوځ پر مرکز او په پښتونخوا کې پر چینايي انجینرانو له مرګونو بریدونه وروسته کړې دي. نوموړي په افغانستان کې د طالبانو پر حکومت تور پورې کړی چې هلته د وسله والو له "پټنځایونو خبر دي" خو د ده په ټکو "د پاکستان پر ضد ازاد بریدونه کوي." په افغانستان کې د طالبانو حکومت ویاند ذبیح الله مجاهد د ښاغلي اصف تازه څرګندونې "بې بنسټه" بللې دي. نوموړي بي بي سي ته ويلي، "افغانستان خپله په تېرو څلوېښتو کلوو کې د جنګ قرباني و او خپله يې مشکلات ګاللي دي، دا چې دلته د ستونزو منبع بلل کېږي دا غلطه خبره ده، له مسووليت تېښته ده او د خپلو ناکاميو توجيح کول دي. طالب چارواکو پخوا هم ویلي وو، چې پاکستان دې خپلې ستونزې په کور دننه حل کړي او د پړې ګوته دې افغانستان ته نه نیسي
|
28.03.2024 بی بی سی اظهارات یک شاعر اهل افغانستان در مراسم شعرخوانی سالانه در حضور علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، واکنشهای گسترده در شبکههای اجتماعی داشته است. در این برنامه شعرخوانی، سه شاعر از افغانستان از جمله نجیب بارور شعر خواندند. او قبل از خواندن شعر خود خطاب به آیتالله خامنهای او را «رهبر تمام فارسیزبانان جهان» خواند و گفت: «من از دورترین نقطه ایران آمدهام، از قلههای هندوکش و از پنجشیر. میخواستم غزلی کوتاه بخوانم اما چیزی را میخوانم شایسته شرف حضرت عالی باشد و بیانگر دیدگاه تاجیکانه ما پنجشیریها». این اظهارات او واکنشها و انتقادهای گستردهای در میان افغانها و بعضی از ایرانیها داشته است. اکثر کاربران او را به خاطر این حرفها نکوهش کردهاند. بعضی به حمایت جمهوری اسلامی ایران از طالبان اشاره کردهاند و عدهای دیگر هم گفتهاند آقای خامنهای «رهبر تمام فارسیزبانان جهان» محسوب نمیشود.
|
28.03.2024 دآزادی رادیو تېره اوونۍ په کندهار او مسکو کې د داعش ډلې له بریدونو وروسته، د امریکا متحدهایالاتو د بهرنیو چارو وزارت د ترهګریزو فعالیتونو لپاره د داعش خراسان ډلې د وړتیا په اړه اندېښنه ښيي. د دې وزارت ویاند مېتیو مېلر چې پرون یې په واشنګټن کې د خبریالانو پوښتنو ته ځوابونه ورکول وویل، متحدهایالاتو روښانه کړې چې د داعش خراسان ډلې په اړه باید هوښیار و اوسوو او د دې هدف لپاره دوی له خپلو متحدانو سره په ګډه کار کوي. هغه په افغانستان کې د داعش خراسان څانګې د ګواښ او فعالیت په اړه وویل: "د افغانستان په اړه باید ووایم چې موږ تل ویلي، مهمه ده چې دا هېواد نور د ترهګرو لپاره په امن پټنځای بدل نهشي، هغوی چې غواړي امریکا ته زیان ورسوي. موږ په افغانستان کې ترهګرو سره د حساب کولو په برخه کې خپله ژمنتیا ښودلې ده، خو موږ طالبانو ته هم روښانه کړې چې په افغانستان کې دننه له ترهګرو ډلو سره مبارزه د دوی په ګټه ده. " د طالبانو حکومت د امریکا د بهرنیو چارو وزارت ویاند د دې څرګندونو په اړه غبرګون نهدی ښودلی، خو له دې وړاندې یې بېلابېلو چارواکو ویلي چې داعش د افغانستان لپاره لوی خطر نهدی. په داسې حال کې چې داعش خراسان څانګې واک ته د طالبانو له بیا ځلي رسېدو وروسته، په طالب چارواکو د بریدونو په ګډون، د افغانستان په بېلابېلو ولایتونو کې خونړۍ حملې کړي دي. په همدې حال کې د امریکا د بهرنیو چارو پخواني وزیر مایک پومپیو نن په خپله ایکسپاڼه په مسکو کې د داعش ډلې برید ته په اشارې لیکلي: "دا برید ښيي چې د داعش ګواښ لا تر اوسه پای ته نهدی رسېدلی. " ښاغلي پومپیو د نیوکې په ډول دا هم لیکلي: "د افغانستان په اړه د بایډن چلند دا ګواښ لا زیات کړی دی." له دې وړاندې جمهوري غوښتونکي سناتور لیندسي ګراهام په افغانستان کې د داعش خراسان ډلې په مرکزونو د بریدونو غوښتنه کړې وه. ښاغلي ګراهام په خپله ایکسپاڼه لیکلي وو: "باید په افغانستان کې د داعش خراسان ډلې اړوند اهداف سخت په نښه کړو او مخکې له دې چې ناوخته شي، د هغوی عملیات شنډ کړو. " د ویلو ده چې د یکشنبې په ورځ د امریکا متحدهایالاتو د استازو جرګې د بهرنیو اړیکو کمېټې مشر مایکل مککال هم د داعش خراسان څانګې د عملیاتي توان لوړېدو ته اندېښنه ښودلې وه. مککال د " CBS "ټلویزیون "Face the Nation "خپرونه کې د دې پوښتنې په ځواب کې چې ایا داعش کولای شي په امریکا برید وکړي ویلي و؛ "هغه ته داسې برېښي. " خو د طالبانو حکومت بیا تل ادعا کړې چې اجازه نه ورکوي، څو د افغانستان خاوره د نورو هېوادونو پر ضد وکارول شي.
|
28.03.2024 صدای آلمان بنا به تصمیم وزیر داخله آلمان، در آینده سوالاتی راجع به یهودستیزی، حق وجود اسرائیل و زندگی یهودیان در آلمان به امتحان شهروندی اضافه میشوند.
هرکس که در آلمان میخواهد تابعیت این کشور را به دست بیاورد، باید در آینده به سوالاتی راجع به یهودستیزی، حق وجود اسرائیل و زندگی یهودیان در آلمان پاسخ دهد. یک سخنگوی وزارت داخله آلمان فدرال روز سه شنبه به خبرگزاری کاتولیک (ک ان ا) گفت که این کار به دستور نانسی فیزر، وزیر داخله المان انجام شده است. او اطلاعاتی را که در این ارتباط در وب سایت خبری «شپیگل آنلاین» در طی همان روز نشر شده بود، تایید کرد. بنا به این گزارش قرار است در آینده در امتحان شهروندی طور مثال به سوالاتی در این باره پاسخ داده شود که »عبادتکده یهودیان چه نام دارد. کشور اسرائیل چه زمانی تاسیس شده است و چرا آلمان در قبال اسرائیل مسئولیت ویژهای دارد.« یوتیوب دویچه وله دری را ببینید سخنگوی وزارت داخله آلمان در این باره که دقیقا چه سوالاتی قرار است به امتحان شهروندی علاوه گردند، پاسخ مشخصی نداد. به گفته او اعضای حکومت ائتلافی آلمان فدرال باید در مورد تغییرات برنامهریزی شده به توافق برسند.
|
28.03.2024 دامریکا غږ د چین موټر جوړونکو شرکتونو دا اونۍ د تایلنډ په پایتخت بنکاک کې د موټرو په نړیوال نندارتون کې د نورو پرمختللو بریښنایي موټرو ترڅنګ داسې موټر هم نندارې ته ایښي دي چې الوتلی شي. د چین ایکس پینګ شرکت د الوتکو موټرو جوړولو څانګې "ایرو اچ ټي" په دې نندارتون کې د "ویاګر ایکس-۲" موټر نندارې ته ایښی دی. د "ویاګر ایکس-۲" جوړوونکو د مارچ په پیل کې وویل چې موټر یې د چین په جنوبي ښار ګوانګژو کې په کمه ارتفاع کې تمریناتي الوتنه ترسره کړې ده. په چین کې د الوتونکو موټرو جوړولو ته پام په داسې حال کې زیات شوی چې حکومت ددغه هېواد "په مشخصو سیمو کې" الوتونکو موټرو ته د فعالیت اجازه ورکړې ده. په عین وخت کې، د چین "هیبي جیانکسین" په نوم شرکت د سلواکیا د "کلاین ویژن" شرکت څخه د هوايي موټرو د جوړولو جواز پیرلی دی. د سلواکیا حکومت وړاندې د "کلاین ویژن" شرکت ته د خپل الوتونکي موټر د جوړولو او پرواز کولو د مسئونیت جواز ورکړی و. پر چینايي شرکت باندې ددغه جواز د پیرلو قیمت ندی څرګند شوی. ددې جواز له پیرلو سره، چینایي شرکت ته ځانګړي حقونه ورکړل شوي چې تصدیق شوي الوتونکي موټر په چین کې تولید او وپلوري. بل خوا، د "اوټو فلایټ" په نوم یو شرکت تېره میاشت د یو مسافر وړونکي ډرون تمریناتي پرواز ترسره کړ چې په ترڅ کې یې د چین د شینژین او ژوهای ښارونو ترمنځ د موټر د درې ساعتونو مزل په یوازې ۲۰ دقیقو کې ووهل شو. په ۲۰۲۳ کال کې د "اي هانګ" په نوم یو شرکت ته په چین کې د الوتونکو ټکسي موټرو د فعالیت د خوندیتوب سند ورکړل شو. چین د بریښنايي موټرو په برخه کې په نړیواله کچه مخکښ ګڼل کیږي. شنونکي باور لري چې په دغه هېواد کې د الوتونکو موټرو پرمختګ به د ترانسپورت په صنعت کې د ستر پرمختګ لامل شي.
|
28.03.2024 صدای امریکا نمایندگی دایمی افغانستان در مقر سازمان ملل متحد در ژنیو، خواستار تحقیق مستقل دربارۀ تخلفات و سواستفادههای سیستماتیک که در حاکمیت طالبان جریان دارد، شده است. ثریا عزیزی، یکی از اعضای نمایندگی دایمی افغانستان در ژنیو سه شنبه ۲۶ مارچ (هفتم حمل) گفت که از سه سال گذشته، مردم افغانستان همچنان از تخلفات و سواستفادههای سیستماتیک حکومت طالبان رنج میبرند. او در شورای حقوق بشر ملل متحد گفت که با فرارسیدن فصل بهار و سال تعلیمی جدید، دختران افغان نمیتوانند به مکتب بروند. به گفتۀ عزیزی، یک انگیزه متحد برای تغییر وجود دارد و تاریخ به یاد داشته باشد که شورای حقوق بشر ملل متحد اقدام قاطع، شرافتمندانه و دلسوزانه خود را برای بازگرداندن حیثیت و کرامت هر یک از شهروندان افغانستان پیریزی میکند. ثریا عزیزی افزود: "ما از یک میکانیزم تحقیق مستقل و اقدام یکپارچه برای اطمینان از پاسخگویی و صلح حمایت میکنیم. بیایید در این بهار با بازسازی امید و عزت برای هر شهروند افغانستان، تاریخ را بسازیم". پیش از این نیز نمایندگی افغانستان در شورای حقوق بشر در ژنیو گفته است که با گذشت نزدیک به سه سال از تسلط نظامی طالبان، مردم افغانستان هنوز از نقض وحشتناک حقوق بشر رنج میبرند.
این نمایندگی گفته که افغانستان یکی از بدترین موارد نقض حقوق بشر در سراسر جهان است و نباید کسانی که در حکومت طالبان از امید محروم شده اند، فراموش شوند. نمایندگی افغانستان در شورای حقوق بشر ملل متحد با تاکید بر اینکه این شورا به تناسب وخامت اوضاع افغانستان واکنش نشان نداده و اعتبار سیستم حقوق بشر این کشور را تضعیف کرده، گفته است: "زمان آن فرا رسیده است که شورای حقوق بشر قاطعانه عمل کند، پاسخگوی ماموریت خود باشد و عدالت را برای قربانیان تامین کند". این در حالی است که "رواداری" نهاد ناظر بر وضعیت حقوق بشری در افغانستان، در جریان همین ماه گزارش داد که وضعیت حقوق بشر در افغانستان تحت حاکمیت طالبان در ابعاد گوناگون بدتر شده است. رواداری گفته است که علاوه بر نقض حق حیات، "بازداشتهای خودسرانه و غیرقانونی، شکنجه، بدرفتاری و کشتن زندانیان، ناپدید کردن اجباری و اجرای مجازات ظالمانه و غیر انسانی توسط طالبان" بیانگر وضعیت وخیم و فاجعهبار حقوق بشر در افغانستان است. شورای حقوق بشر ملل متحد نیز گفته است که وضعیت حقوق بشر در افغانستان رو به وخامت نهاده و طالبان در حمایت از حقوق بشر ناکام بوده اند. پیش از این، ریچارد بنیت، گزارشگر ویژه شورای حقوق بشر ملل متحد، گزارش داده بود که به دلیل سیاستها و اقدامات سرکوبگرانۀ طالبان، وضعیت حقوق بشری در افغانستان با تهدیدهای جدی مواجه است. اما مقامات طالبان پیش از این به کرات مدعی شده اند که حقوق شهروندان افغانستان به ویژه حقوق زنان و دختران در چوکات "شریعت" تامین است.
|
27.03.2024 بی بی سی د ایران رسمی خبري اژانس ایرنا په رپوټ کې ویل شوي، د حماس مشر اسماعیل هنیه په تهران کې یوې خبري غونډې ته په وینا کې د ملګرو ملتونو امنیت شورا لخوا غزه کې د اوربند طرحې تائید په تړاو خبرو کې ویلي، اسرائیل په ''بې ساري توګه منزوي شوی'' دی. اسماعیل هنیه چې همدا نن تهران ته رسېدلی په خپلو خبرو کې زیاته کړه، ''د اسرائیل ګوښیتوب ښيي چې امریکا نه شي کولای خپله خوښه پر نړیواله ټولنه وتپي.'' د نوموړي په خبره ''د اسرائیل دا وضعیت د حماس او فلسطینیانو بې ساري مقاومت څرګندونه کوي.'' د ملګرو ملتونو امنیت شورا د پرېکړه لیک په هکله خبرو کې چې په روژې میاشت کې د سملاسي اوربند او بې قید او شرطه د اسرائیلي یرغمل شویو کسانو خوشي کېدو غوښتنه کوي، اسماعیل هنیه وویل، ''ځینې نیمګړتیاوې'' لري. اسرائیل بیا پر حماس تور پورې کړی، چې د اوربند خبرو لپاره د دوی په وینا ''خیالي غوښتنې'' لري. د اسرائیلي لومړي وزیر بنیامن نتنیاهو دفتر په یوه اعلامیه کې ادعا کړې، چې حماس د خپلو غوښتنو پر سر له هر ډول جوړجاړي کولو انکار کړی دی. په اعلامیه کې ویل شوي: ''اسرائیل به د حماس خیالي غوښتنو ته تسلیم نه شي او د ټولو یرغمل کسانو راخوشي کول، له حماسه د پوځي او حکومتولۍ کولو وړتیا اخیستل او دا یقیني کول چې غزه به بیا د اسرائیل لپاره ګواښ نه وي، په ګډون د جګړې هدفونو تر لاسه کولو لپاره به فعالیت ته دوام ورکړي.'' د یادونې ده، چې پر دوشنبه د ملګرو ملتونو امنیت شورا له لوري په غزه کې د سملاسي اوربند او اسرائیلي یرغمل کسانو خوشي کېدو طرحې له منل کېدو څو ساعته وروسته حماس وویل، د دائمي اوربند په ګډون به پر خپلو اصلي غوښتنو ټینګ ولاړ پاتې شي، چې له غزې د اسرائیلي پوځیانو وتلو او بې ځایه شویو فلسطینیانو بېرته ستنېدو غوښتنې هم پکې شاملې دي. د ملګرو ملتونو له اوربند غوښتنې سره د جګړې دوامبل لور له غزې تړانګې رسېدلي رپوټونه وايي، چې د ملګرو ملتونو امنیت شورا له لوري پر دوشنبه د سملاسي اوربند طرحې له تائید سره سره جګړه روانه ده. د فلسطیني رسنیو په رپوټونو کې ویل شوي، چې د سویلي رفح ښار پر یوه استوګنیزه ودانۍ تېره شپه د اسرائیلي پوځ الوتکو بمبارۍ له کبله لږ تر لږه ۱۸ کسان وژل شوي، چې نهه ماشومان هم پکې شامل دي. د حماس اړوند فلسطین معلوماتي مرکز او صفا خبري اژانس په رپوټونو کې ویل شوي، چې په مصباح سیمه کې بمبار شوی کور د ابو نقیره کورنۍ اړوند دی او په خبره یې زرګونه بې ځایه شویو خلکو هلته پناه اخیستې. هممهاله اسرائیلي پوځ ویلي، تېره ورځ یې په غزه کې ''د ترهګرو اړوند ۶۰ هدفونه'' په نښه کړي دي. عیني شاهدان وايي، اسرائیلي الوتکو په سویلي رفح ښار کې بمبارۍ کړې دي. له غزه او خان یونس ښارونو هم د وسله والو نښتو رپوټونه ورکړل شوي دي. بل لور غزې ته څېرمه اسرائیلي ښارونو کې د راکټي بریدونو خبردراي سائرنونه اورېدل شوي دي. په غزه کې د حماس تر کنټرول لاندې عامې روغتیا وزارت چارواکي وايي، د جګړې له پیله تر اوسه په غزه تړانګه کې د وژل شویو کسانو شمېر اوس ۳۲ زره ۴۱۴ کسانو ته رسېدلی دی. د دې وزارت په اعلامیه کې ویل شوي، چې په تېرو ۲۴ ساعتونو کې هلته ۸۱ کسان وژل شوي او ۹۳ کسان ټپیان شوي دي.
|
27.03.2024 بی بی سی تیم ملی فوتبال افغانستان در چهارمین بازی خود در مرحله دوم مقدماتی جام جهانی ۲۰۲۶ در بازی برگشت مقابل حریف دیرینهاش، هند، دو بر یک پیروز شد. این مسابقه امروز (سهشنبه، ۷ حمل/فروردین) در شهر گواهاتی هند برگزار شده بود. گل اول این بازی را در نیمه اول هند وارد دروازه افغانستان کرد. اما در نیمه دوم رحمت اکبری در دقیقه ۷۰ گل تساوی تیمش را وارد دروازه حریف کرد. اما این شریف محمد بود که گل پیروزیبخش تیمش را در دقیقه ۸۸ وارد دروازه هند کرد. بازی رفت این دو تیم که هفته گذشته در عربستان برگزار شد با تساوی بدون گل تمام شد. افغانستان در دو بازی نخست خود مقابل کویت (۰-۴) و قطر (۱-۸) شکست خورد. در این بازیها افغانستان با هند، قطر، کویت همگروه است و دو بازی را باخته است. قطر با ۹ امتیاز از سه بازی صدرنشین گروه است و هند با ۴ امتیاز از ۴ بازی در رتبه دوم قرار دارد. افغانستان هم با همین امتیاز و به دلیل تفاضل گل کمتر در رتبه سوم قرار دارد. کویت هم با ۳ امتیاز از سه بازی قعرنشین است
|
27.03.2024 دآزادی رادیو کندهار کې د وزو فارمونه د ودې په حال دي. د ځایي چارواکو په وینا، دا مهال په دغه ولایت کې د وزو د ساتلو درې لوی او شاوخوا ۵۰ کوچني فارمونه شته چې په ځینو کې د بهرني نسل وزې هم ساتل کیږي. په ورته وخت کې د وزو فارم لرونکي وايي د بهرنیو وزو د نسل ساتنه په هېواد کې ورځ تر بلې دودکیږي. د دوی په خبره، د بهرني نسل وزې د ژر ودې تر څنګ زیاتې شیدې هم کوي. په دې اړه راپور، د لاندې لېنک له کېکاږلو سره اورېدلی شئ:
|
27.03.2024 صدای آلمان با تشدید تنشهای مرزی، مقامات پاکستان گفتند که تلاشهای جدیدی را برای اخراج مهاجران افغان از این کشور در ماه آینده آغاز خواهند کرد. یک مقام ارشد حکومتی در ایالت خیبرپختونخوا که با افغانستان هم مرز است به شرط افشا نشدن نامش به خبرگزاری فرانسه گفت: «دستگاه نظامی به ما اطلاع داد که مرحله دوم بازگرداندن مهاجران بدون مدرک قانونی افغان پس از عید آغاز خواهد شد.» او گفت: «جزئیات این مرحله اخراج هنوز فاش نشده است.»
بخش آسیایی این سازمان در صفحه ایکساش نگاشته است که برنامههای پاکستان برای ادامه اخراج پناهجویان افغان جان بسیاریها را به خطر میاندازد. این سازمان از جامعه جهانی خواسته است که رسیدگی به پروندههای پناهندگی و اسکان مجدد افغانهای مقیم پاکستان را تسریع بخشد. بیشتر بخوانید: مقامات: پاکستان موج جدید اخراج افغانها را شروع میکند سازمان عفو بین المل خطاب به پاکستان گفته است: «حکومت پباید اخراجهای دسته جمعی را متوقف کند و از حقوق پناهندگان طبق قوانین بین المللی حقوق بشر محافظت کنند.» بیشتر بخوانید: برنامه غذایی جهان برای کمک به مهاجران اخراج شده از پاکستان به بودجه نیاز دارد براساس گزارش کمیساریای عالی ملل متحد در امور پناهندگان، از اوایل ماه اکتوبر سال گذشته که مهلت بازگشت داوطلبانه مهاجران از سویپاکستان اعلام شد، تاکنون بیش از ۲۸۰ هزار افغان به کشور خود برگشته یا مجبور به بازگشت شده اند. بیشتر بخوانید: سازمان بینالمللی مهاجرت: نیم میلیون مهاجر افغان از پاکستان برگشته اند تاکنون اسلام آباد درخواستهای سازمان ملل و سفارتهای غربی را در خصوص بازنگری این طرح و محافظت از افغانهای در معرض خطر نادیده گرفته است. روابط پاکستان و اداره طالبان در سالهای اخیر عمدتاً به دلیل حمایت طالبان افغان از طالبان پاکستانی که به تحریک طالبان پاکستان یا (TTP) معروف است و سازمانی جدا از طالبان افغانستان میباشد، تیره شده است.
|
27.03.2024 دامریکا غږ د متحدو ایالتونو په کانګرس کې د جمهوریت غوښتونکو ګوند یو مخکښ غړي لندسي ګراهام په افغانستان کې داعش د خراسان څانګي د اهدافو د کلک وېشتلو غوښتنه کړې ده. ګراهام دا غوښتنه د سه شنبې په ورځ مارچ ۲۶ (حمل اوومه) د خپل ایکس په حساب کې کړې ده. هغه لیکلي دي: «موږ باید په افغانستان کې د داعش خراسان څانګې هدفونه کلک وځپو او مخکې له دې چې ناوخته شي، باید د هغوی عملیات ګډوډ کړو. او مخکې له دې چې ناوخته شي، باید د سرحد عملیاتي کنترول په خپل لاس کې واخلو.»
نوموړي دا خبرې د مسکو له برید څو ورځې وروسته خپرې کړې. د مسکو په برید کې، چې د داعش خراسان څانګې یې مسولیت اخیستی، ۱۳۹ تنه ووژل شول او لسګونه نور ژوبل شول. په همدې حال کې د امریکا د استازو خونې د بهرنیو اړیکو د کمېټې مشر مایکل مککال داعش د امریکا او اروپا لپاره لوی ګواښ وباله او دا کار یې له افغانستان څخه په بېړه د امریکايي ځواکونو له اېستل کېدو سره وتړه. مککال د یکشنې په ورځ د امریکا د سي بي اس تلویزوني شبکې ته وویل: «د داعش د توانونو له ارزولو او د اطلاعاتي نظارت د توان له لرلو پرته مو افغانستان پرېښوده، دا جدي تېروتنه وه او موږ یې له خطر سره مخامخ کړي یو.» د نوموړي تر څرګندونو درې ورځ مخکې د امریکا د مرکزي قوماندې پخواني مشر فرانک مککنزي د استازو خونې د بهرنیو اړیکو د کمېټې په استماعیه غونډې کې د داعش د ځواک د زیاتېدو خبر ورکړ او د امریکا له حکومت څخه یې وغوښتل چې په افغانستان کې د داعش او القاعده د قوي کېدو مخه ونیسي. واک ته د طالبانو له بیا رسېدو وروسته، د داعش ډلې په افغانستان کې یو لړ بریدونه کړي چې ډېر کله یې شیعه افغانان په نښه کړي دي. طالبان ادعا کوي چې په افغانستان کې یې د داعش نفوذ ختم کړی دی. د منځنۍ اسیا هېوادونه او په ځانګړي ډول تاجیکستان له دې پلوه په وار وار په افغانستان کې یې د داعش د نفوذ او فعالیت په زیاتېدو او بهر ته د هغوی د نفوذ د انتقال کېدو په اړه اندېښنه ښودلې ده. د روسیې مقاماتو هم د اندېښنې ښودلې تر څنګ ویلي چې داعش د افغانستان په شمال کې، چې د مرکزي اسیا له هېوادونو سره سرحد لري، فعال دی او باید ګډه مبارزه ورسره وشي. د روسیې د دفاع وزیر سرګي شویګو څو اوونۍ مخکې ویلي وو چې په افغانستان کې د داعش خراسان څانګې ځواک ۱۵ سلنه زیات شوی دی. نوموړي همدغه راز ویلي وو چې داعش منځنۍ اسیا ته د افراطي افکارو د انتقال او د ګډ امنیت تړون د غړو هېوادونو په جنوبي سرحدونو کې د تخریبي فعالیتونو هڅه کوي. تقریبآ دوې میاشتې مخکې ملګرو ملتونو په یو راپور کې وویل چې داعش د افغانستان او سیمې لپاره ګواښ دی. تېرکال په بندیزونو باندې د ملګرو ملتونو د امنیت شورا د نظارت او تحلیل ډلې ویلي وو چې ترهګرې ډلې د پخوا په پرتله اوس په افغانستان کې له ازاد تګ راتګ او فعالیت څخه ډېرې برخمنې دي او په افغانستان او سیمې کې د ترهګرۍ ګواښونه مخ په زیاتېدو دي.
|
27.03.2024 صدای امریکا فرحان حق، معاون سخنگوی منشی عمومی سازمان ملل متحد اظهارات تازۀ رهبر طالبان در مورد تطبیق حدود شرعی از جمله سنگسار علنی زنان را به شدت ناامیدکننده خواند. هبتالله آخندزاده به تازگی در یک نوار صوتی خطاب به کشورهای غربی گفته است: "شما ممکن است آن را نقض حقوق زنان بنامید که ما به گونۀ علنی آنها را به دلیل ارتکاب زنا سنگسار یا شلاق میزنیم زیرا با اصول دموکراتیک شما در تضاد است. همانطور که شما ادعا میکنید برای آزادی کل بشریت تلاش میکنید، من نیز همینطور. من نماینده خدا هستم و شما نماینده شیطان." فرحان حق، روز دوشنبه ۲۵ مارچ (ششم حمل) در نیویارک گفت که ملل متحد به کرات نگرانیهای خود را در مورد بدرفتاری با زنان تحت بسیاری از احکام طالبان ابراز کرده و خواهان لغو آن فرمانها شده است. او تاکید کرد: "ما به فشار بر آن ادامه خواهیم داد و به تلاش برای حقوق برابر زنان در افغانستان و در واقع در همه کشورها ادامه خواهیم داد". این در حالی است که رهبر طالبان از ارزشهای حقوق بشر غربی و آزادی زنان انتقاد کرده و گفته است که علمای دینی طالبان به طور مداوم در برابر غرب و شکل دموکراسی آن در افغانستان مقاومت خواهند کرد. پیش از این شماری از فعالان حقوق زن و مدافعان حقوق بشر نسبت به اظهارات رهبر طالبان و احتمال افزایش نقض حقوق بشر، به ویژه حقوق زنان، در افغانستان اظهار نگرانی کردند. به گفتۀ برخی این فعالان، چنین نوع نگاه به شهروندان و حقوق آنها فاجعهبار است و نشان میدهد که در نظام طالبانی ابتداییترین فهم از حقوق شهروندی و حکومتداری وجود ندارد. شماری از مدافعان حقوق بشر نیز تاکید دارند که طالبان علاوه بر نقض آشکار حقوق بشر، مرتکب "آپارتاید جنسیتی" در افغانستان شده اند، بنابرین تداوم فرصتدهی از سوی جامعه جهانی به این گروه تحت هر عنوانی، همدستی آشکار با تروریزم است. طالبان در اگست ۲۰۲۱ دوباره بر افغانستان حاکم شدند و از آن زمان تاکنون صدها افغان از جمله زنان را به اتهامات مختلف از جمله "جرایم اخلاقی" در استدیومهای ورزشی در حضور هزاران نفر شلاق زده اند. محکمۀ عالی حکومت این گروه حداقل چهار مرد را پس از محکومیت به قتل در محضر عام اعدام کرده اند. حکومت طالبان در این مدت، محدودیتهای فزاینده را بر زنان و دختران در افغانستان وضع کرده اند. این گروه آموزش دختران بالاتر از صنف ششم، تحصیل دختران و زنان را در دانشگاهها و موسسات تحصیلات عالی و کار آنان را در ادارههای دولتی و غیردولتی به جز از سکتورهای معدود، منع کردند. علاوه بر این، منع کار زنان در موسسات غیرحکومتی داخلی و خارجی به شمول دفاتر ملل متحد، منع رفتن زنان به حمامهای عمومی، پارکهای تفریحی و ورزشگاهها و بستن آرایشگاهها بخشی از این محدودیتهای طالبان بر زنان و دختران افغان اند. با این حال، مقامهای طالبان مدعی اند که حقوق زنان در افغانستان در چارچوب شریعت تامین است.
|
26.03.2024 بی بی سی د ملګرو ملتونو امنیت شورا په لومړي ځل په غزه کې د سملاسي اوربند لپاره رایه ورکړه. پخوا څو ځلې په دغه شورا کې د اوربند لپاره طرحې رد شوې وې. امریکا خپل مخکېنی دریځ بدل کړاو د منفي رایې پر ځای یې ممتنع رایه کارولې چې د طرحې یې د تائيدۍ مخه نه نیسي. په نننۍ رایه اچونه کې له امریکا پرته د امنیت شورا ټولو غړو مثبت رایه ورکړه. د دغې طرحې په متن کې راغلي چې حماس به له هر ډول شرط پرته په غزه کې یرغمل شوي کسان ازادوي. روښانه نه ده چې اسرائیل به د امنیت شورا دغه غوښتنه څومره پر ځای کړي. له رایې اچونې وروسته ملګرو ملتونو کې د امریکا استازې وویل چې دغه پرېکړه "الزامي" بڼه نه لري.
خو د ملګرو ملتونو سرمنشي انتو ګوتېرېش د دغې پرېکړې "د سملاسي پلې کېدو" غوښتنه کړې ده. هغه ویلي، نه پلي کېدل یې "د بښلو نه دي." دا طرحه الجزایر وړاندې کړې وه چې د امنیت شورا دایمي غړی هېواد نه دی. د امنیت شورا په پرېکړه لیک کې "د بشردوستانه مرستو پروسې پراختیا او په ټوله غزه کې د ملکي وګړو د خوندیتوب زیاتولو او په لویه کچه د مرستو رسولو په وړاندې د ټولو خنډونو لرې کولو" ټینګار شوی دی. په ملګرو ملتونو کې د امریکا استازې لېنډا توماس ګرینفیلډ ویلي، که حماس یرغمل شوي کسان خوشې کړي وای، اوربند به یوه میاشت مخکې شوی وی. نوموړې ويلي،"د دې پر ځای، حماس په لارو کې د خنډونو په جوړولو، د غزې ښار او ملکي ودانيو لاندې تونلونو کې په پټېدو او د ولسي وګړو په منځ کې د پټېدو له امله د سولې مخنیوي ته دوام ورکوي. " سپینې ماڼۍ د دې پرېکړه لیک له تصویب وروسته ټینګار وکړ چې د امریکا له خوا د ممتنع رايې ورکول د واشنګټن په دریځ کې د بدلون په معنا نه دي. د ملي امنیت شورا ویاند جان کربي هم ویلي، چې امریکا د اوربند ملاتړ کوي، خو پرېکړه ليک ته يې ممتنع رايه ورکړه ځکه چې حماس په کې نه دی غندل شوی. خو د پرېکړه ليک له تصويبېدو وروسته، د اسرائيلو د لومړي وزير دفتر وويل، چې د امنيت شورا پرېکړه ليک ته د امریکا ممتنع رايه به له حماس سره د اسرائيلو "جګړې" او همدارنګه د يرغمل شويو کسانو د خوشي کولو هڅو ته زيان ورسوي. د اسراییلو د لومړي وزیر د دفتر په وینا، "دا [د امریکا رایه] حماس ته هیله ورکوي چې نړیوال فشار به دوی ته اجازه ورکړي چې د یرغمل شويو کسانو له خوشي کولو پرته اوربند وکړي." ښاغلي نتنیاهو واشنګټن ته خپل سفر او همدارنګه د اسرائیلي پلاوي سفر چې ټاکل شوې وه د مشورې لپاره امریکا ته ولاړ شي، لغوه کړ.
|
26.03.2024 بی بی سی دولت پاکستان اعلام کرد که مرحله دوم روند اخراج اجباری مهاجران افغان فاقد مدرک اقامت را آغاز میکند. اداره ایالت خیبرپختونخوا در پاکستان گفته است که تا ۱۵ آوریل/اپریل روند شناسایی و تفکیک افغانهای دارای کارت مهاجرتی و پناهجویان افغان تکمیل خواهد شد و تاریخ دقیق آغاز مرحله دوم روند اخراج اجباری «بیش از یک میلیون مهاجر افغان» را اعلام خواهد کرد. یک منبع از این ایالت به روزنامه «دان» چاپ پاکستان گفته است که آغاز مرحله دوم اخراج گروهی افغانها از پاکستان و این ایالت در حال حاضر در دستور کار دولت جدید و منتظر تایید اداره مرکزی فدرال است. گزارش شده که وزارت کشور/داخله پاکستان در حال حاضر به تمامی ادارههای مرتبط ایالتی دستور داده است تا کار تشخیص محل سکونت جمعی مهاجران و پناهجویان افغان را تکمیل و بررسی کنند که چه افرادی دارای چه نوع کارت مهاجرتی هستند. عابد مجید، دبیر ارشد در اداره خیبر پختونخوا، به روزنامه «دان» گفته است: «ما از قبل روند تشخیص محلات زندگی افغانها را آغاز کرده ایم...سرعت این روند بعد از ماه رمضان افزایش خواهد یافت و امیدواریم این برنامه تا ۳۰ آوریل/اپریل تکمیل شود.»
|
26.03.2024 دآزادی رادیو د افغانستان بانک چې طالبان یې اداره کوي اعلان کړی چې د تېر کال په اوږدو کې یې پنځه اعشاریه دوه میلیارده زاړه بانکنوټونه راټول او سوځولي دي. دغه بانک پرون یکشنبه په خپل کلني راپور کې لیکلي چې دغه زړه پیسې یې له مختلفو زونونو راټولې کړي او پر ځای یې نوي بانک نوټونه بازار ته وړاندې کړي. دا په داسې حال کې ده چې د افغانستان په ګوټ ګوټ کې لا هم خلک د زړو بانک نوټونو د شته والي او کارونې په اړه شکایتونه کوي. افغانستان بانک وایي، سږ کال یې نوي بانک نوټونه چاپ کړي او ډېره برخه یې هېواد ته رسېدلې ده.
|
26.03.2024 صدای آلمان
مهیئتی از وزارت تجارت پاکستان روز دوشنبه وارد کابل شده تا با مقامهای حکومت طالبان دیدار کند. هدف از این سفر بحث در مورد چگونگی بهبود روابط تجاری پس از افزایش تنشهای مرزی عنوان شده است.
هفته گذشته ارتش پاکستان حملات هوایی نادری را علیه مخفیگاههای مشکوک طالبان پاکستانی در داخل افغانستان انجام داد که در نتیجه آن هشت نفر کشته شدند و نیروهای طالبان افغانستان به تیراندازی متقابل پرداختند. این رویداد در ۱۸ مارچ پس از کشته شدن هفت سرباز پاکستانی در یک بمبگذاری انتحاری و حمله در شمال غرب پاکستان صورت گرفت. بیشتر بخوانید: تشدید تنش میان طالبان و پاکستان؛ اسلامآباد حملات هوایی در خاک افغانستان را تائید کرد حالا گفته شده که سفر این هیئت پاکستان در زمینه کاهش این تنشها کمک خواهد کرد. عبدالسلام جواد، سخنگوی وزارت تجارت اداره طالبان گفت که هیئت پاکستانی به دعوت نورالدین عزیزی وزیر صنعت و تجارت طالبان وارد کابل شده است.
متاز زهرا بلوچ، سخنگوی وزارت امور خارجه پاکستان نیز گفت که این سفر با هدف ارتقای تجارت و روابط مردمی با افغانستان انجام شده است. او در ایکس نوشته: «خرم آغا، وزیر تجارت روز دوشنبه ۲۵ مارچ ۲۰۲۴ به منظور گفتگو در مورد مسائل مربوط به تجارت، یک سفر دو روزه به افغانستان خواهد داشت. پاکستان همچنان متعهد به ارتقای تجارت و روابط مردمی با افغانستان است.» روابط پاکستان و اداره طالبان در سالهای اخیر عمدتاً به دلیل حمایت طالبان افغان از طالبان پاکستانی که به تحریک طالبان پاکستان یا (TTP) معروف است و سازمانی جدا از طالبان افغانستان میباشد، تیره شده است.
|
26.03.2024 دامریکا غږ د امریکا د فضايي څېړنو ادارې (ناسا) مقاماتو ویلي، چې په فضا کې د صفر جاذبې په چاپیریال کې د ساینسپوهانو تجربې د سرطان د درملنې په برخه کې د عجیب او حیرانوونکي پرمختګ سبب شوی دی.
د ناسا فضانورد فرانک روبیو، چې یو ډاکټر او پوځي پیلوټ دی، په فضا کې د خپل وروستي ماموریت په ترڅ کې د سرطان په اړه څیړنې کړي. هغه وویل، "فضا د څیړنې لپاره یو ځانګړی چاپیریال دی."
روبیو زیاته کړه چې نه یوازې په خلا کې د بدن حجرې ژر زړیږي او څیړنې ګړندي کوي، بلکه د حجرو او نسجونو جوړښت هم په خلا کې "ډیر صاف" دی.
د فرانس پرس خبري اژانس سره په مرکه کې، د ناسا رئیس بیل نلسن وویل، هغه ډول چې حجرې د جاذبې تر اغیز لاندې په ځمکه کې راټولیږي، په فضا کې داسې ندي او هغه هلته "ځوړندې" دي او د هغه په وینا دا حالت د حجرو د مالیکولي جوړښت د تحلیل او روښانه کولو لپاره ښه زمینه برابروي.
نلسن زیاته کړه چې په فضا کې د سرطان په اړه ترسره شوې څیړنې کولی شي د سرطان ضد درملو غوره اغیزې ولري. په دې څیړنې کې په نړیوال فضایي مرکز کې د کیټرودا په نوم د سرطان ضد درمل چې د مرک درمل جوړونې شرکت تولید کړي، څیړل شوي او ارزول شوي دي.
نلسن ددې څیړنې پراساس وویل، ساینسپوهان به وکولی شي د سرطان ضد داسې درمل رامینځته کړي چې په ساده ډول د ډاکټر په معاینه خانه کې ناروغ ته پیچکاري شي، نه دا چې د سرطان ناروغان د سرطان د اوسنۍ درملنې اوږده او دردناکه پروسه تجربه کړي.
په هرصورت، دا به کلونه وخت ونیسي چې په فضا کې د سرطان درملنې څیړنې بشپړې او نهایي شي، او ناروغانو ته د سرطان ضد ساده خو مؤثر درمل چمتو شي.
نیلسن وویل چې په فضا کې د سرطان څیړنې څه باندې څلور لسیزې وړاندې پیل شوې، خو په وروستیو کلونو کې یې د پام وړ پرمختګ کړی دی.
د امریکا برحاله ولسمشر جو بایډن په ۲۰۱۶ کال کې چې کله د امریکا مرستیال ولسمشر و، په فضا کې د سرطان د څېړنې پروګرام پیل کړ.
سرطان په متحده ایالاتو کې د انسان د مړینې دوهم لوی لامل دی، او په ۲۰۱۵ کې، د بایډن یو زوی هم د مغزو د سرطان له امله مړ شو.
|
26.03.2024 صدای امریکا در سلسلهٔ رقابتهای جام قهرمانی فوتسال صندوق انکشاف ورزشهای ملی در تایلند، تیم ملی فوتسال افغانستان امروز ۲۵ مارچ (ششم حمل) تیم ملی آسترالیا را با نتیجهٔ ۵-۴ شکست داد. فدراسیون فوتبال افغانستان خبر این پیروزی را نشر کرده، اما در مورد جزییات بیشتر ارایه نکرده است.
این تورنمنت با اشتراک چهار تیم تحت ازسوی فدراسیون فوتبال و کمیته فوتسال تایلند برگزار شده است که در مسابقۀ امروز امید قنبری در دقیقه هفت، سید مجتبی حسینی در دقیقه هشت، اکبر کاظمی و مهران غلامی در دقیقه ۱۷ و مهدی نوروزی در دقیقه ۴۰ برای افغانستان گولزنی کردند.
این در حالی است که بازی نخست تیم ملی فوتسال افغانستان در مقابل مالیزیا با نتیجهٔ ۳-۳ پایان یافته بود و با این پیروزی و داشتن چهار امتیاز، افغانستان برای فعلاً در صدر جدول این تورنمنت قرار گرفته است.
قرار است افغانستان در مسابقه سوم به روز چهارشنبه در برابر تیم تایلند وارد میدان شود.
در رقابت های قهرمانی فوتسال "NSDF" که از سوی تایلند برگزار شده است، چهار تیم حضور دارند.
افغانستان، تایلند، آسترالیا و مالیزیا تیمهای اشتراک کننده در این رقابتهای ورزشی اند که به صورت لیگ با هم رقابت می کنند، تیمهای اول و دوم با بیشترین امتیاز دور گروهی، بازی نهایی را با هم برگزار خواهند کرد و تیمهای که در جدول سوم و چهارم می شوند برای به دست آوردن مقام سومی با هم رقابت خواهند کرد.
این رقابت ها جهت آمادگی برای هفدهمین دورۀ جام ملتهای فوتسال آسیا برگزار شده است که در آن شانزده تیم برتر قاره آسیا شرکت دارند که تیم افغانستان با تیمهای ایران، کویت و بحرین در گروه چهارم قرار گرفته است.
جام ملتهای فوتسال آسیا قرار است از تاریخ ۱۷ تا ۲۸ اپریل به میزبانی تایلند در شهر بنکاک برگزار شود که تیم فوتسال افغانستان برای نخستین بار در این رویداد حضور خواهد یافت.
|
25.03.2024 بی بی سی بيبيسي پښتو پاڼې ته لږ تر لږه درېیو سرچینو هغه رپوټونه ناسم بللي چې په کې ویل شوي وو، په کابل کې طالب ځواکونو د ګلبدین حکمتیار پر کور چاپه وهلې. د حزب اسلامي د دوو سرچینو په وینا چې نه غواړي نوم یې واخیستل شي، له ډېرې مودې راهیسې د طالبانو حکومت له ښاغلي حکمتیار نه غوښتنه کوله چې دارالامان سیمه کې له هغو کورونو ووځي چې تېر پرځېدلي جمهوریت ورکړي وو. د طالبانو حکومت کې د دولتي ځمکو د تصفیې کمیسیون چې مشري یې د طالبانو عدلیې وزیر کوي، له تېرو څو میاشتو راهیسې له ګلبدین حکمتیار سره په خبرو بوخت و چې دغه کورونه خالي کړي. دغه کمیسیون وايي، هغه کورونه چې ښاغلی حکمتیار په کې له خپلو ساتونکو سره اوسېږي او دفتري چاري په کې مخ ته وړي، د دفاع وزارت اړوند دی او باید نوموړي ترې ووځي. د طالبانو دفاع وزارت تر اوسه په دې اړه څه نه دي ویلي. د حزب اسلامي په دفتر کې یوې سرچینې وویل، "له بده مرغه په دې برخه کې له ډېر وخت بحث روان دی، خو بحثونو نتیجه ور نه کړه، اوس تفاهم پر دې وشو چې حکمتیار صیب ته په شهر نو کې نوی کور ورکړل شي. نن ماښام (یکشنبه) نوي کور ته سامانونو انتقال پیل شوی دی." ګلبدین حکمتیار ته دغې نژدې سرچینې زیاته کړه چې سبا دوشنبه "سهار اته یا نهه بجې به دا دفتر کاملا دولت ته [د طالبانو حکومت] ته سپارل کېږي." دې سرچینې هغه رپوټونه ناسم وبلل چې په کې ویل شوي وو، طالبانو د ښاغلي حکمتیار پر کور چاپه وهلې ده. "نه طالبان وجود لري، نه محاصره شته، نه مشکل شته، تفاهم پر دې شوی چې له دې ځایه به هلته انتقالېږي." ګلبدین حکمتیار له اوږدو مذاکراتو او له یوه جوړجاړي وروسته د جمهوریت د ملي یووالي حکومت سره د سولې هوکړه لاسلیک کړه. نوموړی د ۲۰۱۷ په مې کې کابل ته ستون شو او په دارالامان سیمه کې د اوسېدو لپاره ځینې کورونه ورکړل شول. ښاغلي حکمتیار سره د سولې تړون له مخې، هغه ته ځینې امتیازات هم منل شوي وو خو د نوموړي د ګوند چارواکو ډېر وخت شکایت کاوه چې ورسره شوې ژمنې نه دي پلې شوې. نوموړي کابل ته له ستنېدو سره سم پر طالبانو چې هغه وخت یې جګړه کوله، ځینې وخت توندې نیوکې هم کولې، خو دا وروستیو کې پرتلهییز ډول یو څه نرم ښکاري. ګلبدین حکمتیار یو له هغو څو مهمو سیاسي مشرانو دی چې پر افغانستان د طالبانو له بیا واکمنۍ وروسته په کابل کې پاتې شوی دی. اوس چې نوموړی سبا (دوشنبه) په کابل کې خپل نوي کور ته ځي، روښانه نه ده چې له هغې وروسته به څه پرېکړه کوي.
|
25.03.2024 بی بی سی هبتالله آخوندزاده، رهبر طالبان، در تندترین موضعگیری از زمان به قدرت رسیدن مجدد طالبان، از اجرای حد «سنگسار کردن زنان» و «شلاق زدن» دفاع کرده است و میگوید اگرچه این موضوع برخلاف دموکراسی است اما آنها به این احکام عمل میکنند. در این نوار صوتی که رادیوی دولتی این کشور امروز به عنوان بیانات اخیر او منتشر کرد، هبتالله آخوندزاده، میگوید: «حتی اگر گفته شود که پایمال کردن حقوق زنان است که سنگسار کنید. ما فردا حد زنا را در محضرعام اجرا میکنیم، زنان را رجم (سنگسار) میکنیم. ما حدود الله را در محضر عام اجرا میکنیم». دادگاه عالی طالبان دستکم در پنج مورد حکم اعدام در ملاعام را با تایید رهبر طالبان در بیش از دو ونیم سال حکومت خود اجرا کرده است. شماری از مردان و زنان متهم به جرایم اخلاقی نیز در ملاعام شلاق زده شدهاند. رهبر طالبان تاکید کرده است که «همه اینها برخلاف دموکراسی شما [غربیها] است، [اما] در تمام موارد جریان دارد.» و افزود که چنین ادعایی را «به نمایندگی از خدا» میکند در حالی که غربیها «نمایندگی از شیطان» میکنند. او گفت: «آیا شما حقوقی که غربیها به زنانشان دادهاند را میخواهید؟» و تاکید کرد که «غرب با علما مقابله میکند. در [قالب] دموکراسی با علما مقابله میشد، این علما است که دموکراسی را شکست دادند و کشتی دموکراسی را غرق کردند.»
|
25.03.2024 دآزادی رادیو د طالبانو مشر ویلي چې پر ښځو به د سنګسار او درو وهلو سزا پلې شي. د طالبانو حکومت مشر هبت الله اخوندزاده په یوه غږیز کلیپ کې چې هغه ته منسوب شوی، وايي چې پر ښځو به په عام محضر کې د سنګسار او درو وهلو سزا پلې کوي. د نوموړي دا کلیپ د طالبانو حکومت تر کنترول لاندې ملي راډیو نن د وري پنځمه پر خپل ایکسپاڼه یا پخواني ټویټر خپور کړی، خو د ثبت د کره وخت او ځای په اړه یې څه نه دي ویل شوي
د طالبانو حکومت مشر هبت الله اخوندزاده په دې کلپ کې لوېدیځ ته په خطاب سره وايي: "ته (غرب) به دا وايې چې دا د ښځو د حقونو تر پښو لاندې کول دي چې ته یې په ډبره ولې. سبا به موږ د زنا حد تطبیقوو، په عام محضر کې به ښځې په ډبرو ولو، سبا به موږ د الله حدود نافذوو په عام محضر کې په درو به وهل کوو، دا ټول ستا د دیموکراسۍ خلاف دي، پر دې هر یو به ستا مقابله روانه وي." نوموړی په دې کلیپ کې، چې د طالبانو یو شمېر چارواکو بیا پرون د وري په څلورمه په خپلو ټولنیزو پاڼو خپور کړی، لوېدیځ ته په خطاب کې دا هم وايي: " شل کاله مو درسره جګړه کړې او شل کاله نور به هم درسره جګړه کوو، دا په دې ځای کې نه خلاصېږي. " دا په داسې حال کې ده چې د طالبانو حکومت په افغانستان کې له بیا واکمنېدو وروسته څو ځله په عام محضر کې د ښځو په ګډون یو شمېر خلک، چې د دوی په خبره بېلابېل جرمونه یې ترسره کړي او په ټکو یې محاکمو یې پرې پرېکړه کړې په درو وهلي او د دې تر څنګ د قصاص حکم یې هم پلی کړی دي. خو د دوی دا اقدامات له نړیوالو غبرګونونو سره مل وه. د ملګرو ملتونو سازمان سرمنشي انټونیو ګوټېرېش په خپل راپور کې چې د فبرورۍ په میاشت خپور شوی و د طالبانو حکومت له لوري په عام محضر کې مجازات له بشري حقونو څخه د سرغړونې په توګه یاد کړي دي
د طالبانو حکومت بیا تل له خپلو پریکړو دفاع کړې او ادعا کوي چې په دې کار سره شرعي حدود پلي کوي. په شرعي حدودو کې اعدام، سنګسار، د بدن د غړو پرې کول او په درو وهل شامل دي چې دا ټول په افغانستان کې د طالبانو د واکمنۍ په لومړۍ دوره کې هم پلي شوي وو. په ورته وخت کې د ښځو او د بشري حقونو فعالانې ادعا کوي چې په عام محضر کې پر ښځو د دې ډول سزا ګانو پلي کول له بشریت، اسلام او کلتور سره په ټکر کې دي. د ښځو او د بشري حقونو فعاله شکریه بارکزۍ وايي: "په دودیز او کلتوري ډول په افغانستان کې زه فکر نه کوم چې افغان مېرمنو ته سزا ورکول بد او رد ویل، د درناوۍ نښه وي او یا هم نورو ته د عبرت درس یوه برخه. زه فکر کوم دا د ښځو پر وړاندې د جهل او نا پوهي څخه د کار اخیستلو سیاست تداوم دی.
په افغانستان کې واک ته له رسېدو وروسته د طالبانو حکومت له شپږم ټولګي پورته نجونې ښوونځيو ته له تلو منع کړې او بيا يې پوهنتونونه د دوی پر مخ وتړل. طالبانو دغه شان په افغانستان کې ښځې په یو ډېری دولتي او ټولو نادولتي ادارو کې له کار کولو وګرځولې، ښځینه حمامونو، لوبغالو او تفریحي ځایونو ته یې له تلو منع کړې او له محرم پرته لرې واټن سفر یې هم پرې بند کړ. سره له دې چې یو شمېر نړیوالو سازمانونو، ملګري ملتونو او هېوادونو د طالبانو له حکومت څخه د دې بندیزونو د لرې کولو غوښتنه کړې، خو د طالبانو حکومت وايي چې دوی د اسلامي شرعیت په چوکاټ کې د ښځو حقونو ته ژمن دي.
|
25.03.2024 صدای آلمان کارشناسان امور تروریسم میگویند که احتمالاً شاخه "دولت اسلامی" در افغانستان حمله در مسکو را انجام داده است. داعش مسئولیت این حمله را به دوش گرفت. رئیس جمهور روسیه گفت انتقام سختی از عاملان حمله خواهد گرفت.
روسیه روز یکشنبه (۲۴ مارچ ۲۰۲۴) را به دلیل قتل عامل مردم در حملهای که داعش مسئولیت آن را پذیرفت، عزای عمومی اعلام کرد. در این حمله بر یک سالون کنسرت در مسکو، دست کم ۱۳۰ نفر کشته شدند. ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه روز شنبه مدعی شد که چهار مظنون حین فرار به اوکرایین بازداشت شدند. حکومت در کییف هرگونه دست داشتن در این حمله را رد کرده است. در عین زمان پوتین هشدار داد: «همه عاملان، سازمان دهندگان و کسانی که دستور این جنایت را صادر کرده بودند [...] مجازات خواهند شد. هر کسی که باشد، هر شخصی که آنها را هدایت میکند و هر کسی که در پشت تروریستها ایستاده و این جنایت را علیه روسیه و مردم ما سازماندهی کرده، شناسایی و مجازات میکنیم.» به نظر میرسد که پس از حاکمیت مجدد طالبان در افغانستان، شاخه افغانستان "دولت اسلامی" یا داعش توانسته است که توانایی های خود را برای انجام حمله در خارج از این کشور، نشان دهد. صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! در ماه اگست سال ۲۰۲۱ اعضای داعش مسئولیت حمله بر میدان هوایی بین المللی کابل را پذیرفتند که در آن، ۱۳ سرباز امریکایی و ۱۰۰ غیرنظامی افغان جان باختند. این حمله دقیقا زمانی صورت گرفت که آخرین نیروهای ایالات متحده امریکا در آستانه ترک افغانستان بودند. در واقع این خونبارترین حمله "داعش" علیه ایالات متحده امریکا بود. واشنگتن برای دریافت معلومات در مورد ثناءالله غفاری که مشهور به شهاب المهاجر است، ۱۰ میلیون دالر امریکایی پاداش تعیین کرد. وزارت خارجه ایالات متحده امریکا میگوید که غفاری در سال ۱۹۹۴ متولد شده و "مسئول تایید تمام عملیات های داعش در سراسر افغانستان و تامین بودجه برای انجام عملیاتها میباشد." این وزارت ثناءالله غفاری را در فهرست سیاه تروریست خارجی در ماه نومبر سال ۲۰۲۱ قرار داد. هانس-یاکوب شیندلر، مدیر تحقیقات پروژه مبارزه با افراطگرایی که به عنوان آگاه امور تروریسم در سازمان ملل در گذشته کار میکرد گفت شاخه داعش در افغانستان توسط فرستادگان "دولت اسلامی" از عراق و سوریه به این کشور، ایجاد شده است. او افزود: «این ها بسیار بیشتر از دیگر اعضا، پیوند بسیار نزدیک تری با هسته گروه دارند.» به گفته شیندلر، به این دلیل است که آنها میتوانند دسترسی به بودجه کافی داشته باشند. لوکاس ویبر، یکی از بنیانگذاران وبسایت تخصصی "میلیتنت وایر" تاکید میکند که شاخه خراسان داعش به عنوان بین المللی ترین بخش ظاهر شده و از زمان اوج گرفتن خلافت خودخوانده در عراق و سوریه بیش از هر شاخه دیگر به زبانهای مخلتف تبلیغ میکند. ویبر علاوه کرد که این شاخه، "کارزار بلندپروازانه و تهاجمی را برای تقویت قابلیتهای عملیاتی خود در خارج و ضربه زدن به دشمنانش" راه اندازی کرده است. ادارات امنیتی ایالات متحده امریکا و روسیه، از دیر زمان به اینسو "شاخه خراسان داعش" زیر نظر دارند. مقامهای آلمانی روز سه شنبه دو افغان جهادگرا را به ظن برنامه ریزی یک حمله بر پارلمان سویدن دستگیر کردند. موضوع آتش زدن به نسخه قرآن، تهدید حملات تروریستی را در ستاکهولم گسترش داده است. یکی از این دو مرد متهم است که از آلمان سفر کرده بود تا عضویت شاخه خراسان داعش را کسب کند. آلمان پیش از این هم در سال ۲۰۲۰ یک شبکه روسی-تاجیک را از بین برد و گروههای بیشتر دیگر هم در سال های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ هدف قرار گرفتند. مقامهای روسیه همچنان اعلام کرده بودند که در هفتم مارچ امسال شماری از اعضای مظنون شاخه خراسان داعش را در منطقه کالوگا در جنوب غربی مسکو کشته اند. آنها گفته بودند که این گروه قصد داشتند که حمله ای را بالای یک کنیسه در مسکو انجام دهند. قزاقستان نیز اعلام کرد که دو شهروند این کشور، در این عملیات نیروهای روسیه کشته شدند. لوکاس ویبر فکر میکند که روسیه به یک هدف مهم برای شاخه خراسان داعش تبدیل شده و این گروه تهاجم روسیه بر اوکرایین و مداخلات نظامی مسکو در برخی از کشورهای افریقایی و سوریه را نیز محکوم میکند. یک حمله کننده انتحاری در سال ۲۰۲۲ سفارت روسیه را در کابل مورد هدف قرار داد. ویبر میگوید: «شاخه خراسان "دولت اسلامی" در تلاش است که نفوذش را در سراسر آسیاسی مرکزی و روسیه گسترش دهد.» هانس-یاکوب شیندلر گفت که با توجه به حمله روسیه به اوکرایین، این کشور میتواند که هدف وسوسه انگیزتر [برای داعش] تلقی شود. به گفته او، حمله روز جمعه هرچند نسبتاً ارزان و ساده بود اما میتوانست که "یک نماد بزرگ" دانسته شود. مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید از جانب دیگر، تور هامینگ از مرکز مطالعات رادیکال سازی میگوید: «داعش از سال ۲۰۱۹ به اینسو، برای ایجاد یک نهاد واحد مسئول برای عملیاتهای خارجی ابتدا در ترکیه و سپس در افغانستان و آسیای مرکزی به عنوان بازیگران کلیدی، کار کرده است.» هامینگ علاوه کرد "با توجه به تعداد بالای توطئه های خنثی شده اخیر و حمله روز جمعه، به نظر میرسد که آنها موفق هستند.» او علاوه کرد: «حالا شاخه خراسان داعش، افغانستان و آسیای مرکزی را به عنوان مرکز هدف قرار دادن روسیه در آسیا و ترکیه به عنوان دروازه اروپا دارد.»
|
25.03.2024 دامریکا غږ د پاکستان د بهرنیو چارو وزیر اسحاق ډار ویلي په افغانستان کې د طالبانو حکومت باید د پاکستان په خاوره کې له افغانستان څځه د تحریک طالبان پاکستان وروستي شوي بریدونه وغندي.
د پاکستان د بهرنیو چارو وزیر اسحاق ډار په لندن کې په یو خبري کنفرانس کې د خبرو په وخت د افغانستان په خاوره د پاکستان د پوځ د هوایي بریدونو دفاع وکړه او وویل چې پاکستان د افغانستان په خاوره دغه عملیات د استخباراتي معلوماتو په اساس د ترهګرو په پټنځایونو کړي دي .
اسحق ډار ویلي چې ګاونډي هیوادونه باید په خپلو کې د اړوند همکاریو له لارې د ترهګرۍ مخه ونیسي ځکه چې په امنیت کې ژوند د هر چا په ګټه دی.
تېره اوونۍ د پاکستان او افغانستان ترمينځ تاو تريخوالي وروسته له هغې نور هم زيات شو کله چې په شمالي وزيرستان ميرعلي سيمه کې د پوځ په يوه پوسته د وسله والو لخوا یو خونړی بريد وشو او د پاکستان د پوځ دوه لوړ پوړي افسران او پينځه عسکر پکې ووژلی شول.
په شمالي وزیرستان کې د برید څخه یوه ورځ وروسته پاکستاني الوتکو د افغانستان په خاوره خوست او پکتیا ولایتونو کې هوایي بریدونه وکړل او پاکستان ادعا وکړه چې پدې بریدونو کې یې د ترهګرو ځالې په نښه کړې دي، خو افغان طالبانو او د تحریک طالبان پاکستان ډلې د پاکستان دا ادعا رد کړه او وویل چې د پاکستان په هوایي بریدونو کې ښځې اؤ ماشومان وژل شوي دی.
په غبرګون کې په افغانستان کې د طالبانو حکومت د ډیورنډ کرښې ته څېرمه په کورمه پاړه چنار سيمه کې د پاکستان په پوځي اډو بریدونه وکړل چې په کې د مرګ ژوبلې رپورټونه هم ورکړل شوي دي.
اسحاق ډار په خپلو خبرو کې یو ځل تور ولګوه چې په پاکستان کې وروستي ترهګریز بریدونه د ټي ټي پي لخوا شوي چې په افغانستان کې میشت دي. هغه وویل چې د طالبانو حکومت باید ددې ترهګریزو بریدونو غندنه وکړي .
تر اسحاق ډار دمخه تېره اوونۍ د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت ویاندې ممتاز زهره بلوڅ هم رسنیو ته ویلي وو چې ترهګري د افغانستان او پاکستان ګډه ستونزه او اندېښنه ده او د دې په ضد ګډې هلې ځلې پکار دي.
څيړونکي وایي د پاکستان امنيتي ادارې باید یوازې په افغانستان تورونه ونه لګوي بلکې پخپله هم په خپل هیواد کې دننه د ترهګرۍ مخه ونیسي.
په پېښور کې د یو پاکستاني ټي وي چینل سیمه ییز مشر او خبریال طارق وحید د امریکاغږ ته ویلي چې: "لومړی مونږ ته د خپل کور سمول په کار دي او بيا که له پولې هغې غاړې نه ترهګرو سره څه مرسته کېږي، نو بيا به مونږ په ګاونډي او نورو هېوادونو باندې تور لګولی شو."
د پاکستان د پوځ مطبوعاتي ادارې (آي اېس پي ار) تېره اوونۍ په خپل يو بيان کې ويلي وو په پاکستان کې د ترهګرۍ د روانې څپې تر شا د افغانستان لاس دی.
خو په افغانستان کې د طالبانو حکومت تل د پاکستان تورونه رد کړي او ویلي یې دي چې پاکستان دې په خپل هېواد کې دننه د ترهګرۍ مخه پخپله ونیسي .
|
25.03.2024 باختر یک محکمه در ایالت اترپردیش هند، با صدور حکمی، فعالیت مدارس اسلامی را در این ایالت پرنفوس هند، ممنوع کرد. محکمه با صدور این حکم، یک قانونی را فسخ کرد که از سال ۲۰۰۴ به اینسو نافذ بود. بر اساس قانون جدید، کسانیکه در مدارس اسلامی آموزش میبینند، باید به سیستم رسمی آموزشی مکاتب این ایالت منتقل شوند. در حالیکه انتخابات سرتاسری هند در راه است، این حکم، مسلمانها را ازحکومت ملیگرای هندو به رهبری نرندرا مودی، صدراعظم هند، دورتر میسازد. افتخار احمد جاوید، رییس هیات مدیره مدارس اسلامی در اترپردیش، گفت که این حکم محکمه الله آباد، ساحهای که یک پنجم نفوس آن را مسلمانها تشکیل میدهند، بر ۲.۷ میلیون شاگرد و ۱۰ هزار آموزگار در ۲۵۰۰۰ مدرسه تاثیر میگذارد. سوباش ویدیارتی و وویک چوهدری، دو قاضی این محکمه در حکم کتبی خود نوشته اند که حکومت ایالتی باید اطمینان حاصل کند که کودکان بین سن شش تا ۱۴ سال بدون پذیرش در مراکز تحصیلی، باقی نمانند. هند بین ماههای اپریل و جون سال جاری، انتخابات عمومی را برگذار میکند و انتظار میرود که حزب بهارتیا جنتا به رهبری نرندرا مودی، در این انتخابات برنده شود. مسلمانان و گروه های مدافع حقوق بشر، برخی از اعضای این حزب و وابستگان شان را به ترویج سخنان نفرت انگیز علیه مسلمانها و تخریب اموال این اقلیت متهم میکنند، اما مودی موجودیت تبعیض مذهبی را در هند انکار میکند. اعضای حزب بهارتیا جنتا میگویند که که حکومت به رهبری این حزب، در حال رفع اشتباهات تاریخی در هند است که این عملکرد شامل افتتاح یک معبد هندوان است که بر مخروبه های مسجد بابری اعمار شده است. مسجد بابری که در قرن ۱۶ اعمار شده بود، در سال ۱۹۹۲ از سوی تندروان هندو ویران شد، اقدامی که به خشونتهای گسترده میان هندوها و مسلمانان انجامید و بیش از دوهزار کشته برجا گذاشت. هندوها ادعا میکنند که در این ساحه نخست معبدی وجود داشت که در عصر حاکمیت مغلها بر هند، مسلمانان آن را تخریب کرده و به جای آن مسجد بنا کردند. راکیش تریپتی، سخنگوی حزب بهارتیا جنتا در اترپردیش، میگوید که این حزب مخالف مدرسه نیست، نگران تحصیل شاگردان مسلمان بوده و با "اعمال تبعیض آمیز و بودجه غیرقانونی" مخالف است. دفتر مودی به ایمیلی در مورد این حکم محکمه پاسخ نداد. اما تریپتی میگوید که رهبران مسلمان این حزب، دلیلی برای نگرانی ندارند زیرا جامعه آنها به طور مساوی از برنامههای رفاه اجتماعی مختلف حکومت، سود میبرد. در ایالت آسام در شمالشرق هند نیز که توسط حزب بهارتیا جنتا اداره میشود، صد ها مدرسه اسلامی به مکاتب معمولی مبدل شده است.
|
24.03.2024 بی بی سی د ملګرو ملتونو سر منشي آنتونیو ګوترېش له غزې سره د مصر په پوله کې په رفح بندر کې خبریالانو ته وویل، چې نور دې هلته روانې وژنې ودرېږي. هغه په اکتوبر کې د حماس برید هم وغانده خو ټینګار یې وکړ چې د ټولو فلسطينیانو ورته جزائي کېدل په هېڅ ډول او هېڅ شي نه شي توجيه کېدی. سرمنشي ګوترېش ټینګار وکړ ، چې هلته د مرستو د لاریو اوږده قطارونه ولاړ دي چې غزې ته نشي ننوتلی په داسې حال کې چې هلته خلک له لوږې سره مخ دي. د ملګرو ملتونو سر منشي آنتونیو ګوترېش پر اسرائیل يې غږ وکړ، چې غزې ته دې د مرستو بهیر بې خنډه خوشی کړي. دی وايي: "دلته په دې بندر موږ د مرستو د لاريو اوږد قطار ګورو چې د دروازې یوې غاړې ته منتظرې دي او بلې غاړې ته يې لوږې سیوری غوړولی. دا له ویر هم هغه خوا حالت دی. دا اخلاقي زیاتی دی. له دې ډېره انسان وژنه به حالت لا نور هم بتر کړي، تر نورو ډېر د فلسطيني ملکیانو لپاره. دغه راز د یرغمل شوو لپاره او د ټولې سیمې د خلکو لپاره. "
|
24.03.2024 بی بی سی وزارت خارجه طالبان در بیانیهای حملات «تروریستی» در مسکو را با «شدیدترین الفاظ» محکوم کرده است و گفته است که گروه داعش غیرنظامیان را در افغانستان و سایر مناطق دنیا نیز هدف قرار میدهد. اما چهرهها و نیروهای مخالف طالبان در بیانیههایی حمله شب گذشته در مسکو را با حملات طالبان و داعش در افغانستان مقایسه کردهاند. شمار قربانیان حمله شب گذشته به سالن کنسرت کرکوس در مسکو به ۱۳۳ کشته و حدود ۱۰۰ زخمی رسیده است و برخی مقامهای روسیه از انتقام شدید و «بیرحمانه» از عاملان آن صحبت کردهاند. حکومت طالبان روابط نزدیکی با روسیه برقرار کرده است، خواستار موضع «هماهنگ، شفاف و محکم» در برابر این رویدادها شده است که منطقه را «بیثبات» میسازد. در بیانیه طالبان تاکید شده است که این رویداد از سوی داعش، گروهی که در دست «سازمانهای استخباراتی» است با هدف «بدنامسازی اسلام و ایجاد تهدید در تمام منطقه» است. ژائو شینگ، سفیر چین در کابل، در ایکس نوشت که «حملات تروریستی» در مسکو را محکوم میکند و افزوده است که «چین از تلاشهای دولت روسیه برای حفظ امنیت و ثبات ملی حمایت میکند.» او تنها سفیر مقیم در کابل است که اعتبارنامه خود را به نخست وزیر طالبان تقدیم کرد.
|
24.03.2024 دآزادی رادیو د دې ماتم اعلان د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین نن د تېرې شپې د پیښې په تړاو وکړ. په مسکو کې د کنسرت پر یوه تالار د تېرې شپې د برید د قربانیانو شمېر ۱۳۳ تنو ته ورسېد او د چارواکو په وینا تر ۱۲۰ ډېر ټپیان روغتونونو ته وړل شوي دي. دا په نژدې دوو لسیزو کې په روسیه کې تر ټولو بده ترورستي پېښه ده. د روسیې د ملي تحقیقاتو د کمېټې په وینا یو شمېر کسان په ډزو وژل شوي او یو شمېر کسانو د هغه لوګي له امله ساه ورکړې چې په هال کې تر اورلګېدو وروسته راپورته شو. د دې کمېټې په وینا برید کوونکو له یوې داسې مادې کار اخیستی چې هلته اور بل شي. لا هم امنیتي مسوولان د برید کوونکو د نیولو لټه کوي او لا هم د برید کوونکو په اړه چارواکو لږ معلومات ورکړي دي. د روسیې د فدرالي استخباراتو "ایفایسبي" د مشر الکساندر بورتنیکوف په وینا روسیي رسنیو خبر ورکړی چې ۱۱ تنه نیول شوي چې په دوی کې څلور برید کوونکي دي، خو نوموړي نور اطلاعات نه دي ورکړي. د تحقیقاتي کمېټې له لوري په یوه بیل بیان کې ویل شوي چې څلور تنه مشکوک کسان د بریانسک په سیمه کې نیول شوي دي. دا سیمه د مسکو لوېدیځ خوا ته لرې پرته ده چې له اوکراین او بېلاروس سره ګډه پوله لري. د روسیې د فدرالي استخباراتو د چارواکو په وینا، انترفکس اژانس خبر ورکړی چې څلور تنه نیول شوي د اوکراین د سرحد په لور روان وو او دوی د اوکراین دننه تماس درلود. د روسیې ولسمشر د دې برید په خاطر سبا په ټوله روسیه کې د ماتم ورځ اعلان کړه.
|
24.03.2024 صدای آلمان قانون جدید به بزرگسالان اجازه میدهد که تا ۲۵ گرام مشتقات کانابیس یا چرس را برای مصرف خود داشته باشند و تا ۵۰ گرام را در خانه نگهداری نمایند. این قانون قرار است در اول اپریل اجرایی شود.
شورای فدرال آلمان (بوندسرات) به روز جمعه راه را برای قانونی کردن محدود چرس هموار کرده است. این قانون که از جانب حکومت مورد حمایت قرار گرفت و قبلاً در پارلمان فدرال تصویب شد، ممکن بود که شورای فدرال که متشکل از نمایندگان ۱۶ ایالت است، مانع اجرایی شدن آن شود. مرتبط: راستی آزمایی: چرس واقعاً چقدر خطرناک است؟ برخی از نمایندگان پارلمان در باره پیامدهای منفی این قانون بحث کردند و یک درخواست مبنی بر ارسال قانون به یک کمیته میانجی، اجرایی شدن این قانون را با خطر تأخیر مواجه کرد. اما این درخواست آرای کافی به دست نیاورد و به این ترتیب راه برای قانونی کردن چرس در اول اپریل باز شد. کارل لوترباخ، وزیر صحت آلمان فدرال باردیگر به روز جمعه از این سیاست دفاع کرده و استدلال کرد که سیاست قبلی این مواد مخدر ناکام شده است و راه برای بازار سیاه باز نموده است.
|
24.03.2024 دامریکا غږ د روسیې فدراسیون په پایتخت مسکو کې د موسیقي په یو تالار کې د جمعې د شپې برید ته چې مسوولیت یې داعش په غاړه اخیستی د طالبانو د حکومت په ګډون یو شمیر سیاسي مشرانو په خپلوغبرګونونو کې دا برید په سختو ټکو غندلی دی. په روسیه کې چارواکو ویلي چې وسله والو د دې هیواد پایتخت مسکو په یوې څنډې کې د موسیقۍ په یو تالار کي ډزې کړي، چې په پایله کې یې لږ تر لږه ۶۰ تنه وژل شوي او تر ۱۰۰ ډیر نور ټپیان شوي دي. چارواکو ویلي چې د مارچ ۲۲ (وري ۳) په پیښې کې د موسیقۍ تالار ته اور هم اچول شوی دی. د طالبانو د حکومت د بهرنیو چارو وزارت ویاند عبدالقهار بلخي د شنبې په ورځ مارچ ۲۳ (حمل څلورم) د ایکس په پاڼه دا برید یو تروریستي برید بللی او په سخټو ټکو یې غندلی دی. ښاغلي بلخي ویلي: " د افغانستان اسلامي امارت ( طالبانو حکومت) د روسیې په پایتخت کې وروستی تروریستي برید چې مسوولیت یې داعش په غاړه اخیستی په سختو ټکو غندي او دا ګڼي چې دا برید د بشري معیارونو څخه څرګنده سرغړونه ده. داعش چې په افغانستان او د نړۍ په نورو سیمو کې ملکي وګړي په نښه کوي، ددغه برید په ترسره کولو یو ځل بیا دا وښودله چې دا ګروپ د استخباراتي ادارو په لاس کې دی او هدف یې د اسلام بدنامول او ټوله سیمه د ګواښ سره مخ کول دي". عبدالقهار بلخي ویلي چې د سیمې هیوادونه ددغسې پیښو پر وړاندې چې هدف یې د سیمې بې ثباته کول دي باید قاطع او څرګند دریځ ونیسي. د افغانستان پخواني جمهور رئیس حامد کرزي هم د ایکس په ټولنیزه شبکه کې په خپله پاڼه لیکلي چې د مسکو په څنډه کې پر ملکي وګړو دا برید چې یو شمیر کسانو د مرګ ژوبلې سبب شوی په سختو ټوکو غندي. ښاغلي کرزي ددې پیښې د قربانیانو او د روسیې د حکومت او خلکو سره هم خواخوږي څرګنده کړې ده. د پخواني جمهوري رژیم د بهرنیو چارو پخواني وزیر صلاح الدین رباني په مشرۍ د جمعیت اسلامي ګوند هم په یوه اعلامیه کې په مسکو کې دا برید غندلی او ویلي دي چې د تاوتریخوالي ډکې سخت دریځۍ او تروریزم وده او پیاوړي کیدل او د نړیوالې ټولنې ترمنځ ددغې پدیدې د ریښې د ایستلو په برخه کې نه همغږي ددې سبب کیږي چې دا پدیده د ملي سرحدونو څخه تیره شي او ګڼ شمیر هیوادونه ورسره لاس او ګریوان شي او د لا زیاتو فاجعو د پیښیدو سبب شي. دغه ګوند ویلي: " د همدې له امله یوازې د تاوتریخوالي ډکې سخت دریځۍ او تروریزم د خطر د ګواښ په اړه ګډ درک ...کولی شي د دغې بدرنګه پدیدې له منځه وړلو لپاره د ګډې هراړخیزې همکارۍ لپاره زمینه برابره کړي". همداشان د افغانستان د متحدې جبهې مشر سمع سادات هم دا برید په ښختو ټکو غندلی او د پیښې د قربانیانو کورنیو سره یې خواخوږي ښودلې ده. سمع سادات ویلي: " تروریزم ملګري نلري که چیرې ورته فرصت برابر شي نو هغوی به پر هرچا او هرځای کې برید وکړي". سمع سادات ادعا کړې چې د نړیوالو پالیسو کې په تروریستي ډلواو شبکو باندې فشارونه لیرې شوي، چې له امله یې دا ډلې د پخوا پرتله د لا پیاوړي کیدو سره بیرته میدان ته راستنې شوي دي. هغه د تروریزم پر وړاندې په متحد ډول په مبارزې ټینګار کړی دی. د بلې په افغانستان کې د ایران پخواني سفیر محمد رضا بهرامي د طالبانو د بهرنیو چارو د وزارت د ویاند له خوا ددې برید د غندنې په اعلامیه کې دې برید ته تروریستي برید ویل تر پوښتنې راوستي دي. ښاغلي بهرامي د ایکس په ټولنیزه شبکه کې لیکلي چې د طالبانو حکومت تیرکال د ایران د کرمان په ولایت کې تروریستي برید په غبرګون کې په اعلامیه کې د تروریستي برید د اصطلاح د کارولو څخه په دې ډډه کړې وه چې "دا یوه غربي اصطلاح ده او اسلامي هیوادونو باندې د فشار د وسیلې په توګه کارول کیږي". د ارآی اې (RIA) خبري اژانس یو خبریال چې د پیښې په ځای کې و، ویلي چې برید کوونکو پوځي یونیفورم اغوستي و او سالون ته تر ننوتو سره سم یې ډزې پیل کړې او وروسته یې لاسي بم هم وغورځاوه چې له همدې کبله په سالون کې اور بل شو.
پیښه د مسکو په شمال کې د کراسنوګورسک په سیمې کې د موسیقۍ یو غټ تالار کې شوې چې د زرګونو کسانو د ځاییدلو ګنجایش لري.
د روسیې د فدرالي امنیت ادارې ویلي چې د لومړنیو تحقیقاتو له مخې پدې پیښې کې ۴۰ تنه وژل شوي او تر ۱۰۰ ډیر ټپي شوي. د اسلامي دولت یا داعش ډلې په یوې اعلامیې کې چې د اعماق په خبري اژانس کې خپره شوې، ادعا کړې چې برید هغوي کړی. په اعلامیې کې ویل شوي چې پدې برید کې ګڼ شمیر مسیحان په نښه شوي و.
|
24.03.2024 صدای امریکا سازمان عفو بینالملل میگوید که با آغاز سال تعلیمی جدید مکاتب در افغانستان باز شد، اما دختران همچنان از رفتن به مکتب محروم مانده اند. عفو بینالملل با راهاندازی کمپاین دادخواهی برای آموزش دختران و زنان در افغانستان گفته است که ممنوعیت آموزش دختران غیرقابل توجیه و نقض حقوق اساسی بشر برای آموزش است. این سازمان ناوقت جمعه ۲۲ مارچ (سوم حمل) با نشر پیامی در شبکه اجتماعی ایکس گفته است: "ممنوعیت آموزش دختران توسط طالبان، آینده آنها را از بین میبرد. جهان نمیتواند از وضعیت اسفبار آنها چشمپوشی کند. وزارت معارف حکومت طالبان سال نو تعلیمی را در مناطق سردسیر افغانستان از جمله کابل به تاریخ اول حمل آغاز کرد، اما مکاتب دخترانه بالاتر از صنف ششم همچنان بسته ماند. سید حبیبالله آغا، سرپرست وزارت معارف حکومت طالبان در مراسم آغاز سال جدید تعلیمی در لیسه امانی شهر کابل بر آموزش علوم عصری در کنار علوم دینی تاکید کرد، اما در مورد بازگشایی مکاتب لیسه و متوسطه دختران چیزی نگفت. ملل متحد گفته است که بیش از ۹۰۰ روز میشود که دختران بالای ۱۲ سال از آموزش در مکاتب و دانشگاهها محروم شده اند. همزمان با آغاز سال تعلیمی جدید، هیات معاونت ملل متحد در افغانستان (یوناما) نیز از طالبان خواست که ممنوعیت آموزش برای دختران و زنان در مکاتب بالاتر از دوره ابتدایی و نیز دانشگاهها را لغو کنند. یوناما با تاکید بر اینکه آموزش برای صلح و رفاه همه لازمی است، از مقامات طالبان خواست که به این ممنوعیت غیرقابل توجیه و آسیبرسان پایان دهند. برخی مدافعان حقوق زن میگویند که مسدود ماندن مکاتب متوسطه و لیسه به روی دختران در افغانستان برای سومین سال پیهم، از عدم تغییر موضع حکومت طالبان به سمت زنان نمایندگی میکند. طالبان همواره در واکنش به انتقادها، بحث آموزش دختران را در افغانستان، موضوع داخلی عنوان کرده اند. از زمان به قدرت رسیدن حکومت طالبان در سال ۲۰۲۱، مکاتب متوسطه و لیسه به روی دختران در افغانستان مسدود است، هرچند طالبان در ابتدا گفته بودند که ممنوعیت آموزش دختران موقتی است، اما با گذشت بیش از دو و نیم سال این محدودیت و محرومیت پابرجا مانده است.
|
23.03.2024 بی بی سی روسیې او چین د ملګرو ملتو په امنیت شورا کې د پرېکړه لیک لپاره د امریکا د هغې طرحې مخه ونیوه چې له لارې یې په غزه کې د یرغمل شویو اسرائيلیانو د خوشې کولو په بدل کې د سملاسي اوربند غوښتنه کوله. د امریکا له لوري وړاندې شوې طرحې ته ۱۱ مثبتې، درې منفي او یوه سپينه رایه ورکړل شوه. الجزایر د طرحې پر ضد او ګیانا سپينه رایه ورکړه. روسيې دا طرحه "منافقانه تماشه" وبللهد ملګرو ملتونو په امنیت شورا کې د روسیې استازي واسيلي نيوينزيا ان تر رایې ورکولو لا له وړاندې د امریکا طرحې پر ضد د روسيې دريځ په ډاګه کړ. هغه امریکا تورنه کړه چې ګواکې په غزه کې د اسرائيلو د کړنو د مخنيوي لپاره هېڅ نه کوي. ښاغلي نيوينزیا واشنګټن ته د ملامتیا ګوته ونیوه چې ګواکې د اوربند غوښتنه تر هغه وروسته کوي چې "غزه په بشپړ ډول د ځمکې له مخه پاکه کړل شوې ده" او په وینا یې، "موږ یوازې یوه منافقانه تماشه ګورو" د ر د بریتانیا استازې ډېم باربره ووډورډ وویل چې د امریکا د طرحې په نه ملاتړ کولو سره د روسيې او چین پرېکړې په "ژوره توګه ناهیلې" کړې ده. هغې زیاته کړه چې بريتانیا "یوه سملاسي او تلپاتې اوربند" ته رایه ورکړه چې په ترڅ کې يې یرغمل شوي اسرائيلیان خوشي شي او په "رفح کې ځمکني بریدونه ودرول شي" هغې وویل، بریتانیا به غزې ته د مرستو رسولو لپاره "هر هغه څه وکړي چې کولای یې شي" خو ټينګار یې وکړ چې خلکو ته د اړینو مرستو رسولو لپاره د جګړې درول ضروري دي. "چین او روسیه د امریکا ناکامي غواړي"د ملګرو ملتونو په امنیت شورا کې د امریکا استازې لېنډا توماس ګرينفيلډ د خپلې وړاندې شوې مسودې تر رد وروسته وویل چې روسيې او چین ځکه مثبته رایه ورنه کړه چې هغوی د امریکا ناکامي غواړي.
وسيې د تګلارې د بدلانه د نښې په توګه دا لومړی ځل دی چې امریکا په غزه کې د اوږدمهالي اوربند غوښتنه کوي. ځکه چې مخکې یې د نورو هېوادو لخوا د دغسې اوربند د غوښتنو مخه په امنیت شورا کې ډب کوله. د اوربند لپاره د تازه هڅو په لړ کې د امریکا د بهرنیو چارو وزیر انتوني بلېنکن منځني ختيځ ته د خپل سفر په ترڅ کې تر مصر وروسته اسرائيل ته رسېدلی او هلته یې له اسرئیلي لومړي وزیر سره هم کتلي دي. امریکا همداراز غزې ته د بشري مرستو د ډېرولو غوښتونکې ده او اسرائیلو ته یې خبرداری ورکړی چې د غزې پر سوېلي ښار 'رفح' د ځمکني چپاو له تکله تېر شي. د امریکا د بهرنیو چارو وزیر انتوني بلېنکن د سفر موخه دا ده چې په غزه کې سملاسي اوربند او د حماس لخوا د یرغمل شویو کسانو ازادېدو ته لارې چارې ومومي. واشنګټن د اوربند او د یرغمل شویو کسانو د خوشې کېدو لپاره طرحه چمتو او د ملګرو ملتونو امنیت شورا ته وړاندې کړې وه.
دغه استازي همدا راز وویل چې په "مسوده کې ان د اسرئيلو جرمونه هېڅ ارزول شوي نه دي چې دا هغوی ته د معافیت ورکولو په معنا ده"
ملګرو ملتونو کې د امریکا سفېري لېنډا توماس ګرینفیلډ پرون پنجشنبه وویل، چې د عرب او نورو هېوادونو په مشوره یې خپله طرحه کې ځینې بدلونونه راوستي دي. ښاغلي بلېنکن هم تېره ورځ قاهره کې د دې طرحې یادونه وکړه او ویې ویل چې یوه پیاوړی پیغام به ولېږدوي. هغه همدا راز زیاته کړه چې د یرغمل شویو د خلاصون او اوربند په تړاو خبرو کې یوې هوکړې ته د رسېدو پر لور واټن په کمېدو دی. دا لومړی ځل دی چې امریکا په غزه کې د سملاسي اوربند ملاتړ کوي. دغه هېواد تر دې مخکې امنیت شورا کې په دې تړاو مطرح شوي وړاندیزونه وېټو کړي وو.
|
23.03.2024 بی بی سی انفجاری که در میان جمعیت در شهر قندهار، مقر رهبر طالبان، دستکم ۲۱ کشته و دهها زخمی بهجا گذاشته است، تنها سه روز پس از حمله نیروهای هوایی پاکستان به دو نقطه در ولایتهای پکتیا و خوست انجام شد. در همین حال، وبسایت نزدیک به طالبان انفجار قندهار را به سازمان اطلاعات نظامی پاکستان (آیاسآی) نسبت داده است. در هر دو رویداد بنا به به اعلام حکومت طالبان، افراد غیرنظامی کشته و زخمی شدهاند. وزارت خارجه عربستان و سخنگوی وزارت خارجه ایران در پیامهایی این حمله را «تروریستی» خوانده و محکوم کردند. توماس وست، نماینده ویژه آمریکا نیز آن را «حملات بیرحمانه تروریستی» خوانده است. مقامهای ارشد حکومت طالبان واکنشهای فوری به این انفجار در قندهار نشان ندادهاند. قندهار، مقر رهبری و خاستگاه اولیه جنبش طالبان در دو سال اخیر شاهد امنیت نسبی بوده است و ظاهرا طالبان نمیخواهد این رویداد این تصویر امنیت را مختل کند.
|
23.03.2024 دآزادی رادیو د خوړو نړیوال سازمان یا "ډبلیوایفپي" وايي، اټکل کېږي د ۲۰۲۳ کال د نومبر څخه د ۲۰۲۴ کال تر مارچ پورې په افغانستان کې نژدې ۱۶ میلیونه کسان د خوړو له ناامنۍ سره مخ وو. د ملګرو ملتونو د دې سازمان په راپور کې چې پرون خپور شوی، راغلي چې څلور میلیونه کسان له ډله يې ۳،۲ میلیونه تر پنځو کلونو کم عمره ماشومان له خوارځواکۍ سره مخ شوي دي. د "ډبلیوایفپي" په خبره، په ۲۰۲۴ کال کې نژدې څلور میلیونه افغانان سمدستي بشري مرستو ته اړتیا لري. د خوړو نړیوال سازمان پر بنسټ، د افغانستان د خوړو نه خوندیتوب لا هم دوام لري او د ۲۰۲۴ کال په لومړینو میاشتو کې د هېواد ۴۰ سلنه نفوس چې نژدې ۱۶ میلیونه کسان کېږي، د خوړو له نه خوندیتوب سره مخ شوي دي. دې ادارې اټکل کړی چې په ۲۰۲۴ کال کې له پاکستانه او ایرانه به نژدې دوه میلیونه افغانان بېرته افغانستان ته راستانه شي. ملګري ملتونه وايي، څه باندې ۲۹ میلیونه افغانان بشري مرستو ته اړتیا لري.
|
23.03.2024 صدای آلمان یک شفاخانه در امریکا روز پنجشنبه اعلام کرد که برای اولین بار گرده یک خوک که اصلاح ژنتیکی شده است با موفقیت به یک انسان زنده پیوند زده شده است.
شفاخانه عمومی ماساچوست اعلام کرد که گرده خوک اصلاح شده ژنتیکی به مرد ۶۲ سالهای که به دلیل بیماری گرده در مراحل آخر زندگی خود قرار داشت، پیوند زده شد. این پیوند، نقطه عطف در عرصه نوآوری های صحی خوانده شده است. صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! جراحان مرکز پیوند عضو در این شفاخانه این جراحی را که چهار ساعت طول کشید، روز شنبه انجام دادند. شفاخانه گفته است که این روش، نقطه عطف مهمی در جهت تلاش برای پیوند اندامهایی به مریضان است که به سادگی میتوانند یافت شوند. آنه کلیبانسکی، رئیس اجرایی مرکز «Mass General Brigham» گفت: «نزدیک به هفت دهه پس از اولین پیوند موفقیت آمیز گرده، داکتران ما بار دیگر تعهد خود را برای ارائه تداویهای نوآورانه و کمک به بهبود بیماری برای مریضان خود و دیگران در سراسر جهان نشان دادند.» شفاخانه گفته است که این عمل نقطه عطفی در عرصه پیوند اعضا از یک گونه به گونه دیگر - به عنوان راه حلی بالقوه برای جبران کمبود اعضای اهدایی در سراسر جهان میباشد. این گرده از خوکی به دست آمد که ژنهای مضر آن حذف شده و ژنهای مخصوص انسانی در آن جابجا شده است تا برای پیوند سازگار شود. دانشمندان همچنین ویروسهای درونزاد خوک را غیرفعال کردند تا هرگونه خطر عفونت در انسان را از بین ببرند. صفحه یوتیوب دویچه وله را تماشا کنید! به گفته این شفاخانه، بیماری که این گرده در او پیوند زده شده است به خوبی بهبود مییابد و انتظار میرود به زودی مرخص شود.
|
23.03.2024 صدای آلمان د ملګرو ملتونو پراختیايي ادارې د اوبو نړېوالې ورځې سره په یو وخت، په خپل یو رپوټ کې ويلي دي چې افغانستان د اوبو له شدید بحران سره لاس او ګريوان دی. د دغه رپوټ پر اساس، د وچکالۍ، اقتصادي بې ثباتۍ او د اودږمهاله جګړو د ويجاړونکو اغیزو په څېر مجموعي عوامل، د افغانستان د آبي زیربناوو د زیانمنېدو سبب واقع شوي دي. په دغه رپوټ کې راغلي دي: «دغه وضعیت د اقليمي بدلون له پایلو او د آب و هوايي د شديدو پېښو په دليل کوم چې آبي سرچېنې تخريبوي، لا شدید شوی دی.»
ملګرو ملتونو ويلي دي چې د اوبو د کمښت بحران په ځانګړې توګه هغه ښځې چې د خپلو کورنيو سرپرستي کوي، تر خپل اغېز لاندي راولي، ځکه چې هغوی د اوبو سرچينو او تاسیساتو ته د لاسرسي په لار کې له ګڼو خنډونو سره مخ کيږي. په رپوټ کې دا هم راغلي چې پر له پسې وچکالي او سيلابونو کروندګر زیانمن کړي دي: «کرهڼې پورې متکي ټولنې چې د هیواد اقتصاد د ملا تير تشکيلوي، خپل ځان په دوه لاري کې ويني، ځکه د هغوی بقا او معیشت له اوبو سره تړلي دي.» په دغه رپوت کې راغلي چې د ۲۰۲۳م کال معلومات لويې ننګونې ښيي، څرنګه چې په افغانستان کې ۶۷ سلنه کورنۍ د وچکالۍ له کبله راولاړو شوو ستونزو تر اغیز لاندې راغلي او ۱۶ سلنه بیا د سيلابونو له کبله زیانمنې شوي دي. د طالبانو د چاپېريال ساتنې اداره وايي په اورښتونو کې بدلون، د طبیعي یخچالونو ويلي کېدل او د اوبو د سرچينو تخريبېدل، د اوبو د بحران د لا ډېرېدو سبب واقع شوي دي.
د چاپېريال ساتنې ملي ادارې د اقليمي بدلون د څانګې مشر، روح الله امين، دويچه ويله ته وويل: «د اقليمي بدلون له کبله ۲۱ ميلیونه کسان د څښاک اوبو له کمښت سره مخامخ دي.» هغه وويل د دغې ادارې ارقام ښيي چې په تېرو کلونو کې د طبیعي یخچالونو ۱۴ سلنه چې مهمې آبي سرچينې دي، ويلي شوي دي. امین وويل، که څه هم د ۱۴۰۲ کال په ژمي کې د افغانستان یو شمېر سېمې د بارانونو او واورو شاهدې وې، خو د هوا د حرارت په درجه کې بدلون سبب شوی چې د اورښتونو ډېرې اوبه زیرمه نه شي. هغه وويل: «موږ له دغو اوبو څخه هغه وخت ښه استفاده کولی شو چې بندونه او آبې زیربناوې تقویه کړو.» افغانستان د څو پر له پسې کلونو له پاره وچکالۍ تجربه کړې دي چې له کبله ېې د یو شمېر سيمو اوسیدونکي د خپلو کورونو پرېښودو ته اړ شوي دي.
|
23.03.2024 صدای امریکا وزارت صنعت و تجارت حکومت طالبان میگوید که طی سال گذشته خورشیدی (۱۴۰۲) افغانستان به ارزش بیش از ۱.۸ میلیارد دالر صادرات داشت. آخندزاده عبدالسلام جواد، سخنگوی این وزارت روز پنجشنبه ۲۱ مارچ (دوم حمل) گفت که ارقام صادرات در سال ۱۴۰۲ خورشیدی نسبت به یک سال قبل آن شش درصد کاهش یافت و دلیل عمدۀ آن کاهش صادرات زغال سنگ به پاکستان بود. عبدالسلام جواد افزود که بیشترین اقلام صادراتی افغانستان محصولات زراعتی از جمله پنبه، انجیر خشک، کشمش، هینگ، پیاز، انگور، سیب، زعفران، انار و بادنجان رومی بوده است. به گفته سخنگوی وزارت تجارت و صنعت حکومت طالبان صادرات افغانستان به پاکستان، هند، امارات متحده عرب، قزاقستان، چین، ایران، ترکیه، اوزبیکستان و ایالات متحده صورت گرفته است. پیش از این بانک جهانی نیز گزارش داده است که صادرات افغانستان جنوری سال روان نسبت به مدت مشابه سال گذشته میلادی پنج درصد کاهش را تجربه کرده است. آمار بانک جهانی نشان میدهد که صادرات زغال سنگ به پاکستان ۸۷ درصد کاهش یافت که ضربه قابل توجهی در بخش صادرات بود، اما این کاهش با افزایش صادرات مواد غذایی و نساجی جبران شد. گزارش ماه جنوری بانک جهانی نشان میدهد که مواد غذایی هفت درصد و منسوجات نیز ۵۲ درصد افزایش یافته است. این بانک گفته است: "صادرات مواد غذایی به هند در مقایسه با کاهش ۱۸ درصدی در پاکستان، ۲۲ درصد افزایش یافت". بر بنیاد گزارش بانک جهانی، بیشترین اموال تجارتی افغانستان به پاکستان و هند صادر شده است، طوری که این دو کشور به ترتیب ۴۵ درصد و ۳۴ درصد از کل صادرات افغانستان را در ماه جنوری به خود اختصاص دادند. پیش از این بانک جهانی با نشر گزارشی گفته بود که افغانستان در سال ۲۰۲۳ میلادی، ۱.۹ میلیارد دالر صادرات و ۷.۸ میلیارد دالر واردات داشت. به گفتۀ بانک جهانی، رشد واردات افغانستان بیشتر از رشد صادرات آن است که سبب افزایش فاحش کسر بیلانس تجارتی در این کشور شده است.
|
22.03.2024 بی بی سی په افغانستان کې د طالبانو په حکومت کې د عامې روغتیا وزارت وايي په تېر ۱۴۰۲ لمریز کال کې پر کانګو ناروغۍ د اخته کسانو شمېر د وړم کال پرتله درې برابره ډېر و. د دې وزارت د شمېرو له مخې تېر کال په کانګو ناورغۍ د اخته کسانو شمېر څه باندې ۱۲۰۰ ته رسېدلی و چې څه باندې سل کسان ترې مړه شوي دي. د طالبانو د حکومت د عامې روغتیا وزارت کې د زونوسیس یا هغو ناروغیو چې له څارویو انسانانو ته لېږدي مسوول ډاکټر فخرالدین ستانکزي پژواک خبري اژانس ته ویلي چې د کانګو تبې تر ټولو ډېرې پېښې په کابل، هرات، کندهار، کندوز، ننګرهار، بلخ، بغلان او تخار ولایتونو کې ثبت شوې خو د هېواد په نورو ولایتونو کې هم د دې ناروغۍ مثبتې پېښې وې. هغه له تېرو دوو کلونو راهیسې پر کانګو ناروغۍ د اخته کسانو شمېر ته په اشارې ویلي چې ثبت شوې شمېرې ښيي چې تېر کال پر کانګو تبې د اخته کسانو شمېر د وړم کال په پرتله نږدې درې برابره ډېر و او د دې ناروغۍ له امله د مړو شویو کسانو شمېر نږدې نهه برابره ډېر و. د ډاکټر فخرالدین په وینا تېر کال ټول ټال ۱۲۳۸ کسان په کانګو ناورغۍ اخته شوي وو چې له دې ډلې ۱۱۴ تنه یې مړه شوي دي. هغه د خلکو بېغوري، له دې ناروغۍ سره د مبارزې لپاره د بودیجې نشتوالی، روغتیايي سپارښتنو ته نه پاملرنه پر کانګو تبې د اخته کسانو د شمېر د زیاتېدو اصلي لاملونه وبلل.
|
22.03.2024 بی بی سی منابع بیمارستانی به بیبیسی گفتهاند که در نتیجه انفجار انتحاری امروز (پنجشنبه، دوم حمل/فروردین) در شهر قندهار در جنوب افغانستان دست کم ۲۱ نفر کشته و ۵۱ نفر زخمی شدهاند. مقامات طالبان اما آمار بسیار کمتری از قربانیان ارائه کردهاند و گفتهاند که تنها سه نفر در این رویداد کشته شدهاند و ۱۲ نفر نیز زخمی شدهاند. انعامالله سمنگانی، رئیس اداره اطلاعات و فرهنگ طالبان در قندهار به خبرگزاری فرانسه گفت که این انفجار روز پنجشنبه ساعت ۸ صبح به وقت محلی «بیرون شعبه کابلبانک نو» رخ داده است، جایی که «معمولا هموطنان ما برای دریافت حقوق خود در آنجا جمع میشوند». او گفت همه قربانیان «غیرنظامی» بودهاند. گروه موسوم به دولت اسلامی یا داعش مسئولیت این حمله را به عهده گرفته است و اعلام کرده که اعضای طالبان را در این حمله هدف قرار داده است.
|
22.03.2024 دآزادی رادیو د امریکا د بهرنیو چارو وزیر چې په غزه کې د جګړې د پای ته رسولو د هڅو په ترڅ کې منځني ختیځ ته رسېدلی، وايي چې ښکېل اړخونه د اوربند په اړه موافقې ته نژدې شوي دي. د امریکا د بهرنیو چارو وزیر انټوني بلېنکن وايي، په غزه کې د یوه بل اوربند د ټینګولو او د برمته وو د خوشې کولو لپاره د اسراییل او حماس په مستقیمو خبرو کې د ښکېلو خواوو ترمنځ واټن ډېر کم شوی دی. د اسراییل او حماس ترمنځ چې متحدایالتونه او اروپايي ټولنه یې د تروریستي ډلې په توګه پېژني، د سولې لپاره امریکا، مصر او قطر له څو اونیو راهیسې هڅې پیل کړې دي. د تېر کال د اکټوبر په اوومه د حماس او اسراییلو د جګړې له پیلېدو وروسته دا منځني ختیځ ته د بلېنکن شپږم سفر دی. بلېنکن دا سفر پرون له سعودي عربستان څخه پیل کړ، نن مصر ته ولاړ او تمه ده چې سبا جمعه اسراییلو ته ولاړ شي. هغه پرون د سعودي له الحَدَث شبکې سره په مرکه کې وویل چې منځګړو مرکچیانو له اسراییلو سره په ګډه پر یوه هراړخیزه طرح کار وکړ چې حماس رد کړه خو بلېنکن زیاته کړه چې دې ډلې ځینې نورې غوښتنې وړاندې کړې چې منځګړي اوس کار پرې کوي. بلېنکن وویل د مرکچیانو په دریځونو کې واټن په کمېدو دی او زیاته یې کړه چې د دوی ترمنځ یوه موافقه ډېره ممکنه ورته ښکاري. هغه همداراز یادونه وکړه چې منځګړي د برمته وو د خوشې کېدو په بدل کې د سمدستي اوربند د ټینګښت لپاره هڅه کوي چې نتیجه به یې د ده په وینا د غزې ګڼو ځورېدلو خلکو ته د بېړنیو بشري مرستو رسېدل وي. د بلېنکن په وینا متحدوایالتونو امنیت شورا ته د یوه پرېکړه لیک طرح چمتو کړې چې په غزه کې بېړنی اوربند د اسراییلي برمته وو له خوشې کولو سره تړي. د خبرو په اجنډا کې په غزه کې د شپږو اوونیو لپاره اوربند، د حماس لخوا د ۴۰ اسراییلي برمته وو او د اسراییلو له زندانونو د سلګونه فلسطیني بندیانو آزادېدل او همداراز غزې ته د بشري مرستو پرېښودل شامل دي، خو د حماس ټینګار دا دی چې د اسراییلي برمته باید یوازې د هغې موافقې په اساس خوشې شي چې اسراییل به جګړه په بشپړ ډول بندوي، په داسې حال کې چې اسراییل یوازې د موقتي اوربند په اړه خبرې غواړي. بلخوا د راپورونو له مخې د غزې په شمال کې د الشفا روغتون په شاوخوا کې نښتو چې نن یې څلورمه ورځ ده زور اخیستی. اسراییلو ویلي چې په تېرو ۲۴ ساعتونو کې یې له ۵۰ ډېر وسلهوال د دې روغتون په شاوخوا کې وژلي دي. د دې سیمې اوسېدونکو نن وویل چې په روغتون کې دننه څو ودانۍ یې د اور په لمبو کې د سوځېدو په حال کې لیدلي دي. الشفا د دې سیمې یوازینی روغتون دی چې ځینې برخې یې لاهم فعالې دي.
|
22.03.2024 صدای آلمان مقامهای اداره طالبان وقوع یک انفجار در نزدیکی یک بانک خصوصی در شهر قندهار در جنوب افغانستان را تائید کردند. یک منبع گفته است که در این انفجار ۲۰ تن کشته شده اند.
عبدالمتین قانع، سخنگوی وزارت داخله اداره طالبان روز پنجشنبه به دویچه وله گفت که این انفجار در مرکز شهر قندهار و در بیرون از دفتر کابل بانک رخ داده است. هرچند مقامهای طالبان گفته اند که در این انفجار سه تن کشته و ۱۲ تن زخمی شده اند، اما یک منبع صحی گفته است که دست کم ۲۰ تن در این انفجار کشته شده اند. این منبع که نخواست نامش ذکر شود به خبرگزاری فرانسه گفت: «از صبح امروز ۲۰ جسد این انفجار به شفاخانه میرویس انتقال داده شده اند.» صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! مهاجم انتحاری افرادی را هدف قرار داده که در بیرون دفتر کابل بانک جدید منتظر گرفتن معاشات خود بوده اند. انعامالله سمنگانی، رئیس اطلاعات و فرهنگ ولایت قندهار گفته است: «معمولاً هموطنان ما برای دریافت معاش خود در آنجا جمع میشوند. قربانیان غیرنظامیان هستند.» مرتبط:مقام طالبان: کندکهای انتحاری در نیروهای ویژه جذب شده اند پس از تصرف قدرت توسط طالبان در آگست ۲۰۲۱، حملات انتحاری و انفجارها در افغانستان به صورت قابل ملاحظه کاهش یافته است، ولی با آن هم چنین حملات گاهگاهی صورت میگیرد که مسئولیت آنها را عمدتاَ شاخه خراسان داعش به عهده میگیرد. تا حالا هیچ گروهی مسئولیت انفجار روز پنج شنبه در قندهار را به عهده نگرفته است. صفحه یوتیوب دویچه وله را تماشا کنید! قندهار مرکز قدرت سیاسی طالبان نگریسته میشود و ملا هبتالله آخندزاده رهبر این گروه نیز در همین شهر مستقر است و از آنجا در مورد قضایای مهم فرمان صادر میکند.
|
22.03.2024 دامریکا غږ افغانستان کې د نوي ۱۴۰۳ تعلیمي کال د پیل سره هممهاله په دغه هیواد کې د ملګرو ملتونو مرستندویه پلاوي دفتر"یوناما" یو ځل بیا د طالبانو له مقاماتو غوښتي چې د لومړنۍ دورې څخه پورته دورو او پوهنتون کې د نجونو او ښځو پر زده کړو باندې لګیدلي بندیزونه دې لغوه کړي. یوناما د چهارشنبې په ورځ ناوخته مارچ ۲۰ (حمل اول) د ایکس په ټولنیزه شبکه کې لیکلي چې له ۹۰۰ ورځو څخه زیاته موده کیږي چې د ۱۲ کلنو د عمر څخه پورته نجونې په ښوونځیو او پوهنتونونو کې له زده کړو منع شوي دي. د ملګرو ملتونو مرستندویه پلاوي دفتر"یوناما" ویلي: " یوناما د حاکمو چارواکو څخه غوښتنه کوي چې دغه نه توجیه کیدونکي او زیان رسوونکي بندیز ته دې د پای ټکی کیږدي. د ټولو لپاره زده کړې د سولې او هوساینې لپاره اړینې دي." طالبانو د حکومت د پوهنې وزارت د چهارشنبې په ورځ د مارچ ۲۰ د ۱۴۰۳ کال په لومړۍ ورځ د کابل په ګډون د افغانستان په سړو سیمو کې ښوونځي پرانیستل، خو د شپږم ټولګي څخه پورته ټولګیو کې یې د نجونو ښوونځي همداسې تړلي پریښودل. د طالبانو د حکومت د پوهنې وزارت له خوا د کابل په اماني لیسه کې په سړو سیمو کې د ښوونځیو د پرانیسلو د بهیر د پیل غونډې ددغه وزارت سرپرست سید حبیب الله اغا په خپله وینا کې د دیني علومو ترڅنګ د عصري علومو په زده کړو د ټینګار سره سره په افغانستان کې د نجونو د ښوونځیو د پرانیستلو په اړه هیڅ څه ونه ویل. هغه ووویل: " عصري علوم او پرمختګ د ژوند اړتیا ده او اسلامي امارت ( طالبانو حکومت) یې هیڅکله هم خلاف نه دی، ځکه اسلام یې مخالف نه دی." د نوي تعلیمي کال په مناسبت دغه وزارت په یوه اعلامیه کې د افغانستان ټولوبرخو ته په متوازن ډول د پوهنې د بهیر د غځولو او د پوهنې کفیت په لوړولو باندې ټینګار شوی دي. همداشان په دغه اعلامیه کې له زده کوونکو څخه غوښتل شوي، چې د هغه ډول کالیو له اغوستلو ډډه وکړي چې له اسلامي اصولو او افغاني دود او دستور سره په ټکر کې دي. په ورته وخت کې د افغانستان د ښوونې او روزنې د څار بنسټ په دغه هېواد کې د ښونځيو د پرانیستلو هرکلی کړې او له ټولو کورنیو څخه یې غوښتي چې خپل ماشومان هلکان او نجونې چې په ټولګي کې د شاملیدو عمر یې پوره کړی وي، ښونځیو ته ولیږي. دغه بنسټ ویلي: " سره له دې چې په ټول هېواد کې د هلکانو پر مخ د ښونځیو د پرانیستل کیدو زنګ ووهل شو، په ډېره خواشینۍ سره باید ووایو چې له شپږم ټولګي پورته نجونې لاهم له زده کړو بې برخې پاتې شوې چې دې کار یو ځل بیا افغان ولس او کورني ملاتړي بنسټونه ناهیلي کړل". د افغانستان د ښوونې او روزنې د څار بنسټ د طالبانو په مشرتابه غږ کړي چې له شپږم ټولګي پورته د نجونو پر وړاندې د ښونځیو بندې روازې دې پرانییزې. د بلې خوا د "امید د پنجرې" په نوم د افغان میرمنو د حقونو غورځنګ په یوه اعلامیه کې ویلي چې شاوخوا ۹۵۰ ورځې کیږي چې افغانستان کې میلیونونه نجونې له زده کړو محرومې دي. همداشان د پاکستان په پایتخت اسلام اباد کې ددغه غورځنګ له خوا په یوه خپره شوې اعلامیه کې ویل شوي چې سږکال د شپږم ټولګي څخه ۳۳۰ زره فارغې شوې نجونې د لومړنۍ دورې څخه پورته ښوونځیو کې د زده کړو له دوام هم محرومې شوي دي. دغه غورځنګ ویلي: " د معیاري زده کړو څخه د نجونو دغه بندیز په خپل ذات کې د جنسیت پر بنسټ تبعیض دی، چې د ځان وژنې، د کوچنیتوب په عمر او جبري ودونو او پر نجونو د نه جبران کیدونکو روحي فشارونو سبب شوی دی." د "امید د پنجرې" په نوم د افغان میرمنو د حقونو غورځنګ ویلي چې د طالبانو د حکومت دا بندیز به پر نجونو باندې د اوږدې مودې لپاره ناسمي روحي اغیزې ولري اوپه ورځیني ژوند کې به د ښځو د سیستماتیک حذف سبب شي. همداشان د افغان میرمنو دغه غورځنګ په دې اعلامیه کې ادعا کړې چې طالبانو د ښوونځیو په تعلیمي نصاب کې د ساینسي مضامینو پر ځاي دیني مضامینو ته ځای ورکړی او ښوونځي یې په مدرسو بدل کړي دي. د طالبانو د حکومت د پوهنې وزارت امید د پنجرې په نوم د افغان میرمنو د حقونو غورځنګ اعلامیې ته لا غبرګون نه دی ښودلی. طالبانو په ۲۰۲۱ کال د اګست په میاشت کې په افغانستان کې د بیا واک ته د رسیدلو وروسته د لومړنۍ دورې څخه په پورته دورو کې اصلا د نجونو ښوونځي نه دي پرانیستي. همداشان طالبانو د ۲۰۲۲ کال د ډسمبر د وروستۍ اونۍ راهیسې په پوهنتونونو کې د نجونو او ښځو پر زده کړوهم بندیز لګولی دی. طالبانو د نړیوالې ټولنې او د خپل حکومت د ځینو چارواکو د پرله پسې غوښتونو سره سره د لومړنۍ دورې څخه د پورته دورو د نجونو ښوونځي تړلي ساتلي او هم یې په پوهنتونونو کې د نجونو او ښځو پر زده کړو بندیز ته دوام ورکړی دی. د طالبانو حکومت چارواکو ویلي چې د شریعت په چوکاټ کې د ښځو او نجونو حقونو ته ژمن دي او د نجونو پر زده کړو لګیدلی بندیز موقتي بڼه لري
|
22.03.2024 صدای امریکا ملیحه لودهی، سفیر پیشین پاکستان در ایالات متحدهٔ امریکا می گوید که پاکستان از سوی تندروان در خاک افغانستان با تهدید امنیتی مواجه است و اسلام آباد مجبور شد اخیراً از حملات هوایی در داخل افغانستان استفاده کند. اما این دپلومات پاکستانی به صدای امریکا گفت که حکومت پاکستان راه حل دپلوماتیک را در خصوص مسایل حیاتی برای آن کشور، ترجیح میدهد. به باور خانم لودهی، باوجود خواست های مکرر از جانب پاکستان، حکومت طالبان در برابر جنگجویان تحریک طالبان پاکستان اقدام نکرد، که سرانجام صبر پاکستان لبریز شد و دست به حملات هوایی بر پایگاه های طالبان پاکستانی در ولایات خوست و پکتیکا زد. ملیحه لودهی گفت:ِ "طالبان افغان و طالبان پاکستانی روابط نزدیک و بسیار عمیق دارند و هردو گروه برضد نیروهای امریکایی و ناتو در افغانستان جنگیده اند و این امر کابل را از اقدام در برابر آنان باز میدارد." به گفتهٔ خانم لودهی، کمیته تعزیرات شورای امنیت سازمان ملل متحد در گزارش اخیر خود تذکر داده است که از به قدرت رسیدن مجدد طالبان در افغانستان چندین گروه تندرو سود برده و یکی از این گروه ها که بیشترین سود را برده است، تحریک طالبان پاکستان است. این دپلومات پاکستانی که به حیث سفیر دایمی پاکستان در سازمان ملل متحد نیز ایفای وظیفه کرده است، می گوید که خواسته های پاکستان از حکومت طالبان عین خواسته های جهانی است. لودهی گفت: "پاکستان از آنان میخواهد که با کشورهای جهان تعامل کنند، به دختران و زنان اجازه کار و تحصیل بدهند و به گروه های تروریستی اجازه ندهند که در افغانستان پناهگاه های امن داشته و سایر کشورها را تهدید کنند." به باور ملیحه لودهی، توسل به نیروی نظامی آخرین گزینه برای پاکستان خواهد بود و برای هر دو کشور لازم است تا مشکلات پیش آمده را از طریق مفاهمه و گفتگو حل کنند. مصاحبه کامل با ملیحه لودهی را در اینجا تماشا کنید.
|
21.03.2024 بی بی سی افغانستان کې نن د ۱۴۰۳م کال په لومړۍ ورځ له نورو کالونو سره په توپیر نوی ښوونیز کال پیل شو او تمه کېږي چې له یو اعشاریه دوه میلیونه ډېر نوي زدکونکي ښوونځیو ته داخل شي. افغانستان کې طالب چارواکو په دې اړه نن (چارشنبه) ولسمشرۍ ماڼۍ ته نږدې اماني لېسه کې د نوي ښوونیز کال پرانېستې ځانګړي مراسم هم نیولي وو خو د نجونو زدکړو په اړه یو ځل بیا ټول پټه خوله وو. د طالبانو د پوهنې سرپرست وزیر مولوي حبیب الله آغا په دیني او عصري علومو کې د کیفیت او کمیت لوړول هدف وباله او ټینګار یې کړی چې یوازې باکیفیته علم د افغان ملت اړتیا پوره کولی شي. د طالبانو د پوهنې وزیر حبیب الله آغا په وینا "د دنیا پرمختګ یوه اړتیا ده او دا په عصري علومو کېږي دیني علوم مقصد دی هغه به خامخا کوو، خو دا عصري علوم هم د ژوند ضرورت دی." هغه دغې اړتیا ته په کتو ټول علوم فرض وبالل او په وینا یې شاګرادانو ته باید دا واضح شي چې "په تاسې فرض دي چې ډاکټر، معمار، پیلوټ، انجینر او د بل مسلک متخصصان جوړ شئ." طالب چارواکي وخت نا وخت د علم ارزښت او حکم په اړه د اختلاف تر څنګ د نجونو زدکړو په اړه رنګارنګ نظرونه بیانوي خو په ننۍ ناسته کې لوړ پوړو چارواکو د د نجونو د زدکړو یادونه ونه کړه. په دغې ناسته کې هم چې د طالبانو تر واک لاندې ملي تلویزیون په ژوندۍ بڼه خپروله هیڅ کومه ښځه او نجلۍ نه ښکارېده، په داسې حال کې چې ځینې ښوونکي لومړنیو ښونځیو ته په درس بوختې دي. دا دریم کال دی چې په پرلپسې ډول نجونې په نوي ښوونیز کال کې د بدلون له هیلو سره سره له زدکړو محرومېږي او د برخلیک په اړه یې کوم واضح څه نه ویل کېږي. افغانستان کې د طالبانو بیا واکمنېدو راهیسې نجونه او ښځې په ترتیب لومړۍ له شپږم ټولګي له پورته ښوونځیو بیا پوهنتونو او کار منع شوي دي. طالب چارواکو به پخوا په ویناوو کې وخت نا وخته د نجونو زدکړو په اړه د یوې طرحې یا پلان چمتو کولو په اړه خبرې کولې خو اوس ان د نوي ښوونیز کال د پیل په مهمه غونډه کې هم چې د ډېرو سترګې زیري ته وي څه نه وايي. د طالبانو د ریاست الوزرا اداري مرستیال عبدالسلام حنفي هم دې غونډې ته په وینا کې وویل "بې علمه ملت خپلواکه کیدای نشي، عصري او دیني علوم دواړه د نني عصر اړتیا ده او دین یې مخالف نه دی." هغه وویل د دې لپاره چې له نورې نړۍ شاته پاتې نشو باید د عصري زدکړو په کیفیت او کمیت کار وشي او ټکنالوجۍ ته لاسرسۍ ولرو. له دې وړاندې ځينې طالب چارواکو د بېلګې په ډول د امر بالمعروف او نهی از منکر سر پرست وزیر یې عصري علم مباح بللی او ویل کېږي دی د نجونو د زدکړو یو له سرسخته مخالفو کسانو هم دی. افغانستان کې پخوا د نوي کال په لومړۍ ورځ (نوروز) رخصتي وه او په درېمه ورځ د ښوونځیو زنګ ګړنګېده. د طالبانو له راتګ سره دا رخصتي لغوه شوې او نوروز هم په رسمي ډول د پخوا په څیر په ځانګړو رسمي مراسمو نه نمانځل کېږي. طالبان داسې مهال د نجونو زدکړو په اړه له څه زیري او پرمختګ پرته نوی ښوونیز کال پرانېزي چې امریکا یو ځل بیا د طالبانو سره د تعامل پر وړاندې د نجونو زدکړو پر شرط ټينګار کړی. د امریکا د بهرنیو چارو مرستیال ویاند په اونیزه غونډه کې له زدکړو د افغان نجونو محرومیت خواشینونکی بللی. وېدانټ پټېل ویلي "که طالبان نړیوال مشروعیت غواړي نو ښځو او نجونو ته باید خپل مهم حقونه ورکړي.د عکس سرچینه،GETTY IMAGES هغه وویل په پرلپسې له زدکړو د نجونو محرومول د نړۍ له پالیسۍ سره په مخالفت کې دي. د نجونو زدکړو تر څنګ په افغانستان کې د تعلیم د کیفیت او کمیت ټېټیدو هم اندیښنې پارولي چې ان طالب چارواکي یې هم مني. طالب چارواکو د نوي ښوونیز کال د پيل پر ورځ ټینګار کړی چې سږ کال د کیفیت او کمیت لوړېدو تر څنګ لرې پرتو سیمو ته د زدکړو په رسولو او د خیالي تشکیلاتو له منځه وړلو باندې تمرکز لري. خو داسې ښکاري چې لږ تر لږه سږ کال بیا د نجونو زدکړو موضوع د طالبانو مهمه اجنډا نده لکه څنګه یې چې په غونډو کې په اړه هیڅ یادونه نه کېږ
|
21.03.2024 بی بی سی مقامهای حکومت طالبان در افغانستان امروز (چهارشنبه، اول حمل/فروردین) در مراسمی آغاز سال تحصیلی جدید را در حالی اعلام کردند که دختران همچنان از ادامه تحصیل فراتر از صنف/کلاس ششم در مدارس/مکاتب و همچنین از رفتن به دانشگاهها محروم هستند. همزمان به دلیل ممنوعیت طالبان از تجلیل نوروز، حال و هوای این جشن تاریخی در افغانستان امسال کمرنگ بوده است. تمام شرکتکنندگان مراسمی که در کابل به مناسبت آغاز سال تحصیلی برگزار شد، مردان بودند و حتی از خبرنگاران زن هم در این مراسم دعوت نشده بود. در این مراسم هیچ اشارهای به تحصیل دختران و فرمانهای ممنوعیت ادامه تحصیل آنها نشد. همزمان دفتر نمایندگی سازمان ملل در افغانستان (یوناما) در پستی در ایکس نوشته است که اکنون بیش از ۹۰۰ روز است که دختران بالاتر از سن ۱۲ از رفتن به مکتب و دانشگاه منع شدهاند. یوناما از طالبان خواسته که به این ممنوعیت «غیرقابل توجیه و آسیبزننده» را پایان دهند. نمایندگی سازمان ملل نوشته است: «آموزش برای همه جهت رسیدن به صلح و رفاه ضروری است.» وزارت معارف طالبان هرچند گفته بود که پس از مهیا شدن «شرایط مناسب با شریعت اسلام و سنتهای افغانستان» دختران اجازه ادامه تحصیل خواهند یافت. اما چارچوب زمانی مشخصی اعلام نشد. فعالان آموزش و نهادهای بینالمللی در طول سال گذشته بارها از طالبان خواستند تا دروازههای مکاتب متوسطه و دبیرستانها را به روی دختران بگشایند اما حکومت طالبان به این درخواستها پاسخ مثبت نداد.
|
21.03.2024 دآزادی رادیو د امریکا د بهرنیو چارو وزیر د غزې په جګړه کې د اوربند یا دمې د هڅو په لړ کې نن منځني ختیځ ته ولاړ. د امریکا د بهرنیو چارو وزارت وایي، انټوني بلېنکن د غزې په جګړه کې د لنډمهاله دمې، د برمته شویو اسراییلیانو د خلاصون او غزې ته د نورو بشري مرستو په برخه کې د یوې هوکړې د ترلاسه کولو په موخه منځني ختیځ ته تللی. رویټرز خبري اژانس د دغه وزارت د ویاند متیو مېلر په حواله ویلي چې انټوني بلېنکن به په جده کې د سعودي عربستان او قاهره کې له مصري چارواکو سره خبرې وکړي. دغه سفر داسې مهال ترسره کېږي چې ټاکل شوې همدا اونۍ په قطر کې د غزې د جګړې د اوبند په هدف خبرې له سره پیل شي. اسراییلي ځواکونه او حماس سخت دریځه ډله چې امریکا او اروپایي ټولنه یې ترهګره ډله بولي، له تېرې اکټوبر میاشتې راهیسې په غزه کې په جګړه اوښتي دي. دغه جګړه وروسته تر هغه پیل شوه چې د حماس وسله والو پر اسراییلو په غلچکي برید سره شاوخوا ۱۲۰۰ کسان ووژل او د ۲۵۰ په شاوخوا کې نور یې برمته کړل
د غزې د جګړې اوربند یا دمې ته له اوونیو راهیسې د امریکا، قطر، مصر او نورو ښکېلو ډلو ترمنځ خبرې روانې دي، خو تراوسه یې ملموسه نتیجه نه ده معلومه. امریکا هیله لري چې د غزې په جګړه کې دمه به دغلته د ناوړه بشري وضعیت په قابو کولو کې مرسته وکړي. رویټرز خبري اژانس د امریکا د بهرنیو چارو د وزیر په حواله وړاندې ویلي چې نوموړی به د منځني ختیځ د سفر پر مهال له خپلو عرب متحدانو سره په غزه کې له جګړې وروسته وضعیت په اړه هم خبرې وکړي. دغه خبرې به له جګړې وروسته د غزې تړانګې د حکومت په ترتیباتو، امنیت او د جګړه ځپلې غزې پر بیا رغونه راڅرخېږي. د غزې د عامې روغتیا وزارت د معلوماتو له مخې چې د حماس تر کنټرول لاندې دی، تراوسه د اسراییلي ځواکونو په جګړه کې نژدې ۳۲ زره کسان وژل شوي او په خبره یې ګمان کیږي چې زرګونه کسان به تر خاورو او ډبرو لاندې وي. انټوني بلېنکن منځني ختیځ ته د تازه سفر پر مهال اسراییلو ته د تګ نیت نه لري، سره له دې چې نوموړی په پخوانیو ورته سفرونو کې اسراییل ورته. د رویټرز په لیکنه، د امریکا د حکومت او د اسراییلو د صدراعظم بنیامین نتنیاهو د حکومت ترمنځ نانندرۍ زیاتې شوي دي.
نتنیاهو د سه شنبې په ورځ د غزې به جنوبي ښار رفح باندې د پلان شویو بریدونو د درولو په هدف د امریکا د ولسمشر جو بایډن غوښتنه رد کړه. ویل کېږي چې شاوخوا یو میلیون فلسطینیان چې د غزې له جګړې تښتېدلي، دا مهال په رفح کې میشت دي
|
21.03.2024 صدای آلمان دو جنرال ارشد بازنشسته ایالات متحده، حکومت بایدن را مسئول خروج پر هرج و مرج دانستند. آنها روز سه شنبه به قانونگذاران گفتند که اداره بایدن برنامه مناسب برای تخلیه نداشت و به موقع دستور تخلیه را صادر نکرد.
شهادت نادر دو جنرال بازنشسته ایالات متحده برای اولین بار تنش و اختلافات رهبران نظامی با اداره بایدن را در روزهای پایانی جنگ افغانستان و خروج از این کشور را آشکار کرد. صفحه انیستاگرام ما را دنبال کنید! این اختلافات شامل این بوده که ارتش ایالات متحده به حکومت این کشور توصیه کرده بود تا حداقل ۲۵۰۰ سرباز را در افغانستان به منظور حفظ ثبات حفظ کند. ارتش همچنین نگران بوده که وزارت خارجه امریکا سریع برنامه تخلیه را شروع نکرده است. این اظهارات در تضاد با بررسی داخلی قصر سفید قرار دارد که نشان میدهد تصمیمات رئیس جمهور جو بایدن به دلیل توافقنامههای قبلی خروج که توسط دونالد ترامپ، رئیس جمهور پیشین ایالات متحده انجام شده بود، «به شدت محدود شده» بود. در این بررسی ارتش مقصر دانسته شده و در آن آمده بود که فرماندهان ارشد گفته بودند که منابع کافی برای انجام روند تخلیه دارند. ۱۳ سرباز ایالات متحده در نتیجه یک حمله انتحاری در دروازه «ابی» میدان هوایی کابل در جریان عملیات تخلیه کشته شدند. هزاران شهروند افغان و ایالات متحده که از وضعیت هراسان بودند، ناامیدانه تلاش کردند خود را به پروازهایی برسانند که مردم را با هواپیما به بیرون منتقل میکردند. در پایان ارتش ایالات متحده توانست بیش از ۱۳ هزار غیرنظامی را پیش از پرواز آخرین هواپیمای نظامیاش از افغانستان بیرون کنند. مرتبط: گزارش: ۸۴۰ هزار افغان منتظر دریافت ویزای امریکا هستند جنرال مارک میلی، رئیس پیشین ستاد مشترک ارتش ایالات متحده و جنرال بازنشسته فرانک مکنزی رئیس پیشین فرماندهی مرکزی به کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان ایالات متحده گفتند که هرج و مرج در روند تخلیه به این دلیل رخ داد که وزارت خارجه بسیار ناوقت خواهان تخلیه پرسنل امریکایی شد.
|
21.03.2024 دامریکا غږ د متحدو ایالتونو یو شمېر دموکرات سناتورانو نن چهارشنبه مارچ ۲۰ (حمل لومړۍ) په یو لیک کې له ولسمشر جوبایډن څخه غوښتي دي چې د فلسطیني دولت د جوړېدو لپاره «زړور اقدامات» وکړي. د دغو ۱۹ سناتورانو مشر تام کارپر دی، دوی وايي د منځني ختیځ کړکیچ داسې یو حد رسېدلی دی چې دوی د متحدو ایالتونو له مشرتابه څخه غواړي چې د فلسطینیانو او اسرائیل ترمنځ د خبرو د فرصت برابرولو څخه زیات اقدام وکړي. په دغه لیک کې راغلي دي: «په همدې توګه موږ د بایډن له حکومت څخه غواړو چې د زړور او علني چوکاټ په جوړولو سره په لویدیځه غاړه او د غزې په تړانګې کې د یو فلسطیني هېواد د جوړېدو لپاره لازمي مراحل مشخص کړي.» دغو سناتورانو ویلي دي چې فلسطیني دولت به مستقل وي، پوځي به نه وي، د اسرائیل دولت به په رسیمت پیژني او د حماس ډله به ردوي. د دغو دموکرات سناتورانو ډلې همدغه راز د سولې د یو ابتکار غوښتنه هم کړې چې په اساس به یې اسرائيل د سیمې له هېوادونو سره وصل شي. امریکا له پخوا راهېسې هلې ځلې کوي چې له سعودي عربستان سره د اسرائيل روابط عادي شي او ویل کېږي چې ریاض ته د سفر په مهال به د بهرنیو چارو وزیر انتوني بلینکن له سعودي مقاماتو سره په دې مسئلې خبرې هم کوي. دا په داسې حال کې ده چې څو ورځې مخکې د اسرائیل کلک ملاتړي او په سنا کې د دموکراتانو د اکثریت مشر په غزې کې د اسرائيل د صدر اعظم بینیامن نتنیاهو د عملیاتو په څرنګوالي انتقاد وکړ او په اسرائيل کې یې د نویو انتخاباتو غوښتنه وکړه. بایډن او بلینکن په وار وار د منځني ختیځ د شخړې د حل لپاره د دوو دولتونو-فلسطيني او اسرائیل- په جوړېدو ټېنګار کړی دی. خو نتنیاهو او د هغه ښي اړخ حکومت د دغه وړاندیز مخالف دي. دغو دموکرات سناتورانو دا خبره هم کړې ده چې د دوو دولتونو د جوړېدو په اړه د نتنیاهو په مخالفت هم خواشیني دي. په دغه لیک کې د چک شومر نوم نشته، خو هغه د دغه لیک او دوو مستقلو دولتونو د ایجاد پلوی دی. د اسرائیل صدراعظم له جمهوریت غوښتونکو امریکایي استازو سره نژدې روابط لري. د استازو خونې مشر مایک جانسن نن ویل چې له نتنیاهو سره یې اوږدې خبرې وکړې او د چک شومر د څرګندونو په اړه یې خپل مخالفت څرګند کړ. د اسرائيل مقامات وايي چې د تېرکال د اکتوبر په اوومه نېټه د حماس په بریدونو کې ۱۱۶۰ اسرائیلیان ووژل شول، چې اکثریت یې ولسي خلک وو. د اسرائیل پوځ همدغه راز ویلي چې په دغې جګړې کې یې ۲۵۰ سرتېري هم وژل شوي دي. په غزې کې د حماس تر کنترول لاندې عامې روغتیا وزارت وايي چې د اسرائیل په بریدونو کې تر دې دمه تقریبآ ۳۲۰۰۰ فلسطینیان وژل شوي چې اکثریت یې ښځې او ماشومان دي.
|
21.03.2024 صدای امریکا نظرسنجی تازه بانک جهانی از نگرانی رو به افزایش تاجران افغان در قبال آینده اقتصادی افغانستان، خبر میدهد. این نظرسنجی که در بخش سکتور خصوصی صورت گرفته و بنام سروی سریع سکتور خصوصی بانک جهانی نامیده شده است، نشان میدهد که تجارتها همچنان با محدودیتهای شدید بانکی و مالی و کمبود تقاضای مصرف کننده گان مواجه اند. اما در دور سوم این نظرسنجی، افزایش قابل توجهی در نظریات کسانی مشاهده میشود که عدم اطمینان در مورد آینده را یک محدودیت اصلی تلقی کرده و نگران محدود شدن فعالیت اقتصادی زنان نیز هستند. این همه پرسی که در بهار سال گذشته صورت گرفت، حاکیست که سکتور خصوصی افغانستان ظرفیت احیای اقتصاد و ایجاد فرصت های شغلی به ویژه برای زنان را دارد. این گزارش خاطر نشان میسازد که گرچه نشانه های بهبودی در مقایسه با عین نظرسنجی که در سال ۲۰۲۱ صورت گرفت، در سکتور اقتصاد رونما شده ولی تجارت ها میکوشند تا به سطح فعالیتی که قبل از روی کار آمدن طالبان در سال ۲۰۲۱داشتند، برسند. این نظرسنجی نشان میدهد که هشت در صد تجارت های که متعلق به زنان اند، به طور موقت یا دایمی مسدود شده اند. براساس این نظر سنجی اکثر افغان ها یا در حال ترک کشوراند و یا داخل بازار کار غیر رسمی میشوند و کاهش تقاضا اکثر تجارتها را مجبور به کاهش سرمایه گذاری و اخراج کارمندان کرده و از ماه اگست۲۰۲۱ بدین سو، ارقام بیکاری تقریبا دو برابر شده است. بانک جهانی میگوید که طبق این همه پرسی، کاهش قابل توجهی در اشتغال زنان در این دور مشاهده شده و اکثر زنان در تجارت های که متعلق به زنان است، کار میکنند. در نتیجه، تعداد تجارت های عاری از کارمند زن به بیش از ۵۰ درصد در سال ۲۰۲۳ رسید. در این نظرسنجی بانک جهانی امده است که آزمون ها در سکتور بانکی بر فعالیتهای تجارتی و تبادلات بین المللی تاثیر میگذارد. یافته های این نظرسنجی، سطح پایین پرداختهای غیررسمی و رشوه را نشان میدهد به طوری که ۹۲ درصد از تجارت ها ابراز داشتند که مجبور به پرداخت این وجوع نبودند. تجارت های شامل در این همه پرسی ابراز داشتند که تعامل با حکومت طالبان، مشکلات تجاری آنها را حل نکرده و تجارت های کوچک تحت ملکیت زنان در تعامل با حکومت طالبان، مشکلات بیشتری دارند و در مقایسه با تجارت های مردانه، احتمال حل کمتر مشکلات شان میرود. این نظرسنجی توسط برنامه تحقیقی بنام آینده افغانستان در بانک جهانی صورت گرفته است. دور نخست این نظرسنجی در ماه اکتوبر و نومبر سال ۲۰۲۱ و دور دوم در ماههای می و جون ۲۰۲۲ از طریق تلیفون صورت گرفت. دور سوم آن از طریق مصاحبههای حضوری با ۴۲۲ تجارت در پنج ولایت افغانستان، یعنی در کابل، بلخ، هرات، قندهار و ننگرهار، صورت گرفته است. آینده افغانستان برنامه تحقیقاتی، نظارتی و تحلیلی بانک جهانی در مورد وضعیت اقتصادی و اجتماعی افغانستان است که هدف آن کمک جامعه بین المللی در پیدا کردن راههای مساعدت برای مردم افغانستان میباشد.
|
20.03.2024 بی بی سی په افغانستان کې د طالبانو په حکومت کې د کانونو او پټرولیم وزارت وايي د کان کیندنې قرغیزستاني شرکت "الاټای" مشر او ورسره مل پلاوي له سرپرست وزیر شهاب الدین دلاور سره ولیدل او د کاني زېرمو په برخه کې یې د پانګونې په اړه خبرې ورسره وکړې. د قرغیزستاني شرکت مشر ویلي دوی چمتو دي چې له پرمختللو تجهیزاتو سره د افغانستان پر کانونو پانګونه وکړي. د کانونو او پټرولیم وزارت ویاند همایون افغان په دې تړاو بي بي سي ته وویل: "په دې لیدنه کې د افغانستان اوسنی وضعیت د پانګونې وړ وبلل شو او نوموړي پانګوال افغانستان په کانونو کې په ځانګړې توګه د سرو زرو انتوموني په کانونو کې د پانګونې لپاره لېوالتیا وښوده". دا نه ده په ډاګه شوې چې قرغیزستاني شرکت به د افغانستان پر کانونو د څومره پیسو پانګونه وکړي، خو د دې شرکت مشر د پانګونې ترڅنګ ژمنه کړې چې د کان کېدنې په بېلا بېلو برخو کې به افغان انجنیران هم وروزي. د طالبانو حکومت کې د کانونو او پټرولیم وزارت د ټولو بهرنیو پانګوالو چې افغانستان کې پانګونې ته لېوالتیا لري هرکلی کړی او په وار وار یې ډاډ ورکړی چې کولای شي افغانستان کې له کومې ستونزې پرته پانګونه وکړي. دې Twitter پوسټ نه تېرشئایا له Twitter نه د منځپانګې اجازه شته؟دې لیکنه کې له social mediراخیستل شوي مواد شته. له ښودلو وړاندې یې ستاسې اجازه پکار ده، ځکه ښایيکوکیز یا بله تکنالوژي پکې کارول شوې وي. کولی شئ له اجازې مخکې د social media site پالیسي ولولئ. د دې لپاره غوښتنه ومنئ او مخکې لاړ شئ خبرداری: بي بي سي د بهرنیو وېبپاڼو د منځپانګې مسؤله نه دهد پوسټ Twitter پای چارواکي وايي اوس تر بل هر وخت افغانستان کې پانګونې ته ښه زمینه برابره ده او په دې وروستو کې ګڼو بهرنیو شرکتونو له دوی سره اړیکه ټینګه کړې او پر بېلا بېلو کانونو یې د پانګونې لېوالتیا ښوولې ده. د یادولو ده چې په دې وروستیو یوه افغان اهل هنود پانګوال هم د افغانستان د صرب او جست، مرمرو او ډبروسکرو د کانونو په برخه کې پانګونې ته لېوالتیا وښوده او په دې تړاو یې له سرپرست وزیر سره خبرې وکړي. د دې لېدنې کتنې په اړه ښاغلي افغان وویل: "په دې لیدنه کې یوه افغان هنود هېوادوال د افغانستان اوسنی وضعیت د پانګونې او د ټولو هېوادوالو د راګرځېدنې (ستنېدنې) لپاره د ډاډ وړ وباله او د افغانستان د کانونو په تېره د ډبرو سکرو او مرمرو په برخه کې پانګونې به لېوالتیا وښوده". د یادولو ده چې په ۲۰۲۱ کال کې د طالبانو له بیا واکمنېدو وروسته د افغانستان په بېلا بېلو ولایتونو کې ګڼ لوی او واړه کانونه کورنیو او بهرنیو شرکتونو ته په قرارداد ورکړل شوي ديد عکس سچینه،@MOMPAFGHANISTA چارواکي وايي اوس مهال د ۳۰ فعالو قرادادونو له مخې د کانونو د استخراج او پروسس چارې روانې دي. په دې کې د سرو زرو، اوسپنې، مسو، صرب و جست، نفتو، سیمټو او ډبرو سکرو کانونونه شامل دي چې د چنیايي، ایراني، ترکي، قطري او بریتانوي شرکتونو په ګډون یو شمېر بهرنیو او کورنیو شرکتونو پر پانګونې کړې دي. د طالبانو حکومت کې د کانونو او پټرولیم وزارت د شمېرو له مخې د لویو قراردادونو ارزښت شاخوا اته میلیاردو ډالرو ته رسېږي چې پانګونه به یې په تدریجې ډول ترسره کېږي. دغه راز له کورنیو شرکتونو سره هم د کانونو ۱۵۰ قراردادونه شوي چې ارزښت یې شاخوا لس میلیاردو افغانیو ته رسېږي. دا کانونه په کابل، غزني، بغلان، ننګرهار، پروان، کونړ، بادغیس، خوست، لوګر، وردګو، فارياب، کندهار، پکتیا، هرات، ارزګان او هلمند ولایتونو کې دي او چارواکي وايي چې په استخراج او پروسس کې به یې لسګونو زرو افغانانو ته کاري فرصتونه برابر شي.
|
20.03.2024 بی بی سی در پی بالا گرفتن تنش بین پاکستان و طالبان در افغانستان، آمریکا از دو طرف خواست اختلافات خود را از راه گفتوگو حل کنند. روز گذشته (دوشنبه ۲۸ حوت/اسفند) نیروی هوایی پاکستان دو نقطه در دو ولایت افغانستان را هدف قرار داد. سخنگوی طالبان گفت در این بمبارانها، در ولایتهای پکتیکا و خوست، پنج زن و سه کودک کشته شدند. پاکستان اما این حملات را «عملیات ضدتروریستی» خواند. در پی این حمله وزارت دفاع طالبان هم اعلام کرد که در پاسخ، مواضعی در پاکستان را در نزدیک مرز با سلاحهای سنگین هدف قرار داده است. عصر دیروز ودان پاتل، معاون سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، در یک نشست خبری از این تنشها ابراز نگرانی کرد و گفت در چنین عملیاتی باید اطمینان حاصل شود که به غیرنظامیان آسیبی نمیرسد.
او همچنین به اهمیت اینکه افغانستان نباید به پناهگاه تروریسم تبدیل شود اشاره کرد و گفت در این زمینه آمریکا در حال گفتوگو با مقامهای پاکستان است. کرین ژانپیر، سخنگوی کاخ سفید، هم در نشستی با خبرنگاران در پاسخ به سوالی گفت آمریکا در جریان این عملیات قرار دارد و از جان باختن غیرنظامیان در افغانستان متاسف است. او تاکید کرد دوطرف باید اختلافاتشان را از طریق گفتوگو حل کنند. او افزود: «ما از طالبان میخواهیم کاری کنند که حملات تروریستی از خاک افغانستان انجام نشود و از پاکستان میخواهیم با خویشتنداری اطمینان حاصل کند که به غیرنظامیان در عملیات «ضدتروریستی» این کشو آسیب نرسد.» سخنگوی کاخ سفید همچنین گفت: «ما متعهد هستیم افغانستان دیگر هرگز پناهگاهی امن برای تروریستهایی نشود؛ تروریستهایی که در تلاش برای آسیب رساندن به آمریکا و شرکایش هستند.»
|
20.03.2024 دآزادی رادیو که له یوې خوا له ۹۰۰ زیاتې ورځې کېږي چې طالبانو تر شپږم ټولګي پورته د نجونو په ښوونځیو بندیز لګولی؛ له بلې خوا نجونې غوښتنه کوي چې دوی ته دې د زده کړو حق ورکړل شي. د غزني د واغظ ولسوالۍ د هفت اسیاب کلي پنځه کلنه استوګنه اسما هم د نجونو د بندو ښوونځیو د خلاصون غوښتنه کوي. دا وايي هیله لري چې زده کړې وکړي او ډاکټره شي. اسما، په نورو نجونو هم غږ کوي چې په هر حال کې زده کړې پرې نه ږدي. په دې اړه زموږ د همکار راپور، د لاندې لېنک له کېکاږلو سره اورېدلی شئ:
|
20.03.2024 صدای آلمان در یک پروسه قضایی در مورد کلاهبرداری به دونالد ترامپ دستور داده شده بود که جریمه یا ضمانت ۴۵۴ میلیون دالری بپردازد. حالا وکلای ترامپ میگویند که او قادر نیست چنین ضمانتی را فراهم سازد.
وکلای دونالد ترامپ، رئيس جمهور پیشین و نامزد احتمالی جمهوریخواهان در انتخابات ریاست جمهوری امسال، گفته اند که او قادر نیست ضمانت ۴۵۴ میلیون دالری را که از سوی دادگاه نیویارک در دوسیه کلاهبرداری دستور داده شده بود، فراهم سازد. محکمه نیویارک به این سیاستمدار جمهوریخواه دستور داده بود برای این که بتواند درخواست تجدید نظر خود را به پیش ببرد، باید تا ۲۵ ماه مارچ این مبلغ را بپردازد یا ضمانتی برای این مبلغ فراهم سازد، در غیر آن با خطر ضبط ملکیتهایش مواجه میشود. صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! وکلای ترامپ روز دوشنبه در نامهای به دادگاه تجدیدنظر نوشته اند که ترامپ از سوی ۳۰ شرکت ضمانت مالی پاسخ رد دریافت کرده است. به گفته آنها، بسیاری این شرکتها ضمانت مالی بیش از ۱۰۰ میلیون دالری را تامین نمیکنند و املاک را در بدل ضمانت پولی نمیپذیرند. وکلای ترامپ درخواست تعلیق یا محدود ساختن این مبلغ به ۱۰۰ میلیون دالر را ارائه کرده اند. ترامپ در اواسط ماه فبروری از سوی دادگاهی در نیویارک ایالات متحده به پرداخت مبلغ ۳۴۵.۹ میلیون دالر به اضافه سود آن محکوم شد که همواره به آن اضافه میشود. به ترامپ از ۲۳ ماه فبروری تا ۲۵ ماه مارچ مهلت داده شده بود که این مبلغ را پرداخت کند یا تضمینی از سوی یک شرکت مالی برای آن فراهم سازد. قاضی دادگاه در حکم خود گفته بود این ثابت شده که رئیس جمهور سابق به منظور کلاهبرداری از وامدهندگان، داراییهای خود را بیش از آنچه هست اعلام کرده بود. چند روز پیش ترامپ در رابطه به دوسیه جداگانه افترا علیه جین کارول، نویسندهای که مدعی است در دهه ۱۹۹۰ مورد آزار جنسی از سوی ترامپ قرار گرفته است، ضمانت مالی ۹۶.۱ میلیون دالری ارائه کرد. ترامپ اتهامات وارده در هر دو مورد را به تکرار رد کرده و خواستار تجدید نظر شده است. وکلای ترامپ در حالی از ناتوانی او به فراهم ساختن ضمانت ۴۵۴ میلیون دالری خبر میدهند که او اخیراً داراییهای نقدیاش را حدود ۴۰۰ میلیون دالر اعلام کرده بود. نشریه «فوربس» مجموع کل داراییهای ترامپ را حدود ۲.۶ میلیارد دالر تخمین زده است. ترامپ با چندین دوسیه قضایی دیگر مواجه است. منتقدان او را متهم میکنند که گویا میخواهد این دوسیههای قضایی را به بعد از انتخابات ریاست جمهوری ماه نوامبر موکول کند. مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید! بر اساس نظرسنجی رویترز/ایپسوس در صورتی که هیئت منصفه ترامپ را مجرم تشخیص دهد، یک چهارم جمهوریخواهان و نیمی از رایدهندگان مستقل در انتخابات ماه نوامبر به ترامپ رای نخواهند داد. براساس نظرسنجیها، او فعلاَ در واقع به اندازه جو بایدن، رئیس جمهور برحال از حزب دموکرات، حمایت رایدهندگان را با خود دارد.
|
20.03.2024 دامریکا غږ د 'سویډن کمېټې' د سه شنبې په ورځ مارچ ۱۹ (حوت۲۹) اعلان وکړ چې په افغانستان کې یې خپل ټول فعالیتونه بند کړل او خپل پروګرامونه یې نورو موسسو او د طالبانو حکومت ته سپارلي دی. 'سویډن کمېټې' په یوې اعلامیې کې ویلي دي: «د معلولینو او کلیو پراختیا پروګرامونه هم درول شوي دي. موږ نورو ادارو ته د خپلو روغتیايي پروګرامونو د تسلیم کولو په مرحلې کې یو.» دغې کمېټې همدغه راز په خپل ویبسایټ کې لیکلي دي چې د «ښوونې او روزنې پروګرامونه څانګه هم د ولایتونو د پوهنې ریاستونو ته سپارل» شوي دي. 'سویډن کمېټه' وايي چې د دوی د فعالیتونو بندېدل د طالبانو د هغه فرمان له کبله دي، چې په سویډن کې یې د قران د ځینو نسخو د سوځولو په غبرګون کې یې په افغانستان کې د سویډن د حکومت فعالیتونه بندل کړل. تېرکال په سویډن کې د قران ځینې نسخې وسوځول شوې چې دې کار په ټولو مسلمانو هېوادونو کې غبرګونونه وپارول او په عراق کې د سویډن په سفارت باندې برید هم وشو. 'سویډن کمېټه' وایي دوی د قران د نسخو سوځول په کلکه غندي او ټېنګار کوي چې دوی د سویډن د دولت سره کومه اړیکه نه لري، د بېلا بېلو بسپینه ورکوونکو له لوري تمویل کېږي او په بې پرې ډول فعالیت کوي. وایي د دوی په اړه دا تصور ناسم دی چې ګنې د سویډن د حکومت سره تړلي دي. 'سویډن کمېټه' وايي چې د دوی د فعالیتونو بندېدل هم د دوی په زرګونو کارکوونکو او هم د هغو خلکو په ژوند منفي اغیز وکړي چې دې کمېټې ورسره مرستې کولې. د دوی اعلامیه وایي: «موږ د افغانستان په ۱۶ ولایتونو کې د خپلو تقریبآ ۷۰۰۰ کارکوونکو د اینده په اړه ډېره اندېښنه لرو. د دوی اکثریت د خپلو کورنیو اصلي نفقه ګټونکي دي او که دندې له لاسه ورکړي، زرګونه کورنۍ به اغیزمنې شي.» د دغې کمېټې په ویبسایټ کې لیکل شوي دي چې یوازې په ۲۰۲۳ کال کې« ۲.۵ میلیون ناروغانو د دوی روغتونونو کلینیکونو ته مراجعه کړې. د ۴۳۰۰۰ سوء تغذي ماشومانو درملنه یې هم کړې. له ۱۸۰۰۰ معلولینو سره د مصنوعي او حرکي غړیو مرسته شوې. ۱۲۳۰۰۰ زده کوونکو په ټولګیو کې زده کړې» دي. د سویډن کمېټه له ۱۹۸۰ کال راهېسې په افغانستان کې فعالیت کوي. د طالبانو حکومت لا 'سویډن کمېټې' د فعالیتونو د بندېدو په اړه څه نه دي ویلي.
|
20.03.2024 صدای امریکا سخنگوی حکومت طالبان میگوید که درگیریهای مرزی میان نیروهای پاکستانی و طالبان که پس از حملات هوایی پاکستان بر خاک افغانستان آغاز شده بود، پایان یافت.
ذبیح الله مجاهد به خبرگزاری فرانس پرس گفته است که وضعیت اکنون آرام است. مجاهد پیش از این در یک پیام ویدیویی گفته بود که بر اساس دستور وزارت دفاع حکومت طالبان، نه پایگاه نظامیان پاکستانی هدف قرار داده شد که در نتیجهٔ آن به نیروهای پاکستانی تلفات وارد شده است، اما ارقام مشخصی از تلفات نظامیان پاکستانی ارایه نکرد. حکومت طالبان گفته است که نیروهای هوایی پاکستان یکشنبه شب گذشته در ساحهٔ لمن ولسوالی برمل ولایت پکتیکا و ساحهٔ افغان- دوبی ولسوالی سپیره ولایت خوست بر خانههای مسکونی بمباران کردند که در نتیجۀ آن سه زن و سه کودک در پکتیکا و دو زن در خوست جان باختند. کارین ژان پیر، سخنگوی قصر سفید، روز دوشنبه ۱۸ مارچ (۲۸ حوت) گفت که طالبان باید اطمینان بدهند که حملات ترورستی از افغانستان راه اندازی نمیشود. او گفت: '' ما از پاکستان نیز میخواهیم تا از خویشتنداری کار بگیرد و اطمینان حاصل کند که در جریات تلاشهای ضد تروریزم، غیرنظامیان آسیب نمیبینند." حکومت پاکستان با نشر اعلامیهای گفت است که هدف عملیات که بر اساس معلومات استخباراتی انجام شد "تروریستهای مرتبط با گروه حافظ گل بهادر" بودند. بر بنیاد اعلامیه، گروه بهادر در کنار تحریک طالبان پاکستان، مسوول حملات متعدد تروریستی در داخل پاکستان بوده که سبب مرگ صدها غیرنظامی و نیروهای امنیتی شده است. حکومت پاکستان گفته است که در جریان دو سال گذشته، بارها نگرانیهایش را در مورد حضور گروههای تروریستی، به شمول تحریک طالبان پاکستان در داخل افغانستان با طالبان افغان شریک کرده است. یک افسربلندپایهٔ پولیس کرم ایجنسی پاکستان بدون ذکر نامش به فرانس پرس گفته است که نیروهای طالبان این ساحه را مورد حملات هاوان قرار دادند که در نتیجهٔ آن به شمول چهار تن از نیروی امنیتی، نه نفر زخمی شدند. او گفت که در نتیجهٔ این حملات، سه پوستهٔ امنیتی نیروهای پاکستانی و پنج منزل مسکونی قسماً آسیب دیده اند.
پس از مسلط شدن طالبان بر افغانستان در اگست ۲۰۲۱، تا اکنون طالبان و مرزبانان پاکستانی چندین بار در ساحهٔ مرزی تورخم و سپین بولدک-چمن و برخی ساحات دیگر مرزی درگیر شده اند و همواره هر دو طرف همدیگر را به آغاز درگیریها مقصر میخوانند.
اسلام آباد ادعا میکند که تندروان پاکستانی در افغانستان مخفیگاه دارند و از آنجا حملات شان را طرحریزی کرده و در پاکستان عملی میکنند. اما حکومت طالبان همواره این اتهامات را رد کرده است.
|
19.03.2024 بی بی سی په افغانستان کې د طالبانو حکومت بهرنیو چارو وزارت وايي، د پاکستان له خوا یې پکتیکا او خوست ولایتونو د هوايي بریدونو په غبرګون کې کابل کې د دغه هېواد د سفارت سرپرست احضار کړی او احتجاجلیک یې ورته سپارلی دی. د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت پر اېکس پاڼه خپره شوې اعلامیه کې ویلي، "د بهرنیو چارو وزارت د دغو بریدونو د غندنې ترڅنګ پاکستان ته وریادوي، چې د افغانستان اسلامي امارت د نړۍ د زبرځواکونو پرخلاف د ازادۍ د اوږدې مبارزې تجربه لري او په خپله خاوره تېري په هېڅ ډول نه شي زغملی." اعلامیه زیاتوي: "د پاکستان نوی ملکي حکومت او ولس باید پرېنږدي، چي ځینې کړۍ په غیرمسؤولانه کړنو او غلطو پالیسیو د دوو مسلمانو ګاونډیو هېوادونو اړیکې پېچلې کړي." د راپورونو پر بنسټ د دوشنې په سهار وختي د پاکستان کشفي او جنګي جیټ الوتکو د افغانستان د پکتیکا برمل او خوست سپیرې ولسوالیو کې بمبارۍ کړي چې په افغانستان کې د طالبانو حکومت وايي، اته ملکي کسان پکې وژل شوي دي.
|
19.03.2024 دآزادی رادیو د طالبانو حکومت د ملي دفاع وزارت وايي، ځواکونو یې د پاکستاني الوتکو د نن سهار د بریدونو په غبرګون کې د پاکستان پوځي مرکزونه په نښه کړي دي. دې وزارت په خپله ایکسپاڼه په یوه اعلامیه کې لیکلي: "د وی سرحدي ځواکونو د ډیورنډ فرضي کرښې په اوږدو کې د پاکستان پوځي مرکزونه د درنو وسلو په وسیله په نښه کړل. " د طالبانو حکومت د دفاع وزارت په اعلامیه کې زیاته شوې، د دوی دفاعي او امنیتي ځواکونه د هر ډول تېري کوونکو کړنو ځواب ورکولو ته چمتو دي او په هر ډول حالاتو کې به له خپلې ځمکنۍ بشپړتیا دفاع وکړي. دا په داسې حال کې ده چې د پکتیا د ډنډ پټان ولسوالۍ څخه سرچینو ازادي راډیو ته ویلي، طالب ځواکونو نن سهار په سیمه کې له پاکستاني عسکرو سره نښته کړې. تر اوسه دواړو لوریو ته د دې نښتې له امله د مرګ ژوبلې په اړه دقیق او رسمي ارقام نه دي خپاره شوي.
|
19.03.2024 دآزادی رادیو د افغانستان د کرکټ ملي لوبډلې په دویمه شل اووره لوبه کې ایرلند ته ماته ورکړه او تمه ده نن شپه درېیمه ورسره وکړي. په بېګانۍ لوبه کې افغان ټيم خپل سیال ته د ۱۵۳ منډو هدف ورکړی و. په ځواب کې د ایرلند لوبډلې په شلو اورونو کې ۱۴۲ منډې وکړې او لوبه یې د لسو منډو په توپیر وبایلله. د افغانستان لپاره لوبډلمشر راشدخان په څلورو اورونو کې ۴ وېکټې واخیستې او یواځې ۱۴ منډې یې ورکړې. هغه په بټنګ کې هم وړتیا وښوده او په ۱۲ بالونو یې ۲۵ منډې کړې وې. په توپ وهنه کې بل افغان لوبغاړي محمد نبي هم ۵۹ منډې کړې وې. تمه ده د افغانستان او ایرلند ټیمونه د نن شپې ګټونکې لوبډله د سیریز اتله شي ځکه لومړنۍ لوبه ایرلند ګټلې وه او دویمه لوبه کې افغانستان بریا ته ورسېد.
|
19.03.2024 صدای آلمان ارتش اسرائیل یک بار دیگر عملیاتی در شفاخانه الشفاء در نوار غزه راه اندازی کرده است. مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفته که غزه تبدیل به «بزرگترین قبرستان باز» شده است.
نیروی دفاعی اسرائيل با نشر اعلامیهای در مورد این عملیات در روز دوشنبه گفت: «این عملیات براساس معلومات استخباراتی که بیانگر استفاده تروریستهای ارشد حماس از این شفاخانه بود، صورت گرفت.» اسرائیل همواره گروه حماس را که از سوی ایالات متحده، اتحادیه اروپا، آلمان و چندین کشور دیگر به عنوان یک گروه تروریستی ردهبندی شده، متهم کرده که از شفاخانهها و دیگر تاسیسات غیرنظامی یا از تونلهای ایجاد شده در زیر آنها برای فعالیتهای خود استفاده میکند. شاهدان عینی به خبرگزاری فرانسه گفته اند که ناحیه الرمال، جایی که این شفاخانه موقعیت دارد، هدف حملات هوایی اسرائیل قرار گرفته و تانکهای اسرائیلی این شفاخانه را محاصره کرده اند. وزارت صحت در نوار غزه که از سوی گروه ملیشهای اسلامگرای حماس کنترول میشود، گفته که اسرائيل «برای توجیه یورش به این شفاخانه روایتهای ساختگی» ایجاد میکند. این وزارت این عملیات نیروهای اسرائیلی را نقض حقوق بشردوستانه بینالمللی عنوان کرده است. صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! نیروی دفاعی اسرائیلی پس از این عملیات با پخش کردن ورقههایی در حوالی این شفاخانه از مردم خواسته که فوراَ این نواحی را ترک کنند.
|
19.03.2024 دامریکا غږ مشهور چاپنداز سرور پهلوان چې تازه یې په مزارشریف کې د بزکشۍ ټورنمنټ ګټلی، وايي د کاله تر ۱۰ زره ډالر ترلاسه کوي او همدارنګه بریالي ټیم ته د سپانسر شرکتونو له خوا ۳۵۰۰۰ زره ډالر ورکول کیږي چې د ټیم غړي یې په خپلو کې ویشي. په مزار شریف کې د مارچ د اتمې نیټې لوبې د یما پټرولیم ټیم وګټلې چې سرور پهلوان هم پکې لوبه کوي. ددې ټیم مالک د یما پټرولیم رئیس سعید کریم وویل: "ددې ټیم دپاره په اسونو، چاپندازانو او لوازمو باندې موږ شاوخوا یو میلیون ډالر پانګونه کړې ده." د تیلو دغه افغان سوداګر د خپل ټیم دپاره د سرور پهلوان په ګډون د افغانستان په سطحه دوه مشهور چاپندازان او ۴۰ اسونه تیار کړي چې د هر اس قیمت د ۱۰۰ زرو ډالرو په شاوخوا دی. هغه وویل: "زه غواړم خپلو خلکو ته خدمت وکړم. کله چې زما ټیم لوبه ګټي دا زما دپاره د ویاړ ځای دی." سعید کریم د خپل ټیم او اسونو ساتلو دپاره په څلور جریبه ځمکه باندې یو مرکز جوړ کړی او وايي چې د اسونو ساتلو او چاپندازانو د معاشونو لګښت یې د کال ۳۰۰ زره ډالرو ته رسیږي. د بزکشۍ لوبه چې په تاریخي لحاظ د افغانستان په شمال کې دود ده، اوس د هېواد جنوب ته هم غځېدلې. طالبانو د ۱۹۹۶ او ۲۰۰۱ کلونو ترمنځ، په خپلې لومړنۍ واکمنۍ کې، پر دغې لوبې بندیز لګولی و خو اوس یې ورته اجازه ورکړې ده
د افغانستان د بزکشۍ فدراسیون رئیس غلام سرور جلال وویل: "بزکشي یوه ملي لوبه ده. طالبان پوهیږي چې په دې لوبه خلک خوشحالیږي نو ځکه یې اجازه ورکړې ده." طالبان همدارنګه له هغو ۱۳ ټیمونو څخه مالیه ټولوي چې د ۲۰۲۰ کال راهیسې د بزکشۍ د ملي لیګ په سیالیو کې ګډون کوي. په لوبه کې د چپاندازانو او اسونو د ژوبلېدو د مخنیوي په خاطر ځینې اصلاحات هم پلې شوي او په اوسنیو لوبو کې، د نویو مقرراتو څخه سرغړوونکو چپاندازانو ته ژیړ یا سره کارتونه ورکول کیږي. د میلیونونو ډالرو پانګونه د بزکشۍ په لوبه کې د پانګونۍ سره، د لوبې د مقاماتو په خبره، ددې لوبې د مینه والو شمېر هم زیات شوی دی. په مزارشریف کې د وروستیو سیالیو لیدلو ته ددغه ښار لوبغالي ته شاوخوا ۱۰ زره کسان راغلي و. خو ښځو پکې په دودیزه توګه او همدارنګه د طالبانو له خوا د لګول شویو بندیزو له کبله ګډون نه درلو
د بزکشۍ د فدراسیون رئیس غلام سرور جلال وویل: "لوبو ته ډیر کتونکي ځکه راځي چې هغوی پوهیږي چې په لوبو کې ډیر نور ښه اسونه او ښه ټیمونه ګډون کوي." جلال وايي، د طالبانو د بیا واکمن کېدو راهیسې بزکشۍ پرمختګ کړی او په ملي کچه د چپاندازانو شمېر چې ۱۰۰ تر۲۰۰ وو، اوس ۵۰۰ ته ځکه لوړ شوی چې د هغه په خبره، "ډیر شمیر ځوانان دې لوبې ته لیوالتیا ښيي." هغه زیاته چې په روان کال کې ۲۰ پانګه اچوونکو ورسره اړیکه نیولې او ټاکل شوې ده چې د بزکشۍ په ټیمونو کې څلور تر پنځه میلیون ډالرو پانګونه وکړي. جلال وویل: "موږ غواړو دا لوبه هم د فوټبال او کرکټ په څېر وده وکړي."
|
19.03.2024 صدای امریکا ذبیحالله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان، حملات هوایی شب گذشتهٔ پاکستان بر دو ولسوالی ولایتهای پکتیکا و خوست را به شدت محکوم کرده و این اقدام اردوی پاکستان را تجاوز بر خاک افغانستان خواند. مجاهد روز دوشنبه ۱۸ مارچ (۲۸ حوت) با نشر اعلامیهای گفت که نیروهای هوایی پاکستان در ساحهٔ لمن ولسوالی برمل ولایت پکتیکا و ساحهٔ افغان- دوبی ولسوالی سپیره ولایت خوست بر خانههای مسکونی بمباران کردند. به گفتۀ مجاهد، در نتیجۀ این حملات هوایی سه زن و سه کودک در پکتیکا و دو زن در خوست جان باختند. او افزود: "امارت اسلامی (حکومت طالبان) حملات متذکره را با سختترین الفاظ محکوم مینماید و این اقدام ناسنجیده را تجاوز بر حریم افغانستان میداند. امارت اسلامی افغانستان (حکومت طالبان) که تجربه آزادی و مبارزه طولانی در برابر ابرقدرتها را دارد، به هیچ کسی اجازه تجاوز به خاک خویش را نمیدهد." حکومت پاکستان با نشر اعلامیهای گفت است که هدف عملیات امروزی که بر اساس معلومات استخباراتی انجام شد "تروریستهای مرتبط با گروه حافظ گل بهادر" بودند. در اعلامیه گفته شده است که گروه بهادر در کنار تحریک طالبان پاکستان، مسوول حملات متعدد تروریستی در داخل پاکستان بوده که سبب مرگ صدها غیرنظامی و نیروهای امنیتی شده است. در این اعلامیه همچنان آمده است که در جریان دو سال گذشته، پاکستان به کرات نگرانیهایش را در مورد حضور گروههای تروریستی، به شمول تحریک طالبان پاکستان در داخل افغانستان با طالبان افغان شریک کرده است. اما طالبان افغان میگویند که به هیچ گروهی اجازه نمیدهند از خاک افغانستان علیه هیچ کشوری استفاده شود. حکومت پاکستان همچنان گفته است که به تمامیت ارضی و حاکمیت افغانستان احترام قایل است و به همین دلیل همیشه مذاکره و همکاری را برای مقابله با تهدید تروریزم ترجیح داده است. در اعلامیهٔ حکومت پاکستان گفته شده است: "ما به کرات از مقامات افغان [مقامات طالبان] خواستیم تا برای تضمین این که از خاک افغانستان به مثابهٔ محل راه اندازی تروریزم علیه پاکستان، اقدامات موثر و مستحکم را اتخاذ کنند. [ما] همچنان از آنان خواستیم تا به تحریک طالبان پاکستان پناهگاههای امن فراهم نکنند و رهبری این گروه به پاکستان تسلیم دهند." پیش از این، رسانههای پاکستانی گزارش داده بودند که نیروهای هوایی آن کشور حوالی ساعت ۳:۰۰ بامداد دوشنبه، منزل عبدالله شاه، یک فرمانده تحریک طالبان پاکستان را در ساحه لمن ولسوالی برمل پکتیکا هدف قرار دادند که در نتیجه این عبدالله شاه، همسر و پسر خردسالش کشته شدند. اما ذبیحالله مجاهد، حضور این فرمانده طالبان پاکستانی در افغانستان را رد کرد و گفت: "جانب پاکستان ادعا کرده که در این حملات شخصی را به نام عبدالله شاه هدف قرار داده است، در حالی که فرد متذکره در پاکستان میباشد." در این حال، پس از حملۀ هوایی پاکستان در ولايتهای پکتيکا و خوست، عبدالله شاه، فرمانده تحریک طالبان پاکستان با نشر نوار تصویری گفت که در وزیرستان جنوبی به سر میبرد. سخنگوی حکومت طالبان از مردم پاکستان و حکومت جدید این کشور خواست که برای جلوگیری از تیرگی روابط میان دو کشور، جلو "چند جنرال با چنین عملکردهای بیباکانه" را بگیرند. او هشدار داد: "پاکستان باید ملامتی عدم کنترول رویدادها، ناتوانی و مشکلات خویش را به دوش افغانستان ناندازد، زیرا این چنین حوادث نتایج بسیار ناگواری را در قبال خواهد داشت که کنترول آن از اختیار پاکستان بیرون خواهد بود." وزارت دفاع حکومت طالبان نیز با نشر اعلامیهای گفت که نیروهای سرحدی این گروه، در پاسخ به این حمله پاکستان، "مراکز نظامی پاکستان را در امتداد خط فرضی با تسلیحات ثقیله هدف قرار دادند". حکومت پاکستان تا اکنون در مورد این حملات هوایی تبصره نکرده است. این حملات در حالی صورت میگیرد که دو روز قبل، آصف درانی، نماینده ویژه پاکستان در امور افغانستان، در یک نشست مرکز تحقیقاتی در اسلامآباد ادعا کرد که بر اساس شواهد در دست داشته تحریک طالبان پاکستانی به وسیلۀ افغانها از هند پول دریافت میکند. آصف درانی روز شنبه ۱۶ مارچ (۲۶ حوت) در یک نشست انستیتوت مطالعات صلح پاکستان پیرامون افغانستان گفت که به نظر میرسید هزینه مخارج روزانه جنگجویان تحریک طالبان پاکستان را مرجع دیگری میپردازد، چون به گفتۀ وی حکومت طالبان توان پرداخت مصارف روزانه این تعداد جنگجویان را ندارد. به گفتۀ درانی، بین ۵۰۰۰ تا ۶۰۰۰ جنگجوی تحریک طالبان پاکستانی در افغانستان حضور دارند. اما در پاسخ به این ادعای درانی، حمدالله فطرت، معاون سخنگوی حکومت طالبان، گفت که هیچ گروهی تروریستی در افغانستان حضور ندارد.
|
18.03.2024 بی بی سی افغانستان لپاره د پاکستان ځانګړي استازي اصف دراني ادعا کړې چې اسلام اباد د دې شواهد لري د پاکستاني طالبانو تحریک "ټي ټي پي" د افغان پراکسیانو په وسیله له هند پیسې ترلاسه کوي. هغه ویلي چې د ټي ټي پي له ۵۰۰۰ تر ۶۰۰۰ پورې وسله والو په افغانستان کې پناه اخیستې ده، چې د کورنیو له غړو سره یې ټول شمېر ۷۰ زرو ته رسېږي. ښاغلي دراني زیاته کړې چې د افغان طالبانو لپاره د دومره کسانو پالنه ممکنه نه ده او وايي لګښتونه یې هند ورکوي. نوموړي دا څرګندونې د شنبې پر ورځ اسلام اباد کې 'د سولې مطالعاتو لپاره د پاکستان انېسټیټیوټ' په نوم د یوه ځايي فکري بنسټ لخوا د افغان سولې پروسې په تړاو جوړې شوې ناستې ته په وینا کې کړې. د طالبانو حکومت تر اوسه د اصف دراني دغو څرګندونو ته غبرګون نه دی ښودلی، خو مخکې یې په وار وار دا رد کړې چې د ټي ټي پي په ګډون کومه بهرنۍ ډله دې په افغانستان کې وسله وال او فعالیت ولري. د ښاغلي دراني په ګډون د پاکستان بېلابېلو سیاسي او پوځي چارواکو مخکې هم دا ادعا کړې چې د ټي ټي پي لخوا د افغانستان خاوره د دوی خلاف کارول کېږي. اسلام اباد ان دا ګواښ هم کړی چې که د طالبانو حکومت د ټي ټي پي مخنیوي لپاره لاس په کار نه شي، دوی به یې پخپله افغان خاوره کې پر ضد ګامونه واخلي. خو په افغانستان کې د طالبانو حکومت بیا پر پاکستاني چاراکو غږ کړی چې پر خپله خاوره د امنیت په ټینګښت کې د ناکامېدو پړه دې پر کابل نه اچوي. د یادونې وړ ده چې افغان طالبانو د ۲۰۲۱ کال اګست کې واک ته له راګرځېدو وروسته د پاکستان او ټي ټي پي ترمنځ د سولې د څو پړاوه خبرو کوربتوب او منځګړیتوب وکړ، خو دا خبرې کومې پایلې ته ونه رسېدې.
|
18.03.2024 بی بی سی وزارت امور مهاجران طالبان میگوید در سال جاری «بیش از ۱.۵ میلیون» مهاجر افغان از کشورهای مختلف به افغانستان بازگشتهاند. عبدالمطلب حقانی، سخنگوی این وزارتخانه در گفتگو با تلویزیون دولتی افغانستان که از سوی طالبان مدیریت میشود گفت که این مهاجران عمدتاً از کشورهای پاکستان، ایران و ترکیه به کشور بازگشتهاند. بازگشتکنندگان همچنین شامل افرادیاند که به صورت اجباری از کشورهایی اخراج شدهاند. بنا به آمارها از اکتبر سال گذشته بیش از نیم میلیون مهاجر افغان فاقد مدارک اقامتی تنها از پاکستان اخراج شدهاند و به مهاجران باقیمانده دارای چنین شرایط نیز تا آخر ماه مارچ/مارس مهلت داده شده است. مقامهای طالبان از حکومت جدید در اسلامآباد خواستهاند که در مورد مهاجران افغان «انعطاف» نشان داده و اخراج اجباری آنها را متوقف کند. دو ماه پیش، فرمانده مرزبانی خراسان رضوی ایران گفته بود که از آغاز سال ١٤٠٢ تا پایان ماه قوس/بهمن، ٥٢٠ هزار مهاجر از مرز دوغارون اخراج شدهاند. سازمان عفو بینالملل هفته گذشته از حکومت جدید در اسلامآباد خواست که روند اخراج اجباری مهاجران و پناهجویان افغان که از ترس طالبان به این کشور پناه آوردهاند، را متوقف کند. این سازمان گفته است که دستکم ۱/۴ میلیون افغان با خطر اخراج اجباری از پاکستان روبرو هستند
|
18.03.2024 دآزادی رادیو د ایران د اسلامي علومو څېړونکې او سیاسي فعاله صدیقه وسمقي پرون شنبه د ایران د خفیه پولیسو له خوا په پلازمېنه تهران کې ونیول شوه. د مېرمن وسمقي مېړه محمد ابراهیمزاده پرون له «امتداد» وېبپاڼې سره په خبرو کې د دې خبر له تایید سره وویل چې پرون سهار څلور پولیس په شخصي کالیو کې د دوی کور ته ورغلل، تر ګواښلو او د دروازې تر ماتولو وروسته کور ته ورننوتل، د هغه ښځه یې ونیوله او له ځان سره بوتله. څو ورځې مخکې د تهران اوین محکمې ته د صدیقي وسمقي د احضارېدو راپورونه خپاره شول او هغې وروسته په انسټاګرام کې ولیکل چې د اوین محکمې دا احضار کړې وه، خو په برېښنايي احضارپاڼه کې پر هغې لګېدلی تور او د دوسیې څرنګوالی مشخص نه و. صدیقي وسمقي ویلي وو، دا احضاریه په داسې بڼه ورلېږل شوې وه چې قانوني جنبه یې نه درلوده، ځکه نو د اوین محکمې ته نه حاضرېږي. په پاریس کې د ایران د مسایلو شنونکي او سیاسي فعال رضا علي جاني پرون دې موضوع ته په اشاره د ازادۍ راډیو ایرانۍ څانګې راډیو فردا ته وویل: " مېرمن وسمقي هم فقیه، هم حقوقپوهه او هم زموږ د زمانې قرة العين ده، چې نوم به یې د ایران په تاریخ کې ثبت شي. داسې یوه پوهه ښځه چې هم په دین پوهنه کې د سوچ زړورتیا لري هم په مدني عمل او چلند کې. هغه یې د جبري حجاب په خاطر احضار کړله، خو هغه نه لاړه. هغه د عملي کار تجربه لري، هغه د لومړۍ ناحیې د ښاري شورا تر ټولو پاکه غړې وه، اوس چې وایم په ایران کې دننه د ایران د غورځنګ رهبران، اکثرا مې اشاره دغو بېلګو ته وي."
|
18.03.2024 صدای آلمان در یک رویداد ترافیکی در مربوطات ولسوالی گرشک ولایت هلمند دستکم ۲۱ تن جان باخته و ۳۸ تن دیگر زخمی شده اند. مقامهای محلی طالبان می گویند که این رویداد در نتیجه برخورد یک موتر مسافربری با یک تانکر نفت رخ داده است.
شاهراه کابل ـ قندهار در افغانستان امروز یکشنبه گواه یکرویداد ترافیکی مرگباری بوده است. خبرگزاری باختر که زیر اداره طالبان فعالیت دارد، نگاشته است که در پی تصادم شدید یک موتر مسافربری با یک تانکر نفت و یک موتر سایکل دست کم ۲۱ تن جان باخته و حدود ۳۸ تن دیگر زخمی شده اند. این رویداد در ساحه پخچال، از مربوطات ولایت هلمند در جنوب افغانستان رخ داده است. به اینستاگرام دویچه وله دری بپیوندید! بربنیاد گزارش ها، بس مسافربری پس از برخورد با تانکر نفت آتش گرفته است. به نقل از این خبرگزاری این بس مسافربری از هرات در حال انتقال مسافران به کابل بوده است. رویداد به حدی شدید بوده است که از بس مسافربری تنها اسکلیتی برجا مانده است. بیشتر بخوانید: ۷۰۰ تن در هشت ماه گذشته بر اثر حوادث ترافیکی در افغانستان جان باخته اند زخمیان این رویداد به شفاخانه های ایمرجنسی ولسوالی گرشک و لشکرگاه ولایت هلمند منتقل شده اند. داکتران وضعیت صحی یازده تن از زخمیان این رویداد را نگران کننده توصیف کرده اند. بیشتر بخوانید: موترهای ویشی؛ ناقلان مرگ در شاهراه های افغانستان منابع صحی می گویند که زخمیان بس مسافربری در نتیجه آتش گرفتن این بس مسافربری سوخته اند و احتمال افزایش تلفات این رویداد وجود دارد. صفحه یوتیوب دویچه وله دری در ماه دسمبر سال ۲۰۲۲ نیز در نتیجه واژگون شدن و آتش گرفتن یک تانکر در گذرگاه سالنگ ۳۱ نفر کشته شدند و ده ها نفر زخمی شدند. اخیراً تلفات ناشی ازرویدادهای ترافیکی مرگبار در نقاط مختلف افغانستان افزایش یافته است. بیاحتیاطی رانندگان، عدم رعایت قوانین رانندگی، سرعت بیش از حد، استفاده رانندگان از مواد مخدر و خرابی جادهها از علتهای اصلی وقوع چنینرویدادها در افغانستان عنوان میشوند.
|
18.03.2024 دامریکا غږ د پاکستان د نوي حکومت د بهرنیو چارو وزیر اسحاق ډار د مارچ په ۱۶ (کب ۲۶) د اېکس په ټولنیزه شبکه لیکلي چې په افغانستان کې د طالبانو د حکومت بهرنیو چارو سرپرست وزیر امیر خان متقي ورته د مبارکۍ ټېلیفون کړی او دوی دواړو هوکړه کړې چې د ورولۍ دوه اړخیزو اړیکو جوړولو لپاره به کار کوي.
د طالبانو د حکومت د بهرنیو چارو وزارت ددې تیلیفوني اړیکې په اړه په یوه خبرپاڼه کې هیله ښودلې چې د اسحاق ډار ګمارنه به د دواړو ګاونډیو هیوادونو ترمنځ د اړیکو په پیاوړتیا کې مثبت او رغنده رول ولوبوي او هغه ته یې افغانستان ته د سفر بلنه ورکړې ده.
د تیر میلادي کال په وروستیو کې په پاکستان کې د موقت حکومت له رامنځته کیدو وروسته چې د ډېرو شنونکو او څېړونکو په اند د پوځي ایسټبلشمنت ټاکلی حکومت و د پاکستان او افغانستان ترمنخ اړیکې ډیرې خړې پړې شوې، شنونکي دا نوی حکومت هم د پوځي ایسټبلشمنت له خوا ټاکل شوی حکومت بولي.
دا چې په داسې حالاتو کې به د افغانستان او پاکستان اړیکې څنګه ښه شي، شنونکي وایي اسحاق ډار له افغانستان سره د سوداګرۍ په ارزښت پوهېږي.
په پېښور کې لیکوال او خبریال فخر کاکاخېل وايي، چې د پاکستان د بهرنیو چارو اوسنی وزیر اسحاق ډار چې دمخه د مالیې وزیر و، ”هغه ته دا پته ده، چې له افغانستان سره څه نا څه ۲۶ سوه کیلومیټره پوله باندې د پاکستان سوداګري څومره مهمه ده. د دې په ارزښت اسحاق ډار ښه پوهېږي. او بیا خاصکر په اوسنیو حالاتو کې چې د پاکستان کومې اقتصادي ستونزې دي، یو خوا ختیزه پوله له هند سره تقریبا بنده ده، او بلخوا له چین سره تجارتي پوله خو ګرسره نږدې څلور میاشتې د واورو [د اورښت په وجه] له لاسه بنده وي، او چین خو د سمندر له غاړې له نور دنیا سره خپل کاروبار کوي نو د پاکستان سمندر به هله د ګټې وټې وړ کېږي چې دی د افغانستان له لارې له منځنۍ اسیا سره خپلې تجارتي اړیکې وساتي”.
فخر کاکاخېل زیاتوي، بله غټه خبره دا ده، چې د افغانستان پر پوله د شمالي او جنوبي پښتونخوا د خلکو ډېره اقتصادي تکیه ده، او کله چې پر پوله سختي زیاته شوې ده، نو د دې خلکو روزګار له تباهۍ سره مخ شوی دی. د هغه په وینا، ”نو ظاهره خبره ده، پیسه چې راځي نو په ملک کې چلند کېږي، اقتصاد پیاوړی کېږی، نو که لارې بندې وي، کاربار به څنګه کېږي. هرکله چې د کابل او اسلام اباد ترمینځ سیاسي ناندری راځي، د هغې نېغ اثر پر اقتصاد پرېوځي، له اسحاق ډار سره اوس د بهرنیو چارو وزارت دی، هغه له دې اقتصادي ستونزو نه هم خبر دی، او سیاسي چوکۍ یې په لاس کې ده، او امید ورته کېدای شي. ”
پاکستان لنډه او د ګټې لار ده
د فخر کاکاخېل په وینا چې د پاکستان او افغانستان له اوسنیو سیاسي ناندریو د افغانستان سوداګرو ته هم لوی تاوان رسېدلی دی، خو د دواړو هېوادونو سوداګر په دې پوهه دي چې پاکستان یوازې دا نه چې سمندر لري بلکې له افغانستان سره پاکستان د نورو ملکونو په نسبت ډېرې ترانزیټي لارې هم لري.
فخر کاکاخېل زیاتوي، چې ”دواړه هېوادونه به کېني ځکه چې دواړو ته اقتصادي ستونزې دي، د دې حل په دې کې دی چې لارې دې خلاصې کړل شي، او د سوداګرو لپاره دې یوه مثبته فضا جوړه شي.”
د دواړو هیوادونو پر اړیکو د ټي ټي پي اغیز
د پاکستان او افغانستان ترمنځ په اړیکو ګې یو لوی خنډه تحریک طالبان پاکستان هم دی چې د اسلام اباد په ادعا د افغانستان د خاورې په کارولو سره د دوی پر امنیتي ادارو بریدونه کوي، خو په افغانستان کې د طالبانو حکومت ټي ټي پي د پاکستان کورنۍ لانجه بولي او وایي هیچا ته اجازه نه ورکوي چې د افغانستان خاوره د نورو هیوادونو پر ضد وکاروي.
د افغان چارو شنونکی او خبریال سمیع یوسفزي له امریکا غږ سره په خبرو کې وویل چې په قطر کې یو بهرني ورته ویلي وو چې پاکستان باید د ټي ټي پي په مسله د افغلتستان له طالبانو سره ځان اخته نه کړي. د افغان کډوالو ایستلو بهیر هم ودروي، نوموړی زیاتوي، ”ستونزه دا ده چې د پاکستان اففان تګلاره د پوځ په لاس کې ده، حتا ویزه ورکول د سیاسي حکومت کار دی، هغه هم د استخباراتو په لاس کې ده. پوله یې هم یوې پوځي ادارې اېن اېل سي (نیشنل لاجیسټیک سېل، د لېږد رالېږ ملي اداره) ته سپارلې ده. ”
یوسفزی زیاتوي، که څه هم پوځي اسټبلشمنټ پرېکنده رول لري خو په ځینو حالاتو کې سیاسي حکومت هم مرسته کولای شي، لکه تجارت، راهداري، د ویزو اجرا، د کډوالو ستونزه او پر پوله د تاوتریخوالي نه جوړولو په ګډون ولسي حکومت په خپل اختیار کې اخیستلای شي.
نوموړی وايي، ”د انوارالحق کاکړ په مشرۍ سرپرست حکومت د طالبانو د حکومت په ګډون د هر اففان پرضد ډېره له تېري ډکه تګلاره خپله کړې وه، خو هغې هېڅ نتیجه ورنکړه. اوس دوی بیرته کوښښ کوي چې رانرمه یې کړي. “
ښاغلی یوسفزی وایي، چې ”تحریک طالبان پاکستان د اړیکو ښه کولو کې یو بد هډوکی دی، که څه هم پاکستان یو قدرت دی، خو دا هډوکی نه شي هضمولای، لکه هند، چې کشمیري وسله وال نشي هضمولای. او بله دا چې پرون د شمالي وزیرستان په میرعلي کې ټي ټي پي ډېر خطرناک برید وکړ، دوه زره کلوګرامه چاودیدونکي توکي یې کارولي وو، پوره یو پوځي مرکز یې نابود کړ. ښکاري داسې چې دا بریدونه په شدت سره نور زیاتېږي، چې کله بریدونه زیاتېږي نو له دې سره پر پاکستان فشار زیاتېږي او په بدل کې په دې هېواد کې میشت افغانانو پر وړاندې د اقدام کولو فشار هم زیاتېږي. ”
د اړیکو د ښه کیدو فرصتونه
د افغانستان د چارو یوبل شنونکی او خبریال شمیم شاهد وايي، که یو څوک وغواړي نو اړیکې ښې کېدلای شي خو د هغه په وینا ”خبره دا ده چې پاکستان د خپلې مرضۍ تعلقات غواړي، نو که مو پام وي چې په دا وروستیو ورځو کې پاکستانی شارژدافر هم کندهار ته ولاړ، او دغه ډول د ملایانو پلاوي هم افغانستان ته لېږي، نو اسلام اباد غواړي چې افغانستان دې د دوی تابع شي، طالبان دې د دوی خبره ومني، خو تراوسه داسې ښکاري چې طالبان د پاکستان غلام کېدو ته تیار نه دي. طالبانو انکار کړی دی. ”
ښاغلی شاهد زیاتوي کله چې د دوو هېوادونو ترمنځ د برابرۍ په بنیاد اړیکې وي، نو هله هېوادونو ترمینځ پرمختګ او امن او خوشحالي راتلای شي، خو له بده مرغه پاکستان اړیکې د برابرۍ په بنیاد نه غواړي.
|
18.03.2024 صدای امریکا نماینده ویژه پاکستان در امور افغانستان میگوید که بین ۵۰۰۰ تا ۶۰۰۰ جنگجویان تحریک طالبان پاکستانی در افغانستان حضور دارند به طریق افغانها از هند پول دریافت میکنند. آصف درانی روز شنبه ۱۶ مارچ (۲۶ حوت) در یک نشست انستیتوت مطالعات صلح پاکستان پیرامون افغانستان گفت که به نظر میرسید هزینه مخارج روزانه جنگجویان تحریک طالبان پاکستان را مرجع دیگری میپردازد، چون به گفتۀ وی حکومت طالبان توان پرداخت مصارف روزانه این تعداد جنگجویان را ندارد. همچنان او در بخشی از سخناناش به مذاکرات صلح اشاره کرد و گفت که گفتگوهای صلح حکومت پاکستان با تحریک طالبان پاکستانی به این دلیل شکست خورد که این گروه آمادۀ نبود تسلیم شود و قانون اساسی پاکستان را بپذیرد. نماینده ویژه پاکستان در امور افغانستان گفت که در جریان گفتگوهای حکومت پاکستان و تحریک طالبان پاکستان، مقامات پاکستانی به حکومت طالبان در کابل گفته اند که تحریک طالبان پاکستان را خلع سلاح و رهبران آن را تسلیم اسلامآباد کنند. درانی افزود: تحریک طالبان پاکستان، "خط سرخ" اسلامآباد است. علی محمد خان، وزیر پیشین دولت پاکستان در امور پارلمانی، در این نشست گفت که باید به حکومت طالبان فرصت داده شود تا تصمیم بگیرد. او اضافه کرد که پاکستان میتواند به کشور همسایههای خود برای برقراری صلح کمک کند. افراسیاب ختک، سناتور پیشین پاکستان و کارشناس سیاسی، در همین نشست، وضعیت بد اقتصادی پاکستان و مشکل ناسازگاری در این کشور را ناشی از سیاستهای ضعیف پاکستان در قبال افغانستان خواند. ختک گفت: "پاکستان برای عبور از این بحران باید سیاست خود را در قبال افغانستان تغییر دهد و اشتباهات گذشته خود را بپذیرد." به باور این سناتور پیشین پاکستانی، منافع کشورهای غربی سیاست خارجی و داخلی پاکستان را "غرق" کرده است. اگرچه مقامات پاکستانی به کرات ادعا کرده اند که جنگجویان تحریک طالبان پاکستانی در داخل افغانستان پایگاه دارند، اما این نخستینبار است که از زمان حاکمیت دوبارۀ طالبان در افغانستان، یک مقام پاکستانی دربارۀ حمایت مالی جنگجویان این گروه از سوی هند در افغانستان چنین ادعایی را مطرح میکند. طالبان هنوز در خصوص این اظهارات واکنش نشان نداده اند، اما قبلاً مقامات این گروه گفته بودند که به کسی اجازه نمیدهند از خاک افغانستان علیه کشوری دیگر استفاده کند. درانی در حالی ادعای حمایت مالی تیتیپی از سوی هند را مطرح کرده است که امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجۀ افغانستان روز گذشته در تماس تلیفونی به اسحاق دار، وزیر خارجۀ پاکستان، سمت وی را تبریک گفت و ابراز امیدواری کرد که "گماشتهشدن وی نقشی مثبت و سازنده در تقویت روابط دو کشور" ایفا کند. روابط میان طالبان و پاکستان طی چندین ماه گذشته پرتنش بوده است. پاکستان مدعی است که طالبان پناهگاههای امنی را در اختیار جنگجویان تحریک طالبان پاکستانی قرار داده است و این گروه با استفاده از آن حملات تروریستی را طراحی و در پاکستان عملی میکند، اما حکومت طالبان این ادعاهای پاکستان را بیاساس خوانده است.
|
17.03.2024 بی بی سی
افغانستان کې د طالبانو بهرنیو چارو وزیر مولوي امیر خان متقي نن (شنبه) د پاکستان د بهرنیو چارو له نوي وزیر محمد اسحاق ډار او د ازبکستان د بهرنیو چارو وزیر بختیار سعیدوف سره تلیفوني خبرې کړي دي. د طالبانو بهرنیو چارو وزارت لخوا په خپره شوې خبرپاڼه کې راغلې چې امیر خان متقي خپل پاکستاني سیال اسحاق ډار ته په لومړی تیلفوني اړیکه کې ویلي هیله لري چې "د نوموړي ټاکنه به د دواړو ګاونډیو هیوادونو تر منځ د اړیکو په پیاوړتیا کې مثبت او رغنده رول ولري." په دغې خبرپاڼه کې راغلي چې افغان لوری تمه لري د پاکستان نوی حکومت په سیمه کې د سترو زیربنایي پروژو عملي چارو په پیلیدو کې رغنده برخه واخلي. اسحاق ډار تېره اونۍ پاکستان کې د شهباز شریف په مشرۍ نوي حکومت کې د بهرنیو چارو وزیر په توګه دنده پیل کړې، دی له دې مخکې لږ تر لږه درې ځلې په مرکزي کابینه کې د خزانې وزیر پاتې شوی. طالبانو ښاغلي ډار ته افغانستان ته د سفر کولو بلنه هم ورکړې ده. د طالبانو بهرنیو چارو وزارت ویلي دواړو لورو "په ډیورنډ کرښه د مسافرو، ناروغانو او سوداګریز تګ راتګ کې د اسانتیاوو په راوستلو او د شته ستونزو په له منځه وړلوهم ټینګار وکړ." او په وینا یې پاکستاني لوري ډاډ څرګند کړ چې "د خپل ماموریت په موده کې به د اړیکو د پیاوړتیا او پراختیا لپاره هلې ځلې وکړي." د پاکستان د بهرنیو چارو نوي وزیر هم ویلي، چې د طالبانو حکومت بهرنیو چارو وزارت سرپرست امیرخان متقي تلېفون ورته وکړی او د دندې د مبارکۍ ترڅنګ یې هوکړه ورسره کړې چې د خپلمنځي اړیکو د پیاوړتیا لپاره به په ګډه رغنده کار کوي. هغه پر اېکس (پخواني ټویټر) یوه پیغام کې ليکلي چې د نښلون، سوداګرۍ، امنیت، ترهګرۍ خلاف مبارزه او د ولسونو تر منځ د اړیکو پراخولو کې همکارۍ ورته لومړيتوب لري.
|
17.03.2024 بی بی سی امیرخان متقی، وزیر امور خارجه طالبان، در صحبت تلفنی با محمداسحاقدار، وزیر امور خارجه جدید پاکستان گفته است که انتظار دارد که پاکستان «نقش سازنده» در پروژههای اقتصادی منطقهای ایفا کند. ضیااحمد تکل، معاون سخنگوی وزارت خارجه طالبان در ایکس نوشت که آقای متقی، انتصاب وزیر امور خارجه جدید پاکستان را تبریک گفت و ابراز امیدواری کرد که «نقش مثبت و سازندهای در تقویت روابط دو کشور همسایه داشته باشد». امیرخان متقی، گفته است که حکومت طالبان به «تعاملات مثبت» با کشورهای منطقه افزوده است، کار عملی پروژههای بزرگ زیربنایی در سطح منطقه آغاز شده و انتظار میرود که پاکستان نیز نقش سازندهای ایفا کند. او از وزیر خارجه جدید پاکستان برای سفر به کابل نیز دعوت کرده است. همچنین در زمینه ایجاد تسهیلات برای تردد مسافران، بیماران و تجارت نیز تاکید شده است. روابط کابل و اسلامآباد؛ طالبان میگوید «توقعاتی» از حکومت جدید پاکستان دارد
|
17.03.2024 دآزادی رادیو پښتنه درانۍ، چې د افغانستان د لرن یا زدهکړې بنسټ مشره ده، د امریکا د ښځو د اقتصادي فورم د ځانګړو مېرمنو جايزه ګټلې ده. له افغانستان څخه Learn (زدهکړې) بنسټ مسووله پښتنه درانۍ او د بېلابېلو هېوادونو څلورو نورو مېرمنو د اقتصادي فورم د ځانګړو ښځو جایزه وګټله. دا جایزه تېره ورځ د امریکا په نیویارک ښار کې پښتنې درانۍ او نورو مېرمنو ته ورکړل شوه. پښتنې درانۍ ازادي راډيو ته وویل، د دې جایزې ترلاسه کول د نوموړې لپاره لوی ویاړ دی. هغه وايي: "دا جایزه هغو لسو یا یوولسو ښځو ته ورکول کېږي چې په نړیواله کچه یې ستر کارونه ترسره کړي وي او په داسې شرایطو کې یې کار کړی وي چې نور خلک یا حتی لوی نړیوال بنسټونه او موسسې یې نهشي کولی. سږ کال دا جایزه ما ترلاسه کړه." د مېرمنو د اقتصادي فورم په ویبپاڼه کې د ځانګړو مېرمنو یا غوره رهبرانو د جایزې په اړه ویل شوي چې دا جایزه هغو ښځو او رهبرانو ته ورکول کېږي چې دوی په کارموندنې او مسلکي هڅو کې مخکښانې وي او د ژوند په بېلابېلو پړاونو کې د ځانګړي غږ او ليد سره نورو ته نوي او الهام بخښوونکي روايت کوونکي وي. پښته درانۍ چې دا مهال په امریکا کې ژوند کوي، د طالبانو له بياځلي واکمنۍ مخکې يې افغانستان کې د نجونو یو ښوونځی مديريت کاوه. خو اوسمهال نوموړې د افغان نجونو د زدهکړې لپاره انلاین کار کوي او ادعا کوي چې په افغانستان کې یې اووه کورني ښوونځي او یو روغتون جوړ کړی او انلاين يې مديريت کوي. پښتنې درانۍ ازادي راډيو ته وویل، دغه نجونې د فراغت سندونه ترلاسه کړي چې پهدې سره به دوی وکولای شي د زدهکړو د دوام زمينه ورته برابره شي. نوموړې زیاته کړه: "په افغانستان کې وضعیت داسې دی چې نجونې زدهکړو ته لاسرسی نهلري، که یې ولري، تر شپږم ټولګي پورې محدود دي، که له شپږم ټولګي پورته هم دوی درس وايي، شهادتنامې ته لاسرسی نهلري. موږ کوښښ کوو چې د دولتي ښوونځي په څېر د دوی لپاره زمینه برابره کړو او د انګلیسي کمپیوټر مضامين ورته چمتو کړو او د دوی لپاره د رواني روغتیا ټولګي جوړ کړو او اوس ۳۰ نجونې له دولسم ټولګي فارغې شوې." پښتنه درانۍ د نجونو د زدهکړو، تحصيل او د کار د حق غوښتنه کوي. هغه وايي: "اوسمهال د افغان نجونو همدا يوه غوښتنه ده چې ښوونځي دې پرانيستل شي، که له اووم ټولګي وي او که پوهنتون، د قابلهګۍ درسونه دي، هره افغانه نجلۍ او ښځه دې زدهکړو او کار ته لاسرسی ولري." د يادونې ده چې پښتنه دراني تر دې وړاندې د تالبرګ بنسټ د ۲۰۲۱ کال "د نوي راپورته کېدونکي رهبر" د جايزې ګټونکې شوې وه. تر دې وړاندې نورو افغان مېرمنو هم د افغان مېرمنو د بشري حقونو په ګډون د بېلابېلو فعاليتونو له امله بېلابېلې نړيوالې جايزې ګټلې دي. شاوخوا دوه اوونۍ وړاندې، د افغانستان د بشري حقونو او معلولینو د حقونو فعالې بنفشې یعقوبي د امریکا د بهرنیو چارو وزارت له خوا د "۲۰۲۴ کال زړورې ښځې" د نړیوالې جایزې د ګټونکې په توګه اعلان شوه. دا پهداسې حال کې ده چې د طالبانو حکومت سره لهدې چې د اسلامي شریعت په چوکاټ کې د ښځو او نجونو د حقونو د ټينګښت ادعا کوي، په افغانستان کې يې ښځې او نجونې له شپږم ټولګي پورته له زدهکړې په ټولو نادولتي او يو شمېر دولتي ادارو او دغه راز په سينګارتونونو کې د کار کولو، له سياسي، ټولنيزو او فرهنګي فعاليتونو څخه يې منع کړي دي.
|
17.03.2024 صدای آلمان وزیر آموزش آلمان میگوید که باید به شاگردان مکاتب آموزش داده شود که در صورت وقوع جنگ، بلایای طبیعی یا بیماری های همه گیر چگونه عمل کنند. به باور وی این هم مهم است که کودکان بدانند ارتش چگونه به امنیت آلمان کمک میکند.
بیتینا اشتارک-واتسینگر، وزیر آموزش آلمان به تازگی گفته است که دانش آموزان باید آمادگی بیشتر برای رویارویی با انواع مختلف بحرانها و فجایع طبیعی داشته باشند. خانم اشتارک-واتسینگر که عضو حزب دموکراتهای آزاد است در گفتگو با گروه رسانهای فونکه، روی اهمیت دفاع مدنی تاکید کرد. اصل موضوع چیست؟این مقام آلمانی تاکید کرد که مکتب ها باید به دفاع مدنی توجه کنند و هدف شان باید "تقویت تاب آوری" [در برابر چالشها] باشد. او افزود: «جامعه به عنوان یک مجموعه باید در برابر بحرانها، همهگیری، حوادث طبیعی و جنگ آماده باشد.» صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! خانم اشتارک-واتسینگر به تمرینات دفاع مدتی که در مکاتب کشورهای دیگر مانند بریتانیا انجام میشود اشاره کرده گفت آلمان هم میتواند این را کار را پیش ببرد. این عضو کابینه حکومت آلمان خواستار ایجاد یک رابطه "آرام بین دانش آموزان مکاتب و نیروهای مسلح شد و پشنهاد کرد که افسران نظامی باید از مکاتب دیدن کنند و توضیح بدهند که ارتش آلمان برای تامین امنیت ما چه کارهایی را انجام میدهد." او تاکید کرد که کودکان نمیتواند مقاومت در برابر چنین عملی را درک کند. در حال حاضر، افسران جوان ارتش آلمان اجازه دارند که در صورت دعوت شدن از سوی آموزگاران به مکاتب بروند. مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید بیتینا اشتارک-واتسینگر همچنین خواستار آشنایی جوانان در آلمان با تهدیدات در برابر آزادی شد تا آنان برای مقابله با چنین خطرات به گونه بهتر تجهیز شوند. به گفته او، این نباید موضوع خود مکتب باشد، بلکه بخشی از برنامه نصاب درسی باشد.
|
17.03.2024 دامریکا غږ د ایران د نشه یي توکو سره د مبارزې ادارې په افغانستان کې د کوکنارو د کښت او نشه يي توکو د تولید له کمیدو د هرکلي په ترڅ کې دغه هیواد ته له افغانستان څخه د متامفتامین د قاچاق د زیاتیدو خبر ورکړی دی. د ایران د اینسا خبري اژانس د دغه هیواد د نشه يي توکو د ادارې د رئیس سکندر مومني له قوله ویلي چې په افغانستان کې د کوکنارو د کښت او نشه يي توکو د تولید د کمیدو باوجود د نشه يي توکو د قاچاق حجم کې بدلون نه دی راغلی. ښاغلي مومني ویلي: " د ایران د اسلامي جمهوریت له خوا د نشه یي توکو د کشف د کچې شمیرنو پراساس نه یوازې مو له افغانستان څخه د نشه يي توکو د حجم په کچه کې کوم بدلون نه دی احساس کړی، بلکې د بل پلوه د متامفتامین د قاچاق په حجم کې په اوسط ډول په کال کې د ۲۰ فیصده زیاتوالی شاهدان وو". ددې دمخه د افغانستان بل ګاونډي تاجیکستان هم ویلي و چې له افغانستان څخه دغه هیواد ته د نشه يي توکو په قاچاق کې کموالی نه دی راغلی. د تاجیکستان د نشه يي توکو د کنټرول ادارې تیره میاشت ویلي و چې ددې سره سره چې د طالبانو حکومت ادعا کوي چې په افغانستان کې د نشه يي توکو تولید منع شوی، خو له دغه هیواد څخه تاجیکستان ته د نشه يي توکو د قاچاق په کچه کې کموالی نه دی راغلی. ددې ادارې د شمیرنو له مخې په تیر ۲۰۲۳ کال کې د افغانستان او تاجیکستان په سرحدي سیمو کې له ۲.۵ ټنو څخه زیات نشه يي توکي کشف او ضبط شوي دي. د ملګروملتونو د نشه يي توکو او جرمونو سره د مبارزې د ادارې (UNODC) د تیر ۲۰۲۳ کال د یو راپورکې ویلي و، چې له افغانستان څخه ددغه هیواد ګاونډیو او سیمې هیوادونو ته د متامفتامین په قاچاق کې په چټک ډول زیاتوالی راغلی دی. دغې ادارې د ۲۰۲۳ کال د سپټمبر لسم (وږي ۱۹) په یو راپور کې ویلي وو، چې په افغانستان او ددغه هیواد په نږدې ګاونډیو هیوادونو کې د متامفتامین قاچاق دولس برابره زیات شوی دی. د ملګرو ملتونو د نشه يي توکو او جرمونو سره د مبارزې ادارې په دې راپور کې ویلي چې د متامفتامین قاچاق په چټک ډول د نشه يي توکو د تولید اوغیرقانوني بازارونو ته د دغو توکو د احتمالي بڼې بدلیدل ښيي. د نشه يي توکو سره د مبارزې په برخه کې یو کارپوه هنز یاکوب شندلر وايي چې په افغانستان کې د کوکنارو د کښت او د اپینو د تولید د کمیدو سره سره د متامفتامین تولید چې ډیرعاید لري په دغه هیواد زیات شوی دی. د هنز یاکوب شندلر د وینا له مخې متامفتامین په افغانستان کې یو نوی شی دی، ځکه چې د هغه د وینا پر اساس تر ۲۰۱۹ کال پورې دغې نشه يي مادې د افغانستان په اقتصاد کې هیڅ رول نلره. د شندلر د وینا پراساس متامفتامین په صنعتي ډول تولیدیږي او د همدې له امله دا ماده په نړۍ کې کنټرول شوې ده او ورته لاس رسی ډیر سخت شوی دی. متامفتامین یا مت د عصابو په مرکزي سیستم باندې زیان لرونکي او تلپاتې اغیزې پریږدي، د یخ ډوله کرستلي یا ښیښې بڼه لري او په اوبو او الکولو کې په اسانۍ سره حل وړ پوډرو باندې بدلیږي. دا نشه يي ماده په تور بازار کې د شیشه په نوم هم یادیږي. دا نشه يي توکي اکثره د یو بوټي څخه، چې "افدرا" نومیږي او په پراخه کچه په سیمه کې وده کوي "افدرین" لرونکي دي، چې کولی شي ددغو درملو لپاره ورڅخه کار واخیستل شي. په افغانستان کې دا توکي د اومان په نوم د بوټي څخه چې په دغه هیواد کې په طبیعي ډول وده کوي ترلاسه کیږي. د طالبانو حکومت په تیرو دوو کلنو کې په لویه کچه ددغې بوټې د زیرمو د ضبطولو خبرونه ورکړي دي. ملګرو ملتونو هم ویلي چې په افغانستان کې په کال کې د نشه يي توکو کشف او ضبط په وروستیو پنځه کلنو کې د ۲.۵ ټنو څخه ۲۹.۷ ټنو ته زیات شوي دي.
|
17.03.2024 صدای امریکا به دنبال تمدید ماموریت هیات معاونت ملل متحد در افغانستان برای یک سال دیگر، حکومت طالبان با استقبال از این تصمیم، از یوناما میخواهد که به گونۀ خوب نمایندگی کند و افغانستان را با جهان پیوند دهد. قطعنامهٔ شورای امنیت سازمان ملل متحد در خصوص تمدید ماموریت یوناما روز جمعه ۱۵ مارچ (۲۵ حوت) با اکثریت آرای اعضای این شورا تصویب شد. شورای امنیت با تصویب قطعنامه ۲۷۲۷ (۲۰۲۴) بر اهمیت حضور مستمر یوناما و سایر سازمانها، صندوقها و برنامههای سازمان ملل متحد در سراسر افغانستان تاکید کرد. در واکنش به این فیصله شورای امنیت ملل متحد، ذبیحالله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان گفت که این اقدام به نفع افغانستان است، چون این کشور به روابط با کشورها و سازمانها نیاز دارد و یوناما در این راستا میتواند تحکیمکننده روابط باشد. مجاهد افزود: "خواست مردم افغانستان این است که یوناما به گونۀ خوب نمایندگی کند، افغانستان را به جامعه و دنیا پیوند دهد و همچنان پیشرفتهای افغانستان، دستاوردها و امنیت و ثبات در افغانستان را در دنیا انعکاس بدهد تا اطمینان کلی در کشورهای که تشویش دارند، به وجود بیاورد". سخنگوی حکومت طالبان در این پیام صوتی که از طریق تلویزیون ملی تحت مدیریت این گروه نشر شد، از یوناما خواست که در راستای روابط دپلوماتیک وظیفهاش را ایفا کند و موضوعاتی که حلنشده باقی مانده، از طریق افهام و تفهیم با کشورها حل شود. مجاهد افزود که کرسی افغانستان در سازمان ملل متحد به این گروه واگذر گردد، داراییهای افغانستان آزاد شود و جلو تحریمها و اعمال فشارها به گفتۀ وی بیمورد بر حکومت طالبان گرفته شود. او با اشاره به اینکه حکومت طالبان خواستار روابط خوب با سازمان ملل متحد و تمام جهان است، تاکید کرد که یوناما با کشورهایی که روابط خود را با افغانستان برقرار نکرده اند، به خوبی میتواند وساطت کند. شورای امنیت ملل متحد در کنار تمدید ماموریت یوناما، همچنین از منشی عمومی ملل متحد خواست تا هر سه ماه یکبار در مورد وضعیت افغانستان و اجرات ماموریت یوناما گزارش دهد. نمایندهٔ جاپان که ریاست شورای امنیت ملل متحد را در ماه مارچ بر عهده دارد، گفت که این قطعنامه تضمین میکند که یوناما با یک ماموریت کافی، قوی و انعطاف پذیر در مقابله با چالشهای چند وجهی پیشروی افغانستان تجهیز خواهد شد. او افزود که حضور این ماموریت در افغانستان ضروری است، زیرا جامعه بینالمللی به دنبال تعمیق تعامل و ایجاد اعتماد با طالبان است و این پیام قوی به مردم افغانستان ارسال میکند که سازمان ملل متحد با حمایت شورای امنیت "به کار خستگی ناپذیر برای آنها ادامه خواهد داد". یوناما که یک ماموریت سیاسی است در سال ۲۰۰۲ به درخواست حکومت آن وقت افغانستان برای معاونت به حکومت و مردم آن کشور در تهدابگذاری صلح و انکشاف پایدار، از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد ایجاد شد.
|
16.03.2024 بی بی سی اسرائیل په غزه کې اوربند لپاره د حماس نوی وړاندیز رد کړی او ویلي یې دي چې دا ډله لا هم خپلې نه عملي کېدونکې غوښتنې رامخ ته کوي. حماس تېره ورځ اسرائیل سره د خبرو اترو منځګړو ته یو نوی وړاندیز وسپاره او هغه یې "هر اړخیز لید" وباله. رویټرز خبري اژانس وايي حماس اوربند لپاره خپل نوي وړاندیز کې ویلي چې د اسرائیلو له بنده له ۷۰۰ تر ۱۰۰۰ تنو فلسطیني بندیانو د خوشې کېدو په بدل کې به یو شمېر ښځې، ماشومان او زاړه چې د یرغملو په توګه نیول شوي و، خوشي کړي. اسرائیلي رسنیو که څه هم حماس لخوا د دغه نوي وړاندیز مطرح کېدل مثبت ګام بللی و، خو د لومړي وزیر بنیامین نتنیاهو دفتر بیا په یوه رسمي اعلامیه کې رد کړ. په دې اعلامیه کې حماس تورن شوی چې ګواکې خبرو کې پرمختګ ته لیوالتیا نه لري. غزه کې د جګړې په پای ته رسېدو یوې هوکړې ته رسېدو لپاره چې د اکتوبر په اوومه حماس لخوا پر اسرائیل د برید پر مهال د یرغمل شویو کسانو خلاصون به هم پکې شامل وي، نړیوال فشارونه ډېر شوي دي. په دې لړ کې همدا تېره شپه د امریکا په سنا کې د اکثریت مشر 'چاک شومر' خپلو بې مخینې څرګندونو کې د اسرائیل لومړی وزیر تورن کړ چې خپلې ګټې د هېواد له منافعو مهمې ګڼي او دا چې ګوندې غواړي له روان وضعیته په واک کې پاتېدو لپاره ګټه واخلي.هغه پر همدې بنسټ اسرائیل کې د ټاکنو غوښتنه وکړه. دغه جګپوړي امریکايي چارواکي د غزې په جګړه کې د مرګژوبلې لوړې کچې ته په اشارې زیاته کړه چې د پوځي عملیاتو دوام د اسرائیلو د انزوا او د دې لامل شوی چې دغه هېواد "نړۍ کې پر یوه منفور ځواک" بدل شي. د غزې جګړه کې درنې مرګژوبلې له کبله پر نتنیاهو دا نیوکه داسې مهال شوې، چې په دې تړانګه کې د حماس اړوندو روغتیايي چارواکو تازه یو ځل بیا اسرائیلي ځواکونه تورن کړي چې د مرستو لاریو ته پر منتظرو فلسطینیانو یې ډزې کړې دي. د غزې روغتیا وزارت ویلي، کویت میدان کې په دې پېښه کې لږترلږه ۲۰ کسان وژل شوي او له ۱۵۰ ډېر نور ټپيان شوي دي. خو د اسرائیل پوځ وايي دا رپوټونه سم نه دي او دوی د دې پېښې پر تحلیل او تجزیې بوخت دي. شاوخوا دوه اوونۍ مخکې هم ویل شوي وو چې اسرائیلي ځواکونو غزې ښار ته نږدې د بشري مرستو ترلاسه کولو لپاره پر راټولو شویو فلسطینیانو ډزې کړې او تر سلو ډېر کسان یې وژلي دي. اسرائیل د هغې پېښې به تړاو ویلي وو چې د دوی ځواکونو ځان ته د خطر له احساسولو وروسته هوايي ډزې کړې او خلکو ته مرګژوبله په هله ګوله کې تر پښو لاندې کېدو له کبله اوښتې ده. د ملګرو ملتونو یو شمېر چارواکو چې تر دې پېښې وروسته سیمې ته تللي وو، وویل چې په روغتونو کې د بستر شویو کسانو پر وجود یې د ډزو نښې لیدلې دي.
|
16.03.2024 بی بی سی جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا گفته است که آمریکا برای حکومت طالبان، «حمایت مستقیم» دیپلماتیک، اقتصادی و یا هر راه دیگری فراهم نمیکند. آقای کربی روز پنجشنبه در کنفرانس مطبوعاتی که متن آن در سایت کاخ سفید نشر شد، در مورد لایحهای که یک عضو مجلس سنا در مورد قطع ارسال کمک به افغانستان پیشنهاد کرده است، گفت که این لایحه هنوز در «مراحل اولیه» است و افزود: «ما طالبان را عنوان حکومت در افغانستان بهرسمیت نشناختهایم. اگرآنها خواستار چنین کاری و مشروعیت هستند، باید به تعهدات خود، بهویژه در مورد زنان و دختران و حقوق بشر در افغانستان عمل کنند.» پیشتر گروهی از نمایندگان سنای آمریکا در مورد تاخیر انتقال همکاران محلی افغان آمریکا به این کشور اظهار نگرانی کرده بودند. آقای کربی در این زمینه نیز گفت که تا پایان ماه آگوست/ اوت امسال، ویزای تمام ۷ هزار افغان شامل فهرست ویزای ویژه مهاجرتی آمریکا (سیآیوی) صادر خواهد شد، و برای این منظور از کنگره درخواست افزایش ۲۰ هزار ویزای ویژه مهاجرتی برای افغانهای واجد شرایط شده است. جان کربی گفت: «با آنکه جنگ آمریکا در افغانستان به پایان رسیده، تعهد ما به افغانها و آنهایی که در این جنگ به ما کمک کردهاند به پایان نرسیده است. ما کاملا احساس تعهد کامل داریم و اخلاقا نیز، هر کاری که بتوانیم انجام میدهیم تا راهی برای خروج این افراد از افغانستان ایجاد شود.»
|
16.03.2024 دآزادی رادیو د نړیوال تروریزم د ۲۰۲۴ کال په انډیکس کې افغانستان د لومړي ځل لپاره د هغو پنځو هېوادونو له کتاره وتلی او شپږم ځای یې نیولی چې تر ټولو زیات له تروریزم اغېزمن دي. په دغه انډیکس کې چې د سولې او تروریزم د انستیتوټ له خوا نوی خپورشوی، افغانستان نورد تروریزم ترټولو ځپل شوی هېواد نه دی بلل شوی. د نړیوال تروریزم په انډیکس کې افغانستان له ۲۰۱۸ کال وروسته هرکال په نړۍ کې د تروریزم له تر ټولو پنځو ځپونکو هېوادونو ګڼل کېده. په دې نوي انډیکس کې ویل شوي چې تېر کال په افغانستان کې په تروریزم کې د پام وړ کموالی راغلی او د تروریستي بریدونو په تړاو ۱۱۹ مړینې ثبت شوي چې دا د وړم ۲۰۲۲ کال په نسبت ۸۱ سلنه کموالی ښیي. همدارنګه ویل شوي چې په دې کال کې د تروریستي بریدونو شمېر هم کم شوی او دا ډول پېښې ۷۱ سلنه کمې شوې دي. د نړیوال تروریزم انډیکس دغه راز وایي چې افغانستان سږ ۲۰۲۴ کال له تېرو دوو لسیزوراهیسې د تر ټولو کمو تروریستي فعالیتونو شاهد دی او زیاتوي په داسې حال کې چې د تروریزم اغېزې د پام وړکمې شوې؛ خو دا په دې معنی نه ده چې په افغانستان کې سوله په بشپړه توګه ټینګه شوې ده. د نړیوال تروریزم انډیکس په خپل سږني راپورکې افغانستان داسې مهال د نړۍ له ترټولو تروریزم ځپونکو هېوادونو له ډلې ایستلی چې په دې هېواد کې په تېرو دوو لسیزو جګړو کې ښکېله مهمه ډله یعنې طالبان بیا پر افغانستان واکمن شوي دي. د طالبانود سرپرست حکومت چارواکي هم تل په خپلو څرګندونو کې ټینګار کوي چې افغانستان د پخوا په نسبت اوس امن دی، خو نړیوالې ټولنې یې تراوسه له په رسمیت پېژندلو ډډه کړې ده.
|
16.03.2024 صدای آلمان رایگیری سه روزه در انتخابات ریاست جمهوری روسیه شروع شد که از پیش معلوم است ولادیمیر پوتین قطعاً در آن پیروز خواهد شد. تحلیلگران میگویند او می خواهد این توهم را ایجاد کند که دموکراسی در روسیه وجود دارد.
منتقدان همواره میگویند که در روسیه یک دیکتاتوری حاکم است، اما با آن هم روز جمعه در این کشور رایدهی در انتخابات ریاست جمهوری شروع شد که تا ۱۷ مارچ دوام میکند. صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! نتیجه انتخابات مدتها قبل پیشبینی شده بود: ولادمیر پوتین که در ۲۵ سال اخیر بر این کشور حکمروایی کرده، در پنجمین دوره ریاست جمهوری پیروز خواهد شد. در این مرحله، او حداقل تا سال ۲۰۳۰ در کرملین خواهد بود. بوریس نادژین، سیاستمدار لیبرال تنها چهرهای که آشکارا مخالف پوتین است، از سوی دادگاههای روسیه از جمله دادگاه عالی این کشور از نامزدی منع شده است. مرتبط:روسیه: پوتین به عنوان نامزد انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کرد نامزدهای دیگر شامل نیکولای خاریتونوف ۷۵ ساله میشود که نماینده محلی حزب کمونیست است. نامزد این حزب معمولاً پس از پوتین با تفاوت بسیار زیاد در رده دوم قرار میگیرد. خاریتونوف از برخی سیاستهای داخلی پوتین انتقاد کرده، اما از حمله روسیه به اوکرایین حمایت میکند. ولادیسلاو داوانکوف نیز در این رقابتها حضور دارد. او که ۴۰ سال سن دارد، یکی از جوانترین نامزدها است و در مورد محدود کردن آزادیهای فردی در روسیه، خود را بیشتر یک لیبرال نشان میدهد. با این حال او گفته که از مخالفان سیاسی خود انتقاد نخواهد کرد. به گزارش خبرگزاری رویترز، خاریتونوف و داوانکوف ممکن است هر کدام بین ۴ تا ۵ درصد از کل آرا را به دست آورند. انتخاباتی برای نمایش وحدتبا وجودی که همه ناظران روسیه میگویند پوتین پیروز میشود، انتخابات ریاست جمهوری روسیه یک هدف مشخص را دنبال میکند. کنستانتین کالاچف، تحلیلگر سیاسی و مشاور سابق کرملین، گفت که این هدف، رسیدگی به چالشهای داخلی و خارجی است که رژیم پوتین با آن روبرو است. او افزود که در داخل کشور، انتخابات به قدرت رئیس جمهور مشروعیت میبخشد و نشان میدهد که مردم روسیه در اطراف رهبر خود متحد شده اند. کالاچف به دویچه وله گفت: «از منظر خارجی، هدف انتخابات این است که نشان بدهد پوتین سیاست [خارجی] را براساس خواستههای مردم اجرا میکند. این وانمود میکند که رئیس جمهور و اکثریت روسیه متحد هستند و هر گونه توهم را در غرب از بین میبرد.»
|
16.03.2024 دامریکا غږ د اروپايي ټولنې پارلمان په افغانستان کې د ښځو پر وړاندې د تاوتریخوالي په زیاتیدو او په عام محضر کې تورنو کسانو ته د اعدام د سزا په ورکولو باندې ژوره اندیښنه ښودلې او له طالبانو یې د اعدام د سزا د بندیدو او ښځو، همجنسګرایانو، قومي او مذهبي اقلیتونو پر وړاندې د توپیري چلند پای ته رسیدو غوښتنه کړې ده. د اروپايي ټولنې پارلمان د پنجشنبې په ورځ مارچ ۱۴( کب ۲۴) په یو پریکړه لیک کې چې ددغه پارلمان په انټرنیټي پاڼه خپور شوی په کې ددغه پارلمان غړو ټینګار کړي چې له طالبانو سره د اروپايي ټولنې هر ډول اړیکې یوازې د اروپايي کمیسیون له خوا د ټاکل شویو شرایطو او د ملګرو ملتونو د ځانګړي راپور ورکوونکي د وړاندیزونو او سپارښتونو پر اساس مخ ته وړل کیدای شي. دا پریکړه لیک چې د ۵۱۳ موافقو، ۹ مخالفو او ۲۴ ممتنع رایو پراساس تصویب شوی په کې ویل شوي چې طالبانو د افغانستان قضايي سیستم له منځه وړی، قاضیانو ته یې په بشپړ ډول د شرعي قوانینو د پلي کیدو امر کړی او په حقیقت کې یې ښځې او نجونې له ټولنیز ژوند څخه څنډې ته کړي دي. د اروپايي ټولنې د پارلمان غړو دا کړنې د جنسیت پر بنسټ ځورونه او جنسیت پر بنسټ تبعیضي اقداماتو کې لا زیاتیدل ښودلي او له طالبانو یې په عاجل ډول په عام ژوند کې د ښځو او نجونو د بشپړاو مساوي ګډون په ځانګړي ډول زده کړو او کار ته د لاس رسي د حق د خوندیتوب غوښتنه کړې ده. د پارلمان غړو ټینګار کړی چې د طالبانو سره د اروپايي ټولنې هر ډول بوختیا "یوازې د اروپايي شورا له خوا د ټاکل شویو سختو شرایطو او د ملګرو ملتونو د ځانګړي راپور ورکوونکي د سپارښتنو پر اساس ساتل کیدلی شي". همداشان اروپايي پارلمان د افغانستان د مدني ټولنې د هغې غوښتني څخه هم ملاتړ کړی چې طالبان باید د خپلو جرمونو پر وړاندې حساب ورکوونکي اوسي او په ځانګړي ډول دا کار د ملګرو ملتونو له خوا د پلټنې د یو خپلواک میکانیزم او د اروپايي ټولنې د محدودو شویو معیارولو د پراخولو په ترڅ کې د جرمونو د نړیوالې محکمې د پلټونو له لارې ترسره شي. طالبانو د ۲۰۲۱ کال د اګست په میاشت کې واک ته د رسیدلو وروسته ښځې او نجونې د لومړنۍ دورې څخه په پورته دورو کې له زده کړو څخه منع کړي دي او په ټولنیز ژوند کې یې پر ښځو او نجونو باندې د کار په ګډون یو شمیر زیات محدودیتونه لګولي چې ورسره ښځې په ټولنه کې څنډې ته شوي دي. همداشان طالبانو په تیرو شاوخوا دوه نیمو کلنو کې د خپلې لومړۍ دورې د واکمنۍ پر مهال په عام محضر کې تورونو ته د اعدام د سزا په ګډون د تعزیري سزاګانو د ورکولو لړۍ پیل کړې او د نړیوالې ټولنې د پرله پسې غوښتنو سره سره یې دغسې سزاګانو پلي کولو ته دوام ورکړی دی. طالبانو لا تراوسه د اروپايي ټولنې د پارلمان دغه پریکړه لیک ته لا غبرګون نه دی ښودلی. خو د طالبانو د حکومت د بهرنیو چارو وزارت په دې مسله د یوناما یو راپور ته په غبرګون کې ویلي و چې د افغانستان له ۹۹ څخه زیات خلک د اسلام د دين د اصولو پابند دي، چې د همدې له امله قوانین د اسلام د دین د ارشاداتو او احکامو سره سم ټاکل کیږي. دغه وزارت ویلي و چې د بشري حقونو د نړیوالو قوانینو او اسلامي قوانینو ترمنځ د ټکر په صورت کې دولت مکلف دی، چې د اسلامي قوانینو پیروي وکړي.
|
16.03.2024 صدای امریکا جین شاهین، سناتور امریکایی امروز ۱۴ مارچ (۲۴ حوت) در نامهٔ مشترک دوحزبی خواهان حفظ تعهد مجلس سنا در قبال ۲۰ هزار ویزهٔ اضافی خاص مهاجرت به افغانها شد.
بر اساس خبرنامهٔ دفتر این سناتور امریکایی، وی در این نامه از رهبری مجلس سنا خواست که لایحهٔ تخصیص عملیات ایالتی و خارجی (SFOPS) باید "تعهد ما را نسبت به برنامهٔ ویزهٔ خاص مهاجرت، به شمول ۲۰ هزار ویزهٔ اضافی به افغانها حفظ کند". شاهین که عضو بلندپایهٔ کمیتهٔ تخصیص بودجهٔ خدمات نظامی و روابط خارجی مجلس سنای ایالات متحده است، در ماه جولای سال گذشته توانست پیشنهاد این ۲۰ هزار ویزه را درج لایحهٔ تخصیص بودجهٔ وزارت خارجهٔ ایالات متحده سازد. این نخستین بار بود که مجلس سنا چنین افزایش بزرگ ویزه را در تاریخ این برنامه تعهد کرد.
بر اساس آمار رسمی حکومت ایالات متحده، در سال ۲۰۲۳، حدود ۲۶۵۰۰ ویزۀ خاص مهاجرت به افغانها صادر شد، حالانکه در سال ۲۰۲۲ مجموعاً ۱۱هزار ویزه صادر شده بود. این در حالی است که جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی قصر سفید امروز در پاسخ به پرسشی گفت که حدود ۷۰۰۰ ویزهٔ باقی ماندهٔ خاص مهاجرت برای افغانها تا ماه اگست سال جاری توزیع خواهد شد.
او افزود: "به همین دلیل ما از کانگرس خواهان افزایش ۲۰ هزار ویزهٔ دیگر شده ایم که [این امر] برای افرادی که ثابت کرده اند واجد شرایط این برنامه اند، ویزه فراهم خواهد کرد."
کربی گفت که با وجود آنکه جنگ امریکا در افغانستان پایان یافته است، اما "تعهد ما با افغانها و با آنانی که در آن جنگ با ما کمک کردند، پایان نیافته است".
این مقام قصر سفید اضافه کرد که برای مساعد کردن زمینهٔ بیرون شدن آنها از افغانستان "تعهد اخلاقی و کامل داریم و هر آنچه در توان داریم انجام خواهیم داد". با آنکه ادارهٔ جو بایدن، رییس جمهور ایالات متحده، از برنامهٔ ویزهٔ خاص مهاجرت حمایت کرده است، طرح بودجهای که از سوی مجلس نمایندگان کانگرس امریکا تصویب شده است، این برنامه را که در ۳۱ دسمبر ۲۰۲۴ پایان مییابد، تمدید نکرده است. کانگرس ایالات متحده در سال ۲۰۰۹ میلادی لایحهٔ حفاظت از متحدان افغان را تصویب کرد که این اقدام شرایط را برای تطبیق برنامهٔ ویزهٔ خاص مهاجرت مساعد کرد. بر اساس این برنامه، ترجمانهای افغان که برای نظامیان ایالات متحده و یا افرادی که برای حکومت امریکا کار میکردند، میتوانند برای اقامت دایمی امریکا یا گرین کارت درخواست بدهند.
از اگست ۲۰۲۱ تا سپتمبر ۲۰۲۲، ایالات متحده به دهها هزار شهروند افغان که پس از سقوط حکومت پیشین افغانستان و در جریان عملیات تخلیۀ نظامی به ایالات متحده منتقل شدند، اقامت موقت محافظتی نیز داده است.
بیش از ۶۴۰۰ پناهجوی افغان در سال ۲۰۲۳ در ایالات متحده مسکن گزین شدند، که بر اساس آمار وزارت خارجۀ امریکا، در دو دهۀ گذشته این رقم پیشینه نداشته است.
افزون بر افغانهای واجد شرایط برنامه ویزۀ خاص مهاجرت، سایر افغانها، به ویژه کسانیکه پیش از حاکم شدن طالبان، با موسسات جامعه مدنی کار کرده اند، میتوانند از کشور سوم برای پناهندگی و اسکان مجدد بشردوستانه به ایالات متحده درخواست بدهند.
|
15.03.2024 بی بی سی په افغانستان کې د طالبانو حکومت د بهرنیو چارو وزیر هیله څرګنده کړې چې د پاکستان نوی حکومت به د دوړاو هېوادونو تر منځ د اړیکو پياوړتیا لپاره "رغنده ګامونه" واخلي. دا څرګندونې مولوي امیرخان متقي نن په دغه وزارت کې د پاکستان چارسمبالي سفير عبیدالرحمن نظامي سره په کتنه کې کړې دي. د دغه وزارت مرستیال ویاند حافظ ضیااحمد پر اېکسپاڼه لیکلي چې دواړو لورو د افغانستان او پاکستان تر منځ پر سیاسي او اقتصادي موضوعګانو خبرې وکړې او "پر ډيورنډ کرښه د مسافرو، ناروغانو او سوداګریز تګ راتګ په اړه د اسانتیاوو په رامنځته کولو یې ټینګار وکړ"
د مولوي متقي له قوله ویل شوي چې، "د سیمې هېوادونه ورځ تر بلې له افغانستان سره د مثبت تعامل د پراخېدو خوا ته روان دي او سيمې دا درک کړې چې د افغانستان ثبات د سيمې د هر اړخيز پرمختګ لپاره مثبت رول لوبولی شي" په دې کتنه کې ښاغلي متقي همدا راز "هیله څرګنده کړې چې د پاکستان نوی منتخب حکومت به د یوې مثبتې پالیسۍ له مخې د اړیکو په پیاوړتیا کې رغنده ګامونه واخلي" نظامي: د پاکستان او افغانستان اړيکې ډېرې ارزښتناکې دي
حافظ ضیااحمد په کابل کې د پاکستان چارسمبالي سفير عبیدالرحمن نظامي له خولې لیکلي چې هغه د پاکستان او افغانستان تر منځ اړیکې "ډېرې ارزښتناکې" وبللې او ویلي يې دي چې "نوی منتخب حکومت د اړیکو د پراختیا لیدلوری لري او هڅه کوي چې د شته ستونزو د له منځه وړلو په برخه کې ګډ کار وکړي" په افغانستان کې د طالبانو حکومت داسې مهال له خپل دغه ګاونډي د "ښو اړیکو" تمه څرګندوي چې نوی حکومت پکې رامنځ ته شوی او په تېر کې یې تر منځ د کډوالو، ناامنۍ او ځينو نورو اقتصادي ستونزو پر سر ناندرۍ راوړلاې شوې دي. افغانستان پاکستان ملامتوي چې هلته له مېشتو افغان کډوالو سره تاوتريخجن چلن کوي، بندیانوي او په زور یې خپل هېواد ته ستنوي. خو پاکستان بیا په افغانستان کې د طالبانو حکومت تورنوي چې ګواکې پاکستاني طالبانو یا ټيټيپي ته خوندي ځایونه ورکوي او هغوی په پاکستان کې ناامني رامنځته کوي. خو د طالبانو حکومت د پاکستان دغه ادعا بې بنسټه بولي او وايي چې د افغانستان خاوره د هېچا پر ضد کارولو ته نه پرېږدي او له خپلو ټولو ګاونډيو سره مثبتې اړيکې غواړي.
|
15.03.2024 بی بی سی مارکو روبیو، سناتور جمهوریخواه در آمریکا لایحهای به کنگره این کشور داده که هدف آن «توقف ارائه پول مالیاتدهندگان آمریکایی برای تامین تروریسم در افغانستان» خوانده شده است. آقای روبیو گفته است: «تا زمانی که اطمینان حاصل نشود که کمکهای آمریکا و مالیاتدهندگان از طریق سازمان ملل به دست طالبان نمیافتد و تحریمهای این کشورعلیه این گروه و سایر گروههای تروریستی را دور نمیزند، کمکهای مالی آمریکا به افغانستان باید متوقف شود.» این سناتور آمریکایی گفته است که «میخواهد اطمینان حاصل کند که وزیر امور خارجه ایالات متحده در ردیابی مقصد نهایی بودجه سازمان ملل که توسط ایالات متحده ارائه می شود، کوشا باقی میماند.» این لایحه در حالی تقدیم کنگره آمریکا شده که بر اساس گزارش بانک مرکزی افغانستان، آمریکا هر هفته حدود چهل میلیون دلار در قالب کمکهای بشر دوستانه به آن کشور میفرستد. آمریکا از زمان برگشت طالبان به قدرت بیش از دو میلیارد دلار به صورت نوتهای (اسکناس) بستهبندی شده به کابل فرستاده است. مخالفان حاکمیت طالبان ارائه این کمکهای نقدی را با هدف تقویت بنیه اداره طالبان خوانده و بارها از آن انتقاد کردهاند. ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان پیشتر اتهام دخالت و استفاده طالبان از کمکهای بینالمللی برای مقاصد حکومتی را «شایعات و تبلیغات» خواند و آن را رد کرد.
|
15.03.2024 دآزادی رادیو د پاکستان اکسپرس ترېبیون ورځپاڼې د پاکستاني سرچینو له قوله خبر ورکړی چې په افغانستان کې د طالبانو حکومت له اسلام اباد سره د خبرو د نوي رسمي کانال د پرانیستلو هڅه کوي. ورځپاڼې لیکلي چې د همدې هڅو په لړ کې روانه اوونۍ په کابل کې د پاکستان شارژدافیر عبیدالرحمان نظاماني کندهار ته تللی او د طالبانو مشر ملا هبت الله ته نږدې کس او د کندهار والي ملا شیرین اخوند سره یې کتلي دي. د ورځپاڼې په خبره، که څه هم د کابل او اسلام اباد ترمنځ رسمي خبرې پرې شوي خو په ټکو یې غیر رسمي اړیکې لا هم فعالې دي. دې ورځپاڼې په خپل راپور کې لیکلي دي چې د طالبانو حکومت په پاکستان کې د نوي حکومت سره د دواړو هېوادونو ترمنځ د رامنتځه شویو مسایلو د حل په لټه کې دی. اکسپرس ترېبیون د یو شمېر ډیپلوماټیکي سرچینو له قوله چې په اړه جزیات نه دي ورکړل شوي ادعا کړې چې د طالبانو حکومت لا هم ټینګار کوي چې پاکستان باید د دوی په ټکو له پاکستاني طالبانو یا ټي ټي پي سره د خبرو له لارې خپلې ستونزې حل کړي. ورځپاڼې لیکلې چې نظاماني د کندهار والي ملا شیرین ته ډاډ ورکړی چې اسلام اباد ته د تګ پر مهال به د دوی غوښتنې د پاکستان له لوړو پوړو چارواکو سره شریکې کړي
په کابل کې د پاکستان سفیر کندهار ته په پاکستان کې د نوي حکومت تر جوړېدو وروسته سفر کوي. د طالبانو حکومت ویاند ذبیح الله مجاهد د اکسپریس ترېبیون د ادعاوو په اړه د ازادي راډیو پوښتنې ځواب نه کړې، خو په کندهار کې د طالبانو د حکومت ولایتي رسنیز دفتر هم دا لیدل تایید کړي او ویلي، ملا شیرین ښاغلي نظاماني ته په پاکستان کې د ټاکنو د ترسره کېدو او نوي حکومت د رامنځته کېدو مبارکې ورکړې او هیله یې ښودلې چې اسلام اباد به د دواړو هېوادونو ترمنځ ګټې خوندي او په راتلونکې کې به د خبرو امن فضا رامنځته کړي. دې دفتر د سه شبې په ورځ په یوه خبرپاڼه کې دا خبره کړې ده. د یادونې ده، ملا شیرین هغه طالب چارواکی دی چې د پاکستان حکومت او پاکستاني طالبانو ترمنځ یې د مذاکراتو زمینه سازي هم کړې وه. نوموړي د تېرې جنوري میاشتې په لومړیو کې اسلام اباد ته سفر هم درلود او د دغه هېواد له سرپرست لومړي وزیر، بهرنیو چارو وزیر او نورو چارواکو سره یې لیدلي وو. دا په داسې حال کې ده چې د روانې اوونۍ د دوشنبې په ورځ د طالبانو د بهرنیو چارو سرپرست امیر خان متقي په یوه لیک د پاکستان له نوي ټاکل شوي بهرنیو چارو وزیر محمد اسحاق ډار څخه د دواړو هېوادونو تر منځ د خپلمنځي اړیکو د پیاوړتیا هیله وکړه او ویې ویل، افغانستان چمتو دی له پاکستان سره د شته فرصتونو په برخه کې کې کار وکړي. په پاکستان کې د تېر سرپرست حکومت پر مهال د کابل او اسلام اباد ترمنځ اړیکې ظاهرا ترینګلې وې. پاکستان په وار وار په افغانستان کې د طالبانو حکومت له پاکستاني طالبانو سره په مرسته او اړیکو تورنوه، خو د طالبانو حکومت د پاکستان ناامني د دې هېواد کورنۍ مسله بلله. د دې ترڅنګ پاکستان له دې هېواده د سلګونه بې اسناده افغان کډوالو د ایستلو لړۍ پیل کړه چې په افغانستان کې د طالبانو د حکومت غبرګون یې له ځان سره درلود. خو دا چې په پاکستان کې د شهباز شریف په مشرۍ د نوي حکومت او په افغانستان کې د طالبانو د حکومت ترمنځ به اړیکې ښې او که لا ترینګلې شي، دا لا نه ده معلومه.
|
15.03.2024 صدای آلمان چندین سناتور از هر دو حزب بزرگ ایالات متحده از رهبران کنگره خواسته اند که تعداد بیشتر ویزاهای خاص مهاجرت را برای افغانهایی که با امریکا همکاری کرده بودند، تعیین کنند. تعداد ویزاهای قبلی رو به تمام شدن است.
در نامهای که به دسترس اسوشیتدپرس قرار گرفته، بیش از ۱۲ سناتور جمهوریخواه و دمکرات در ایالات متحده امریکا گفتهاند که کنگره باید سقف ویزاهای ویژه مهاجرتی را که برای افغانها تعیین شده بود افزایش دهد. آنها گفتند تا قبل از پایان سال مالی در سپتمبر، به ۲۰ هزار ویزای دیگر نیاز است. این نگرانی وجود دارد که ویزای خاص مهاجرتی امریکا برای افغان ها متوقف شود. صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! قانونگذاران به رهبری سناتور جین شاهین در این نامه به رؤسای مجلس نمایندگان و مجلس سنا نوشته اند: «این برنامه حیاتی قبلاً جان هزاران افغان را که با شجاعت و افتخار در کنار سربازان و دیپلماتهای ایالات متحده در حمایت از مأموریت افغانستان خدمت کرده بودند، نجات داده است.» در نامه آمده است: «ما اکنون باید تعهد خود را نسبت به این افراد حفظ کنیم و اطمینان حاصل کنیم که متقاضیان واجد شرایط قادر باشند در ایالات متحده امریکا در امنیت زندگی کنند.» متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه امریکا نیز هفته گذشته از کنگره خواست تا سقف ویزا را افزایش دهد. او گفت این کار به ایالات متحده اجازه میدهد تا تعهدات خود در قبال افغانهایی را که جان خود را برای ایالات متحده به خطر انداختهبودند، عملی کند و مطمئن شود که آنها «فراموش نشده اند.» سناتورها سال گذشته افزایش سقف سالانه ویزا را در لایحه بودجه شامل ساختند، اما مشخص نیست که آیا این ماده به بسته نهایی که قانونگذاران در تلاش هستند تا ۲۲ مارچ مارچ تصویب کنند، شامل خواهد بود یا خیر. مرتبط: امریکا از همسایگان افغانستان خواست مهاجران افغان را بپذیرند ویزای مهاجرتی خاص «اس آی وی» به افغانهای واجد شرایطی که علیرغم خطرات شخصی بزرگ برای خود و عزیزانشان با امریکاییها کار کرده اند، اجازه میدهد تا همراه با خانواده هایشان برای ورود به آمریکا درخواست دهند. افغانهای واجد شرایط شامل مترجمان ارتش ایالات متحده و همچنین افرادی هستند که در سفارت امریکا در کابل فعالیت داشتند.
|
15.03.2024 دامریکا غږ د نیوزیلنډ د پارلمان پخوانۍ ایراني الاصله غړې ګلریز قهرمان د چهارشنبې په ورځ مارچ ۱۳ (کب ۲۳) اعتراف وکړ چې له دوکانونو څخه یې غلاوې کړي دي. قهرمان په نیوزیلنډ کې د کیڼ اړخي "ګرین" ګوند غړې او لومړنۍ کډواله ده چې ددغه هېواد د پارلمان غړیتوب یې ترلاسه کړی و. خو له دوکانونو څخه د غلا قضیې د هغې سیاسي راتلونکی له خنډ سره مخامخ کړی دی. نوموړې د جنوري په ۱۶، خپلې رواني روغتیا ته د پاملرنې دپاره له سیاسي مسئولیتونو استعفا وکړه. له هغه یوه ورځ وروسته، پر قهرمان تور ولګېد چې د قیمتو جامو له دوکانونو څخه یې غلاوې کړي دي. یو چارواکي فرانس پرس اژانس ته وویل، دغې ۴۳ کلنې مېرمن د چهارشنبې په ورځ د اکلینډ ښار په محکمه کې له پلورنځیو څخه د غلاوو په څلورو مواردو اعتراف وکړ. له سیاسي مسئولیتونو څخه د استعفا پر مهال، قهرمان ویلي وو، چې پر هغې باندې د کار سره تړلي فشارونه ددې لامل شوي چې "داسې کارونو ته لاس واچوي چې د هغې د مقام او شخصیت سره نه ښايي. زه خپل عمل نه توجیه کوم خو غواړم چې په اړه یې وضاحت وړاندې کړم." په ایران کې زیږیدلې ګلریز قهرمان په ماشومتوب کې له خپلې کورنۍ سره په نیوزیلنډ کې سیاسي پناه اخیستې وه. هغې د حقوقو په برخه کې لوړې زده کړې کړي دي او په ۲۰۱۷ کې د نیوزیلنډ د پارلمان د غړیتوب د ترلاسه کولو وړاندې يې د ملګرو ملتونو د بشري حقونو د وکیلې په توګه په نړیوالو جنایي محکمو کې کار کړی دی. مخکې له دې چې پر هغې د غلا تورونه خپاره شي، پر قهرمان باندې د فلسطین په پلوۍ په لاریونونو کې د ګډون له امله نیوکه شوې وه
|
15.03.2024 صدای امریکا سازمان گزارشگران بدون مرز از افزایش محدودیتها بر رسانهها و خبرنگاران توسط حکومت طالبان در افغانستان ابراز نگرانی کرده و گفته است که در دستورات طالبان به رسانهها بیشتر خبرنگاران زن هدف قرار گرفته اند. سازمان گزارشگران بدون مرز ناوقت چهارشنبه ۱۳ مارچ (۲۳ حوت) با نشر گزارشی از افزایش نگرانکننده محدودیتهای اعمالشده بر خبرنگاران نگرانی کرده و گفته است که این فرمانها در مورد پوشش خبرنگاران زن، دسترسی زنان به رسانههای شنیداری و ممنوعیت فیلمبرداری یا عکسبرداری از مقامات طالبان شامل آن است. این سازمان گفته است: "سرکوب [در] افغانستان همچنان تشدید شده و به طور خاص دسترسی زنان به رسانهها، چه به عنوان خبرنگار و چه به حیث شنونده و تماشاگر را هدف قرار میدهد". گزارشگران بدون مرز به ممنوعیت تصویربرداری از رهبران محلی طالبان در قندهار، منع تماس زنان به برنامههای رادیویی تلویزیونی به دستور فرمانده پولیس طالبان در خوست و هدایت وزارت امر به معروف حکومت طالبان برای نحوه پوشش حجاب کامل توسط کارمندان رسانهایی زن را اقدامات محدودیتکنندۀ طالبان از ماه فبروری به این طرف خوانده است. مسوول بخش جنوب آسیا در گزارشگران بدون مرز گفته است در زمانی که خبرنگاران هماکنون زیر یوغ سرکوب شدید، سانسور و خودسانسوری قرار دارند، محدودیتهای جدید محلی که میتواند به سایر نقاط کشور گسترش یابد و محدودیتهای ملی، چشمانداز رسانههای افغانستان را بیشتر ویران میکند. او گفته است: "خاموش شدن صدای شنوندگان و بینندگان زن در خوست، ممنوعیت تصاویر مقامات در قندهار و محدودیتهای شدید پوشش برای خبرنگاران زن در کشور، همه نشانههای نگرانکنندهای از سختگیری ایدیولوژیک طالبان است که به ویژه خبرنگاران زن را هدف قرار داده است". سازمان گزارشگران بدون مرز از هبتالله آخندزاده، رهبر طالبان خواسته است تا به این اقدامات سرکوبگرانه پایان دهد. مرکز خبرنگاران افغانستان میگوید که پس از تسلط مجدد طالبان در افغانستان در ماه اگست ۲۰۲۱، این گروه ۱۶ دستور را جهت محدودیت کاری رسانهها صادر کرده است. این با اشاره به محدودیتهای موجود بر خبرنگاران زن، از پیامد این اقدام حکومت طالبان هشدار داده و از مقامهای طالبان خواسته است تا با "لغو دستورالعملهای رسانهای" اجازه بدهند خبرنگاران و رسانهها مطابق با "قانون رسانههای همگانی" از حقوق خود برخوردار باشند. سازمان گزارشگران بدون مرز در گزارش ۲۰۲۳ خود گفت که پس از بازگشت دوبارۀ طالبان به قدرت، علاوه بر مشکلات اقتصادی، فشار بر رسانهها افزایش یافته است و به همین دلیل در دو سال گذشته صدها رسانه مسدود شده و به شمول خبرنگاران زن، کارمندان رسانهای ترک شغل کرده اند. بر اساس گزارش سازمان گزارشگران بدون مرز، در دورهٔ حاکمیت دوبارهٔ طالبان، از جمله ۵۴۷ رسانه، ۸۰ شبکۀ تلویزیونی، ۱۳۷ شبکه رادیویی و ۱۳ خبرگزاری از فعالیت باز مانده اند.
|
14.03.2024 بی بی سی پاکستاني چارواکو د اعلان له مخې د اډیاله په نوم مشهور زندان ته د راتلونکو دوه اونیو پر مهال په هر ډول تګ راتګ او هلته له زندانیانو سره په لیدو کتو بندیز لګول شوی دی. د پنجاب د اطلاعاتو وزیرې عظمی بخاري په وینا د پنجاب په راولپندۍ کې پروت "اډیاله زندان له سخت امنیتي ګواښ سره مخ دی." نوموړي ویلي په دغه زندان کې له زندانیانو سره د لیدو کتو بهیر درولو پرېکړه د عمران خان په ګډون د ټولو بندیانو خوندیتابه په موخه شوې ده. د اغلې بخاري په وینا څو ورځې وړاندې د عملیاتو په لړ کې ځينې وسله وال نیول شوي او له دوی څخه د څيړنو پر مهال معلومه شوې چې له وسله والو سره د اډیاله زندان نقشه وه. نوموړې ادعا کړې چې له دغو 'ترهګرو' څخه د پلټنو پر بنسټ پرېکړه شوې چې د اډیاله زندان امنیت لا ټینګ او د زندان د ننه به هم ځینې پلټنې کېږي. په دغه زندان کې د پاکستان تحریک انصاف د بنسټ اېښیدونکي او د پاکستان پخواني لومړي وزیر عمران خان تر څنګ یو شمېر نورې مشهورې څیرې هم د بند شپې ورځې تېروي. شاوخوا دوه اونۍ وړاندې پاکستاني ادارو په اډياله زندان د یوه ستر برید څخه دمخنیوي خبر هم ورکړی و. بلخوا د پاکستان حکومت لخوا دغه نوي ګام په غبرګون د پاکستان تحریک انصاف ګوند سخت دریځ غوره کړی او دا پرېکړه یې د عمران خان د لا ګوښي کېدو هڅه بللې. د دغه ګوند اوسني مشر بېرسټر ګوهر ادعا کړې چې "د عمران خان ژوند ته ګواښ متوجې دی" او نوموړی کوم عادي بندی نه دی چې ورسره دې په لیدو کتو بندیز ولګول شيد عکس سرچینه،GETTY IMAGES هغه د دغې نوي بندیز غندلو تر څنګ غوښتنه کړې چې خلکو ته دې د دغې نوي پرېکړې په اړه وضاحت ورکړل شي چې له کومه ځایه یې سرچینه اخېستي. له دې مخکې د اسلام اباد عالي محکمې د تحریک انصاف غړو ته د چارشنبې او پنجشنبې په ورځو له عمران خان سره د لېدو کتو اجازه ورکړې وه، خو نن سهار چې د تحریک انصاف لوړپوړي مشران د عمران خان پوښتنې ته ور روان و د زندان ساتونکو ورته د ننوتلو اجازه نه وه ورکړې. ښاغلي ګوهر دا ناقانونه پرېکړه بللې او ادعا یې کړي چې "د دغې بندیز مانا دا ده ې د خان صاحب ژوند په ګواښ کې دی." په ورته مهال د تحریک انصاف ګوند ویلي چې د دې پرېکړې موخه د عمران خان لا منزوي کیدل دي او اعلان یې کړی چې دا پرېکړه به د پاکستان په ستره محکمه کې ننګوي. په ورته مهال د دغې ګوند یوه بل مشر او د عمران خان وکیل افضل مروت ویلي چې که دا پریکړه بېرته وانخیستل شي په محکمه کې د عریضې تر څنګ به د اډیاله زندان بیرون لوی اعتراضونو پیل اعلان وکړي. د پنجاب د اطلاعاتو وزیرې عظمی بخاري د تحریک انصاف ادعاوې بې بنسټه بللې او ویلی یې دي چې دا ګام یوازې د عمران خان لپاره ندی اخېستل شوی بلکې د نوموړې په ټکو "عمران خان ته په زندان کې هر ډول سهولت ورکړل شوی او د بندیز په موده کې به هم ورڅخه کوم سهولت نه کمېږي." اغلي بخاري دا ډېر جدي امنیتي ګواښ بللی او وايي د محرمیت له کبله یې په اړه ډېر څه رسنیو ته نشي ویلی. نوموړې همداراز ویلي عمران خان یو پیژندل شوی لوړ پوړی بندی دی چې باید د خوندیتابه په موخه یې لا تدابیر وضع شي.
|
14.03.2024 بی بی سی مجتبی نوروزی، معاون وزیر جهاد کشاورزی و رئیس سازمان دامپزشکی ایران، در راس هیاتی در کابل با مقامهای وزارت زراعت، آبیاری و مالداری طالبان در مورد «آغاز همکاریها در بخش زراعت و مالداری میان افغانستان و ایران» گفتگو کردند. بنا به خبرنامه این وزارت، عطا الله عمری، وزیر زراعت طالبان در دیدار امروز به هیات ایرانی گفت افغانستان دارای «اقلیم مناسب، زمین فراوان، دریاهای زیاد، نیروی بشری کافی» است و «ما میخواهیم که با توجه به نیازمندی هر دو ملت کار صورت گیرد.» هدف از سفر هیات ایرانی «کار مشترک در بخش زراعت، مالداری، باغداری، تحقیقات، خاک شناسی» اعلام شده است. قرار است تیمهای فنی دو طرف زمینههای همکاری را بررسی کنند. در هیات ایرانی، مجتبی نوروزی، معاون وزیر جهاد کشاورزی و رئیس سازمان دامپزشکی ایران، خانم مریم جلیلیمقدم، سرپرست سازمان حفظ نباتات این وزارت، مسئولان این وزارتخانه در استانهای خراسان رضوی و جنوبی حضور دارند.
|
14.03.2024 دآزادی رادیو په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د خوړو او کرنې اداره (FAO) وايي، د کونړ د سیند په اوږدو کې څه باندې ۲۴ زره هکتاره خاورینه ځمکه په شنو کرنيزو ځمکو بدله شوې ده. دغې ادارې د سه شنبې په ورځ په ایکس شبکه (پخواني ټويټر) کې ليکلي چې دغه ځمکې په کونړ ولايت کې د شنو ځمکو یا ګرین ګرونډ پروژې پر بنسټ په کرنيزو ځمکو بدلې شوې، چې د ځايي او جاپاني اوبو لګولو ميتودونه پرې کارول شوي. شاوخوا ٦٥٠ زره کسان له دې ځمکو برخمن شوي.
|
14.03.2024 صدای آلمان مقامهای اداره طالبان گفته اند که تعداد قربانیان برف و باران شدید در سه هفته اخیر به ۶۰ تن افزایش یافته است. همچنین بیش از ۱۵۰ هزار راس مواشی نیز تلف شده اند.
زمستان امسال در افغانستان تا همین اواخر به صورت غیرمعمول خشک و ملایم بود، اما در اواخر این فصل اکثر ولایتهای این کشور شاهد بارش برف و باران بوده اند که جاری شدن سیلاب را نیز در پی داشت. جانان سایق، سخنگوی وزارت امور رسیدگی به حوادث اداره طالبان در یک بیانیه ویدیویی گفت که از ۲۰ فبروری به این سو «به دلیل برفباری و بارانها متأسفانه ۶۰ هموطن ما شهید شدند و ۲۳ نفر زخمی گردیدند.» او افزود که در نتیجه بارش برف و باران و حوادث مرتبط با آن حدود ۱۶۴۵ خانه کاملاً و یا قسماً تخریب شدهاند و نزدیک به ۱۷۸ هزار راس مواشی نیز تلف شده اند. مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید از زمان فروپاشی حکومت تحت حمایت ایالات متحده امریکا و برگشت دوباره طالبان به قدرت، کمکهای خارجی برای افغانستان به صورت بیسابقه کاهش یافته است. این باعث شده است که تواناییهای این کشور فقرزده در مبارزه با حوادث طبیعی بیشتر تضعیف شود. ولایت غربی هرات که در ماه اکتوبر سال گذشته شاهد زلزلههای ویرانگر و مرگبار بود، در روزهای اخیر شاهد بارانهای شدید بوده که سیلاب نیز در پی داشته است.
|
14.03.2024 دامریکا غږ د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین د چهارشنبې په ورځ مارچ ۱۳ (کب ۲۳) د مسکو د اتومي وسلو ستاینه وکړه او خبرداری یې ورکړ چې د روسیې ملي حاکمیت ته د ګواښ په صورت کې یې استعمالولو ته چمتو دی. پوتین په اوکراین کې د دوه کلنې جګړې په اوږدو کې، د روسیې اتومي ځواک ته په وار وار اشاره کړې ده. نوموړي تیره میاشت لویدیځو هیوادونو ته ګواښ وکړ چې که په اوکراین کې جګړې ته لمن ووهي، د اتومي ناورین "ریښتیني" خطر به رامنځته شي. په روسیه کې له ټاکنو څخه یوازې څو ورځې مخکې د پوتین دا خبری په داسې حال کې ورکول کېږي چې تمه کیږي نوموړی به د شپږو نورو کلونو دپاره د ولسمشر په توګه واک ترلاسه کړي. پوتین له یوې دولتي رسنۍ سره په مرکه کې وویل: "زموږ اتومي درې اړخیز ځواک تر بل هر درې اړخیزه ځواک پیاوړی دی. یوازې موږ او امریکایان په حقیقت کې دا ډول ځواک لرو او موږ ډیر پرمختګ کړی دی." پوتین په دې مرکه کې چې د چهارشنبې په ورځ خپره شوه، زیاته کړه: "که زموږ ملي حاکمیت او خپلواکۍ ته د زیان رسېدو خبره مطرح وي، موږ چمتو یو چې هر ډول وسلې وکاروو." د روسیې ولسمشر د فرانسې د ولسمشر ایمانویل مکرون هغو څرګندونو ته هم سخت غبرګون وښود چې تیره میاشت یې اوکراین ته د پوځیانو استولو امکان رد نه کړ. پوتین هغه څه ته په اشارې سره چې کرملین یې اجیر پوځیان بولي، وویل، "حقیقت دا دی چې د لویدیځو هېوادونو پوځیان له ډېرې مودې راهیسې په اوکراین کې حضور لري." هغه زیاته کړه: "خو که موږ د بهرنیو هیوادونو د رسمي پوځي قطعاتو په اړه خبرې وکړو، زه ډاډه یم چې دا به د جګړې په ډګر کې وضعیت بدل نه کړي." د مکرون څرګندونو د اروپا نور مشران حیران کړل او اوکراین ته د سرتیرو د لیږلو له نظریې سره یې مخالفت وښود. د پوتین دا څرګندونې څو ساعته وروسته له هغه وشوې چې د بې پیلوټه الوتکو د بریدونو څپې په دوهمه پرله پسې ورځ ددغه هېواد په سرحدي سیمو کې د تیلو تصفیه خانې په نښه کړې. د یو برید په نتیجه کې، د مسکو په ۲۰۰ کیلومترۍ کې د ریازان په سیمه کې د تیلو په یوه تصفیه خانه کې اور لګیدلی او څو تنه ټپیان شوي دي. د ریازان والي پاول مالکوف په ټیلیګرام کې لیکلي: "د ریازان د تېلو پر فابریکه د بې پیلوټه الوتکې برید شوی دی." پر روسیې د یرغل راهیسې، دا اونۍ د روسیې په خاوره کې ځینې ترټولو ستر بریدونه شوي دي. د کیف پلوو ملیشو چې په عمده توګه د روسیې اتباع دي، دا اونۍ وویل چې دوی د روسیې له پولې تیر شوي او په کرسک کې یې یو کلی نیولی دی. پوتین وویل چې اوکراین د روسیې په خاوره کې خپلو بریدونو ته زور ورکړی څو د ولسمشرۍ په راتلونکو انتخاباتو کې مداخله وکړي. پوتین وویل: "دا ساده ده. دا ټول په لومړۍ کرښه کې د دوی د ناکامیو له کبله پیښیږي. دوی هیڅ هغه هدف ترلاسه نه کړ چې تیر کال یې د ځان لپاره ټاکلی و." پوتین زیاته کړه: "زه شک نه لرم چې اصلي هدف یې دا دی چې که په روسیه کې د ولسمشرۍ انتخابات ګډوډ نشي کړی، نو بیا لږ تر لږه [په روسیه کې] عادي بهیر کې لاسوهنه وکړي." اوکرایني ځواکونو په وروستیو میاشتو کې له روسیې سره د جګړې په لومړۍ کرښه کې د وسلو او مهماتو د کمښت له امله د شا تګ خبر ورکړی دی. په عین وخت کې، د اوکراین سره د امریکا د ۶۰ میلیارد ډالرو مرستې لایحه د امریکا په کانګرس کې په بحثونو کې بنده پاتې ده.
|
14.03.2024 صدای امریکا حکومت طالبان میگوید که شماری از مقامهای ارشد این گروه، به شمول محمد حسن آخند، رییسالوزرا با هیاتی به رهبری بختیار سعیدوف، وزیر خارجهٔ اوزبیکستان، در کابل در مورد مسایل دوجانبه گفتگو کرده اند. بختیار سعیدوف، وزیر خارجۀ اوزبیکستان در راس هیاتی که عصمتالله ایرگاشف، نمایندۀ رییس جمهور آن کشور برای افغانستان نیز در ترکیب آن شامل است، روز سه شنبه ۱۲ مارچ (۲۲ حوت) به کابل سفر کرد. ذبیحالله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان در ایکس گفته است که سعیدوف در این دیدار گفته است که افغانستان نباید تنها گذاشته شود. بر بنیاد اعلامیۀ حکومت طالبان، هیات اوزبیکستانی در زمینۀ سرمایهگذاری در بخشهای ساخت فابریکه تولید سمنت، استخراج زغال سنگ و تولید برق از زغال سنگ، علاقمندی نشان داده است. همچنان نمایندگان وزارتهای معادن و پترولیم، صنعت و تجارت، شرکت برق افغانستان و ادارۀ خط آهن حکومت طالبان و اتاق تجارت و سرمایهگذاری افغانستان و با نمایندگان و مشاوران بخش معادن، تجارت برق و سایر نهادهای مربوط اوزبیکستان جلسات مشترکی را برگزار کرده اند. بر اساس اعلامیۀ مرکز رسانههای حکومت طالبان، این هیات در دیدار با عبدالسلام حنفی، معاون ریاستالوزرای طالبان گفته است که از سال ۲۰۲۱ به اینسو هیچ رویداد امنیتی مرزی میان اوزبیکستان و افغانستان به وقوع نپیوسته است. این هیات اوزبیکستان با عبدالغنی برادر معاون اقتصادی حکومت طالبان و سراجالدین حقانی، سرپرست وزارت داخلۀ طالبان نیز دیدارهای جداگانه داشته و در مورد مسایل دوجانبه گفتگو کرده است. پیش از این، هیاتی به سرپرستی عبدالسلام عزیزوف، رییس استخبارات و نیروهای مرزی این کشور نیز به کابل سفر کرده بود تا با حکومت طالبان در مورد یک سری مسایل از جمله موضوعات مرزی گفتگو کند. اوزبیکستان یکی از کشورهای آسیای میانه است که پس از تحولات سیاسی در افغانستان در سال ۲۰۲۱ روابط نزدیک خود را با حکومت طالبان حفظ کرده و در دو سال گذشته تعدادی از مقامات عالیرتبه این کشور از کابل و ولایت بلخ بازدید کرده اند. اوزبیکستان که همانند چند کشور دیگر آسیای میانه با افغانستان هممرز است، در رابطه به فعالیت گروههای افراطی در امتداد مرزهایش نگرانی دارد. گروه بینالمللی بحران به تاریخ ۳۰ جنواری (۱۰ دلو) با نشر گزارشی گفت که در راس دستور کار منطقهای مسایل مربوط به امنیت است و کشورهای منطقه روشهای حکومت طالبان را برای کنترول گروههای شبهنظامی اسلامگرا با درجات متفاوتی از تردید و نگرانی میبینند. گروه بینالمللی بحران در ادامه در مورد تهدیدهای از جانب داعش، تحریک طالبان پاکستانی و سایر گروههای تروریستی علیه کشورهای همسایه و منطقه گفته است که این کشورها برای تامین نیازهای امنیتی و ثبات اقتصادی خود با حکومت طالبان در ارتباط اند.
|
13.03.2024 بی بی سی په دا وروستیو ورځو کې د افغانستان مرکزي، لویدیځې او ختیځې سیمې د واورو او درنو بارانونو شاهدې وې. که له یوې خوا یو شمېر خلک او کارپوهان واورو او بارانونو ته خوښ دي چې راتلوونکی کال به د اوبو له اړخه ښه وي، له بله پلوه دې ورښتونو د یو شمېر بزګرانو او مالدارانو ټول شته ترې وتروړل. ځیني مالداران وايي ډېر څاروي په واورو کې له مینځه لاړل او هغه چې پاتې هم د مرګ له خطر سره مخامخ دي. افغانستان کې د کرنې او مالدارۍ خونې چارواکي وايي طالب چارواکو له مالدارانو سره څارویو ته د خوړو برابرو برخه کې مرسته کړې، خو لا هم ګڼ شمېر مالداران مرستو ته اړتیا لري. په افغانستان کې د خوړو نړیوال پروګرام (ډبلیو ایف پي) پر خپل اېکس پاڼه د غلام او نصرالدین په نامه دوو مالدارانو ویډیوه خپره کړې چې د سخت واورو له امله په ژړغوني غږ د خپلو څارویو د له مینځه تللو کیسه کوي او وايي، نیمايي ساتلي څاروي یې د یخنۍ او خوړو نشتوالي له کبله تلف شوي دي. افغان مالداران او بزګران وايي په تېرو څو کلونو کې وچکالیو دومره بې وسه کړي چې اوس په ژمي کې د خپلو څارویو لپاره د خوړو برابرولو توان نه لري. دوی د لاسنیوي غوښتونکي دي او وايي که مرسته ورسره ونه شي نو پاتې څاروي به یې هم له مینځه لاړ شي. دا مالداران وايي، څاروي مو مري، څه نه شته چې ور یې کړو، پر ځمکه هم واوره ده، واښه هم نه شته چې څارویو ته یې ورکړو، پيسې هم نه لرو چې غنم یا یو بل شی ورته واخلو. کارپوهان وايي تېر کال په افغانستان کې تر څلویښت سلنې پورې په کې وچکالي وه او د کال په وروستیو کې وارو او بارانونو مالداران غافلګیره کړل. افغانستان کې د کرنې او مالدارۍ خونې مشر خان محمد فروتن بي بي سي ته ویل چې له سختو وارورو وروسته د طالبانو حکومت تر خپله وسه له مالدارانو سره مرستې وکړې. دی وايي: ''د اسلامي امارات حکومت د رییس الوزرا په مشرۍ بېړنۍ غونده وکړه او میلیونه افغانۍ یې څارویو ته د خوړو برابرولو لپاره ځانکړې کړې، دغه راز دفاع وزارت ان یوه الوتکه وګومارله چې څارویو ته واښه ورسوي. حکومت تر هغه ځایه چې شونې وه خدمات وړاندې کړل خو افغانستان کې غرني ولایتونه ډېر دي، ښايي اوس هم ځینې مالداران مرستې ته اړتیا ولري. هره موسسه او بنسټ چې کولای شي له افغان مالدارانو سره مرسته وکړي ډېره ښه ده ځکه چې دا ډېر بې وزله او بې وسه خلک دي.'' د سختو واورو، برف کچونو، د غره او ځمکې د ښوویدو په پېښو کې سږکال ژمی د مالي تاوانونو ترڅنګ لسګونو افغانانو ته مرګ ژوبله هم واوښته. په ځینو ولایتونو کې ان تر یو نیم مترو پورې واوره وشوه. موږ هڅه وکړه چې له اړوندو طالب چارواکو د واورې او سړې هوا له امله د اوښتې مرګ ژوبلې او مالي تاوانونو په اړه تازه معلومات ترلاسه کړو خو دوی په دې اړه څه ونه ویل. د څو ورځې وړاندې د شمېرو له مخې سږکال په بېلا بېلو سیمو کې د سختو واورو، برف کچونو او سړې هوا له امله۳۹ تنو خپل ژوند بایللی، سلګونه خامه کورونه نړیدلي او څه باندې ۱۴ زره څاروي هم له مینځه تللي دي. له دې سره هممهاله یو شمېر خلک او کارپوهان سږنیو واورو او بارانونو ته خوښ دي او وايي چې راتلونکی کال به د اوبو له اړخه ښه وي.
|
13.03.2024 بی بی سی بختیار سعیدوف، وزیر خارجه ازبکستان، در رأس هیاتی به کابل سفر کرده است و با نخستوزیر و برخی دیگر از مقامهای ارشد حکومت طالبان دیدار کرده است. در خبرنامه ارگ طالبان آمده است که وزیرخارجه ازبکستان پس از دیدار با محمدحسن آخوند، نخست وزیر طالبان، در مراسمی با حضور عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی رئیسالوزرا، در مورد روابط دو کشور صحبت کردند. براساس این خبرنامه، وزیر خارجه ازبکستان گفته است که «رئیس جمهور ازبکستان همیشه بر روابط خوب و برادری میان ازبکستان و افغانستان تاکید کرده و میگوید که نباید افغانستان تنها گذاشته شود». او افزوده است که ازبکستان میخواهد «با ایجاد یک کارخانه تولید سمنت (سیمان)، استخراج زغال سنگ و پروژه تولید ۲۰۰ مگاوات برق از زغال سنگ، سرمایهگذاری کند». یک هیأت فنی ازبکستان قرار است برای بررسی پرژوه راهآهن «ترانس-افغان» به افغانستان سفر کند. عبدالسلام حنفی، معاون اداری نخست وزیر طالبان نیز در دیدار جداگانهای با وزیر خارجه ازبکستان گفته است: «ما برای تطبیق پروژههای ترانزیتی به ویژه کاسا یکهزار، تاپی و پروژه راه آهن افغان-ترانس که آسیای میانه را به آسیای جنوبی از طریق افغانستان وصل میکند، در تلاش هستیم». طالبان امید زیادی به تکمیل پروژههای بزرگ انتقال انرژی آسیای میانه بسته است که سالها به دلیل ناامنی به تعویق افتاده بودند. وزیر تجارت طالبان با هیات بزرگ بخش خصوصی از جمله «۱۵ تاجر زن» به عشقآباد رفت
|
13.03.2024 دآزادی رادیو د ملګرو ملتونو سرمنشي انتونیو ګوتریش د افغانستان په ګډون د نړۍ په یو شمېر هېوادونو کې د ښځو د وضعیت په اړه یو ځل بیا اندېښنه وښوده. ښاغلي ګوتریش چې پرون یې د ښځو د وضعیت په اړه د دې سازمان د کمېسیون ۶۸مې غونډې ته وینا کوله؛ د طالبانو لهخوا په افغان نجونو او ښځو لګولو شویو محدودیتونو او بندیزونو ته په اشارې وویل، طالبانو له ۵۰ زیات داسې فرمانونه صادر کړي چې د نجونو او ښځو حقونه یې لهمنځه وړي دي. هغه زیاته کړه: "په ټوله نړۍ کې شخړې او بحرانونه د زیاتېدو په حال کې دي چې په نجونو او ښځو ویجاړونکی اغېز لري. په افغانستان کې طالبانو تر ۵۰ زیات فرمانونه صادر کړي چې د ښځو او نجونو حقونه یې تر پښو لاندې کړي دي.
د ملګرو ملتونو سرمنشي هر څه ژر په نړۍ کې د ښځو د حقونو د دفاع په بېړنۍ اړتیا هم ټینګار وکړ. بلخوا د ښځو د وضعیت په اړه د ملګرو ملتونو کمېسیون ۶۸مې غونډې ته په پرانستونکي وینا کې د دې سازمان د ښځو د برخې اجراییه مشرې سیما باهوس وویل، د افغانستان په ګډون؛ په منځني ختیځ، سوډان، مېمانمار او ځینو نورو هېوادونو کې نجونې او ښځې د هغې جګړې بیه پرې کوي چې اصلا دوی پیل کړې نهده. هغې په ټولو شخړو کې د جنسیت پر بنسټ او له نجونو او ښځو سره هر ډول تاوتریخوالی هم وغنده. په ورته وخت کې د ښځو او نجونو پر وړاندې د تبعیض په اړه د ملګرو ملتونو د کاری ډلې مشره دروتي ایسترادا تانک وايي، په افغانستان کې نجونې او ښځې د ژوند له ټولو چارو حذفېږي. هغې چې د ښځو د وضعیت په اړه د ملګرو ملتونو کمېسیون ۶۸مې غونډې ته یې وینا کوله وویل: " اجازه را کړۍ چې ستاسې پام د افغانستان قضیې ته را واړوم، چېرته چې نجونې او ښځې د یو ځپونکي او د جنسیتي اپارتاید رژیم تر سلطې لاندې ژوند کوي. اوسنيو شرایطو سخت فقر لا زیات کړی دی. په افغانستان او یو شمېر نورو هېوادونو کې نجونې او ښځې له عامه ژوند څخه لېرې کېږي. د زدهکړو، کار، روغتیا، عدالت ته د لاسرسي، سفر او لباس په برخه کې د هغوی حقونه په جدي توګه محدود شوي دي. " اغلې دروتي په نجونو د زدهکړو بندیز ته اشاره وکړه او زیاته کړه، د نجونو په زدهکړو بندیز د راتلونکې لپاره د هغوی د ژوند فرصتونه په جدي توګه کموي او د هغو کسانو لپاره چې لا له وړاندې په فقر کې ژوند کوي، شاید دا ناوړه دوره پای و نه مومي. د طالبانو حکومت بیا تر اوسه د ملګرو ملتونو په سازمان کې د ښځو د وضعیت په اړه په جوړې شوې غونډه کې د افغان نجونو او ښځو د وضعیت په اړه د نړیوالو څرګندونو ته غبرګون نهدی ښودلی، خو پرون یې د امرباالمعروف او نهي عنالمنکر وزارت سرپرست خالد حنفي په میدان وردک کې یوې غونډې ته ویلي، په افغانستان کې د ښځو حقوقو خوندي دي او په دې تړاو د لوېدیځو هېوادونو اندېښنې بېبنسټه دي. دا په داسې حال کې چې د افغانستان د نجونو، ښځو او بشري حقونو لپاره د امریکا متحدهایالاتو ځانګړې استازې بیا د ښځو وضعیت په ۶۸مه غونډه کې د افغان نجونو او ښځو په اړه له پیل شویو بحثونو هرکلی کړی. رینا امیري په خپله ایکسپاڼه لیکلي، په افغانستان کې پېچلې ننګونې باید د هغو اصولو او مهارتونو پر بنسټ حل شي چې د افغان نجونو او ښځو لهخوا رهبري کېږي. د ویلو ده چې د ښځو د وضعیت په اړه د ملګرو ملتونو د کمېسیون ۶۸مه غونډه پرون دوشنبه پیل شوه او ټاکل شوې تر راتلونکو لسو ورځو دوام وکړي.
|
13.03.2024 صدای آلمان یک گروه مسلح داوطلب روسی که به طرفداری از اوکرایین جنگ میکند، گفته است که به منطقه کورسک در غرب روسیه حمله کرده اند. روسیه به نوبه خود از تصرف یک روستا در شرق اوکرایین خبر داده است.
نیروهای داوطلب طرفدار اوکرایین مدعی شده اند که با راه اندازی یک حمله یک روستای روسی را تصرف کرده اند. یک گروه مسلح متشکل از داوطلبان روسی که به طرفداری از اوکرایین میجنگد، گفتهاست که روستای تیوتکینو در منطقه غربی کورسک روسیه را تصرف کرده اند. این نیروها به نام «واحد آزادی روسیه» در پیامی در رسانههای اجتماعی گفتهاند: «شهرک تیوتکینو در منطقه کورسک کاملاً تحت کنترول نیروهای آزادیبخش روسی قرار دارد.» مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید پیش از آن وزارت دفاع روسیه ادعا کرده بود که این حمله را دفع کرده است. نیروهای داوطلب طرفدار اوکرایین مدعی شده اند که نیروهای روسی در حال عقب نشینی از این روستا اند. این خبر به صورت مستقل قابل تائید نیست. روسیه: روستایی را در دونتسک تصرف کردیمروسیه گفتهاست که نیروهایش روستای نولسکه در منطقه دونتسک در شرق اوکرایین را تصرف کرده اند. نیروهای روسیه اخیراً دستاوردهای دیگری در این منطقه داشتهاند. کرملین در سال ۲۰۲۲ مدعی شده بود که این منطقه را به روسیه الحاق کرده است. صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! وزارت دفاع روسیه گفته است که نیروهایش بعد از تصرف این روستا، «خطوط و موقعیتهای مناسب تر» را تصرف کرده اند. فرماندهی اوکرایین در خبرهای معمولی صبحگاهی از خط اول جبهه گزارش داده است که حملات روسیه به منطقه نولسکه دفع شده است. دونتسک بعضی از بدترین درگیریها را در تهاجم نظامی روسیه به اوکرایین شاهد بوده است.
|
13.03.2024 دامریکا غږ افغانستان د ورو توپ اچوونکي محمد نبي په مټ د سه شنبې په ورځ مارچ ۱۲ (کب ۲۲) د کرکټ په یو ورځنۍ سیالۍ کې ایرلنډ ته ستره ماتې ورکړه.
محمد نبي په دغه لوبه کې په لسو اورونو کې یوازې ۱۷ منډې ورکړې او د ایرلنډ پنځه لوبغاړي یې وسوځول. د توپ وهنې په برخه کې محمد نبي ۴۸ منډې وکړې او ددې لوبې ترټولو غوره لوبغاړی ونومول شو. د افغانستان بل ورو توپ اچوونکي ننګیالي خروټي، چې نن یې په نړیوالو یو ورځنیو لوبو کې لومړنۍ ورځ وه، د مقابل لوري څلور لوبغاړي وسوځول. د متحده عربي اماراتو په شارجه کې، په نننۍ لوبه کې افغانستان د پچې له بایللو وروسته لومړۍ توپ وهنه وکړه او په ټاکل شویو ۵۰ اورونو کې یې د نهو لوبغاړو په سوځېدو، مقابل لوري ته د ۲۳۷ منډو هدف وټاکه. په ځواب کې، ایرلنډ یوزاې ۱۱۵ منډې وکړې، ټول لوبغاړي یې په ۳۵ اورونو کې وسوځېدل او لوبه د افغانستان په ګټه پای ته ورسېدله. د افغانستان دپاره کپتان حشمت الله شهیدي تر ټولو زیاتې ۶۹ منډې وکړې. پرانیستونکي توپ وهونکي رحمان الله ګربز هم پنځوسیزه ووهله. د ایرلنډ دپاره پال سټرلینګ ۵۰ او کرټیس کېمپر ۴۳ منډې وکړې او پاتې لوبغاړې هر یو یې له لسو په کمو منډو وسوځېدل. د توپ اچونې په برخه کې د ایرلنډ مارک اډایر د افغانستان درې لوبغاړي او بیري مکارتي دوه لوبغاړي وسوځول. ددغو درې لوبو د لړۍ لومړنۍ لوبه هم افغانستان ګټلې وه او دوهمه یې د باران په وجه لغوه شوې وه. د افغانستان او ایرلنډ ترمنځ له دې وروسته د شل اوریزو لوبو درې سیالۍ ترسره کیږي چې لومړۍ لوبه یې د جمعې په ورځ ده.
|
13.03.2024 صدای امریکا کرن دیکر، شارژدافیر ایالات متحده برای افغانستان در دوحه، پایتخت قطر، گفت که با همکاری سازمان ملل متحد و نهادهای امدادرسان، روند ارایه کمکهای بشری در افغانستان را ارزیابی میکنند. دیکر روز دوشنبه ۱۱ مارچ (۲۱ حوت) در شبکه اجتماعی ایکس نگاشته است: "تمرکز اساسی روی شفافیت و نظارت میباشد." شارژدافیر ایالات متحده برای افغانستان جزییات بیشتری در این مورد نداده است، اما پیش از آن سازمانهای بینالمللی گزارشهایی مبنی بر مداخلهٔ طالبان در روند ارایه کمکهای بشری در افغانستان و سواستفاده از کمکهای بشری نشر کرده اند. دفتر هماهنگی امور کمکهای بشری ملل متحد در افغانستان (اوچا) حدود یک ماه قبل گزارش داد که مداخله در روند امدادرسانی در نقاط مختلف افغانستان وجود دارد و چنین رویکرد برنامه کمکرسانی را به نیازمندان متاثر کرده است. به گفتۀ این اداره ملل متحد، بیشتر مداخلات در اجرای فعالیتهای بشردوستانه، محیط فزیکی و محدودیت یا ممانعت از دسترسی مردم متاثر از درگیری به خدمات و کمکها بوده است. محدود کردن مشارکت زنان در ارزیابیها و حضور در محلهای توزیع، دسترسی به امکانات بهداشتی، عدم مراجعه بیماران زن نزد داکتران مرد و تحمیل نحوۀ پوشش شامل این مداخلات بوده است. روند امدادرسانی در افغانستان در حالی ارزیابی میشود که بانک جهانی روز یکشنبه ۱۰ مارچ (۲۰ حوت) گزارش داد که سال گذشته میلادی سازمان ملل متحد ۱.۸ میلیارد دالر را به گونه نقدی به افغانستان انتقال داده است. همینگونه ایالات متحده طی بیش از دو سال گذشته به ارزش دوونیم میلیارد دالر کمکهای بشری را به افغانستان فراهم کرده است. مایکل مککال، رییس کمیتهٔ روابط خارجی مجلس نمایندگان کانگرس ایالات متحده، به تاریخ ۱۱ جنوری (۲۱ جدی) در جریان یک نشست استماعیه گفته بود که طالبان برای دریافت پولهای کمکی، موسسات "جعلی" ساخته و افراد خود را در ادارات ملل متحد جابجا میکنند. این عضو کانگرس ایالات متحده همچنان افزود که طالبان از سازمانهای غیر حکومتی پول میخواهند. اما وزارت مالیۀ حکومت طالبان، پیش از این به صدای امریکا گفته بود که این کمکهای نقدی توسط سازمانهای بینالمللی در افغانستان به مصرف میرسد و آنان هیچ نقشی در آن ندارند.
|
12.03.2024 بی بی سی د هالیووډ سینما یو بل له لاسته راوړنو ډک کال تېر کړ. په دې کال کې د کېلیان مورفي فلم (اوپن هایمر) تر ټولو بریالی و او د ۲۰۲۴ کال د اسکار تر ټولو ډېرې جایزې یې وګټلې. د اوسکار جایزې پ ۹۶ پړاو کې یاد فلم اووه جایزې ګټلي دي. کېلي مورفي لومړی ایرلنډی ستوری دی، چې د یوه اداکار په توګه یې فلم دا غوره جایزه ګټلې ده. ۴۷ کلن مورفي چې د ایرلنډ داګلای کې زېږېدلی دا جایزه ورته د فزیکپوه رالبرت هایمر په رول کې چې د اتوم بم د پلار په نامه هم یادېده د لوبېدو له امله ورکړل شوې ده. نوموړی د دې سترې جایزې د ګټلو له امله ډېر ستایل شوی. د ایرلند ولسمشر هم هغه ستایلی او پر اېکس پاڼه یې لیکلي: "کېلیان مورفي ته د اسکار د غوره جایزې د ګټلو مبارکي وایم. او خوښ یم چې هغه دا جایزه ټولو هغو کسانو ته ډالۍ کړې چې د سولې پلوي دي." ښاغلي مورفي هم د یوه ایرلنډي په توګه د دې جایزې ګټل د ځان لپاره ستر ویاړ یاد کړی دی. په دې فلم کې نوموړي د نړۍ پام ځان ته راواړاوه. د اوسکار جایزې هر کال د هالیووډ د ستورو بخت بدلوي، تېر کال مارګو رابي په بابیلیون فلم کې لوبېدلی و چې نه یې کوم ښه سوداګریز ځای وموند او نه یې هم د اسکار جایزه وګټله، خو سږ کال د '"باربي" د اصلي څېرې په توګه یې د اسکار جایزې په مراسمو کې ګډون کړی وعکس سرچینه،REUTERS دا د ۲۰۲۳ کال تر ټولو ډېر خرڅ شوی فلم دی چې ۱/۴ میلیارد ډالر یې ګټلې دي. د اسکار جایزو په مراسمو کې ګڼو مشهورو څېرو هم ګډون کړی و. دا جایزه د هالیووډ نورو ستورو هم ګټلې او د مورفي په ګډون د دې فلم نورو هغو کسانو ته هم ورکړل شوي چې په دې فلم کی یې برخه اخیستې ده او ټولې یې اووه جایزې وګټلې. د اوسکار شپې لومړۍ جایزه دیواین جوی رندولف ته ورکړل شوه. "جګړه پای ته رسېدلې" په نامه یو لنډ انېمېشن فلم هم د سږ کال اسکار جایزه وګټله. سږ کال د اوسکار جایزې په ګټونکو کې د هالیووډ ستورې اما استون هم شامله وه، نوموړې د هغو اتو ښځو له ډلې یوه ده چې په ۳۵ کلنۍ کې یې دوه ځله د اسکار جایزه ګټلې. آغلې استون لومړی ځل د اسکار جایزه لالنډ فلم کې د لوبېدو له امله ګټلې وه. له هغې وړاندې مریل ستریت، جودي فاستر، الیزابت تیلور، بتي دیویس، لوییز رینا، اولیویا دي هاویلنډ او هیلاري سوانک و چې ټولو په ورته ډول د جایزې ګټونکې اعلان شوې وې. د اوسکار فلم جایزې ګټونکو لپاره دا مراسم تېره شپه د امریکا په لاس انجلس کې جوړ شوي و. په ۲۰۲۰ کال کې د افغان نجونو په اړه یو مستند فلم هم د اوسکار نړیواله جایزه ګټلې وه، دا لنډ مستند فلم د ( که ته یوه نجلۍ یې) په نامه یادېده.
|
12.03.2024 بی بی سی محمد حسن آخوند، نخستوزیر (رئیسالوزرا) حکومت طالبان در پیامی به مناسبت آغاز ماه رمضان از مغازهداران و تاجران در افغانستان خواسته است که در این ماه قیمت مواد خوراکی و اولیه را گرانتر نکنند. او در بیانیهای با اشاره به این موضوع از مسئولان حکومت طالبان هم خواسته است تا «در صورت تخلف» جلوی آن را بگیرند. در افغانستان معمولاً بسیاری از تاجران و مغازهداران سطح قیمتها را همزمان با افزایش تقاضا در این ماه گرانتر میکنند. این در حالی است که شماری از کشورهای دیگر اسلامی برای کمک به مردم قیمت مواد مورد نیاز را در ماه رمضان کاهش میدهند. محمد حسن آخوند در پیام خود همچنین از افراد ثروتمند خواسته است که در ماه رمضان به خانوادههای نیازمند کمک کنند. این پیام در حالی منتشر شده است که طی روزهای اخیر شمار زیادی از دستفروشان شهر کابل از جمعآوری مالیات اجباری «گران» از سوی افراد طالبان شکایت داشتند. در تخار نیز گزارش شده است که افراد مسلح طالبان اخیراً «با بدرفتاری» بخش بزرگی از بساط فروشندگان سبزی و میوه در کنار خیابان را سرنگون کرده بودند. شماری از غرفهداران در شهر مزار شریف در مرکز ولایت بلخ هم به رسانهها گفتهاند که «طالبان از دستفروشان میلیونها افغانی بهدست آوردهاند، اما اکنون غرفههایی را که به آنها فروخته بودند، دوباره از سطح شهر جمعآوری کردهاند که در پی آن صدها نفر کار خود را از دست دادهاند.»
|
12.03.2024 صدای آلمان په اندونیزیا کې د یوې مسافر وړونکې الوتکې پيلوټان د پرواز پرمهال شاوخوا نیم ساعت خوب وړي وه. خو دغه الوتکه له کومې ستونزې پرته خپل هدف ته رسیدلې ده.
په اندونیزیا کې د یوې مسافر وړونکې الوتکې د پرواز پر مهال دواړه پیلوټان خوب وړي وه. دغه پیښه د جنوري مياشتي په پای کې شوې وه، خو پایلې یې اوس اعلان شوې. د ځايي باتیک ایر هوايي شرکت دغه الوتکه له ۱۵۳ مسافرو سره د سیلواسي ټاپو له کنداري څخه د دغه هېواد پلازمېنې جاکارتا ته روانه وه، چې دغه پېښه رامنځ ته شوه. د اندونیزیا د ترانسپورت امنیت ادارې ویلي، چې ۳۲ کلن پیلوټ ۲۸ کلن همکار پیلوټ ته ویلي، چې غواړي استراحت وکړي، خو وروسته همکار پیلوټ، چې په دې وروستیو کې د دوو غبرګونو ماشومانو پلار شوی، هم ویده شوی دی. د چارواکو د معلوماتو پر بنسټ، هغه مهال د الوتکې له پیلوټ سره ۲۸ دقیقې هیڅ اړیکه نه ټینګیدله. پر همدې مهال الوتکه له خطه وتلې وه. کله چې پیلوټ راویښ شوی، ګوري چې همکار پیلوټ یې هم ویده دی. وروسته یې د میدان له مسولانو سره اړیکه نیولې او د الوتنې خط یې هم اصلاح کړی. باتیک ایر اعلان کړی دی چې د دواړو پیلوټانو دندې د «احتیاطي اقدام» په توګه په موقتي توګه ځنډول شوي دي.
|
12.03.2024 رادیو آزادی بانک جهانی از رکود اقتصادی در افغانستان بنا بر کاهش فعالیتهای اقتصادی و ادامهٔ تورم خبر داده است.
این بانک در گزارش تازهٔ خود تحت عنوان "بررسی اقتصادی افغانستان" که روز یکشنبه منتشر کرده، نوشته است، تورم سالانه در این کشور در جنوری ۲۰۲۴ به منفی ۱۰.۲ درصد رسیده است.
در گزارش بانک جهانی آمده است که این تورم ناشی از کاهش ناگهانی بهای مواد خوارکی (۱۵.۱-) درصد و مواد غیرخوارکی (۴.۸-) درصد بوده است.
به باور آگاهان اقتصادی، این نوع کاهش زمانی به وجود میآید که مواد در بازار موجود باشد، اما مردم توان خرید آن را نداشته باشند که به این حالت تورم (دیفلاسیون یا انفلاسیون منفی» میگویند که زنگ خطر برای اقتصاد یک کشور بوده و نتیجهٔ آن سقوط اقتصاد خواهد بود.
بانک جهانی نیز در گزارش خود این موضوع را گنجانیده و افزوده است، در حالی که کاهش بهای مواد شاید در کوتاه مدت برای خانوادههای که آسیبپذیر هستند از لحاظ مالی آرام بخش باشد، اما به گفتهٔ این بانک، این وضعیت میتواند آسیب بزرگ اقتصادی را به میان بیآورد
در گزارش بانک جهانی آمده است، تورم بلند مدت میتواند که خرید مصرف کننده را به تأخیر بیاندازد، سرمایهگذاری تاجران را کاهش دهد و رشد اقتصادی را متوقف کند.
بانک جهانی بر صادرات افغانستان نیز اشاره کرده است که نسبت به جنور سال گذشته ۵ درصد کاهش یافته است و به ۱۴۰.۵ میلیون دالر رسیده است، در حالی که سال گذشته این رقم ۱۴۸.۱ میلیون دالر بود.
به اساس این گزارش، برعکس واردات افغانستان نسبت به جنوری سال گذشته ۳۷ درصد افزایش یافته و در حالی که در جنوری سال گذشته ۶۰۰ میلیون دالر بود، اما در جنوری ۲۰۲۴ به ۸۳۰ میلیون دالر رسیده و کسر تجارتی را افزایش داده است.
کسر تجارتی به حالتی گفته میشود که واردات یک کشور در برابر صادرات آن افزایش یابد.
بانک جهانی در کل واردات سالانهٔ افغانستان را ۵.۵ میلیارد دالر تخمین زده است ک که به گفتهٔ این بانک ۳.۵ میلیارد دالر کسر تجارتی را نشان میدهد
در گزارش بانک جهانی به ارزش پول افغانی در برابر اسعار خارجی نیز اشاره شده و افزوده شده، ارزش افغانی که در ۱۸ ماه گذشته به اساس نزدیک به ۲ میلیارد دالر کمکهای جهانی بلند رفته بود، در ماه جنوری سال روان به شمول دالر در برابر بیشتر اسعار خارجی دوباره پائین آمده است.
در گزارش آمده است، تا پایان فبروری ارزش افغانی در برابر دالر امریکایی ۵.۴ درصد، در برابر یورو ۵ درصد، در برابر یووان چینایی ۱۳ درصد، در برابر روپیهٔ هندی ۵.۲ درصد و در برابر کلدار پاکستانی ۶.۳ درصد پایان آمده است.
این در حالی است که نور احمد آغا، معاون اول بانک مرکزی افغانستان در کنترل حکومت طالبان در ششم ماه حوت با نشر یک پیام ادعا کرده بود که این بانک توانسته است که در یک سال گذشته ارزش افغانی را حفظ کند.
در گزارش بانک جهانی نیز عواید افغانستان کمتر از میزان گفته شده که حکومت طالبان تعیین کرده بودند.
به اساس این گزارش، در ۱۱ ماه سال مالی گذشته یعنی از مارچ ۲۰۲۳ تا فبروری ۲۰۲۴ در مجموع ۱۸۹ میلیارد افغانی جمعآوری شده که ۲ درصد از هدف تعیین شده کمتر بوده است.
حکومت طالبان تا کنون در مورد گزارش تازهٔ بانک جهانی واکنش نشان نداده است، اما پیش از این ادعا کرده که توانسته جلو سقوط اقتصاد افغانستان را بگیرد.
|
12.03.2024 دامریکا غږ د ملګرو ملتونو عمومي منشي انټونیو ګوتیریش د روژې میاشتې په مناسبت په یو پیغام کې ویلي چې د افغانستان او یو شمیر نورو هیوادونو د وګړو په هکله اندیښنه لري. ښاغلي ګوتیریش په یو ویډیویي پیغام کې ویلي، " له بده مرغه ډیری کسان دا میاشت پداسې حال کې پیلوي چې د جګړې، له خپلو کورونو بې ځایه کیدو او ډار سره مخ دي. هغوی زمونږ په زړونو او ذهنونو کې ځای لري. د افغانستان د ولس څخه نیولې، د ساحل سیمې پورې د سوریې او نور هیوادونو وګړي دا وضعیت لري. غواړم د غزې جګړې رنځیدونکو سره هم په ځانګړې توګه د پیوستون او ملاتړ پیغام ورکړم." د ملګرو ملتونو عمومي منشي وویل چې روژه د سولې، ارامښت او سخاوت میاشت ده او د فکر کولو او دعا کولو دور دی.
د ملګرو ملتونو د بشري مرستو د همغږۍ دفتر (اوچا) تیره ورځ په یو راپور کې ویلي و چې ۵۲ په سلو کې افغانان چې بشري مرستو ته اړتیا لري، میرمنې او نجونې دي. ملګري ملتونه وايي چې په افغانستان کې د تیر ۲۰۲۳ کال په څیر بشري مرستو ته د خلکو اړتیاوې زیاتې دي او دا هیواد د تیرکال د اکتوبر د میاشتې د زلزلو سربیره له ګاونډیو هیوادونو څخه د ستنیدونکو افغان ګډوالو په ډله ییز ډول د ستنیدلو او هم د اوږدې وچکالۍ د بحران سره مخ دی. اوچا ویلي چې تیرکال هم ملګرو ملتونه د بودیجې د کمښت له امله ۱۸ میلیونو افغانانو سره د خوړو مرستو بندیدو او ۳.۴ میلیونو نورو سره د مرستو نیمايي ته کمیدلو ته اړ شوي وو. د خوړو د نړیوال پروګرام (WFP) د بودیجې د کمبود له امله د روان ۲۰۲۳ کال د تیر اګست په میاشت کې دې ته اړ شو چې په افغانستان کې د لسو میلیونو مرستو ته اړو افغانانو باندې خپلې مرستې بندې کړي. د آرام سمندر او آسیایي هیوادونو لپاره ددې ادارې مرستیال سمیر وانمالي تیره اوونۍ ویلي و چې نړۍ باید افغانستان او د دې هیواد وګړي، هیر نکړي.
ښاغلي سمیر ویلي چې د ۲۰۲۳ کال په پرتله په روان میلادي کال کې مرستې کمې شوي او دا چې دا اداره کوښښ کوي اړمنو وګړو ته چې ډیر د خطر سره مخ دي په مناسب وخت کې مرستې ورسوي. اوچا هم تیره میاشت ویلي و چې په افغانستان کې لا هم ډیر شمیر خلک د لوږې او سوتغذیې سره مخ دي او د اټکل له مخې ۱۵.۸ ملیون وګړي په ۲۰۲۴ کال کې ښایي د خوراکي مودو نه مصؤنیت سره مخ شي. ملګرو ملتونو په روان ۲۰۲۴ کال کې د نږدې ۲۴ میلیونو افغانانو ته د مرستو د برابرولو دا ژمنه په داسې حال کې کړې چې دا اداره په افغانستان کې د خپلو پروګرامونو د پرمخ وړلو لپاره د بودیجې د کمښت سره مخ ده. اوچا په روان ۲۰۲۴ کال کې په افغانستان کې د خپلو پروګرامونو د دوام لپاره د نړیوالې ټولنې له خوا تر اوسه د ډیرې کمې بودیجې په برابرولو اندیښنه ښودلې او ویلي دي چې د بودیجې نه شتون د ډیرو پروګرامونو دوام د ګواښ سره مخ کوي.
|
12.03.2024 صدای امریکا اداره ملی احصاییه و معلومات حکومت طالبان میگوید که تا اکنون سرشماری علمی در افغانستان صورت نگرفته و بر اساس طرح این کار به ۱۲۰ تا ۱۵۰ میلیون دالر نیاز است. محمدحلیم رافیع، سخنگوی این اداره در گفتگو با تلویزیون ملی تحت مدیریت طالبان گفته است که برای فراهمشدن این بودجه با شماری از موسسات و نهادهای بینالمللی گفتگوها صورت گرفته است. او افزود: "اگر ما تمویلکننده یا دونر پیدا کردیم، نفوسشماری را به شکل علمی و درست انجام خواهیم داد." به گفتۀ رافیع، نفوسشماری تنها مشخصکردن تعداد مردان و زنان نیست، بلکه در نفوسشماری علمی علاوه بر تعداد زنان و مردان، معلوم میشود که چه تعداد نفوس افغانستان را کودکان، جوانان، میانسالان و کهنسالان تشکیل میدهند. به گفتۀ وی، پیش از این آمار جمعیت افغانستان به صورت تخمینی نشر شده است که در سال ۱۴۰۲ خورشیدی، ۳۴.۹ میلیون نفر شده و از این میان ۵۱ درصد مردان و ۴۹ درصد دیگر زنان اند. اداره ملی و احصاییه حکومت طالبان از طرح ابتدایی نفوسشماری خبر داده که بر اساس آن در سراسر افغانستان علاوه بر آمار دقیق جمعیت، سطح سواد و سایر موضوعات نیز آمارگیری خواهد شد. این اداره در اوایل سال گذشته خورشیدی گفته بود که رشد جمعیت در افغانستان بیش از دو درصد است و نفوس این کشور ۳۴.۴ میلیون نفر (۱۷.۵ میلیون مرد و ۱۶.۸میلیون زن) است. به اساس گزارش ۲۰۲۲ بانک جهانی افغانستان بیش از ۴۱ میلیون جمعیت دارد و بیش از ۴۵ فیصد نفوس آن را زنان تشکیل میدهند. آخرین سرشماری رسمی نفوس به گونۀ خانه به خانه در افغانستان در سال ۱۳۵۸ خورشیدی صورت گرفته و پس از آن، احصاییه منزل به منزل به دلیل ناامنیها انجام نشده است.
|
11.03.2024 رادیو آزادی بانک جهانی از رکود اقتصادی در افغانستان بنا بر کاهش فعالیتهای اقتصادی و ادامهٔ تورم خبر داده است.
این بانک در گزارش تازهٔ خود تحت عنوان "بررسی اقتصادی افغانستان" که روز یکشنبه منتشر کرده، نوشته است، تورم سالانه در این کشور در جنوری ۲۰۲۴ به منفی ۱۰.۲ درصد رسیده است.
در گزارش بانک جهانی آمده است که این تورم ناشی از کاهش ناگهانی بهای مواد خوارکی (۱۵.۱-) درصد و مواد غیرخوارکی (۴.۸-) درصد بوده است.
به باور آگاهان اقتصادی، این نوع کاهش زمانی به وجود میآید که مواد در بازار موجود باشد، اما مردم توان خرید آن را نداشته باشند که به این حالت تورم (دیفلاسیون یا انفلاسیون منفی» میگویند که زنگ خطر برای اقتصاد یک کشور بوده و نتیجهٔ آن سقوط اقتصاد خواهد بود.
بانک جهانی نیز در گزارش خود این موضوع را گنجانیده و افزوده است، در حالی که کاهش بهای مواد شاید در کوتاه مدت برای خانوادههای که آسیبپذیر هستند از لحاظ مالی آرام بخش باشد، اما به گفتهٔ این بانک، این وضعیت میتواند آسیب بزرگ اقتصادی را به میان بیآورد
در گزارش بانک جهانی آمده است، تورم بلند مدت میتواند که خرید مصرف کننده را به تأخیر بیاندازد، سرمایهگذاری تاجران را کاهش دهد و رشد اقتصادی را متوقف کند.
بانک جهانی بر صادرات افغانستان نیز اشاره کرده است که نسبت به جنور سال گذشته ۵ درصد کاهش یافته است و به ۱۴۰.۵ میلیون دالر رسیده است، در حالی که سال گذشته این رقم ۱۴۸.۱ میلیون دالر بود.
به اساس این گزارش، برعکس واردات افغانستان نسبت به جنوری سال گذشته ۳۷ درصد افزایش یافته و در حالی که در جنوری سال گذشته ۶۰۰ میلیون دالر بود، اما در جنوری ۲۰۲۴ به ۸۳۰ میلیون دالر رسیده و کسر تجارتی را افزایش داده است.
کسر تجارتی به حالتی گفته میشود که واردات یک کشور در برابر صادرات آن افزایش یابد.
بانک جهانی در کل واردات سالانهٔ افغانستان را ۵.۵ میلیارد دالر تخمین زده است ک که به گفتهٔ این بانک ۳.۵ میلیارد دالر کسر تجارتی را نشان میدهد.
در گزارش بانک جهانی به ارزش پول افغانی در برابر اسعار خارجی نیز اشاره شده و افزوده شده، ارزش افغانی که در ۱۸ ماه گذشته به اساس نزدیک به ۲ میلیارد دالر کمکهای جهانی بلند رفته بود، در ماه جنوری سال روان به شمول دالر در برابر بیشتر اسعار خارجی دوباره پائین آمده است.
در گزارش آمده است، تا پایان فبروری ارزش افغانی در برابر دالر امریکایی ۵.۴ درصد، در برابر یورو ۵ درصد، در برابر یووان چینایی ۱۳ درصد، در برابر روپیهٔ هندی ۵.۲ درصد و در برابر کلدار پاکستانی ۶.۳ درصد پایان آمده است.
این در حالی است که نور احمد آغا، معاون اول بانک مرکزی افغانستان در کنترل حکومت طالبان در ششم ماه حوت با نشر یک پیام ادعا کرده بود که این بانک توانسته است که در یک سال گذشته ارزش افغانی را حفظ کند.
در گزارش بانک جهانی نیز عواید افغانستان کمتر از میزان گفته شده که حکومت طالبان تعیین کرده بودند.
به اساس این گزارش، در ۱۱ ماه سال مالی گذشته یعنی از مارچ ۲۰۲۳ تا فبروری ۲۰۲۴ در مجموع ۱۸۹ میلیارد افغانی جمعآوری شده که ۲ درصد از هدف تعیین شده کمتر بوده است.
حکومت طالبان تا کنون در مورد گزارش تازهٔ بانک جهانی واکنش نشان نداده است، اما پیش از این ادعا کرده که توانسته جلو سقوط اقتصاد افغانستان را بگیرد.
|
11.03.2024 بی بی سی په افغانستان کې د طالبانو سترې محکمې اعلان وکړ چې سبا دوشنبه په دغه هېواد کې هم د روژې مبارکې میاشتې لومړۍ ورځ ده. د طالبانو د سترې محکمې د بهرنیو، عامه اړیکو او مطبوعاتو ریاست د یکشنبې پر شپه ناوخته په یوه خپره کړې اعلامیه کې ویلي، چې "د کندهار ولایت میوند ولسوالۍ کې څو تنو هېوادوالو د روژې مبارکه میاشت لیدلې، شرعي محاکمو ته یې د دې میاشتې د لیدو شاهدي وړاندې کړې" او دا چې "شاهدي یې شرعآ معتبره بلل شوې ده." د یادونې ده چې د سعودي عربستان سترې محکمې هم اعلان کړی چې سبا (دوشنبه د مارچ ۱۱مه) د روژې مبارکې میاشت لومړی ورځ ده. سعودي رسنیو د دغه هېواد د سترې محکمې په حواله خبر ورکړی و چې په دغه هېواد کې نن د رمضان میاشت لیدل شوې ده. په افغانستان کې د طالبانو تېر کال له سعودي عربستان یوه ورځ وروسته روژه اعلان کړې وه. بل پلو د طالبانو حکومت د کار او ټولنیزو چارو وزارت په روژې میاشت کې د مرکز او ولایتونو په کچه د ادارو د کارکوونکو د کار د پیل او پای وختونه اعلان کړي دي. دغه وزارت ویلي چې رسمي کار د سهار په ۹ بجو پیل او د ماسپښین په ۲ بجو د پنجشنبې په ګډون پرته له کومې وقفې څخه پای ته رسېږي. د روژې لپاره د طالبانو حکومت دغه تدابیر داسې مهال اعلان شوي چې عام خلک بیا له بېکارۍ او بې وزلۍ سرټکوي او اندېښمن دي چې سږ کال به هم د تېرو نورو کلونو په شان روژه کې د توکو بیې لوړې شي. ګوتېرېش: روژه د سولې، زغم او سخاوت د ارزښتونو ښکارندويي کويد ملګرو ملتونو سرمنشي انتونیو ګوتېرېش د روژې په مناسبت خپاره شوي ویډیویي پیغام وایي، روژه داسې وخت راځي چې په نړۍ کې ډېر خلک له جګړې، لوږې، بې ځایه کېدلو او وېرې سره مخ دي. په داسې حال کې چې سږنۍ روژې لپاره ټوله نړۍ د مسلمانانو لخوا تیاری روان دی، ملګري ملتونه تمه څرګندوي، چې روژه به په ټوله نړۍ کې د شته ستونزو د حل زیری له ځان سره راوړي. د ملګرو ملتونو سرمنشي انتونیو ګوتېرېش وايي له افغانستان نیولې، تر افریقا، سوریې او غزې پورې په ستونزو کې له ټولو راګېرو خلکو سره پیوستون اعلانوي. هغه زیاته کړې "ټول مې په زړه او فکر کې ځانګړی ځای لري؛ د افغانستان له خلکو نیولې د صحرا تر ساحله، د افریقا له غاښي تر سوریې او له هغه ور هاخوا. زه غواړم ټولو هغو کسانو ته د پیوستون او ملاتړ ځانګړی پیغام څرګند کړم، چې په غزه کې له وحشته کړېږي." ښاغلی ګوتېرېش وایي په دې سختو حالاتو کې، د روژې روح د امید یو څراغ دی، چې د ټولو ګډ انسانیت یادونه ده. د ملګرو ملتونو عمومي منشي ویلي، روژه د سولې، زغم او سخاوت د ارزښتونو ښکارندویي کوي. هغه زیاته کړې دا د فکر او دعا میاشت ده، دا راټولېدو او له یو او بل د ملاتړ یو فرصت دی.
|
11.03.2024 بی بی سی حکومت طالبان میگوید از دولت جدید پاکستان «توقع دارد» که در روند اخراج اجباری مهاجران افغان از این کشور «انعطاف» نشان دهد. ذبیحالله مجاهد، سخنگوی ارشد حکومت طالبان، به رادیوی دولتی افغانستان گفت که «ما از حکومت جدید این توقع را داریم که منافع مشترکی که افغانستان و پاکستان باهم دارند، مدنظر گرفته شود.» او افزود که در موضوع مهاجران افغان باید «انعطاف و برخورد قانونی و اصولی» صورت بگیرد و از اخراج اجباری آنها «خودداری شود.» آقای مجاهد افزود که حکومت طالبان خواهان رونق تجارت و سهولت رفتوآمد میان دو کشور است و میخواهد که «روابط حسنه» با پاکستان داشته باشد و در این مورد جدی است. پس از توافق دو حزب عمده پاکستان برای تشکیل حکومت ائتلافی، روز شنبه، آصف علی زرداری، از حزب مردم پاکستان، برای دومین بار به ریاست جمهوری رسید. شهباز شریف، از حزب مسلملیگ، هم برای دومین بار نخستوزیر شد. در دوره پیش از انتخابات سراسری، که انوارالحق کاکر، سرپرست نخستوزیری پاکستان را برعهده داشت، روابط کابل و اسلام آباد تیره شد.
|
11.03.2024 دآزادی رادیو د امریکا ولسمشر جو بایډن پرون (شنبې) وویل، باور لري چې په غزه کې د حماس د سختدریځې ډلې پر ضد په جګړه کې د اسراییل د صدراعظم بنیامین نتانیاهو اقدامات تر دې ډېر چې له اسراییل سره مرسته وکړي، زیان ورته لري. د امریکا ولسمشر له (ایم ایس این بي سي) تلویزیون سره په مرکه کې یو وار بیا د تېر کال د اکتوبر د اوومې نېټې له حملې وروسته له حماس سره د مقابلې لپاره د اسراییل د حق ملاتړ وکړ، خو د غزې د جګړې په اړه یې د بنیامین نتانیاهو د چلند په اړه وویل، هغه باید د شویو عملیاتو په نتیجه کې د بېګناه خلکو مرګ ژوبلو ته زیات پام وکړي. بایډن له څو میاشتو راهیسي خبرداری ورکوي چې د ملکي وګړو د مرګ ژوبلو د زیاتېدو په خاطر او په غزه کې د خپل چلند له کبله اسراییل د نړیوال ملاتړ د بایللو له خطر سره مخامخ دی. د امریکا ولسمشر په غزه کې د ملکیانو د مرګ ژوبلو د شمېر په اړه وویل، دا د اسراییلو د اصولو خلاف ده او فکر کوي چې یوه لویه تېروتنه ده. بایډن څرګنده کړه، د غزې په جنوب کې پر رفح ښار د اسراییل احتمالي برید د ده لپاره سره کرښه ګڼل کېږي. په رفح کې تر یو میلیون او ۳۰۰ زره ډېرو فلسطینیانو پناه اخیستې ده. خو د امریکا ولسمشر په عین حال کې یادونه وکړه چې د ده حکومت د اسراییل د ملکي وګړو د دفاع لپاره دغه هیواد ته د توغندو ضد توغندو ورکړې ته دوام ورکوي. جو بایډن د حماس د سختدریځې ډلې له حملې وروسته، اسراییل ته سفر وکړ او د دغه هیواد له چارواکو سره یې پیوستون اعلان کړ. د امریکا ولسمشر هیله لرله چې د روژې تر پیلیدو مخکې په غزه کې اوربند وشي، خو داسي ښکاري چې حماس ډله د مصر او قطر په منځګړتوب د ۱۳۴ اسراییلي یرغملو د خلاصون په بدل کې د اوربند موافقې ته تیاره نه ده. د حماس پلاوی د پنجشنبې په ورځ په مصر کې له خبرو ووته او د یوه لنډمهاله اوربند د ټینګېدو هیلې نیمه خوا شوې. حماس ډله وايي چې د اسراییل له لوري د تېرو ۵ میاشتو په بریدونو کې ۳۱ زره فلسطنیان وژل شوي او ۷۲ زره او ۵۰۰ نور ژوبل شوي دي. همداراز د غزې نژدې ۲ میلیونه او ۳ سوه زره اوسیدونکي کډواله شوي دي. له بلې خوا د امریکا مرکزي قوماندانۍ یا سینټکام پرون (شنبې) وویل چې د ولسمشر جو بایډن له امره وروسته یې په غزه کې د یوه موقتي پلېټفارم د جوړولو لپاره «فرانک ایس بَسن» بېړۍ د مدیترانې ختیځ ته استولې ده. سنټکام پر خپله ایکسپاڼه کښلي، غزې ته د بشري مرستو د رسولو لپاره د امریکا د ولسمشر جو بایډن له اعلانه په څه کم ۳۶ ساعتونو کې یې د اوبو له لارې فرانک ایس بسن بېړۍ له ویرجینیا ایالته د مدیترانې ختیځ ته ورسوله.
|
11.03.2024 صدای آلمان صدراعظم آلمان به مناسبت آغاز ماه رمضان از مردم کشورش خواستار انسجام اجتماعی و همبستگی شد. وی گفت مسلمانان نیز مانند یهودیان، مسیحیان و پیروان سایر ادیان و جهان بینی های مختلف، متعلق به آلمان هستند.
اولاف شولتس، صدراعظم آلمان روز یکشنبه در پادکست خود گفت که افکارش با مسلمانان آلمانی است که نگران این موضوع هستند. وی افزود: «پس از گزارش هایی درباره برنامه های اخراج نژادپرستانه توسط افراطگرایان راستگرا، همیشه پرسش های نگران کننده ای درباره آینده را می شنوم.» وی در پاسخ به این پرسش ها گفت: «من فکر می کنم پاسخ ما باید بسیار روشن باشد: ما به خودمان اجازه نمی دهیم که به عنوان یک ملت، تقسیم شویم!» شولتس بر اساس متن این سخنرانی تاکید کرده است: «البته همه شهروندان، چه با سابقه مهاجرت و چه بدون سابقه مهاجرت، همه متعلق به آلمان هستند.» مرتبط: پروژه پخش اذان در مسجد شهر کلن بدون مشکل پیش میرود صدراعظم این کشور گفت که هنگام افطار در عصر، بسیاری از مسلمانان خانه های خود را به روی مهمانان باز می کنند: «من فکر می کنم این حرکت خوبی برای همزیستی مسالمت آمیز و انسجام است.»
|
11.03.2024 صدای آلمان
د الماند المان حکومت ویلي دي چې تیر کال د پناه غوښتنې د غوښتنلیکونو ارزونې په موده کې د پام وړ کمښت راغلی. دا په داسې حال کې چې په المان کې د پناه غوښتنې د غوښتنلیکونو شمیر لوړ شوی دی. حکومت په بونډسټاګ یا پارلمان کې د کیڼ اړخي ګوند د استازې کلارا بونګر د پوښتنې په ځواب کې ویلي چې په ۲۰۲۳م کال کې مسئولو ادارو د پناه غوښتونکو غوښتنلیکونو ته په اوسط ډول په ۶،۸ میاشتو کې رسیدګي کړې ده. دا په داسې حال کې چې په ۲۰۲۲م کال کې بیا په اوسط ډول په ۷،۶ میاشتو کې د پناه غوښتونکو دوسیو ته رسیدګي شوې وه. د المان خبري آژانس ته د رسیدلو معلوماتو له مخې د کډوالو او مهاجرت د چارو ادارې (بمف) د پریکړې پر وړاندې د رد شوو پناه غوښتونکو شکایتونو ته په محکمو کې د رسیدګۍ وخت هم پنځو میاشتو ته را ټيټ شوی دی. د بیلګې په توګه هغه پناه غوښتونکي چې په ۲۰۲۲م کال کې یې د بمف د پریکړې پر ضد شکایت کړې وو په اوسط ډول ۲۰،۷میاشتې متظر پاتې شوي دي، څو ځواب ترلاسه کړي. د پناه غوښتونکو غوښتنلیکونو او شکایتونو ته د رسیدګۍ موده په ټولو ایالتونو کې یو شان نه وه. په راینلنډ فالتس ایالت کې به د انتظار مودې پنځه میاشتې دوام کولو، خو دغه موده به بیا په زارلنډ ایالت کې ۸،۹ میاشتو ته غځیدله. همدا راز په نیدرزاکسن ایالت کې به یې تر ۲۴ میاشتو هم ډیر دوام کولو او په هِسن کې یې ۳۱،۵ میاشتې وخت نیولی وو.
|
11.03.2024 صدای امریکا کمیتهٔ روابط خارجی مجلس نمایندگان کانگرس ایالات متحده هرگونه تعامل با طالبان را تحت هر شرایطی نفی کرده است. مایکل مککال، رییس این کمیته، در صفحهٔ ایکساش نگاشته است: "این پیشنهاد که هر گونه امکان تعامل با طالبان وجود دارد، سیلی بر صورت مردم افغانستان است که قربانی رژیم طالبان استند. این حکومت [ادارۀ بایدن] نباید تحت هیچ شرایطی تعامل با طالبان را ترغیب کند." این اظهارات مککال در واکنش به سخنان اخیر کرن دیکر، شارژدافیر سفارت ایالات متحده برای افغانستان بیان شده است.
کرن دیکر پس از اشتراک در گردهمایی نمایندگان جامعه مدنی افغانستان در ترکیه گفته است که در میان نمایندگان جامعه مدنی از روند تحت رهبری ملل متحد برای ادغام مجدد افغانستان به جامعه بینالمللی حمایت قوی وجود دارد. او در رسانه اجتماعی ایکس نگاشته است: "استعداد و انرژی زیادی در اینجا آماده است تا از نقشه راه سیاسی و تعامل با طالبان حمایت کند. افغانستان برای پیشرفت به همه مردمش نیاز دارد." سومین نشست انتالیا با اشتراک بیش از ۸۰ کارشناس، فعال حقوق بشر، دپلومات و خبرنگار افغان هفتۀ گذشته در ترکیه برگزار شد. در این نشست دربارۀ مسایلی چون حاکمیت مردمی، مساله قدرت، مشارکت مردمی، مساله حکومتداری و سایر موضوعات افغانستان بحث شد. مککال در حالی هرگونه تعامل با طالبان را نفی کرده که ملل متحد بر تداوم تعامل با طالبان تاکید کرده است. روزا اوتنبایووا، نماینده منشی عمومی ملل متحد برای افغانستان و رییس یوناما چهارشنبۀ گذشته در نشست شورای امنیت ملل متحد گفت که ادغام کامل افغانستان در نظام بینالمللی، علاوه بر عملیشدن تعهدات بینالمللی طالبان، نیازمند احترام به حقوق بشر، به ویژه حقوق زنان و دختران و اقلیتهای قومی و مذهبی، است. طالبان که در ماه اگست ۲۰۲۱ دوباره بر افغانستان مسلط شده اند، تا اکنون نتوانسته اند مشروعیت ملی و بینالمللی را کسب کنند، اما جامعه بین المللی برای مهار بحران بشری و روند امدادرسانی به شهروندان افغان، به نحوی با حکومت طالبان در تعامل قرار دارند. طالبان در توافقنامهٔ دوحه، به قطع رابطه با گروههای دهشتافگن، تشکیل حکومت فراگیر و همه شمول و احترام به حقوق بشر تعهد کرده اند، اما از دید جامعه جهانی و ملل متحد، طالبان هنوز به هیچ یک از این تعهدات عمل نکرده اند.
|
10.03.2024 دامریکا غږ د متحده ایالاتو د کانګرس د استازو مجلس د بهرنیو اړیکو کمیټې یوځل بیا طالبانو سره د هر ډول شرایطو لاندې تعامل رد کړ. ددغې کمیټې رئیس مایکل مککال شنبه ناوخته مارچ نهم ( کب ۱۹) د ایکس په ټولنیزه شبکه کې لیکلي: " دا وړاندیز چې د طالبانو سره د هرډول بوختیا امکان شته، د افغانستان د خلکو پرمخ چې د طالبانو د رژیم قربانیان دي څیړه ده. اداره (جمهور رئیس بایډن) باید د هرډول شرایطو لاندې د طالبانو سره بوختیا ونه هڅوي". د امریکا د متحده ایالاتو د کانګرس د بهرنیو اړیکو د کمیټې مشر دا څرګندونې طالبانو سره د تعامل په تړاو د افغانستان لپاره د امریکا د سفارت د شارژدافیرې کرین ډیګر د څرګندونو په غبرګون کې کړي دي. میرمن ډیکر تیره اونۍ ترکیې کې د افغانانو د مدني ټولنې د استازو په یوه غونډه کې د ګډون وروسته د خپل ایکس په پاڼه لیکي چې په نړیوال سیستم کې د افغانستان د ادغام په اړه د ملګروملتونو په مشرۍ د مدني ټولنې د استازو ترمنځ قوي ملاتړ شتون لري. میرمن ډیکر لیکلي: " دلته زیات استعدادونه او انرژي د سیاسي لارې د نقشې او طالبانو سره د بوختیا څخه د ملاتړ لپاره چمتو دي. افغانستان خپلو ټولو خلکو ته د غوړیدو لپاره اړتیا لري". تیره اونۍ د ترکیې په انتالیا ښار کې تر ۸۰ پورې افغان کارپوهان، بشري حقونو فعالان، خبریالان او دپلوماتان د افغانستان د وضعیت په تړاو د خبرو او بحثونو لپاره راټول شوي وو. په دې غونډه کې د خلکو حاکمیت، د واک مسله، د خلکو مشارکت او ګډون، د حکمتدارۍ مسله او په نورو مسلو ګډونوالو خبرې او بحثونه وکړل. د امریکا د متحده ایالاتو د استازو مجلس د بهرنیو اړیکو کمیټې رئیس طالبانو سره د نه تعامل په اړه دا څرګندونې په داسې حال کې کړي چې ملګرو ملتونو د طالبانو سره په تعامل باندې ټینګار کړی دی. افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو د عمومي منشي ځانګړې استازې او د یوناما مشرې روزا اوتنبایوا د تیرې چهارشنبې په ورځ مارچ شپږم (کب ۱۶) د ملګرو ملتونو امنیت شورا ته د افغانستان د وضعیت په اړه د درې میاشتني راپور د وړاندې ګولو پر مهال وویل چې په نړیوال سیستم کې د افغانستان بشپړ ادغام د طالبانو له خوا خپلو نړیوالو مکلفیتونو او ژمنو ترڅنګ بشري حقونو په ځانګړي ډول د ښځو او نجونو او د قومي او مذهبي اقلیتونو حقونو ته د درناوي غوښتنه کوي. طالبانو چې د ۲۰۲۱ کال د اکست په میاشت کې په افغانستان کې بیا واک ته رسیدلي تراوسه د هیڅ کوم هیواد یا نړیوال سازمان له خوا یې حکومت په رسمیت نه دي پيژندل شوی، خو نړیوالې ټولنې په دغه هیواد کې د بشري بحران د مهارلو او افغانانو ته د بشري مرستو د رسولو لپاره په يوډول د طالبانو د حکومت سره په تعامل کې دي. نړیوالې ټولنې د طالبانو د حکومت د رسمیت پیژندلو لپاره په افغانستان کې د بشري حقونو په ځانګړي ډول د ښځو، نجونو او قومي او مذهبي اقلیتونو حقونو ته درناوی او د تروریستي ډلو سره د طالبانو د اړیکو د پرې کیدو شرطونه ایښي دي. ددې سره سره په کابل کې د اروپايي ټولنې په ګډون د سیمې او د افغانستان د ګاونډیو ځینو هیوادونو سفارتونه پرانیستي او هم طالبانو یو شمیر هیوادونو ته خپل دپلوماتان استولي دي.
|
10.03.2024 صدای امریکا کمیتهٔ روابط خارجی مجلس نمایندگان کانگرس ایالات متحده هرگونه تعامل با طالبان را تحت هر شرایطی نفی کرده است. مایکل مککال، رییس این کمیته، در صفحهٔ ایکساش نگاشته است: "این پیشنهاد که هر گونه امکان تعامل با طالبان وجود دارد، سیلی بر صورت مردم افغانستان است که قربانی رژیم طالبان استند. این حکومت [ادارۀ بایدن] نباید تحت هیچ شرایطی تعامل با طالبان را ترغیب کند." این اظهارات مککال در واکنش به سخنان اخیر کرن دیکر، شارژدافیر سفارت ایالات متحده برای افغانستان بیان شده است.
کرن دیکر پس از اشتراک در گردهمایی نمایندگان جامعه مدنی افغانستان در ترکیه گفته است که در میان نمایندگان جامعه مدنی از روند تحت رهبری ملل متحد برای ادغام مجدد افغانستان به جامعه بینالمللی حمایت قوی وجود دارد. او در رسانه اجتماعی ایکس نگاشته است: "استعداد و انرژی زیادی در اینجا آماده است تا از نقشه راه سیاسی و تعامل با طالبان حمایت کند. افغانستان برای پیشرفت به همه مردمش نیاز دارد." سومین نشست انتالیا با اشتراک بیش از ۸۰ کارشناس، فعال حقوق بشر، دپلومات و خبرنگار افغان هفتۀ گذشته در ترکیه برگزار شد. در این نشست دربارۀ مسایلی چون حاکمیت مردمی، مساله قدرت، مشارکت مردمی، مساله حکومتداری و سایر موضوعات افغانستان بحث شد. مککال در حالی هرگونه تعامل با طالبان را نفی کرده که ملل متحد بر تداوم تعامل با طالبان تاکید کرده است. روزا اوتنبایووا، نماینده منشی عمومی ملل متحد برای افغانستان و رییس یوناما چهارشنبۀ گذشته در نشست شورای امنیت ملل متحد گفت که ادغام کامل افغانستان در نظام بینالمللی، علاوه بر عملیشدن تعهدات بینالمللی طالبان، نیازمند احترام به حقوق بشر، به ویژه حقوق زنان و دختران و اقلیتهای قومی و مذهبی، است. طالبان که در ماه اگست ۲۰۲۱ دوباره بر افغانستان مسلط شده اند، تا اکنون نتوانسته اند مشروعیت ملی و بینالمللی را کسب کنند، اما جامعه بین المللی برای مهار بحران بشری و روند امدادرسانی به شهروندان افغان، به نحوی با حکومت طالبان در تعامل قرار دارند. طالبان در توافقنامهٔ دوحه، به قطع رابطه با گروههای دهشتافگن، تشکیل حکومت فراگیر و همه شمول و احترام به حقوق بشر تعهد کرده اند، اما از دید جامعه جهانی و ملل متحد، طالبان هنوز به هیچ یک از این تعهدات عمل نکرده اند.
|
10.03.2024 بی بی سی د پاکستان د پیپلز ګوند شریک مشر آصف علي زرداري د پاکستان د راتلونکي ولسمشر په توګه غوره شوی دی. له ده سره ملتپال پښتون سیاستوال محمود خان اڅکزی سیالۍ ته ولاړ و چې د تحریک انصاف سني اتحاد ملاتړ یې له ځانه سره درلود. اصف علي زرداري د پاکستان له ملي اسمبلۍ د بارو ۲۵۵ رایې اخیستې، محمود خان اڅکزی بیا له دې خونې په ۱۱۹ رایو اخیستلو بریالی شوی. د محمود خان اڅکزي په ګټه تر ټولو ډېرې رایې د خیبر پښتونخوا په صوبایي اسمبلۍ کې لوېدلې وې، هغه له بلوچستان اسمبلۍ څخه هیڅ رایه نده اخېستې، دلته د دغه سیال اصف علي زرداري پلویانو اکثریت دی او د ښاغلي زرداري په ملاتړ ټولې ۴۷ رایې کارول شوي دي. له دې ټاکنې وروسته محمود خان اڅکزي نوي ولسمشر ته مبارکي ورکړې او له عمران خان څخه یې مننه کړې چې ولسمشرۍ ته یې د ده په نومولو سلا کړې وه. اصف علي زرداري د مسلم لیګ ګوند او ځینو نورو استازو سره د یوه جوړ جاړي له لارې دې مقام ته ورسید، د پاکستان مسلم لیګ ن ګوند د ولسمشرۍ لپاره له ده او پیپلز ګوند بیا له دې مخکې د لومړي وزارت څوکۍ لپاره د مسلم لیګ ن شهباز شریف په ګټه رایې کارولې وې. پاکستان کې لومړی وزیر شهباز شریف هم تېره اونۍ د دویم ځل لپاره د دغه هېواد لومړی وزیر وټاکل شو.
|
10.03.2024 بی بی سی مقامهای حکومت طالبان، قرقیزستان، ازبکستان و پاکستان قرارداد آغاز کار پروژه انتقال برق آسیای میانه به جنوب آسیا را امضا کردند. قرار است بانک جهانی پول این پروژه را بپردازد. پروژه «کاسا-۱۰۰۰» اولین پروژه بزرگ منطقهای است که با حمایت مالی بینالمللی در افغانستان پس از تسلط طالبان انجام میشود. ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان، ضمن «حیاتی» خواندن این پروژه گفته است: «به لحاظ مالی از طرف بانک جهانی حمایت میشود. کارهای عملی پروژه در اواخر ماه آینده میلادی آغاز خواهد شد.» بانک جهانی گفته بود به درخواست سه کشور همسایه افغانستان مشارکتکننده در پروژه انتقال برق، موسوم به «کاسا ۱۰۰۰»، کار این پروژه از سرگرفته خواهد شد. شرکت ملی برق افغانستان (برشنا)، میگوید در ماه ثور/اردیبهشت سال ۱۴۰۳ کار پروژه آغاز و تا آخر سال ۱۴۰۴ تکمیل خواهد شد. خط انتقال برق ۵۰۰ کیلو وات از هفت ولایت و ۳۵ ولسوالی عبور خواهد کرد تا به پاکستان برسد. این طرح هزارها خانه را در افغانستان روشن خواهد کرد. مسیر پروژۀ کاسا- ۱۰۰۰ از بندر شیرخان در ولایت قندوز در شمال افغانستان تا گذرگاه مرزی تورخم در ننگرهار به طول ۵۸۰ کیلومتر در افغانستان است و پس از آن وارد پاکستان میشود. به گفته بانک جهانی، کار این پروژه در سه کشور دیگر «نزدیک به تکمیل» است و این سه کشور تقاضای از سرگیری کار پروژه در افغانستان را کردهاند. بانک جهانی تاکید دارد که تمام نقل و انتقالات مالی مرتبط با این پروژه در خارج از افغانستان انجام میشود. در چارچوب این طرح دهها کیلومتر خطوط جدید برق در این کشورها ساخته خواهد شد. طرح این پروژه ۱.۲ میلیارد دلاری در سال ۲۰۰۵ در کنفرانس همکاریهای اقتصادی منطقهای (ریکا) مطرح شد. آغاز کار آن در سال ۲۰۱۶ در تاجیکستان با حضور مقامات این کشورها، کلید خورد و قرار بود در سال ۲۰۲۰ بهرهبرداری از آن شروع شود که بهخاطر درگیریهای دولت پیشین با طالبان انجام نشد. شرکت برشنا در دولت قبلی گفته بود با تکمیل این پروژه، افغانستان سالانه حدود ۴۵ میلیون دلار از ترانزیت برق از خاکش به کشور پاکستان، درآمد خواهد داشت. به گفته برشنا، در دو روز اخیر، ۷-۸ مارچ/مارس، نشستی با حضور نمایندگان بانک جهانی، افغانستان، قرقیزستان، تاجیکستان و پاکستان، در مورد آغاز کار پروژه انتقال انرژی برق قرقیزستان از مسیر افغانستان به پاکستان در شهر استانبول ترکیه برگزار شده است. بنا به ارزیابی قبلی، این پروژه در داخل افغانستان ۲۲۵ میلیون دلار هزینه دارد.
|
10.03.2024 بی بی سی مقامهای حکومت طالبان، قرقیزستان، ازبکستان و پاکستان قرارداد آغاز کار پروژه انتقال برق آسیای میانه به جنوب آسیا را امضا کردند. قرار است بانک جهانی پول این پروژه را بپردازد. پروژه «کاسا-۱۰۰۰» اولین پروژه بزرگ منطقهای است که با حمایت مالی بینالمللی در افغانستان پس از تسلط طالبان انجام میشود. ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان، ضمن «حیاتی» خواندن این پروژه گفته است: «به لحاظ مالی از طرف بانک جهانی حمایت میشود. کارهای عملی پروژه در اواخر ماه آینده میلادی آغاز خواهد شد.» بانک جهانی گفته بود به درخواست سه کشور همسایه افغانستان مشارکتکننده در پروژه انتقال برق، موسوم به «کاسا ۱۰۰۰»، کار این پروژه از سرگرفته خواهد شد.
|
10.03.2024 دآزادی رادیو د افغانستان برېښنا شرکت چې د طالبانو تر کنټرول لاندې دی، وايي چې د کاسا زر پروژې عملي چارې به د سیمې د هېوادونو په همکارۍ او د نړیوال بانک په مالي ملاتړ پیل شي. د افغانستان برېښنا شرکت پرون (شنبې) په یوه خبرپاڼه کې وویل چې د نړیوال بانک، افغانستان، قرغیزستان، تاجکستان او پاکستان استازو په ترکیه کې د پنجشنبې او جمعې د ورځو له غونډو وروسته یوه موافقه لاسلیک کړه. د افغانستان برېښنا شرکت پر اساس، د دې سترې پرژوې عملي کار به له دوه کلن ځنډه وروسته د نړیوال بانک په مالي ملاتړ د ۱۴۰۳ په ثور (د روان ۲۰۲۴ د اپریل په پای) کې پیل شي او د ۱۴۰۴ تر پایه به بشپړ شي. د افغانستان لپاره د دې پروژې اقتصادي اهمیت څه دی؟ د اقتصادي چارو متخصص او د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې خونو د مشرتابه پلاوي غړی اذرخش حافظي یې په اړه وايي: " دا پروژه د افغانستان لپاره ډېر اقتصادي ارزښت لري، سلګونه میلیون ډالره د حق العبور له درکه ترلاسه کېږي، څرنګه چې دا مزې د افغانستان په خاوره کې غځول کېږي، پر تېرولو یې ډېرو ځايي خلکو ته کار پیدا کېږي، همدا راز یې د امنیت ساتنې لپاره یو شمېر خلک ګومارل کېږي چې له دې درکه هم خلکو ته د کار لاره هواریږي. خو تر ټولو مهمه دا ده چې افغانستان د منځنۍ اسیا او جنوبي اسیا ترمنځ د ترانزیت پر لارې بدلیږي."
د افغانستان برېښنا شرکت وايي چې د کاسا زر پروژې مزې چې په کندوز ولایت کې له شېرخان بندره په ننګرهار کې تر تورخم پورې غځول کېږي، ۵۸۰ کیلومتره دي. د دې پروژې په وسیله به د تاجکستان او قرغیزستان کابو ۳۰۰ میګاواټه برېښنا افغانستان او۱۰۰۰ میګاواټه پاکستان ته ولېږدول شي. افغانستان ۱۴۰۰ میګاواټه برېښنا ته اړتیا لري، خو اوس ۷۵۰ میګاواټه تولیدوي. د کاسا زر پروژې موافقه په ۱۳۹۵ لمریز کال کې د افغانستان د پخواني جمهوري حکومت له لوري د تاجکستان په دوشنبې ښار کې د منځنۍ اسیا له هیوادونو سره لاسلیک شوې وه، خو د ناامنیو له کبله پرې عملي کار پیل نه شو. د ۲۰۲۱ په اګست کې د طالبانو له بیا واک ته رسېدو وروسته دا پروژه بیخي هېره کړای شوه او د پیلولو په اړه یې شکونه پیدا شول.
|
10.03.2024 صدای آلمان جنگ خاورمیانه و تهدیدات فزاینده گروه تروریستی "دولت اسلامی" در افغانستان، امریکا و متحدانش را تحت فشار قرار داده است. یک جنرال امریکایی گفته که منازعه خاورمیانه باعث افزایش تهدیدهای تروریستی در افغانستان شده است.
یک فرمانده ارشد ایالات متحده امریکا میگوید "خشونت فزایندهای که درخاورمیانه از سوی ایران تقویت میشود، محتمل ترین تهدید برای ایالات متحده تلقی شده و سبب میشود که خطر حمله افراط گرایان بالای منافع امریکا و غرب در افغانستان در حال افزایش باشد." جنرال اریک کوریلا، فرمانده مرکزی نیروهای ایالات متحده امریکا که در مجلس سنای این کشور روز پنجشنبه سخن میگفت افزود: «گروههای وابسته به "دولت اسلامی" در افغانستان و سوریه "توانایی و اراده" حمله را حفظ کرده و میتوانند "در کمتر از شش ماه و بدون هیچ هشداری" حمله کنند.« وی اضافه کرد: »به احتمال زیاد، چنین حمله ای به احتمال زیاد علیه ایالات متحده و متحدانش در اروپا خواهد بود؛ چراکه برای ضربه زدن به سرزمین ایالات متحده به "منابع قابل توجه بیشتری" نیاز است.» مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید! این فرمانده ارشد امریکا تصویر وحشتناکی از خشونت در منطقه خاورمیانه را ترسیم کرد که در پی حمله هفتم اکتوبر سال گذشته در اسرائیل انجام شد و افزون بر کشته شدن ۱۲۰۰ نفر، ۲۵۰ تن دیگر به گروگان گرفته شدند. به گفت او، این حمله وجنگ مداوم اسرائیل در غزه به حملات گروههای شبه نظامی تحت حمایت ایران در یمن، لبنان، عراق و سوریه دامن زد. علاوه بر آن، این حمله سبب شد که تردد دریایی در دریای سرخ و خلیج عدن مختل شود و پایگاههای نیروهای امریکایی در سراسر منطقه هدف حمله قرار گیرند. ایالات متحده امریکا با راه اندازی چند حمله در عراق و سوریه، و حملات مداوم بالای حوثیهای تحت حمایت ایران در یمن، به تلافی پرداخت. جنرال اریک کوریلا در پاسخ به سوال سناتور کیوین کرامر در مورد نظارت نظامی کشورش بر افغانستان گفت: »ایالات متحده امریکا مجبور شده است که تجهیزات اطلاعاتی و اکتشافی را از آن منطقه [افغانستان] به عراق، سوریه و یمن هدایت کند تا از نیروها و کشتیها در مقابل حملات احتمالی به گونه بهتر محافظت کند.» وی علاوه کرد که شورشیان حوثی یمن که تقریباً همه روزه حملاتی را بالای کشتیها در دریای سرخ و خلیج عدن انجام میدهند، باوجود حملات تلافیجویانه ایالات متحده و متحدانش، از این کار منصرف نشدهاند. اما او افزود که از حملات شبهنظامیان مورد حمایت ایران در عراق و سوریه جلوگیری شده و از آخرین حمله شان یک ماه میگذرد. کوریلا افزود با آنکه حملات گروههای تحت حمایت ایران در عراق و سوریه به گونه موقت متوقف شده اند، اما باز هم ایران به تأمین مالی و تجهیز گروه ها در این کشورها ادامه داده است. رئیس فرماندهی مرکزی ایالات متحده امریکا افزود: «رویدادهای هفتم اکتوبر نه تنها اسرائیل و غزه را برای همیشه تغییر داد، بلکه شرایطی را برای بازیگران "بدخواه" ایجاد کرد تا بیثباتی را در سراسر منطقه و فراتر از آن ایجاد کنند. ایران از آنچه آنها به عنوان فرصتی برای یک نسل میدید، برای تغییر شکل خاورمیانه به نفع خود استفاده کرد.» برخی از سناتورها از جنرال کوریلا پرسیدند که "چرا ایالات متحده اقدام قویتری را علیه ایران از جمله برضد کشتیهای ایرانی که اطلاعات، سلاح و تدارکات را به شبهنظامیان تحویل میدهند، انجام نداده است؟" صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! دن سالیون، سناتور جمهوریخواه پرسید: «اگر یک کشتی جاسوسی ایرانی اطلاعات هدف گیری را ارائه میدهد، چرا آن کشتی را غرق نمی کنیم؟» کوریلا در پاسخ به آن گفت که بازدارندگی ایران به چیزی بیش از راه حل نظامی نیاز دارد، اما علاوه کرد که او میتواند جزئیات بیشتر را در یک جلسه غیرعلنی ارائه دهد. این فرمانده ارشد نظامی در بخشی از صحبتهایش گفت، ایالات متحده امریکا که برای سرنگونی پهپادها از سلاحهای انرژی هدایت شونده استفاده میکند، میتواند بیشتر از آن کار گیرد تا نیروهای دریایی مجبور نشوند از موشکهای بزرگ و گرانبها برای مقابله با تهدیدات کوچک استفاده کنند.
|
10.03.2024 دامریکا غږ د عوامي نیشنل ګوند د خیبر پښتونخوا ایالتي مشر د ښځو نړیوالې ورځې په مناسبت افغان نجونو ته د وړیا زده کړو لپاره د ’افغان ملالۍ انستیتیتوت‘ جوړولو اعلان وکړ.
اېمل ولي خان په سوات کې د عوامي نیشنل پارټۍ یوې ولسي غونډې ته چې په پاکستان کې د فبرورۍ اتمې په ټولټاکنو کې د ادعا شویو درغلیو پرضد رابلل شوې وه، په خپله وینا کې وویل، چې د دوی ګوند د افغانستان د نجونو لپاره د زده کړو پروژه پیل کوي.
هغه د مارچ په اوومه په خپله وینا کې وویل:”موږ د ښځو د حقونو لپاره غږ پورته کوو، ژړا او فریاد کوو، خو عملي ګامونه هم پورته کوو.“
هغه همدارنګه د نړۍ په هر ګوټ کې له پښتنو افغانانو هیله وکړه چې په دې برخه کې یې مرسته وکړي.
ایمل ولي خان وویل، په دې انسټیټیوټ کې به ښوونکي، روزونکي، کارمندان او تر دې چې امنیتي ساتونکې به یې هم ښځې وي چې نجونه پکې په خلاص مټ زده کړې ترلاسه کړي.
د دې پروژې پیل
د عوامي نیشنل ګوند د کلتوري څانګې مشر خادم حسین له امریکا غږ سره په خبرو کې وویل، چې ’افغان ملالۍ پروژه‘ به یو انسټیټوټ وي، چې په افغانستان کې له لوړو زده کړو محرومه نجونو ته د تعلیم یو متبادل بندوبست وکړل شي.
نوموړی زیاتوي چې په لومړي سر کې به دا انستیتوټ په پېښور کې جوړوي او وروسته به یې د پښتونخوا هغو سیمو کې هم پرانیزي چې د افغان کډوالو د نجونو شمېر پکې ډېر دی.
نوموړي په خپلو څرګندونو کې وویل، چې دا به وړیا تعلیمي ادارې وي او د لیسانس او ډاکټرۍ تر کچې به پکې ښوونې کېږي. هغه زیاته کړه: ”موږ له ټول پښتون افغان ولس نه چې دلته په پښتونخوا او افغانستان کې دي او په بهرنیو هېوادونو کې میشت دي، هغوی ته مو خواست کړی دی چې په دې پروژه کې راسره مرسته وکړي.“
خادم حسین دا هم وویل چې د دې انسټیټیوټ مشري او سمبالښت به د یو داسې مېرمنې په لاس کې وي چې هغه د پښتونخوا له یو پوهنتون څخه تقاعد شوې ده.
د عوامي نیشنل پارټۍ پر دې ګام د لغمان ولایت اوسېدونکې نرګس چې د دولسم ټولګي زده کونکې ده خو اوس مهال پر کور ناسته ده د امریکا غږ ته وویل:” دا یو ډیر ښه ګام دی.“ هغې زیاته کړه چې دا د هغه نجونو لپاره چې په افغانستان کې درس نشي ویلی، د زده کړو یو ډېر ښه فرصت برابروي.
په افغانستان کې د ۲۰۲۱ کال په اګست میاشت کې د طالبانو تر واکمنېدو وروسته له شپږم ټولګي پورته ښوونځي وتړل او ورپسې یې د نجونو پرمخ د پوهنتون ورونه وتړل او د ښځو پر کار یې هم بندیز ولګاوه.
په افغانستان کې د طالبانو حکومت له لوري د نجونو پر تعلیم د بندیز لګولو خلاف د ملګرو ملتونو په ګډون د نړۍ اکثریت هېوادونو سخت غبرګون ښودلی او خپله په هېواد کې دننه اکثریت سیاسي ګوندونه او مدني ټولنې نه یوازې د طالبانو د دې اقدام غندنه کوي، بلکې ښځو خو بیا بیا د کابل په ګډون په نورو ښارونو کې د ښوونځیو بیرته پرانیستو لپاره احتجاجي لاریونونه هم کړي دي.
|
10.03.2024 صدای امریکا وزارت خارجۀ حکومت طالبان در واکنش به گزارش اخیر انتونیو گوتیرش، منشی عمومی ملل متحد، و سخنرانی روزا اوتنبایووا، نمایندهٔ ویژهٔ وی در شورای امنیت، بخشی از موضوعات مطرح شده را تایید، اما برخی مسایل دیگر را رد کرده است. این وزارت امروز شنبه نهم مارچ (۱۹ حوت) با نشر اعلامیهای موضوعاتی چون امنیت، توسعهٔ اقتصادی، تنفیذ قانون، منع همهجانبهٔ مواد مخدر، برگشت اجباری مهاجرین، واکنش به موقع در برابر حوادث طبیعی و قدردانی از تلاشهای حکومت طالبان در سایر بخشها را که در گزارش گوتیرش و سخنرانی اوتنبایووا ذکر شده، مثبت ارزیابی کرده است. ٓ در اعلامیه این وزارت، درک اثرات نامطلوب تحریمهای بانکی و اقتصادی بر مردم افغانستان، تداوم کمکهای بشری ملل متحد به مردم افغانستان و گام به سوی کمکهای نیمه توسعهای در افغانستان، از موضوعات دیگر قابل تایید حکومت طالبان در گزارش و سخنرانی دو مقام ملل متحد خوانده شده است. اما حکومت طالبان، اختلافات داخلی در قبال ممنوعیت مواد مخدر، رنگدادن قومی به حوادث و موضوعات، تلاشها "برای انفاذ نظم عامه و اجرای قانون" را "نقض حقوق بشر و اقدامات خودسرانه نامیدن" از سوی منشی عمومی ملل متحد و نماینده ویژه وی در افغانستان، رد کرده است. این وزارت اعتراض کرده است که ملل متحد به جای استدلال، استناد به واقعیتها و ارقام قابل تایید حکومت طالبان، به "ادعاهای بیاساس، منابع مجهول و گزارشهای نادرست" اتکا کرده است. در اعلامیه وزارت خارجۀ حکومت طالبان آمده است که معرفی افغانستان به عنوان کشوری در حال جنگ، پخش فضای ترس و معرفی افغانستان به عنوان منبع بالقوهٔ خطر به سایر کشورها قابل اعتراض شدید است. به گفتۀ این وزارت این موارد تحت تاثیر "روایت بیاساس سیاسی چند کشور مشخص" بازتاب یافته است. اعلامیه گفته است: "[حکومت طالبان] توصیه میکند که ملل متحد به جای سطحیت و جانبداری در گزارشها و رفتار خویش، از دقت و بیطرفی کار گیرد." این وزارت گفته است که حکومت طالبان جهت تحقق منافع مشترک و دریافت پاسخ به نگرانیهای مشترک، بر تعهدات خود "در چارچوب دین مبین اسلام، استقلال و منافع ملی" پایبند است. این در حالی است که انتونیو گوتیرش، به تاریخ ششم مارچ در گزارش اخیرش تداوم اقدامات نقضکنندۀ حقوق زنان و مردان افغانستان از سوی طالبان را هشداردهنده توصیف کرد و از حکومت این گروه خواستار توقف مجازات فزیکی که به گفتۀ وی با تعهدات افغانستان به کنوانسیون ملل متحد علیه شکنجه، در مغایرت قرار دارد، شد. در این گزارش آمده که از اول نومبر ۲۰۲۳ تا دهم جنوری ۲۰۲۴ میلادی ۲۴ حمله بر ضد طالبان ثبت شده است. گوتیرش در این گزارش از تلاشهای حکومت طالبان در بخشهای سیاسی، امنیتی و اقتصادی یاد کرده، اما گفته است که این گروه با اختلافات روزافزون داخلی روبرو است. در همین حال، روزا اوتنبایووا، نماینده منشی عمومی سازمان ملل متحد در امور افغانستان، در سخنرانی خود در شورای امنیت به نفی حقوق بشر مردم در افغانستان به ویژه حقوق شهروندی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی اشاره کرد. او بر اساس اسناد مستند گفت که پالیسیها و اقدامات ظالمانه علیه زنان و دختران، نمایش خشونت در انظار عموم، مجازاتهای فزیکی و تنبیهی از جمله اعدام، عدم حاکمیت فراگیر و به حاشیه راندن اقلیتها در افغانستان شامل موارد نقض حقوق بشری مردم است. روزوا اوتنبایوا با اشاره به نگرانیها از حضور گروههای تروریستی در افغانستان گفت که نه تنها داعش در این کشور تهدید ایجاد کرده است، بلکه تحریک طالبان پاکستان برای پاکستان که با افزایش حملات تروریستی مواجه است، یک تهدید اساسی شمرده میشود.
|
09.03.2024 بی بی سی په افغانستان کې د ملګرو ملتونو مرستندویه ماموریت (یوناما) د مارچ اتمې یا د ښځو د پیوستون نړیوالې ورځ اړوند بیان کې یو ځل بیا د طالبانو پر حکومت غږ کړی چې پر نجونو او ښځو د زدکړو، کار او نور لګولي محدویتونه پای ته ورسوي. هممهاله افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو ځانګړي راپورتر ریچارد بېنېټ هم د طالبانو له حکومت غوښتي چې د بشري حقونو مدافع زندانۍ ښځې ازادې کړي. ښاغلي بېنټ ټینګار کړی چې د طالبانو حکومت باید "هغه ټولې ښځې سملاسي له قید او شرط پرته" ازادې کړي، چې "په خپلسر نیول شوې او زنداني شوې دي". د یوناما لخوا خپاره شوي بیان کې بیا د افغانستان له واکمنو چارواکو غوښتل شوي، چې "پر ښځو او نجونو محدودیتونه پای ته ورسوي، که نه نو دا هېواد به د لا زیاتې بې وزلۍ او انزوا کېدو له خطر سره مخامخ شي." د طالبانو حکومت تر اوسه افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو د چارواکو دې تازه غوښتنې ته غبرګون نه دی ښودلی، خو مخکې یې په وار وار ویلي، چې د ښځو اړوند تګلارې یې د افغانستان کورنۍ مساله ده او نور پکې د مداخلې حق نه لري. د یوناما په بیان کې افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو د سرمنشي ځانګړې استازې او د یوناما مشرې روزا اتنبایوا له خولې ویل شوي: "په داسې حال کې چې موږ سږ کال د ښځو نړیواله ورځ نمانځو، نړیوال شعار یې 'پرښځو پانګونه وکړئ' دی او دا باید یوه داسې شیبه وي چې د لا ډیرې پرمختیا د پیل کولو لپاره خپلې هڅې دوه برابره کړو."
|
09.03.2024 بی بی سی فعالان حقوق زنان در افغانستان میگویند یکی از دستاوردهای اعتراضات و کارزارهای آنها «بهرسمیت شناخته نشدن» حکومت طالبان است. با این حال فرامین محدودکننده طالبان درباره حق کار، تحصیل، ورزش و تردد زنان علیرغم اعتراضات داخلی زنان و محکومیتهای بینالمللی همچنان پابرجاست. سازمان ملل شعار امسال ۸ مارچ/مارس، روز جهانی همبستگی زن را «سرمایهگذاری در مورد زنان و تسریع پیشرفت آنها» عنوان کرده است. به مناسبت این روز ریچارد بنت، گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر در افغانستان، از حکومت طالبان خواسته است تا زنان مدافع حقوق بشر زندانی را آزاد کند. او در بیانیهای که به این مناسبت منتشر کرده، گفته است: «در روز جهانی زن، من در کنار زنان و دختران افغانستان میایستم که در حدی بیسابقه با تبعیض بنیادی و سیستماتیک روبرو هستند. من شجاعت، خلاقیت و رهبری آنها را در مطالبه حقوق اساسی خودشان میستایم.»
|
09.03.2024 دآزادی رادیو د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو ځانکړي راپور ورکوونکي ریچارډ بینېټ نن د مارچ اتمه د ښځو د نړیوالې ورځې په مناسبت پر طالبانو غږ کړی چې د بشري حقونو مدافع ښځې دې له بنده راخوشې کړي. هغه دا خبره په هغه بیان کې کړې چې ملګرو ملتونو پر خپلې ویبپاڼې خپور کړی دی. بینېټ وړاندې ویلي: "د ښځو د نړیوالې ورځې په مناسبت زه د افغانستان د ښځو او نجونو هغوي چې په بېسارې ډول له سیستماتیک تبعیض سره مخ دي تر څنګ ولاړ یم." په بیان کې بینېټ د افغانو ښځو د مېړانې ستاینه هم کړې چې د خپلو حقونو لپاره مبارزه کوي. هغه له طالبانو غوښتي چې د ښځو او نجونو بشري حقونو له ډلې يې زده کړې، کار، سفر، د بیان ازادي او کلتوري حقونو ته درناوی وکړي. نوموړي په دې بیان کې له طالبانو غوښتنه کړې چې سمدستي او پرته له کوم قید او شرطه دې ټول هغه کسان له زندانه راخوشې کړي چې د بشري حقونو په ځانګړې توګه د ښځو او نجونو د حقونو د دفاع په خاطر په خپل سر نیول شوي دي. نرګس سادات، پریسا مبارز، ملالۍ هاشمي، فاطمه محمدي، ژولیا پارسي، پریسا ازاده، منيژه صدیقي او بهاره کریمي هغه معترضې ښځې دي چې په ۲۰۲۳ کال کې د طالبانو د بندیزونو په غبرګون د غږ پورته کولو له امله نيول شوي دي. له دې ډلې منيژه صدیقي چې د ۲۰۲۳ کال د اکتوبر په نهمه د طالبانو له خوا نیول شوې، لا هم په زندان کې ده.
|
09.03.2024 صدای آلمان سازمان ملل متحد در روز جهانی همبستگی زنان اعلام کرده که میزان فزاینده جنگها و منازعات، پیشرفتها در راستای برابری جنسیتی میان زنان و مردان را تهدید می کند. این سازمان از افغانستان نیز نام برده است.
بخش زنان در سازمان ملل متحد به مناسبت هشتم مارچ، به روز جمعه توضیح داده است: «از خاورمیانه تا هایتی، سودان، میانمار، اوکرایین، افغانستان و جاهای دیگر، زنان بالاترین بها را برای منازعات می پردازند؛ منازعاتی که آنها عامل آغازشان نبوده اند.» براساس این گزارش، شمار زنانی که در مناطق درگیر منازعه زندگی می کنند، از سال ۲۰۱۷ به این سو دو برابر افزایش یافته است. این رقم در حال حاضر بیش از ۶۱۴ میلیون نفر می باشد. براساس آمار بخش زنان در سازمان ملل متحد، احتمال این که زنان در این مناطق در فقر زندگی کنند، هشت برابر بیشتر است. در سطح جهان یک دهم زنان پایین ترین سطح درآمد را دارند که شمارشان به حدود ۴۰۰ میلیون نفر می رسد. بانک جهانی میزان درآمد روزانه آنان را ۲.۱۵ دالر و یا کمتر از آن تعریف می کند.
|
09.03.2024 دامریکا غږ یو افغانه ورزشکاره چې د طالبانو د بیا واکمن کېدو وروسته جرمني ته کډه شوې، وايي هیله لري چې په افغانستان کې هر څه ښه شي او دا وکولای شي چې خپل هېواد ته ستنه شي. سوک وهونکې سعدیې برومند امریکا غږ ته وویل: "ډېره هیله لرم چې یوه ورځ په افغانستان کې ټول شیان ښه شي او تر هغه وخته موږ هم تجربې ترلاسه کړو، لاړ شو لوبډلې جوړې کړو، نجونې وروزو او هر څه مو چې په وس کې وي افغانستان ته یې وکړو." د ۲۰۲۱ کال په اګست کې واک ته د طالبانو له بیا رسېدو وروسته د ښځینه ورزشکارانو پر فعالیتونو بندیز ولګول شو او په سلګونو ورزشکارانې اړې شوې چې له هیواده ووځي. سعدیه برومند وايي: "زه ډېره هیله لرم چې د لوبغاړې یا روزونکې په توګه لاړه شم د المپیک په ملي کمېټه کې لوبغاړې وګورم، په ټوله نړۍ کې د افغانستان د بیرغ د رپولو لپاره بیرته یوه هیله مو په زړه کې پیدا شي." سعدیه برومند وايي، له افغانستان څخه له وتلو وروسته یې که څه هم خپل ورزشي فعالیتونه جاري ساتلي، خو په کډوالۍ کې هومره ازادي نشته چې لوبغاړي یې په خپل هېواد کې لري. هغې وویل: "هر لوبغاړی چې په هر هیواد کې دی په کلپونو کې تمرین کوي، ځکه موږ چې تازه مهاجر شوي یو، نشو کولای چې د کوربه هیوادونو په ملي ټیمونو کې ولوبیږو، ځکه په کلپونو کې لوبې کوو." برومند اوس په پاریس کې د ۲۰۲۴ کال د المپیک لوبو ته د لار موندلو هڅه کوي او په همدې موخه یې په ایټالیا کې د غوراوي په سیالیو کې ګډون کړی دی. نوموړې وویل: "تل مې دا هیله وه چې یوه ورځ په المپیک لوبو کې ګډون وکړم. د ګډون حق ترلاسه کړم نه دا چې سپین کارت راکړل شي، ځکه غواړم چې مبارزه وکړم، ځکه د المپیک د لوبو کچه ډېره لوړه ده او هر لوبغاړی غواړي چې هلته ورسیږي." سعدیه وايي په جرمني کې د سوک وهنې د اتلولۍ په سیالیو کې تر دوو مډالو ګټلو وروسته یې وکولای شول د جرمني ملي ټیم سره په اوونۍ کې دوه ورځې د تمرین کولو حق ترلاسه کړي. هغه وايي، په افغانستان کې پر ورزش بندیز نجونو ته روحي او رواني ستونزې پیدا کړې دي. سعدیه برومند په دې باور ده چې پر مېرمنو محدودیت او د هغوی پر فعالیت بندیز لګول هیڅ ګټه نه لري او زیان یې یوازې افغانستان ته رسیږي.
|
09.03.2024 صدای امریکا همزمان با هشتم مارچ، روز جهانی همبستگی زنان، شماری از جنبشهای اعتراضی زنان افغان در داخل و خارج افغانستان خواستار فشار بر طالبان و محاکمۀ رهبران این گروه در محاکم بینالمللی شدند. جنبش نیروهای مترقی افغانستان در اسلامآباد نیز با راهاندازی همایشی در اسلامآباد، خواهان قطع تعامل با طالبان شد. اعضای این جنبش گفتند که پیامد و نتایج اقدامات طالبان علیه مردم افغانستان، متوجه کشورهای منطقه و جهان خواهد شد. آنان گفتند: "شرایط حاکم در افغانستان تهدیدی برای همۀ کشورهای منطقه و جهان است. بدون مشارکت و حضور زنان در نظام سیاسی، ساختار دولتی و فعالیتهای اجتماعی و فرهنگی، هیچ رژیم مستبد و توتالیتری نمیتواند دوام بیاورد". جنبش شنبههای ارغوانی با راهاندازی همایشی اعتراضی در یک مکان سربسته در داخل افغانستان گفت که گروه طالبان نه تنها در نزدیک به سه سال گذشته، بلکه در ۲۰ سال جنگ شان علیه مردم افغانستان بیشترین آسیب را به زنان و کودکان کشور وارد کردند. اعضای این جنبش با تاکید بر اینکه به طالبان فرصت داده نشود، گفتند: "ما زنان معترض...خواهان فشارهای حد اکثر و تاثیرگذار بر طالبان هستیم و از جامعه جهانی، شورای امنیت سازمان ملل متحد و محکمه بینالمللی جرایم میخواهیم تا رهبر و اعضای کابینه حکومت خودخوانده طالبان را که اکثریت آنها شامل لیست سیاه گروههای تروریستی بوده و میلیونها دالر روی آنها جایزه گذاشته شده را بازداشت و به دادگاه بکشانند". همچنان شماری از اعضای این جنبش خواستار همگانی شدن جزییات کمکهای هفتهوار ۴۰ میلیون دالری به افغانستان تحت کنترول طالبان شدند. این جنبش با نشر اعلامیهای گفت که توقع دارد تا سازمان ملل متحد بدون تاخیر "آپارتاید جنسیتی" علیه زنان افغانستان را به رسمیت بشناسد. اعضای این جنبش گفتند: "برای زنان و دختران افغانستان به شدت پرسش برانگیز است، وقتی که به دلیل جنسیت شان (زن بودن) از ابتداییترین حقوق انسانی و بشری که آموزش و رفتن به مکتب، دانشگاه و مراکز آموزشی است، توسط طالبان محروم شده اند و به صورت هدفمندانه از تمام ابعاد زندگی اجتماعی حذف و سرکوب شده اند، در حیرت هستیم چه اتفاق دیگری رخ بدهد که سازمان ملل متحد و جامعه جهانی قانع شوند و آپارتاید جنسیتی علیه زنان افغانستان را به رسمیت بشناسند". ایتلاف مستقل جنبشهای اعتراضی زنان افغانستان در تخار نیز امروز به مناسبت هشتم مارچ روز همبستگی زنان جهان، همایشی اعتراضی را در مکان سربسته برگزار کردند و تظاهراتی علنی را راهاندازی کردند. معترضان شعارهای "حکومت زن ستیز سرنگون سرنگون"، "نظام طالبانی نابود باید گردد" و "فریاد اعتراضی زنان علیه طالبان فریاد جامعه است" را سر دادند. آنان گفتند: "ما زنان معترض خواستار محاکمه فوری حاکمان طالبان به خاطر جنایات ضد بشری و آپارتاید جنسیتی و نقض حقوق بشر در افغانستان استیم. ما زنان تخار نیز خواستار رهایی هر چه زودتر منیژه صدیقی از زندان طالبان هستیم". منیژه صدیقی از زنان معترض افغانستان است که در ماه اکتوبر ۲۰۲۳ توسط طالبان بازداشت و زندانی شد. اعضای این ایتلاف در کابل نیز با برگزاری همایشی در یک مکان سربسته گفتند که هشتم مارچ در حالی در تمام جهان تجلیل میگردد که طالبان زنان افغانستان را از تمامی حقوق انسانی، شهروندی و مدنی شان محروم کرده و آنان را کاملاَ به حاشیه رانده اند. معترضان در کابل گفتند: "وضعیت امروز در افغانستان نه تنها برای مردم افغانستان بلکه برای منطقه و برای جهان نیز عواقب خطرناکی خواهد داشت. سکوت جامعه جهانی در برابر جنایات طالبان مهر تاییدی بر سرکوب زنان و خلاف موازین حقوق بشری است". جنبش زنان معترض در شمال نیز با نشر اعلامیهای گفته است که جهان در هشتم مارچ در چنین عصری شاهد ایجاد زندان و ستمکدۀ زن به دست طالبان است و جامعه بینالمللی میکوشد که از صدور اعلامیهها و محکومکردن اعمال طالبان پا فراتر نگذارد. به گفتۀ این جنبش، جامعه جهانی در قبال اعمال طالبان، برای مقاصد رقابتهای بینالمللی تعلل میکنند. اعضای این جنبش نیز خواستار به رسمیت شناسی آپارتاید جنسیتی، آزادی زندانیان سیاسی به ویژه زنان، کشاندن رهبران طالب به محاکم بینالمللی و قطع هر نوع کمک و تماس با این گروه شدند. هشتم مارچ به عنوان روز جهانی زن برای حمایت از حقوق بشر زنان در سراسر جهان بزرگداشت میشود. اما پس از بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان در ماه اگست ۲۰۲۱، این روز به طور رسمی توسط حکومت طالبان تجلیل نمیشود. طالبان پس از تسلط دوباره بر افغانستان، محدودیتهای فزاینده را بر زنان و دختران وضع کردند که از نظر، جامعه جهانی، سازمانهای بینالمللی و نهادهای حقوق بشری، این عملکرد طالبان خشونت جنسیتی تلقی میشود و خواستار لغو آن شده اند.
|
08.03.2024 بی بی سی د افغانستان لپاره د هند ځانګړي استازي جي پي سینګ په افغانستان کې د طالبانو حکومت د بهرنیو چارو له وزیر امیر خان متقي سره په کابل کې لیدلي دي.
د افغانستان بهرنیو چارو وزارت ویاند عبدالقهار بلخي پر اېکس خواله رسنۍ په دې هکله یوه پیغام کې ویلي، ښاغلي متقي په دې لیدنه کې د افغانستان او هند تر منځ ''د سیاسي او او اقتصادي اړیکو پراختیا'' او په ځانګړې توګه ''د چاه بهار بندر له لارې د سوداګرۍ ودې'' هیله څرګنده کړې. د طالبانو حکومت د بهرنیو چارو وزیر د ''هند بشردوستانه مرستو'' مننه کړې او په وینا یې د خپل متوازن بهرني سیاست پر بنسټ له هند سره د سیمې یوه مهم هېواد په صفت د سیاسي او اقتصادي اړیکو پراختیا غواړي. نوموړي دغه راز له هندي استازي غوښتي چې د افغانانو لپاره د هند تعلیمي، سوداګریزو او درملنې ویزو په اسانه کولو کې مرسته وکړي. د هند ځانګړي استازي نن په افغانستان کې د طالبانو حکومت د صنعت او سوداګرۍ له وزیر نورالدین عزیزي سره هم لیدلي دي. د طالبانو حکومت د ۲۰۲۲ کال په وروستیو کې له هند سره د سوداګرۍ ودې لپاره هغه هوايي دهلیز بیا پرانیست چې په ۲۰۱۹ کې یې د پخواني ولسمشر محمد اشرف غني حکومت بنسټ ایښی و. د افغانستان مخکیني حکومت په وروستیو کلونو کې ویل کېدل، چې له هند سره د افغانستان د سوداګریزې راکړي، ورکړي کچه نژدې یو نیم میلیارد ډالرو ته رسېده، خو د تېر کال د شمېرو له مخې دا کچه یوازې ۲۴ میلیونو ډالرو ته ټیټه شوې ده.
د ۲۰۲۱ کال په اګست کې چې طالبانو د کابل کنټرول ترلاسه کړ، د نورو هېوادونو په څېر هندي دیپلوماتان هم له افغانستانه ووتل، خو پوره یو کال وروسته د ۲۰۲۲ په اګست کې له سفیر پرته د هندي دیپلوماتانو یوه ډله کابل ته د هند سفارت پرانیستلو په موخه ورسېده. د هند این ډي ټي وي خبري شبکې هغه مهال د هند بهرنیو چارو وزیر جی شنکر له قوله ویلي و چې د هندي دیپلوماتانو یوه ډله ''له افغانستان سره تاریخي اړیکو ته په کتو د ولسي اړیکو د دوام په خاطر '' استول شوې ده. د یادونې ده، چې په دا وروستیو میاشتو کې افغان سوداګرو ویلي، چې د خپلو سوداګریزو توکو لېږد، رالېږد لپاره یې د پاکستان کراچۍ بندر پر ځای د ایران چاه بهار بندر لارې ته مخه کړې ده. د ایران په سویل ختیځ کې چاه بهار بندر د افغانستان ودې او پرمختیا لپاره پر ایران د امریکا متحدو ایالتونو له لګول شویو بندیزونو ''مستثنی'' بلل شوی دی.
|
08.03.2024 بی بی سی محمدیعقوب مجاهد، وزیر دفاع و فصیح الدین فطرت، رئيس ستاد ارتش طالبان، در دوحه با شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر دیدار کردند. این دو مقام ارشد نظامی طالبان روز شنبه برای شرکت در هشتمین نمایشگاه بینالمللی صنایع دفاع دریایی و دیدار با مقامهای قطری به دوحه سفر کردند. ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان در ایکس نوشته است که در این دیدار در مورد «تقویت روابط» دو کشور صحبت شده و امیر قطر افغانستان را «کشور دوست و برادر» خوانده است، و وزیر دفاع طالبان نیز از «میانجیگری خوب کشور قطر» در روند صلح و خروج نیروهای خارجی از افغانستان قدردانی کرده است. پیشتر آنها با خالد بن محمد عطیه، وزیر دفاع قطر نیز دیدار و گفتگو کردند. قطر روابط گرمی با حکومت طالبان دارد و کشور حافظ منافع آمریکا در افغانستان است.
|
08.03.2024 دآزادی رادیو د واخان دهلیز د بدخشان په پامیر غرونو کې موقعیت لري او له شمال ختیځ څخه افغانستان له چین، تاجکستان او پاکستان سره نښلوي. دغه دهلیز د افغانستان او د چین د شینجک یا کاشغر سیمې تر منځ یوازېنۍ نښلېدونکې لار ده. که څه هم له شاوخوا یوې پېړۍ راهیسې د واخان دهلېز له لارې د افغانستان او چین ترمنځ رسمي اړیکه نهده رامنځته شوې، خو د دغه دهلېز اهمیت د افغانستان لپاره مهم بلل کېږي. د واخان دهلیز ولې مهم دی؟ د اقتصادي چارو کارپوه او د اقتصادي همکاریو د غړو هېوادونو د سازمان یا ایکو د سوداګرۍ او صنایعو د خونې پخوانی رییس اذرخش حافظي ازادي راډيو ته وویل: "دا دهلېز د ورېښمو د لویې لارې د بدلېدو نقطه وه چې منځنۍ اسیا له جنوبي اسیا او ختیځه اسیا له لوېدیځې اسیا سره په لږ واټن کې نښلوي او هغه تمدن چې په بدخشان او تخارستان کې و، د چین، مصر، یونان او ایران د تمدنونو د تبادلې له برکته و چې پر بنسټ یې ویلای شو چې د واخان دهلیز یو له مهمو لويو نښلېدونکو لارو څخه و، خو د چین د کمونیستي او پخواني شوروي اتحاد له تاسیس وروسته کله چې د اوسپنې دېوال جوړ شو، دا لاره ناکامه شوه." حافظي پهدې باور دی چې اوس وضعیت بدل شوی دی. هغه وايي: "خو اوس چې پولې یو ځل بیا پرانیستل شوې او د منځنۍ اسیا هېوادونو ازادي ترلاسه کړې، له خپلو ګاونډیانو سره د معاملې حق لري او چین د تړلو دروازو له تګلارې ډډه کړې ده. دا لار کولای شي خپل تاریخي اهمیت بېرته وساتي او د افغانستان د خلکو په ځانګړې توګه د هغو خلکو لپاره چې په دغو سیمو کې ژوند کوي د عاید یوه بډایه سرچینه شي."
|
08.03.2024 صدای آلمان درخواستهای پناهندگی در ماه گذشته میلادی در آلمان به گونه چشمگیر کاهش داشته است. تقاضای پناهندگی افغانها در آلمان نیز نسبت به سال گذشته شدیداً کمتر شده است.
اداره مهاجرت و پناهندگی فدرال آلمان (بامف) در گزارش تازه اش نوشته است که در ماه فبروری در مجموع ۱۹ هزار و ۴۹۴ درخواست اولیه پناهندگی در این کشور به ثبت رسیده است. این رقم در مقایسه با ماه فبروری سال گذشته ۱۸.۹ درصد و نظر به ماه جنوری امسال ۲۶.۱ درصد کاهش را نشان میدهد. در ماههای جنوری و فبروری سال گذشته در کل ۵۴ هزار و ۳۳۳ نفر در آلمان درخواست پناهندگی کرده بودند. این تعداد در ماه جنوری و فبروری امسال به حدود ۴۷ هزار نفر کاهش یافته است. صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! از ماه سپتمبر سال ۲۰۲۲ تا حال، ارقام ثبت شده در ماه فبروری امسال در پایینترین سطح قرار داشته است. بیشترین کسانی که در ماه فبروری در آلمان تقاضاهای پناهندگی داده اند به ترتیب از کشورهای سوریه، افغانستان و ترکیه بوده اند. در مجموع حدود یک سوم همه درخواستها از سوی شهروندان این سه کشور ارائه شده است. مجموع درخواستهای پناهندگی شهروندان سوریه ۱۴ هزار و ۲۴ مورد بوده است که در مقایسه به ماه فبروری سال گذشته ۱۲.۸ درصد کاهش را نشان میدهد. درخواست اولیه پناهندگی شهروندان افغانستان در دو ماه اول امسال، نظر به زمان مشابه سال گذشته، حدود ۳۹ درصد کاهش داشته است. این رقم در ماههای جنوری و فبروری سال گذشته به ۱۰ هزار و ۹۲۴ نفر میرسید، اما در دو ماه امسال به ۶۶۷۹ مورد میرسد. مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید! در معلومات اداره مهاجرت و پناهندگی فدرال تصریح شده است که در سال روان ۲۷۸۶ درخواست اولیه از کودکانی بوده اند که در آلمان متولد شده و زیر یک ساله بوده اند. به صورت عمومی میزان پذیرش درخواستهای پناهندگی در دو ماه اول سال جاری میلادی ۴۵ درصد بوده، به این معنی که بیش از نیم تقاضاهای بررسی شده در این دو ماه رد گردیده است.
|
08.03.2024 دامریکا غږ د افغانستان او ایرلنډ ترمنځ د درې یو ورځنیو لوبو د لړۍ لومړۍ لوبه د پنجشنبې په ورځ مارچ ۷ (کب ۱۷) د متحده عربي اماراتو په شارجه کې، د ۳۵ منډو په توپیر افغانستان وګټله. افغانستان د پچې له بایللو وروسته لومړۍ توپ وهنه وکړه او د پنځو لوبغاړو په سوځېدو سره یې مقابل لوري ته د ۳۱۱ منډو هدف وټاکه. ایرلنډ په ځواب کې په ټاکل شویو ۵۰ اورونو کې د اتو لوبغاړو په سوځېدو یوازې ۲۷۵ منډې وکړې او لوبه د افغانستان په ګټه پای ته ورسېده. د افغانستان د پرانیستونکي توپ وهونکي رحمان الله ګربز ۱۲۱ منډو د افغان لوبډلې بریا یقیني کړه او ګربز ددغې لوبې ترټولو غوره لوبغاړی ونومول شو. د افغانستان بل پرانیستونکی توپ وهونکی ابراهیم ځدراڼ له ۶۰ منډو کولو وروسته وسوځېد. د افغانستان تیز توپ اچوونکي فضل حق فاروقي د مقابل لوري څلور لوبغاړي وسوځول او د افغانستان په بریا کې یې مهم رول ولوباوه. د ایرلنډ دپاره هاري ټیکټر ۱۳۸ منډې او لورکان ټکر ۸۵ منډې وکړې او پاتې نور ټول لوبغاړي هر یو یې له ۱۰ څخه په کمو منډو وسوځېدل. د افغانستان او ایرلنډ ترمنځ د روانې لړۍ دوهمه لوبه د شنبې په ورځ کیږي.
|
08.03.2024 صدای امریکا نماینده منشی عمومی ملل متحد برای افغانستان و رییس یوناما میگوید که ادغام کامل افغانستان در نظام بینالمللی، علاوه بر عملیشدن تعهدات بینالمللی طالبان، نیازمند احترام به حقوق بشر به ویژه حقوق زنان و دختران و اقلیتهای قومی و مذهبی است. روزا اوتنبایووا، رییس هیات معاونت ملل متحد در افغانستان، ناوقت چهارشنبه ششم مارچ (۱۶ حوت) هنگام ارایه گزارش سه ماهه در مورد وضعیت افغانستان به شورای امنیت این سازمان گفت که تمام مقامات طالبان متقاعد نشده اند، اما اکثر آنان ارزیابی مستقل و عملیشدن توصیهها را به نفع افغانستان میدانند. او گفت: "من اصرار دارم که شرایط ادغام منعکسکنندۀ انتظارات افغانها، به ویژه نیاز به تمام حقوق زنان و دختران، حقوق اقلیتهای قومی و مذهبی، و فرصتهای اقتصادی بیشتر باشد". رییس یوناما از گزینش یک فرستادۀ ویژه ملل متحد برای افغانستان حمایت کرد و گفت که ارزیابی مستقل یک فرستادۀ ویژه میتواند تا حقایق افغانستان را به خوبی بازتاب دهد. نماینده منشی عمومی ملل متحد برای افغانستان گفت که مقامات طالبان از آخرین اعلامیه انتونیو گوتیرش، منشی عمومی در کنفرانس مشورتی دوحه در مورد افغانستان که در آن نیاز به رایزنیهای گسترده در مورد تعیین نماینده ویژه ذکر شده است، استقبال کرده اند. اما او گفت که مقامات طالبان گفته اند که رایزنیها باید صادقانه باشد و تنها منتقلکنندۀ تصمیم جامعه بینالمللی به آنها نباشد. به گفتۀ اوتنبایووا، مقامات طالبان گفته اند که حضور نیافتن در نشست دوحه به معنای رد آن نیست، بلکه دلیل آن نگرانی از عدم برخورد با طالبان به عنوان یک طرف کاملاً درگیر در بحثهای مربوط به افغانستان بود. او گفت که طالبان را تشویق میکنند تا در نشستهای آینده ملل متحد حضور یابند. نقض حقوق بشر و حقوق زنان اوتنبایووا با اشاره به هشتم مارچ روز جهانی همبستگی زنان گفت که امسال روز جهانی زن در زمان نیاز به سرمایهگذاری روی زنان تجلیل میشود، اما افزود که آنچه در افغانستان میگذرد، کاملاً مخالف آن است. او تاکید کرد: "انکار از دسترسی زنان و دختران به تحصیل و کار و به حاشیه راندن آنها در بسیاری از عرصههای زندگی اجتماعی، آسیبهای روحی و جسمی گسترده به آنان و ضررهایی به معیشت آنها وارد کرده است. بازداشتهای خودسرانۀ اخیر به اتهام عدم رعایت پوشش اسلامی (حجاب) نقض دیگر حقوق بشر بود که توام با داغ بزرگ به زنان و دختران بود". به باور رییس یوناما، چنین اقدامات تاثیرات گسترده را بر زنان دارد و اکثر زنان از زندگی آزادانه در اجتماع هراس دارند. اوتنبایووا گفت: "با استفاده از این فرصت یک بار دیگر از مقامات طالبان می خواهم که محدودیتهای خود را لغو کنند، هر چه این محدودیتها ادامه یابد، خسارات وارده بیشتر خواهد شد". همچنان او نشست مشورتی ملل متحد در ماه فبروری را در دوحه برای افغانها به ویژه زنان بسیار مهم خواند و گفت که این نشست نشان داد که حقوق و نیازهای آنان نادیده گرفته نشده است. همچنان نماینده منشی عمومی سازمان ملل متحد در امور افغانستان در سخنرانی خود در شورای امنیت به نفی حقوق بشر مردم در افغانستان به ویژه حقوق شهروندی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی اشاره کرد. او بر اساس اسناد مستند گفت که سیاستها و اقدامات ظالمانه علیه زنان و دختران، نمایش خشونت در انظار عموم، مجازاتهای فزیکی و تنبیهی از جمله اعدام، عدم حاکمیت فراگیر و به حاشیه راندن اقلیتها در افغانستان شامل موارد نقض حقوق بشری مردم است. اوتنبایووا گفت: "درست است که پس از روی کار آمدن طالبان، وضعیت امنیتی میلیونها نفر در زندگی روزمره شان بهتر شده، اما بهای هنگفت را به همراه داشته است". تروریزم رییس یوناما همچنان گفت که برای چندین دهه، افغانستان به عنوان منبع بیثباتی و صدور تروریزم به سایر نقاط جهان به تهدیدی برای جامعه جهانی تبدیل شده است. روزوا اوتنبایوا با اشاره به نگرانیها از حضور گروههای تروریستی در افغانستان گفت که نه تنها داعش در این کشور تهدید ایجاد کرده است، بلکه تحریک طالبان پاکستان برای پاکستان که با افزایش حملات تروریستی مواجه است، یک تهدید اساسی شمرده میشود. او به تلاشهای حکومت طالبان برای جلوگیری از کشت کوکنار و مبارزه با داعش اشاره کرد و گفت که این اقدامات مستلزم حمایت مستمر و طولانی مدت است. این در حالی است که شماری از همسایگان افغانستان، به ویژه پاکستان و ایران همواره از حضور گروههای دهشتافگن در این کشور نگرانی کرده اند. ماموریت یوناما پنج عضو دایمی و ده عضو موقت شورای امنیت سازمان ملل متحد از ادامه ماموریت یوناما در افغانستان حمایت کردند، اما برخی از اعضای این شورا در مورد تعیین نماینده ویژه سازمان ملل در این کشور ملاحظاتی داشتند. همه اعضای شورای امنیت از حق دختران و زنان برای تحصیل و کار در افغانستان حمایت کردند و از طالبان خواستند که محدودیتهای اعمالشده بر زنان و دختران را بردارند. حکومت طالبان هنوز در مورد نشست روز چهارشنبه شورای امنیت و اظهارات رییس یوناما واکنش نشان نداده اند، اما پیش از این با گماشتن فرستادۀ ویژه ملل متحد برای افغانستان مخالفت کرده اند. طالبان گفته اند که با حضور هیات معاونت ملل متحد برای افغانستان (یوناما) به گزینش فرستادۀ اضافی دیگر نیازی نیست. طالبان که در اگست ۲۰۲۱ میلادی بار دیگر بر افغانستان به قدرت رسیدند، تا اکنون از سوی هیچ کشور یا سازمان بینالمللی به رسمیت شناخته نشده اند.
|
07.03.2024 بی بی سی د افغانستان او ایرلنډ تر منځ د دریو نړیوالو یو ورځنیو سیالیو لوبلړۍ سر له سبا (پنجشنبې) د شارجې په نړیوال لوبغالي کې پېلېږي. افغان لوبډله په ابوظبۍ کې د ایرلنډ پر وړاندې له بدې ماتې وروسته وار له مخه شارجې ته رسېدلې او تمرینات یې هم کړي دي. ټاکل شوې چې د دغې لوبلړۍ دویمه لوبه د مارچ په نهمه او وروستۍ هغه یې په ۱۲مه نېټه تر سره شي. افغانستان داسې مهال له ایرلنډ سره مخ دی چې په وروستیو یوولسو نړیوالو لوبو کې یې یوازې یوه شل اوریزه سیالۍ ګټلې. افغان لوبډلې په نړیوال جام کې د اسټرالیا او سویلي افریقا لخوا له ماتو وروسته تېره میاشت شري لنکا ته د درې پرلپسې یو ورځنۍ لوبې وبایللې په دې مانا چې وروستیو پنځو نړیوالو یو ورځنیو نړیوالو لوبو کې یې کومه نده ګټلې ایرلنډ بیا پخپلو وروسیو پنځو لوبو کې لږ تر لږه دوه بریاوې لري. د دواړو لوبډلو خپل منځیو سیالیو ته په کتو بیا افغان لوبډله په تېر کې په ایرلنډ برلاسي وه. افغانستان او ایرلنډ تر اوسه ټولې ۳۰ نړیوالې یو ورځنۍ لوبې کړي چې ۱۶ یې ګټلې دي، ایرلنډ بیا ۱۳ ځلې افغانستان ته ماته ورکړې او یوه لوبه بې نتیجې ختمه شوې ده.
|
07.03.2024 بی بی سی نشستی درباره افغانستان از سوی شورای امنیت سازمان ملل برگزار شد و در آن رزا اوتونبایوا، نماینده دبیرکل سازمان ملل برای افغانستان بر اهمیت نشستی دیگر در دوحه با اشتراک مقامهای طالبان تاکید کرد. یکی از موضوعات اصلی مورد بحث این نشست تصمیمگیری درباره معرفی یک نماینده ویژه سازمان ملل برای افغانستان بود که در نشست قبلی شورای امنیت به دلیل عدم توافق تمام اعضا بینتیجه مانده بود. در این نشست نیز تصمیم نهایی در این زمینه گرفته نشد. اعضای شورای امنیت سازمان ملل همچنین درباره، تمدید ماموریت دفتر نمایندگی سازمان ملل در افغانستان (یوناما) و موضوعات حقوق بشری در این کشور صحبت کردند. خانم اوتونبایوا در این نشست به خبرنگاران گفت که روسیه و چین با تعیین نماینده ویژه سازمان ملل در امور افغانستان مخالفت کردهاند و گفتهاند تنها در صورتی با آن موافقت خواهند کرد که حکومت طالبان معرفی یک نماینده جدید را بپذیرد. حکومت طالبان گفته حضور «یوناما» در افغانستان کافی است و نیازی به معرفی نماینده جدید نیست. رزا اوتونبایوا در همین حال به خبرنگاران گفت که بخشی از حاکمیت طالبان طرفدار حل مسایل وگسترش روابط با جامعه جهانی هستند اما تصمیم نهایی از جایی دیگری در پشت صحنه میاید. در این نشست نمایندهگان کشورهای مختلف دنیا موضع خود در مورد تامین حقوق زنان و دختران مبین بر حق تحصیل و کار را بار دیگر تکرار کردند. نماینده فرانسه گفت وضعیت امنیتی در افغانستان هنوز نگران کننده باقی مانده است.«اجازه نخواهیم داد که افغانستان به پایگاه تروریزم بینالمللی مبدل شود. گروههای داعش و القاعده در افغانستان فعالاند و به کشورهای منطقه و جهان تهدید به شمار میروند». او گفت کشت و تولید مواد مخدر در افغانستان نیز ادامه دارد و از نگرانیهای دیگر ماست. نصیر احمد فایق، سرپرست نمایندگی افغانستان در سازمان ملل در این نشست گفت که گسترش مشکلات اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و بحران بشری در افغانستان ایجاب میکند تا اعضای شورای امنیت در یک اقدام متحد و عاجل در نشستهای آتی سازمان ملل روی سرنوشت افغانستان تصمیم بگیرند، تصمیمی که بتواند آرمانهای مردم افغانستان را تحقق ببخشد.
|
07.03.2024 دآزادی رادیو داسې مهال چې د ملګرو ملتونو امنیت شورا نن په افغانستان بله غونډه کوي، د دې سازمان سرمنشي د افغانستان په اړه خپل نوي راپور کې ویلي، طالب چارواکي د خپل حاکمیت اړوند په کلیدي مسایلو سره اختلاف لري. امنیت شورا ته د انتونیو ګوتریش په دې درې میاشتني راپور کې چې د ۲۰۲۳ له نومبر د ۲۰۲۴ کال تر فبرورۍ د افغانستان د وضعیت په اړه لیکل شوی راغلي، دا اختلاف له اقتصادي، سیاسي او امنیتي مسایلو د نشهيي توکو په کښت تر بندیز رسېږي. دا راپور چې نن خپور شوی چې په کې طالبان په ادارې او تصمیم نیوکو پروسو کې خلکو ته د پراخ مشارکت نه ورکولو له امله ناکام بلل شوي او لیکي، طالب چارواکو په سیمهییزه او ملي کچه د خلکو د ګډون لپاره د ژمنو او هڅو سره سره، په دې برخه کې هیڅ پرمختګ نهدی کړی. په راپور کې دا هم لیکل شوي چې د طالبانو ټولې ګمارنې هم یوازې تر هغو کسانو محدودې دي چې د دوی رهبرۍ ته ژمن خلک دي. خو د طالبانو حکومت بیا تل ادعا کړې چې د دوی په حکومت ټولو لوریو ته برخه ورکړل شوې ده. د ملګرو ملتونو د سرمنشي په نوي راپور کې په افغانستان کې د بشري حقونو وضعیت؛ په ځانګړي ډول په نجونو او ښځو د طالبانو بندیزونو په اړه لیکل شوي چې دا بندیزونه لا هم روان دي او ترڅنګ یې د ۲۰۲۳ کال تر پایه د نجونو او ښځو خپلسرو نیونو او له توقیف وروسته له دوی سره د بد چلند تورونه هم مستند شوي دي. د ملګرو ملتونو د سرمنشي په راپور کې د یوناما له قوله، په وروستیو درېیو میاشتو کې د لږ تر لږه پنځو غیر قضايي وژنو او د ۷ تنو مخکنیو افغان امنیتي او دفاعي ځواکونو او چارواکو خپلسرو نیونو خبره هم شوې. په راپور کې د طالبانو حکومت لهخوا په عام محضر کې د سزاوو ورکول هم له بشري حقونو د سرغړونو په توګه یاد شوي دي. خو د طالبانو حکومت بیا له خپلو پرېکړو ننګه او ټینګار کړی چې په دې کار سره یې شرعي حدود عملي کړي دي. د افغانستان په اړه د ملګرو ملتونو د سرمنشي نوي راپور کې د افغانستان د امنیتي وضعیت په اړه لیکل شوي چې د ۲۰۲۳ کال د نومبر له لومړۍ تر د ۲۰۲۴ کال د جنورۍ تر لسمې نېټې پورې، د امنیتي پېښو په شمېر کې د ۲۰۲۲ ـــ ۲۰۲۳ کلونو د همدې نېټې مودې په پرتله زیاتوالی راغلی.
|
07.03.2024 صدای آلمان سازمان ملل متحد با نشر گزارش سه ماهه خود در مورد وضعیت افغانستان گفته است که رویدادهای مرتبط با امنیت از نوامبر ۲۰۲۳ تا جنوری امسال در مقایسه با همین دوره زمانی در سال گذشته ۳۸ درصد افزایش یافته است.
این گزارش ملل متحد زیر عنوان «وضعیت افغانستان و پیامدهای آن بر صلح و امنیت بین المللی» نشر شده و ادامه گزارشدهی سه ماهه دبیرکل ملل متحد به شورای امنیت این سازمان است. در گزارش آمده است که از اول نوامبر ۲۰۲۳ تا ۱۰ جنوری ۲۰۲۴ رویدادهای امنیتی نسبت به همین دوره زمانی در سال گذشته ۳۸ درصد افزایش یافته است. اینستاگرام دویچه وله دری را دنبال کنید ملل متحد ۱۵۰۸ رویداد مرتبط با امنیت را در این مدت ثبت کرده است، ولی در گزارش آمده است که «مخالفتهای مسلحانه هیچ چالشی در برابر کنترول قلمرو توسط طالبان ایجاد نکرده است.» در گزارش آمده است که تائید بسیاری حملات مخالفان طالبان که در شبکههای اجتماعی ادعا شده، دشوار است. «جبهه مقاومت ملی» و «جبهه آزادی» هر از گاهی ادعاهایی را در مورد حملات مسلحانه علیه طالبان در شبکههای اجتماعی نشر میکنند. براساس گزارش ملل متحد، «جبهه آزادی» حداقل ۲۴ حمله تائید شده را در دوره زمانی بین اول نوامبر ۲۰۲۳ و ۱۰ جنوری ۲۰۲۴ انجام داده است. در گزارش گفته شده که این جبهه مخالف طالبان با تغییر روش، حملات خود علیه نیروهای امنیتی طالبان را به شهرها متمرکز کرده است
|
07.03.2024 دامریکا غږ په امریکا کې د مقدماتي ټاکنو په لړ کې د ولسمشر جو بایډن او پخواني ولسمشر ډونالډ ټرمپ د سه شنبې ورځې له پراخو بریاوو وروسته، د ټرمپ وروستۍ پاتې سیاله، نیکي هیلي د چهارشنبې په ورځ مارچ شپږمه (کب ۱۶) د ولسمشرۍ دپاره له سیالۍ څخه ووتله. د ګوندي ټاکنو په ورځ، چې په امریکا کې "غوره سه شنبې" بلل کیږي، له بریاوو وروسته بایډن او ټرمپ یو ځل بیا د نومبر په میاشت کې د ولسمشر کېدو دپاره سیالۍ ته نږدې شوي دي. د امریکا د دوو لویو ګوندونو، د جمهوري غوښتونکو او ډموکراټانو د دغو کاندیدانو ترمنځ د الاباما، ارکنساس، کالیفورنیا، شمالي کارولینا، کولوراډو، مین، مساچوسټس، مینیسوټا، اوکلاهوما، ټینیسي، ټکزاس، ورمانټ، الاسکا، یوتا او ورجینیا ایالتونو کې ګوندي سیالۍ تر سره شوې. نیکي هیلي، د ډونالډ ټرمپ یوازینۍ سیالې د "غوره سه شنبې" د ګوندي سیالیو په ټاکنو کې یوازې په ورمانټ ایالت کې بریالۍ شوه. تر دې مخکې نوموړې په واشنګټن ډي سي کې هم د ګوند سیالیو کې بریالۍ شوې وه. په "غوره سه شبنې" کې د پخواني ولسمشر ټرمپ بریا په نیکي هیلي باندې فشار زیات کړ چې د ګوندي سیالۍ څخه ووځي. ۵۲ کلنې هیلي، چې د ټرمپ په واکمنۍ کې په ملګرو ملتونو کې د امریکا سفیره وه، له میاشتو راهیسې رایه ورکوونکو ته ویلي چې اوس د امریکا د نوي نسل څخه د مشرانو د ټاکلو وخت دی. هغې استدلال کاوه چې نه ټرمپ په ۷۷ کلنۍ کې او نه هم ۸۱ کلن بایډن د یوې بلې څلور کلنې دورې دپاره د هیواد چلولو لپاره مناسب دي. بلخوا، څرنګه چې تمه کېده د ډموکراټانو په ګوندي ټاکنو کې د امریکا اوسنی ولسمشر جوبایډن تر اوسه په ۱۴ ایالتونو کې ګوندي خپلمنځي سیالۍ ګټلي دي. د ټرمپ له خوا د امریکا په ګڼ شمېر ایالتونو کې د ګونډي خپلمنځي سیالیو تر ګټلو وروسته، ولسمشر بایډن په یوې اعلامیې کې خبرداری ورکړ، چې "ټرمپ د متحده ایالاتو د ډموګراسۍ له منځه وړولو لپاره هوډمن دی." ولسمشر بایډن په دغه اعلامیه کې وویل، چې ټرمپ "به یو ځل بیا د شتمنو لپاره د میلیاردونه ډالره مالیې د کمولو پریکړه وکړي... هغه د واک ترلاسه کولو لپاره هر څه کوي." پخواني ولسمشر ډونالډ ټرمپ د غوره سه شنبې په ورځ د ټاکنو له ګټلو وروسته وویل چې هغه ژمن دی "ویشل شوی هیواد" بیرته سره یو موټی کړي. ټرمپ د سه شنبې په ورځ د جمهوري غوښتونکي ګوند په مقدماتي ټاکنو کې د خپل بریا په نمانځلو او د امریکا راتلونکې ولسمشرۍ ټاکنو ته د جمهوري غوښتونکي ګوند د نوماندي نږدې کېدل "یوه حیرانونکې شپه" وبلله.
|
07.03.2024 صدای امریکا قرار است اعضای شورای امنیت ملل متحد امروز چهارشنبه ششم مارچ (۱۶ حوت) در مورد تمدید ماموریت هیات معاونت ملل متحد در افغانستان (یوناما) برای یک سال دیگر بحث کنند. استیفن دوجاریک، سخنگوی منشی عمومی ملل متحد ناوقت سهشنبه به خبرنگاران در نیویارک گفت که روزا اوتنبایووا، نماینده خاص منشی عمومی این سازمان برای افغانستان و رییس یوناما نیز در بخشی از این نشست، گزارشی را در مورد وضعیت افغانستان ارایه خواهد کرد. سال گذشته، شورای امنیت سازمان ملل متحد ماموریت یوناما را تا ۱۷ مارچ ۲۰۲۴ تمدید کرد. یوناما که یک ماموریت سیاسی است در سال ۲۰۰۲ به درخواست حکومت آن وقت افغانستان برای معاونت به حکومت و مردم آن کشور در تهدابگذاری صلح و انکشاف پایدار، از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد ایجاد شد. از آن به بعد، اعضای شورای امنیت ملل متحد هر سال در مورد تمدید ماموریت این اداره در افغانستان رایگیری میکنند. رابرت وود، نمایندهٔ جاگزین ایالات متحده در سازمان ملل متحد در امور ویژهٔ سیاسی، با اشاره به وضعیت در افغانستان، نقش یوناما را برای رسیدگی به وضعیت حقوق بشر، به ویژه حقوق زنان و دختران افغان و مشارکت گستردهٔ آنان در همه بخشها و تامین صلح و ثبات در افغانستان بیش از هر وقت دیگر مهم توصیف کرد. علاوه بر رایگیری در مورد تمدید ماموریت یوناما، قرار است روزا اوتنبایووا نخستین گزارش سه ماههاش را از وضعیت افغانستان در سال ۲۰۲۴ به شورای امنیت ارایه کند. آخرین گزارش یوناما در ۲۰ دسمبر ۲۰۲۳ به شورای امنیت ملل متحد ارایه شده بود. حکومت طالبان سال گذشته از تصمیم شورای امنیت برای تمدید ماموریت یوناما استقبال کرد، اما با تعیین نماینده ویژه منشی عمومی سازمان ملل متحد برای افغانستان مخالفت نشان داد. انتونیو گوتیرش، منشی عمومی ملل متحد، قرار است بر اساس قطعنامه ۲۷۲۱ شورای امنیت ملل متحد، نماینده ویژه را در امور افغانستان بگمارد. سخنگوی گوتیرش، هفتۀ گذشته به خبرنگاران گفت که هنوز هم رایزنی در این خصوص جریان دارد.
|
06.03.2024 بی بی سی د ځینو طالب چارواکو وروستیو اقداماتو او څرګندونو چې د ژوندیو موجوادتو تصویر اخیستل یې کبیره ګناه بللې او د نه اخیستلو امر یې کړی دی، داسې اندېښنې رامنځته کړې دي، چې طالبان ورو ورو بېرته هغو محدودیتونو ته مخه کوي چې د ۹۰ یمې لسیزې په وروستیو کې یې د خپلې لومړۍ واکمنۍ پرمهال لګولي وو. په افغانستان کې د خبریالانو د ملاتړ یو شمېر بنسټونه وايي، د ځینو طالب چارواکو وروستۍ پرېکړه د رسنیو د ازادۍ په برخه کې یو ګام شاته تګ دی. د رسنیو فعالان په دغه هېواد کې د رسنیو د فعالیتونو لپاره د قانوني چوکاټ نشتوالی د دغو محدودیتونو اصلي لامل ګڼي. د ژوندیو موجوداتو د تصویرونو پر خپرولو، د روان ۲۰۲۴ کال د فبرورۍ میاشتې په ۱۷ نېټه په کندهار کې د طالبانو د والي له خوا بندیز ولګول شو. د کندهار ټولو دولتي ادارو ته د کندهار د والي ملا محمد شیرین اخوند په لاسلیک استول شوي مکتوب کې لیکل شوي وو، چې ددغه مکتوب د ترلاسه کولو له نېټې وروسته د خپلو فعالیتونو رپوټونه یوازې په غږیز او لیکلې بڼه باید خپاره کړي. د کندهار د والي ویاند مولوي محمود عزام ددغه مکتوب د پخلي تر څنګ بي بي سي ته ویلي و، ''هغه مکتوب چې څو ورځې وړاندې د عکسونو او ویډیوګانو پر اخیستلو د بندیز په اړه خپور شوی و د کندهار د والي له خوا صادر او دا حکم یوازې د کندهار لپاره دی، نه د نورو ولایتونو لپاره. '' د طالبانو د حکومت ددغه والي له خوا په خپاره شوي مکتوب کې راغلي و، چې ''له دې کړنو (تصویر او ویډیو اخیستلو) ډډه وکړئ، ځکه ضرر یې تر ګټې زیات دی.'' له دغه بندیز سره سم د کندهار پر ملي تلویزیون د ژوندیو موجوداتو (ذی روح) تصویرونه هم نه ښودل کېږي. د قران کریم د سیالیو یو راپور، چې د کندهار د ملي تلویزیون له لارې خپرېږي د حج او اوقافو د چارواکي د تصویر پر ځای ددغه ادارې ودانۍ او لوحه پکې ښوول کېږي. په یو بل راپور کې، چې د طالبانو د حکومت د کندهار د مرستیال والي او د ملګرو ملتونو د یوې استازي د لیدني په اړه دی، پرته له دې چې، د دغې رسمي لیدني تصویرونه یا ویډیو خپره شي، د کندهار د ښار او لرغونو ودانیو تصویرونه ښوول شوي. یو شمېر ځايي خبریالان وایي، د دولتي ادارو چارواکي ویډیوي مرکو ته نه حاضرېږي او ان په غونډو کې له تصویر اخیستلو منع شوي دي. د عبدالله همیم په نوم یو خبریال، چي د سويلي حوزې موضوعاتو په اړه رپوټونه ورکوي وايي، د والي له دې محدودیت سره د هغو خبریالانو فعالیت ستونزمن شوی، چي له تصویري رسنیو سره کار کوي .دی وايي: ''د والي له خوا دا بندیز که څه هم اوس یوازې دولتي چارواکي له مرکو کولو راګرځولي، خو اندېښنه دا ده، چې ښايي راتلونکې کې به دا بندیز عمومي شي او ښایې له نورو ټلویزیونو هم وغواړي، د ذی روح انځورونو له خپرولو ډډه وکړي.'' یوه بل خبریال له بي بي سي سره خبرو کې پرته له دې، چې خپل نوم یاد کړي وویل: '' د یوې ودانۍ پرانیستلو ته ور بلل شوی وم، خو ما ته وویل شول، یوازي هغه مهال د تصویر اخیستلو اجازه لرې، چې ودانۍ له خلکو تشه شي.''
|
06.03.2024 بی بی سی در دومین روز نشست آنتالیا در مورد افغانستان، نمایندگان چهارده نهاد جامعه مدنی توافق کردند تا «مجتمع جامعه مدنی افغانستان» را به منظور «هماهنگ ساختن فعالیتهای مدنی» در داخل و خارج این کشور ایجاد کنند. در روز پایانی این نشست بیشتر از ۸۰ کارشناس، فعال حقوق بشر، دیپلمات و روزنامهنگار در سه پنل (کمیته)، وضعیت زنان در افغانستان، فعالیتهای جامعه مدنی و وضعیت رسانهها در این کشور را مورد بحث قرار دادند. مسعود عامر، نماینده یکی از این نهادهای مدنی، گفت که مجتمع جامعه مدنی افغانستان، متشکل از شش گروه کاری برای تمرکز روی آموزش، حقوق بشر و زنان، کمکهای بشردوستانه، قرارداد اجتماعی آینده و تسهیل گفتگوها با سیاستمداران مخالف طالبان خواهد بود. او افزود که برای عملی ساختن این طرح، روی ایجاد یک دبیرخانه مرکزی نیز توافق شده است. سازماندهندگان این نشست به ضیا شهریار، خبرنگار بیبیسی که در این نشست شرکت کرده بود، گفتهاند که از نهادهای بیشتر مدنی حتی از داخل افغانستان دعوت کردهاند تا به این مجتمع بپیوندند. سومین نشست آنتالیا که به «گفتمان مرکز دیالوگ و ترقی ـ ژنو» نیز معروف است، دیروز(دوشنبه) در شهر انتالیای ترکیه آغاز به کار کرد و امروز به کار خود پایان داد.
|
06.03.2024 دآزادی رادیو د امریکا د بهرنیو چارو د وزارت ویاند متيو مېلر وايي، په افغانستان کې د طالبانو له بياځلي واکمنۍ وروسته واشنګټن لا هم له افغانستان سره د مرستو تر ټولو لوی چمتو کوونکی هېواد دی. هغه د دوشنبې په ورځ د مارچ په ۴مه په یوه خبري غونډه کې زیاته کړه چې د امریکا متحدهایالات د افغانستان له خلکو سره د بشري مرستو دوام ته ژمن دي. مېلر دا هم وویل، د دغو مرستو دوام د افغانستان د لوی اقتصاد پورې اړوند مسئلو سره د مبارزې یوه لاره ده. د هغه په وينا، امريکا په تېرو دوو کلونو کې له افغانستان سره څه باندې دوه ميليارده ډالره مرسته کړې ده. نوموړي زیاته کړه: "متحدهایالات د افغانستان د خلکو ملاتړ ته ژمن دي. یوه له هغو لارو څخه چې موږ دې کار ته دوام ورکوو، د لویو اقتصادي مسئلو حل کول دي، کوم چې د اوسني بشري وضعیت لپاره اغېزمن اړین ثبات چمتو کوي او د ډېرو هغو مسئلو په کمولو کې مرسته کوي چې نن ورځ په افغانستان کې د بشري ناورین لامل کېږي. موږ افغانستان ته د بشردوستانه مرستو تر ټولو لوی چمتو کوونکي یو او د ۲۰۲۱ له اګست مو د افغانستان خلکو ته د ژوند ژغورنې او دوامدارې مرستې په برخه کې له ۲ میلیارد ډالرو څخه زیاتې مرستې کړې دي." په ورته وخت کې د اقتصادي چارو یو شمېر کارپوهان د دې تر څنګ چې له افغانستان سره د امریکا مرستې په اوسني وضعیت کې اغېزمنې بولي، خو ټینګار کوي چې افغانستان د اقتصادي بنسټونو د پیاوړتیا او د خلکو د اقتصادي ژوند د ښه کولو لپاره پراختیايي مرستو ته اړتیا لري. د دوی له ډلې محمد بشیر دودیال ازادي راډيو ته وویل، د امریکا د متحدهایالتونو مرستې په افغانستان کې د بېوزلۍ د لا پراخېدو مخه نیولې، خو بشري مرستې د افغانستان د خلکو په اقتصادي وده او د ځان بسیاینې په برخه کې اغېزمنې نهشي تمامېدلی. دودیال وايي: موږ باکیفیته بشري سرچينو، متخصصینو او مسلکي کسانو ته اړتيا لرو، موږ د صنعت په خورا مهمو سکتورونو کې پانګونې ته اړتیا لرو، موږ د کلیوالو سیمو پراختیا ته اړتیا لرو او دا زموږ په اقتصاد کې لوی رول لري.
دودیال وايي: "موږ له کلونو راهیسې وایو چې که مرستې کېږي، باید په پرمختیايي بڼه وي او پایله یې هغه پروژې دي چې د هېواد له پرمختګ او ښېرازۍ سره مرسته کوي. که دا تولیدي پروژې وي یا د خدماتي پروژې وي، دا ټولې د هېواد په ګټه دي. موږ باکیفیته بشري سرچينو، متخصصینو او مسلکي کسانو ته اړتيا لرو، موږ د صنعت په خورا مهمو سکتورونو کې پانګونې ته اړتیا لرو، موږ د کلیوالو سیمو پراختیا ته اړتیا لرو او دا زموږ په اقتصاد کې لوی رول لري." دوديال وايي، د کرنې او مالدارۍ او لاسي صنايعو وده په افغانستان کې د خلکو پر ژوند ښه اغېز لرلاى شي. دا پهداسې حال کې ده چې، د طالبانو د حکومت د رياست الوزرا سیاسي مرستیال مولوي عبدالکبیر هم د دوشنبې په ورځ د مارچ په ۴مه په کابل کې د ملګرو ملتونو له یوه چارواکي سره په خبرو کې ادعا وکړه چې لوږه، بېوزلي او بېکاري دوی ته د پخواني حکومت څخه په میراث ورپاتې دي چې کابو کول او لهمنځه وړل یې وخت او زياتو امکاناتو ته اړتیا لري او نړۍ باید له انساني پلوه افغانستان هېر نهکړي. خو نړیوالو سازمانونو په خپلو راپورونو کې تل ويلي چې په افغانستان کې د طالبانو له بياځلي واکمنۍ وروسته اقتصادي ناورين، بېوزلي او بېکاري بېساري کچې ته رسېدلې ده. په افغانستان کې یو شمېر خلکو هم په وار وار ازادي راډیو ته ویلي چې واک ته د طالبانو له رسېدو وروسته د دوی اقتصادي وضعیت خراب شوی دی. دا پهداسې حال کې ده چې د افغانستان د بیارغونې لپاره د امریکا د ځانګړي مفتش دفتر یا سیګار د سلواغې په مياشت کې د دغه هېواد کانګرس ته په خپل درې میاشتني راپور کې ویلي وو چې امریکا له افغانستان څخه له وتلو وروسته له دغه هېواد سره په بېلابېلو برخو کې ۱۱.۲۱ میلیارده ډالره مرسته کړې ده.
|
06.03.2024 صدای آلمان طالبان در سطح بین المللی به عنوان یک حکومت به رسمیت شناخته نشده اند. اما روابط دیپلوماتیک آنها با کشورهای همسایه افغانستان در حال گسترش است. چه چیزی طالبان را با کشورهای همسایه افغانستان نزدیک ساخته است؟
در اواخر ماه جنوری در کابل، شمار زیادی از دیپلوماتهای خارجی در حال رفت و آمد بودند. ۱۱ کشور به دعوت طالبان برای شرکت در یک دیدار با عنوان «همکاری منطقهای به ابتکار افغانستان» پاسخ مثبت دادند. در این دیدار در مورد فرصتهای همکاری در منطقه بحث و گفتگو صورت گرفت. به گزارش مرکز رسانهها و اطلاعات افغانستان که در کابل مستقر است و توسط طالبان اداره میشود، نمایندگان کشورهای هندوستان، قزاقستان، ترکیه، روسیه، چین، ایران، پاکستان، ازبکستان، ترکمنستان، اندونیزیا و قرغیزستان در این کنفرانس شرکت داشتند. تا به حال گزارش مشخصی درباره نتایج این دیدار نشر نشده است. اما این کنفرانس نشان میدهد که طالبان برای برقراری روابط سازنده با کشورهای همسایه مصمم هستند. طالبان در این مسیر نخستین موفقیتها را به دست آورده اند. در اواخر ماه جنوری بلال کریمی، فرستاده رسمی طالبان در چین، استوارنامهاش را در پکینگ دریافت کرد. گرچه چین در آن زمان گفت که دادن استوارنامه به این فرستاده به معنای این نیست که پکینگ حکمرانان کنونی افغانستان را به رسمیت میشناسد. اما هر دو کشور پس از تصرف قدرت توسط طالبان به تدریج به هم نزدیکتر شده اند. در این راستا بنا به گزارش شبکه خبری الجزیره، چندین شرکت چینی در سال ۲۰۲۳ یک سلسله قراردادهای تجاری را با طالبان به امضا رساندند. از آن جمله میشود از یک قرارداد ۲۵ ساله برای استخراج نفت نام برد که ارزش سرمایهگذاری آن به ۱۵۰ میلیون دالر امریکایی در سال نخست و تا ۵۴۰ میلیون دالر امریکایی در طی سه سال بعدی میرسد.
ایران نیز سالها است که در حال نزدیکی بیشتر به طالبان است. حسن کاظمی قمی، فرستاده ویژه و سفیر ایران در افغانستان در اکتوبر ۲۰۲۱ یعنی مدت کوتاهی پس از به عهده گیری قدرت توسط طالبان، به این مقام تعیین شده است. گرچه ایران با این اقدام طالبان را به عنوان حکومت به رسمیت نمیشناسد، اما به این وسیله نشان میدهد که برقراری روابط با این رژیم را برای تمام منطقه سودمند میداند. هندوستان هم ظاهرا دیدگاه مشابهی دارد. شبکه خبری «طلوع نیوز» در افغانستان اعلام کرد که قمی، فرستاده ویژه ایران در این کشور پس از دیدارش در وزارت خارجه هندوستان گفته است، هر دو کشور (ایران و هندوستان) میخواهند برای تقویت ثبات سیاسی در افغانستان تلاش کنند. بنا به گزارش طلوع نیوز، یک موضوع محوری این دیدار که در نوامبر سال ۲۰۲۳ برگزار شد، تشکیل گروه منطقهای ارتباط با افغانستان بوده است. انگیزه کشورهای همسایه: مبارزه با داعش و تقویت روابط تجاری چنین تحولاتی در منطقه بازتاب دهنده تلاشهای کشورهای منطقه برای نزدیکی بیشتر به افغانستان و در نهایت برقراری روابط دیپلوماتیک با حکومت طالبان است. اینستاگرام دویچه وله دری را دنبال کنید به گزارش اتاق فکر «International Crisis Group» (ICG) یا «گروه بین المللی بحران» تعداد کشورهای همسایه افغانستان که تصمیم میگیرند به رژیم طالبان نزدیک شوند، پیوسته در حال افزایش است. در این گزارش به نقل از یک دیپلومات در منطقه که نامش ذکر نشده است، آمده است: «ما این جا در خط مقدم هستیم». توماس روتیگ، از بنیانگذاران اتاق فکر «Afghanistan Analysts Network» (شبکه تحلیلگران افغانستان) در مصاحبه با دویچه وله گفت، برای طالبان نزدیکی به همسایگانشان یک پیروزی به شمار میآید. به گفته او طالبان در نخستین دوره حاکمیت در سالهای ۱۹۹۰ سعی داشتند در سطح بین المللی به رسمیت شناخته شوند. بیشتر بخوانید: چرا تاجران افغان از سرمایهگذاری در بازار مشترک افغانستان-ازبکستان تردید دارند؟ حالا آنها متوجه شده اند که در غرب برای برقراری ارتباط با آنها موانع عظیمی وجود دارد که به خصوص در سیاستهای طالبان در مقابل مردم افغانستان و بیش از همه در سرکوب حقوق زنان ریشه دارند. از این رو به گفته روتیگ «طالبان حالا توجه شان را به کشورهای منطقه معطوف کرده اند. زیرا به نظر میآید که برقراری ارتباط با آنها اندکی سادهتر باشد». بنا به گزارش «گروه بین المللی بحران»، در این تلاشها برای نزدیکتر شدن به یکدیگر، مشترکات ایدیولوژیکی اهمیت زیادی ندارند، بلکه منافع سیاسی مشخصی وجود دارد که مهمترین آن تلاشها برای حفظ امنیت و ثبات در منطقه میباشد. مبارزه با تروریسم به گفته توماس روتیگ، این مساله برای همسایگان افغانستان اهمیت اساسی دارد. برای جمهوریهای آسیای مرکزی در شمال افغانستان، اما همچنین برای چین و ایران، تهدید از جانب »ولایت خراسان دولت اسلامی داعش« (ISKP) که شاخه منطقهای سازمان تروریستی داعش است، یک انگیزه اساسی برای گسترش روابط با طالبان میباشد. اما به باور کارشناسان این را که مبارزه با تروریسم بدون همکاری بین المللی چقدر دشوار است، میشود در پاکستان مشاهده کرد. به گزارش وب سایت «The Diplomat» از زمان به عهده گیری قدرت توسط طالبان، حملات تروریستی در پاکستان شدیدا افزایش یافته و در سال ۲۰۲۳ حدود ۷۰ درصد بیشتر شده است. بر این اساس در طی این حملات ۹۷۴ تن جان باخته و حدود ۱۳۵۰ تن زخمی شده اند. تا به حال طالبان با گروه تروریستی «تحریک طالبان پاکستان» (TTP) برخورد نکرده است. یا به این خاطر که توانایی آن را ندارد و یا برای این که میخواهد از این طریق بر پاکستان، کشور همسایهاش فشار وارد کند. «The Diplomat» فکر میکند که یک دلیل اخراج صدها هزار پناهجویان افغان از پاکستان میتواند این سیاست طالبان در قبال «تی تی پی» باشد. با این وجود هر دو کشور در زمینه مسائل اقتصادی باهم گفتگو میکنند؛ طور مثال راجع به تاسیس مسیرهای تجاری.
|
06.03.2024 دامریکا غږ د کینیا په پلازمینې نیروبي کې د یوې الوتکې زده کوونکی پیلوټ او د هغه ښوونکی هغه مهال ووژل شول چې الوتکې یې د بلې مسافر وړونکې الوتکې سره په هوا کې ټکر وکړ. د کینیا چارواکو وویل چې د سه شنبې په سهار مارچ پنځمه (کب ۱۵) د پیلوټانو د روزنې د یو مرکز الوتکه د "سفاري لینک" هوايي شرکت له یوې مسافر وړونکې الوتکې سره وجنګېدله. د نیروبي د پولیسو مشر اډمسن بونګي دغه پېښه تائید کړه خو نور جزئیات یې ورنکړل. فرانس پرس د نیروبي د پولیسو د یو بل راپور پر اساس خبر ورکړی چې، له پېښې وروسته مسافر وړونکې الوتکې ته امر شوی چې بیرته هوايي ډګر ته ستنه شي او پر ځمکه کښیني. د سفاري لینک هوايي شرکت په یوه خبرپاڼه کې ویلي، په الوتکه کې یې ۴۴ کسان سپاره وه، او "له الوتلو لږ وروسته یې د یو زورور درز غږ واورېدل شو." د خبرپاڼې له مخې، په دې پېښه کې د مسافر وړونکې الوتکې مسافرو او عملې ته زیان نه دی اوښتی. په خبرپاڼه کې ویل شوي: "اړوندو ادارو ته خبر ورکړل شوی او د سفاري لینک هوايي شرکت سره په ګډه په دې اړه څېړنې کوي." د "۹۹ فلاینګ" په نوم د پیلوټانو ښوونځي تائید کړې ده چې یوې الوتکې یې په هوا کې له بلې الوتکې سره ټکر کړی دی. دغه ښوونځی چې په شخصي توګه او همدارنګه د هوايي شرکتونو دپاره پیلوټان روزي، د پیښې په اړه نور جزئیات ندي ورکړي. د کینیا د ملکي هوايي چلند ادارې ویلي چې د پېښې د علت معلومولو لپاره یې پلټنې پیل کړې دي. سفاري لینک د کینیا، ګاونډي تنزانیا او زنزیبار په ګډون ۱۸ هېوادونو او ښارونو ته الوتنې کوي.
|
06.03.2024 صدای امریکا ولکر ترک، کمیشنر عالی شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد، نقض سیستماتیک حقوق بشر در افغانستان به ویژه نقض حقوق زنان و دختران را "بسیار تاسفبار" خواند. ولکر ترک در نشست شورای حقوق بشر ملل متحد به روز دوشنبه چهارم مارچ (۱۴ حوت) ضمن اظهار نظر در مورد وضعیت بشری در شماری از کشورها، از وضعیت بشری در افغانستان به شدت اظهار نگرانی کرد. کمیشنر عالی شورای حقوق بشر ملل متحد گفت که از نقض مداوم و سیستماتیک حقوق بشر، به ویژه نقض همه جانبهٔ حقوق زنان و دختران، که آنها را از تمام عرصههای زندگی عمومی، به شمول آموزش متوسطه و عالی، اشتغال و تردد محروم میکند، متاسف است. ولکر ترک با توجه به چنین وضعیتی تاکید کرده گفت: "پیشبرد حقوق زنان و دختران باید بالاترین اولویت برای همه کسانی باشد که برای افغانستان و در آنجا کار میکنند." کمیشنر عالی شورای حقوق بشر ملل متحد در بخش دیگر از سخنانش به وضعیت فعالان جامعه مدنی و خبرنگاران اشاره کرد و گفت که آزادیهای مدنی و آزادی رسانهای همه افغانها به شدت محدود شده است و بسیاری از زنان مدافع حقوق بشر و خبرنگاران از بازداشتهای خودسرانه رنج میبرند. همچنان او تاکید کرد که از سرگیری مجازات اعدام توسط حکومت طالبان در محضر عام وحشتناک است. این در حالی است که اخیراً محکمۀ عالی حکومت طالبان علاوه بر شلاقزدن شماری از متهمان، حکم اعدام را بر دو نفر در غزنی و یک نفر دیگر در جوزجان در محضر عام صادر و تطبیق کرد. ولکر ترک در حالی از وضعیت حقوق بشری در افغانستان نگرانی کرده است که پیش از این، ریچارد بنیت، گزارشگر ویژه شورای حقوق بشر ملل متحد در گزارش تازهاش از جامعه جهانی خواست تا حقوق بشر افغانها را در هر اقدام "عادیسازی روابط با طالبان" در اولویت قرار دهد. او در گزارشاش اجرای قوانین سختگیرانۀ طالبان برای پوشش زنان و دختران، اعدام افراد، مجازات علنی متهمان و خشونت مبتنی بر جنسیت از سوی طالبان را برجسته کرده است. به باور بنیت، تبعیض جنسیتی سیستماتیک و گسترده در افغانستان بیسابقه است و اکنون وضعیت به سطحی رسیده که آزار و اذیت جنسیتی را میتوان به عنوان "آپارتاید جنسیتی" توصیف کرد. بنیت از جامعه بین المللی خواست تا برای حقوق بشری مردم افغانستان در کنار آنان بایستند. او گفت که تحقیقات محکمۀ بینالمللی جرایم در حال انجام است و او امیدوار است که از راههای دیگر پاسخگویی استفاده شود. او گفته است که ترس از بازداشت خودسرانه و در برخی موارد ناپدید شدن اجباری توسط طالبان، فضای فعالیت مدنی افغانستان را که به سرعت رو به مسدودشدن است، بیشتر محدود کرده است. طالبان تا اکنون در رابطه به اظهارات تازۀ کمیشنر عالی شورای حقوق بشر ملل متحد واکنش نشان نداده اند، اما ذبیحالله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان، گزارش ریچارد بنیت را دربارۀ وضعیت حقوق بشر در افغانستان، تبلیغات بر ضد حکومت این گروه خوانده است. مجاهد همچنان نگرش سازمان ملل متحد در رابطه با وضعیت حقوق بشر در جهان را زیر سوال برده و گفته که از موضوع حقوق بشر در افغانستان سوی استفاده میشود.
|
05.03.2024 بی بی سی په خيبر پښتونخوا ايالت کې د افغانستان او پاکستان د سوداګرۍ ګډه خونه او په کابل کې د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې خونې مسوولين وايي، د دوی شمېرې ښيي چې د افغان سوداګرو تر ٧٠ سلنې ډېر ټرانزيټ او سوداګرۍ چارې د پاکستان پر ځای اوس د ایران له لارې ترسره کېږي. د پاکستان له خوا پر ټرانزیټي فعالیتونو د مالیو زیاتوالی، د نویو محدودیتونو لګول او له افغانستان سره د سواګریزو لارو تړل کېدل د سوداګرۍ په برخه کې د دغه عمده بدلون لاملونه بلل شوي دي. د پاکستان د سوداګرۍ خونې چارواکي وايي، افغان سوداګرو د ایران او منځنۍ اسیا هېوادونو له لارې د سوداګرۍ او ټرانزیټ لپاره د بدیلو لارو په لټه کې دي او پاکستان ته یې ستر مالي زیان اړولی دی. صالح الکوزی په کندهار کې یو له افغان سوداګرو دی چې تر ډېره وچه مېوه د سیمې او نړۍ هېوادونو ته صادروي. د ښاغلي الکوزي په وینا شاوخوا څلور میاشتې وړاندې یې پرېکړه وکړه چې د ټرانزیټ او سوداګرۍ د دوام لپاره د پاکستان پر ځای د ایران او منځنۍ اسیا هېوادونو بندرونه غوره کړي. "کله چې د سپین بولدک لاره وتړل شوه، ما خپل سوداګریز مالونه د ایران، ازبکستان او قزاقستان له لارې صادرول. تر اوسه مې ۱۵۶ ټنه مواد د نیمروز او بندر عباس له لارې ایران ته او ۵۰ ټنه مېوه د ازبکستان، قزاقستان او چین له لارې صادره کړې ده." هغه وايي، د پاکستان وروستیو کړنو افغان سوداګر نهیلي کړي او د پاکستان پر ځای د ایران له لارې د ټرانزیټ او سوداګري د ده لپاره غوره انتخاب و او دی . "د ایران له لارې واردات لا دمخه پیل شوي وو، د پاکستان له لارې مو وروسته تر هغه د سوداګریزو او ټرانزیټي توکو لاره بدله کړه، چې هغه هېواد پر شاوخوا ۲۰۰ سوداګریزو ټرانزیټ توکو لس سلنه اضافه مالیه ولګوله" ښاغلی صالح وایي دا ټرانزیټي مالونه دي او هېڅ هېواد حق نه لري چې پر ټرانزیټي مالونو مالیه ولګوي، دده په خبره په هېڅ اصولو کې داسې خبره نشته.
نوموړی وایي پاکستان د کراچۍ په بندر کې سلګونه کانټینرونه ودرول، بیا ګڼ سوداګر اړ شول، چې خپل سوداګریز توکي په کښتیو کې له کراچۍ بندر عباس ته ولېږدوي.
|
05.03.2024 بی بی سی منابع مستقل و شماری از رسانههای آزاد تائید کردهاند که اداره استخبارات حکومت طالبان یک چهره معروف حامی خود را که خود را «ژنرال» مبین میخواند، بازداشت کرده است. «ژنرال» مبین از چهرههای برجسته تبلیغاتی طالبان است که پیش از پیروزی طالبان و پس از آن در بیش از دو سال گذشته در بحثهای رسانهای وشبکههای اجتماعی از جنگ این گروه علیه دولت سابق افغانستان و نیروهای خارجی دفاع میکرد. وی پیشترهم به خاطر انتقاد از نحوه حکومتداری طالبان برای مدتی بازداشت شده بود. آقای مبین سال گذشته در پیام ایکس خود نوشت که کار کردن در حکومت طالبان یکی از اشتباهاتش بوده و افزوده بود که فضا برایش در اداره حکومت طالبان تنگ بود. او از محدود چهرههای حامی طالبان است که از تصمیمهای رهبری طالبان، حکومت پاکستان و سیاستهای ایران در قبال حقآبه ایران از افغانستان به تندی انتقاد میکند. شماری از رسانههای آزاد یک کلیپ ویدیوئی را پخش کردهاند که به قول آنها زمان و موقعیت دستگیری آقای مبین را نشان میدهد. «ژنرال» مبین پیشتر در گفتگو با رسانهها نحوه برخورد طالبان با زندانیان را «ظالمانه» خوانده بود. وی در گذشته از بازگشت دختران به مدرسه و تحصیل آنها دفاع کرده است و هر از گاهی با نشان دادن «بشکه زرد» که گروه طالبان از آن در حملات انفجاری پیش از تسخیر قدرت استفاده میکرد به نشانه تهدید علیه کشورهای همسایه افغانستان استفاده کرده است. حکوم
|
05.03.2024 دآزادی رادیو د روغتیا نړیوال سازمان شمېرې ښيي چې د روان ۲۰۲۴ کال په لومړیو دوو میاشتو کې د دې ناروغۍ ۷۱۷۹ شکمنې پېښې ثبت شوي چې له امله یې د ۲۹ تنو د مړینې خبر هم ورکړل شوی دی. "ډبلیوایچاو" پرون خپل نوي راپور کې لیکلي، یوازې تېره اوونۍ د شري ۱۱۹۰ شکمنې پېښې ثبت شوي او د دې ناروغۍ له امله ۵ تنه مړه شوي. د دې راپور پر بنسټ، له دې ۵ تنو یې ۳ په هلمند، ۲ په کندهار او ۱ په سمنګان کې دى چې ۲ یې ښځې او پاتې ۳ یې له پنځو کلونو کمعمره ماشومان دي. د روغتیا نړیوال سازمان راپور ښيي چې د فبروري میاشتې په درېیمه اوونۍ کې بیا د شري ناروغۍ ۱۱۱۸ شکمنې پېښې ثبت وې او د دې ناروغۍ له امله د ۶ تنو د مړینې راپور ورکړل شوی و، داسې مهال چې تېر کال تر همدې نېټې دا پېښې یوازې ۱۵۷۴ ښودل شوې وې. "ډبلیوایچاو" زیاتوي، د روان میلادي په لومړیو دوو میاشتو د شري شکمنو پېښو کې ۸۰،۵ سلنه یې له پنځه کلونو کم عمره ماشومان او پاتې یې ښځې دي. دا راپور داسې مهال خپرېږي چې د ۲۰۲۳ کال په وروستیو کې د بشري حقونو څار سازمان په یوه راپور کې وویل، د افغانستان روغتیايي سکتور سره د بهرنیو مرستو کمېدو او په نجونو او ښځو د طالبانو جدي محدودیتونو، د میلیونونو افغانانو روغتیا له خطر سره مخ کړې ده. د طالبانو حکومت د عامې روغتيا وزارت بيا په وار وار افغانسان کې د روغتيايي سکتور د ښه کېدو ادعا کړې، خو تازه يې د شري ناروغۍ د زياتېدو او پرې اخته کسانو ته د روغتيايي خدمتونو د وړاندې کولو په اړه څه نه دي ويلي. په دې راپور کې راغلي وو، روغتیايي ناورین په پراخه کچه د خوارځواکۍ او سختو ناروغیو په برخه کې خلک اغېزمن کړي دي. په ورته وخت کې یو شمېر کورنۍ چې ماشومان یې شري نیولي د خپلو کوچنیانو د بد وضعیت په اړه اندېښمنې دي. د کندهار اوسېدونکې شریفه چې درې ماشومان یې شري نیولي او یو یې په روغتون کې بستر دی ازادي راډیو ته وویل: "ماښام یې تبې کولې، له کټ یې ځان را وغورځاوه، زړه یې بدېده او کانګې یې کولې. له همدې امله یې زړه ټکان پیدا کړی دی. " الماس چې لور یې شري نیولي وايي، دې ناروغۍ یې کوچنۍ لور تر بستر رسولې ده. " لومړی استفراغ او اسهال وه. بیا مو بستر کړه، خېټه یې هم وپړسېدله. بیا بېرته کور ته لاړو، خو چې اوس دلته راغلو وايي، شري نیولې ده. " له شري سربېره، تنفسي، کویډ۱۹ او کانګو هغه نورې ناروغۍ دي چې د روغتیا نړیوال سازمان یې په وروستیو کې په افغانستان کې د زیاتېدو په اړه راپورونه ورکړي دي.
|
05.03.2024 صدای آلمان
از پنج ماه به این سو در غزه جنگ جریان دارد و تا کنون پیشرفتی در تلاش های میانجیگری پیرامون آتش بس حاصل نشده است. حالا تلاش های تازه ای با میانجیگری قطر و مصر جریان دارد. در حالی که ایالات متحده امریکا ریختن موادغذایی از طریق هوا برای مردم ملکی در نوار غزه را آغاز کرده است، تلاش های میانجیگری مشترک در مورد آتش بس با قطر و مصر به شدت جریان دارد. فرستنده تلویزیونی مصر «القاهره نیوز تی وی» در قاهره گفته بود که قرار است روز یک شنبه نیز گفتگوها ادامه یابد. اینستاگرام دویچه وله دری را دنبال کنید یک نماینده گروه اسلامگرای افراطی حماس در بیروت که نخواست نامش گرفته شود، به خبرگزاری آلمان گفته است که هنوز موانعی وجود دارد که جانب اسرائیل مسئول آن است. به گفته او، مانع اصلی محدودیت زمانی برای آتش بس احتمالی است. مقامات عالی رتبه حکومت ایالات متحده امریکا با این حال روز شنبه گفته اند که چارچوبی برای یک توافق احتمالی وجود دارد و اسرائیلی ها این را «کم و بیش پذیرفته اند.» تحقق توافق حالا تنها به حماس مرتبط است. نگرانی در مورد غیر نظامیانشورای امنیت سازمان ملل متحد خواهان حفاظت از مردم ملکی در نوار ساحلی محاصره شده، گردیده است. در بیانیه منتشر شده سازمان ملل در نیویارک آمده است: «از طرف ها مصرانه خواسته شد که از خدمات اولیه و حمایت های بشردوستانه به مردم ملکی در نوار غزه خودداری نشود.» اعضای این شورا در بیانیه شان ابراز «نگرانی شدید» کردند که بیش از دو میلیون باشنده نوار غزه «ممکن با سطوح نگران کننده ناامنی غذایی حاد» مواجه شوند. از اسرائیل خواسته شده است که گذرگاه های مرزی برای کمک های بشردوستانه را باز نگه دارد و آزادسازی گذرگاه های بیشتر را ممکن سازد. مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید کشورهای عضو شورای امنیت سازمان ملل متحد نسبت به گزارش ها پیرامون فاجعه اخیر کاروان کمک رسانی در شمال نوار غزه ابراز نگرانی کردند که به گفته حماس بیش از یک ۱۰۰ کشته و بیشتر از ۷۰۰ زخمی به جای گذاشته است.
ورای امنیت ملل متحد از سرزنش مستقیم اجتناب کرد. در این بیانیه فقط آمده است که نیروهای امنیتی اسرائیل زمانی که شمار زیادی از مردم، کاروانی از کمک های بشری را در جنوب غربی شهر غزه احاطه کرده بودند، درگیر شدند. تحقیقات اسرائیل در مورد رویداد روز پنج شنبه جریان دارد. منشاء جنگ میان حماس و اسرائیل، حمله تروریستی حماس به تاریخ هفتم اکتوبر سال گذشته به جنوب اسرائیل بود. بر اساس معلومات اسرائیل، تروریستان در این حمله بی سابقه حدود ۱۱۶۰ تن را کشته و۲۵۰ تن دیگر را به عنوان گروگان به نوار غزه منتقل کردند. اسرائیل برای سرکوب حماس به غزه حمله نظامی کرد. بر اساس معلومات مقامات صحی غزه که تحت کنترول حماس است تا کنون بیش از ۳۰ هزار تن کشته شده اند، این تعداد غیرنظامیان و جنگجویان حماس را شامل می شود. این آمار را نمی توان به طور مستقل تایید کرد. بعد از اینکه در جریان یک هفته وقفه در جنگ در ماه اکتوبر ۱۰۵ فرد ربوده شده در بدل زندانیان فلسطینی آزاد شدند، بر طبق تخمین اسرائیل در حال حاضر احتمالا حدود ۱۰۰ گروگان دیگر در اسارت تروریستان حماس هستند. حماس در سطح بینالمللی از سوی ایالات متحده امریکا، اتحادیه اروپا، اسرائیل و چندین کشور دیگر به عنوان یک سازمان تروریستی رده بندی شده است. فرماندهی منطقه ای ارتش امریکا اعلام کرده است که هواپیماهای ترانسپورتی ارتش ایالات متحده روز شنبه تقریبا ۴۰ هزار وعده غذایی را در غزه پرتاب کردند. این اقدام به صورت مشترک با نیروی هوایی اردن صورت گرفته است. برنامه ها برای ادامه چنین ماموریت هایی جریان دارد.
|
05.03.2024 دامریکا غږ د افغان میرمنو د حقونو فعالې بنفشې یعقوبي د دوشنبې په ورځ مارچ څلورمه (کب ۱۴) په متحده ایالاتو کې د ۲۰۲۴ کال د زړورو میرمنو نړیواله جایزه ترلاسه کړه. یعقوبي دا جایزه په سپینې ماڼۍ کې د ځانګړو مراسمو په ترڅ کې چې د متحده ایالاتو د بهرنیو چارو وزیر انتوني بلینکن او د ولسمشر میرمن جل بایډن هم پکې ګډون کړی و، ترلاسه کړه. سږ کال د نړۍ له بیلا بیلو برخو څخه ۱۲ نورو مېرمنو هم د زړورتیا دا جایزه ترلاسه کړې ده. دې میرمنو ته دا جایزې د ښځو د حقونو، مشرۍ، پیاوړتیا او سولې په برخو کې د فعالیت کولو په خاطر ورکول شوې دي. بنفشه یعقوبي چې په سترګو څه نه ویني، د څو کالونو لپاره یې د څارنوالې په توګه د تاوتریخوالي سره د مخ میرمنو حقونو دفاع کړې ده. هغې په ۲۰۰۸ کال کې د "رهیاب" په نامه بنسټ د خپل خاوند سره په ګډه پرانیست تر څو په افغانستان کې د هغو خلکو لپاره د روزنې او پیاوړتیا پروګرامونه پر مخ یوسي چې د سترګو دید یې کم و. د متحده ایالاتو د بهرنیو چارو وزارت د معلوماتو له مخې، دې افغان میرمنې په افغانستان کې د تلویزیوني پروګرامونو کوربه توب هم کاوه چې د معلولیت لرونکو کسانو د حقونو په هکله پکې معلومات خپرېدل. دې همدارنګه د افغانستان د بشري حقونو په خپلواک کمیسیون کې د کمیشنرې په توګه کار کړی او تمرکز یې په نابینا ماشومانو و. سره له دې چې میرمن یعقوبي له هیواده د باندې اوسیږي، خو لا هم د معلولیت لرونکو افغانانو او د میرمنو د تعلیم د حقونو لپاره مبارزه کوي. سږکال اتلسم ځل دی چې د متحده ایالاتو له خوا دا جایزې د ټولۍ نړۍ میرمنو ته پدې خاطر ورکول کیږي چې په استثنایي زړه ورتیا، ځواک او مشرۍ سره یې د سولې، عدالت، بشري حقونو، جنسیتي برابرۍ او د میرمنو او نجونو د پیاوړتیا لپاره کار کړی وي. د جاپان رینا ګونوی، د کیوبا مارتا بیاتریز او د بنګله دیش فوزیه کریم فیروزه نورې میرمنې دې چې د ۲۰۲۴ کال د زړورو میرمنو نړیواله جایزه یې ترلاسه کړه. تر اوسه د نړۍ ۱۹۰ میرمنو ته دا جایزې ورکړل شوي چې د ۹۰ بیلا بیلو هیوادونو اوسیدونکې دي. تر میرمن یعقوبي وړاندې هم یو شمیر افغانو میرمنو ته چې د میرمنو د حقونو لپاره یې کار کاوه، دا جایزه ورکړل شوې ده. د ملالۍ زیږنتون پخوانۍ مشره نسرین اوریاخیل، د میرمنو د حقونو فعاله مریم درانۍ، د کډوالو د حقونو فعاله ذاکره حکمت او د میدان وردګ ولایت پخوانۍ ښارواله ظریفه غفاري هغه افغان میرمنې دې چې دا جایزه یې ګټلې ده
|
05.03.2024 صدای امریکا جاوید بشارت، ورزشکار بریتانیایی افغان تبار شام گذشته برای نخستین بار پس از ۱۴ پیروزی، شکست را تجربه کرد. این ورزشکار ۲۸ سالهٔ مبازرات آزاد که به "پلنگ برفی" معروف است، در سلسلهٔ رقابتهای قهرمانی مبارزهٔ نهایی (UFC) در مقابل حریف کاناداییاش سه روند مبارزه کرد و با تفاوت امتیازشکست خورد. ایمان ذهبی که در کارنامهٔ ورزشیاش ۱۱ برد و دو باخت داشت، توانست با شکست بشارت بر پیروزیهایش بیافزاید. جاوید بشارت که زیر بیرق سه رنگ افغانستان مبارزه میکند در صفحهٔ انستاگراماش از هوادارانش عذرخواهی کرده و گفته است که چنین احساس میکند که آنان را غمگین کرده است.
|
04.03.2024 بی بی سی د امریکايي رسنیو ځینې راپورونه ښيي چې اسرائیلو په غزه کې د شپږ اونیز اوربند وړاندیز منلی دی. اسوشېټېډ پرېس او سياېناېن خبري اژانسونو په جلا توګه د لوړ پوړو حکومتي چارواکو په حواله راپور ورکړی چې اسرائیل "د اوربند موافقه منلې ده." اسوشېټېډ پرېس په خپل راپور کې د جوبایډن د ادارې د یوه لوړپوړي چارواکي له قوله ویلي چې اسرائیل په غزه کې د وړاندیز شوي اوربند او د یرغمل شویو بندیانو د خلاصون له چوکاټ سره موافقه کړې ده او "اوس د حماس وار دی چې ځواب ورکړي." ټاکل شوې چې د دې موافقې په اړه خبرې د یکشنبې په ورځ په مصر کې بیا پیل شي. تېره اونۍ رویټرز خبري اژانس راپور ورکړ چې د امریکا، اسرائیلو، قطر او مصر له استازو سره په پاریس کې له څو ورځو خبرو اترو وروسته د موقت اوربند او د یو شمېر یرغمل شویو بندیانو د خلاصون لپاره پلان چمتو شوی دی. رویټرز راپور ورکړی چې دا وړاندیز حماس ته لېږل شوی چې پر بنسټ به یې "څلوېښت ورځنی اوربند" رامنځته شي. په غزه کې د قطر، مصر او امریکا په منځګړیتوب د اوربند د رامنځ ته کېدو په هیله له څو اونیو راهیسې خبرې اترې روانې دي. د دغه راپور له مخې، دواړه لوري به هر ډول دښمني ودروي، پر غزې د اسرائیلو جاسوسي الوتنې به د اتو ورځو لپاره ودرول شي، شاوخوا ۴۰ تنه یرغمل شوې ښځې، ناروغان، چې عمرونه یې له ۱۹ کم او تر ۵۰ ډېر ښودل شوي، د ۴۰۰ فلسطیني بندیانو د خلاصون په بدل کې خوشي کېږي. له دې مرحلې وروسته باید اوسېدونکو ته اجازه ورکړل شي چې په تدریجي ډول شمالي غزې ته ستانه شي او اسرائیلي ځواکونه باید له ګڼمېشتو سیمو څخه ووځي. اسوشټېد پرس خبري آژانس لیکلي دي چې تمه ده حماس به د یکشنبې په ورځ په قاهره کې د خبرو له بیا پیلېدو وروسته خپل غبرګون اعلان کړي. د جمعې په ورځ د امریکا متحده ایالاتو ولسمشر جو بایډن د "سملاسي اوربند" غوښتنه وکړه. یوه امریکایي چارواکي CNN ته وویل چې اسرائیلو دا تړون په اصولو کې منلی او دا چې "د نور دوامداره اوربند د طرح کولو دویم پړاو به د شپږ اونیو اوربند په جریان کې ترسره شي." د جمعې په ورځ امریکايي چارواکو ویلي وو چې د پنجشنبې په ورځ د خوراکي توکو د وېش پر مهال له وژنو وروسته د اوربند خبرې "پاتې شوې نه دي" او د دې برخلیک د پاریس او دوحې د خبرو پایلو ته د حماس په غبرګون پورې اړه لري. دوه ورځې وروسته له هغې چې په غزه کې د وړیا خوراکي توکو د وېش په ترڅ کې تر سلو زیات کسان ووژل شول، امریکا دغې سیمې ته د خوراکي موادو د مرستو لومړۍ هوايي جوپه ته استولې ده. د امریکا متحدو ایالتونو د درېیو پوځي الوتکو په مرسته د هوا له لارې غزې ته د څه باندې ۳۰ زره خوراکي بستو په ګډون لومړنۍ مرستې رسولې. د امریکا د مرکزي قوماندانۍ ویاند ای اېف پي ته ویلي، چې دغه مرسته د دریو C-130 ترانسپورتي الوتکو له خوا شوې ده.د عکس سرچینه،REUTERS امريکايي سرچينو د بي بي سي همکار سي بي ايس ته ويلي، چې نننۍ هوايي مرسته د امريکا د ولسمشر جوبايډن له خوا اعلان شوې لومړنۍ مرسته وه. ښاغلي بایډن وروسته له هغې غزې ته د مرستو د زیاتولو ژمنه وکړه چې د پنجشنبې په ورځ د بشري مرستو د یوه کاروان په شاوخوا کې تر ۱۰۰ ډېر کسان ووژل شول. دوې ورځې وړاندې د مرستندویه لاریو په شاوخوا کې ۱۱۲ کسان مړه او تر ۷۶۰ ډېر نور ټپیان شول. د ملګرو ملتونو د سرمنشي ویاند ویلي، تر اوسه شفا روغتون ته تر ۷۰۰ ډېر ټپیان او ۷۰ جسدونه لېږدول شوي دي. حماس چې په غزه کې واکمني کوي، پر اسرائیل په ملکي وګړو د ډزو تور پورې کړی، په غزه کې د ملګرو ملتونو د بشري چارو د همغږۍ د دفتر مشر جیورجیوس پیتروپولوس بي بي سي ته ویلي، چې دی او پلاوی یې د پنجشنبې په ورځ له پېښې وروسته روغتون ته تللي او هلته یې ډېر خلک لیدلي چې د ګولیو په واسطه ټپیان شوي دي. خو اسرائيلو ويلي، چې ډېری يې وروسته له هغه په ډزو وژل شوي چې وايي د ځواکونو د خبرداري ډزې یې پرې وکړې. اسرائیلو منلې ده چې عسکرو یې په سلګونو فلسطینیانو "د امنیتي اندېښنو له کبله" د غزې په شمال کې د مرستو د یوه کاروان په شاوخوا کې راټول شوي وو، ډزې وکړې. ټاکل شوې د امریکا مرستیال ولسمشر کماله هرېس د دوشنبې په ورځ په واشنګټن کې د اسرائیلو د جګړې د کابینې له یوه غړي بیني ګانټز سره وګوري.
|
04.03.2024 بی بی سی جانان سایق، سخنگوی اداره مبارزه با حوادث طبیعی طالبان، به بیبیسی گفت که براثر بارش برف سنگین در روزهای اخیر «۳۹ نفر» در ولایتهای مختلف کشور جان باختهاند. بارش سنگین برف در افغانستان راههای برخی ولایتها را مسدود کرده و گزارشهای فروریختن خانههای گلی و تلف شدن هزاران دام نشر شده است. آقای سایق گفت که در سطح کشور ۳۹ نفر جان باخته، ۳۰ نفر زخمی شدهاند و ۶۳۷ منزل مسکونی تخریب کلی یا جزئي شده است و حدود ۱۴ هزار دام نیز تلف شده است. تونل سالنگ برای چهارمین روز مسدود مانده است.
|
04.03.2024 دآزادی رادیو د راواداري په نوم د بشري حقونو سازمان ادعا کوي چې په ۲۰۲۳ کال کې یې په افغانستان کې د هدفي، مرموزو او له محکمې پرته وژنو لږ تر لږه ۳۶۵ پېښې ثبت کړې دي. دغه سازمان چې له افغانستانه بهر فعالیت کوي، د شنبې په ورځ د «لهمنځه وړلو او ځپلو دوام» تر نامه لاندې خپل کلنی راپور خپور کړ چې پکې يې ويلي، پهدې شمېر کې نارینه، ښځې او ماشومان شامل دي او د دغو وژنو پړه یې د طالبانو پر حکومت او نامعلومو کسانو اچولې ده. په دغه راپور کې ویل شوي، په هغو کسانو کې چې تېر کال په قصدي ډول وژل شوي، د پخواني جمهوري نظام ۸۲ ملکي او نظامي کارکوونکي شامل دي. د طالبانو د حکومت ویاند ذبیحالله مجاهد پهدې راپور کې د شويو ادعاو په اړه د ازادي راډیو پوښتنو ته ځواب ونه وايه، خو د طالبانو د حکومت ویاندویانو تر دې مخکې ورته راپورونه رد کړي او ادعا یې کړې چې دوی د خپل مشر لهخوا اعلان شوي د عمومي عفوې فرمان ته ژمن دي. د رواداري سازمان وايي، د دغه سازمان څارونکو په ۲۰۲۳ کال کې د ګڼو بېلابېلو سیمهییزو سرچینو په حواله د افغانستان په ۲۸ ولایتونو کې معلومات او اسناد راټول کړي دي چې د پېښې قربانیان او د هغوی د کورنیو غړي، عیني شاهدان، د روغتیايي او ښوونيزو مرکزونو مسوولین، د بشري حقونو مدافعین، مدافع وکیلان، د عدلي او قضايي ارګانونو پخواني او اوسني کارکوونکي او خوشې شوي بندیان هغه مهمې سرچینې دي چې د ياد راپور د معلوماتو په چمتو کولو کې یې همکاري کړې ده. د دغه راپور لهمخې، په ۲۰۲۳ کال کې د بشري حقونو د سرغړونو په پایله کې لږ تر لږه ۵۰۶ کسان وژل شوي او ۲۶۶ نور ټپیان شوي دي. د دغه راپور په دوام کې راغلي چې د تېر حکومت پخواني کارکوونکي او د هغوی د کورنیو غړي، د بشري حقونو مدافعین، قومي مخور، د طالبانو مخالفین او نور ملکي وګړي د دغو پېښو قربانیان دي. په دغو قضیو کې هدفي، مرموز او پر خپل سر وژنې، ځانمرګي بریدونه او د ماینونو او چاودېدونکو توکو چاودنې شاملې دي. د رواداري سازمان دا ادعا هم کړې چې په ۲۰۲۳ کال کې لږ تر لږه ۳۰ پخواني دولتي کارکوونکي او د هغوی د کورنیو غړي، د طالبانو له مخالفو ډلو سره د همکارۍ په تور، د بشري حقونو فعالان او نور ولسي وګړي د طالبانو لهخوا تر نیول کېدو وروسته تري تم شوي دي. هممهاله د یوه پخواني سرتېري مېرمن چې نهیې غوښتل نوم یې راپور کې ياد شي، ازادي راډیو ته يې وویل چې مېړه یې د تېر کال له پیل راهیسې په کابل کې ورک دی او د هغه په اړه هېڅ معلومات نه لري.
|
04.03.2024 صدای آلمان شهباز شریف برای دومین بار نخست وزیر جدید پاکستان تعیین شد. بلاتکلیفی سیاسی و چالش های اقتصادی زیادی در انتظار دولت جدید این کشور است. شهباز شریف که نتوانست رای کافی به دست آورد، یک دولت ائتلافی را رهبری خواهد کرد.
شهباز شریف که روز یکشنبه برای دومین بار به عنوان نخست وزیر پاکستان بازگشت و برادرش نواز شریف نخست وزیری برای چهارمین دور را رد کرد. پارلمان پاکستان پیش از انتخابات ماه گذشته منحل شد و این کشور از آن زمان یک حکومت موقت داشت. شریف، ۷۲ ساله، که تا ماه آگست گذشته مسئولیت نخست وزیری این کشور را به عهده داشت دوباره رأی پارلمان را برای نخست وزیری به دست آورد. مرتبط: برخی از قانونگذاران امریکایی از بایدن میخواهند که حکومت پاکستان را به رسمیت نشناسد حالا قرار است شریف دوباره سوگند وفاداری یاد کند. دخترش مریم نواز، در پستی در شبکه ایکس گفت که نواز شریف نمی خواست یک حکومت ائتلافی اقلیت را اداره کند؛ زیرا در سه دوره قبلی خود به عنوان نخست وزیر دارای اکثریت واضح بود. در پی انتخابات هشتم فبروری، روز یکشنبه پارلمان پاکستان در مورد نخست وزیر جدید تصمیم گرفت. شهباز شریف، رئیس حزب مسلم لیگ نواز پاکستان و برادر کوچک تر نواز شریف نخست وزیر سابق پاکستان است.
|
04.03.2024 دامریکا غږ په پاکستان کې دفبرورۍ د اتمې نیټې د لانجمنو ټولټاکنو څخه ۲۴ ورځې وروسته، د یکشنبې په ورځ، مارچ دریمه ددې هیواد ملي اسمبلۍ د ۲۰۱ رایو په ورکولو سره شهباز شریف د دغه هېواد د څلورویشتم صدر اعظم په توګه وټاکه.
شهباز شریف د مسلم لیګ (ن) پاکستان پیپلز پارټۍ او یو شمیر نورو ګوندونو ګډ کاندید و او د هغه سیال د سني اتحاد شورا نوماند عمر ایوب خان و چې ۹۲ رایې یې ترلاسه کړې.
شهباز شریف تر ټاکل کېدو وروسته په خپله وینا کې وویل چې د هېواد اقتصادي، مالي او امنیتي ستونزې به هوارې کړي. هغه په داسې حال کې دغه ژمنه کوي چې پاکستان د اقتصادي ننګونو سربیره له سختې ګرانۍ او بېکارۍ سره مخامخ دی.
کارپوهان وايي، چې ددې ستونزو برسېره د فبرورې میاشتې د اتمې نېټې پر ټولټاکنو سختې نیوکې هم کېږي چې د ادعاو له مخې په کې په پراخه کچه درغلۍ شوي دي.
خو د پاکستان د ټاکنو کمیسیون ټاکنې رڼې او شفافي بولي او د درغلیو ادعاوې ردوي. په رایو کې د لاسوهنې ادعاوې تر ډېره په خیبر پښتونخو او بلوچستان ایالتونو کې شوي دي.
دا چې ولې په دغو دوو ایالتونو کې د انتخاباتي نتایجو د بدلولو تورونه لګول شوي، په اړه یې د سیاسي چارو کارپوه خادم حسین امریکا غږ ته وویل: ”بلوچستان او خیبر پښتونخوا له افغانستان سره پرتې سیمې دي او پوځي اسټبلشمنټ غواړي چې هلته د دوی تګلاره دوامداره پاتې شي.“
خادم حسین زیاتوي بل اړخ ته مرکز [اسلام اباد] غواړي چې د دغه دواړو ایالتونو طبیعي سرچینې وکاروي نو دا رنګ به د امنیت ستونزه په پښتونخوا او بلوچستان کې هم د تېر په څېر وي، او کېدای شي نوره هم زیاته شي.
خادم حسین دا هم وویل، چې په دواړو ایالتونو کې اپوزیسیون د ډېر لوی پلان له مخې څنډې ته شو: ”په پښتونخوا کې به په عملي توګه مخالفې ډلې نه وي او دا شان به په بلوچستان کې هم دا حال وي، په ایالتي خپلواکۍ به پرله پسې حملې روانې وي، د ایالتونو ترمینځ د وسایلو وېشلو ملي کمیسیون (قامي مالیاتي کمېشن ایوارډ) به ودرول شي، د پښتونخوا د غازو او د برېښنا حق به په عملي توګه واخیستل شي، د برېښنا او د تیلو پېسې یا ګټه به نه ورکول کېږي، دلته به په غرونو او معدنیاتو او طبیعي زېرمو نوره قبضه زیاته شي، او د خیبر پښتونخوا د اسمبلۍ غړي به نور هم شتمن شي، لکه څنګه چې په تېرو لسو کلونو کې شوي وو. نو په ټول هېواد کې به بې ثباتي نوره هم سېوا [زیاته] شي او بې باوري به جوړه [رامنځته] شي. “
د سیاسي چارو کارپوه او لیکوال فخر کاکاخېل هم د خادم حسین له خبرو سره موافق دی. نوموړي له امریکا غږ سره په خبرو کې وویل چې په خیبر پښتونخوا او بلوچستان کې پوه خلک له وړاندې پوهیدل چې په دغه دوو ایالتونو (صوبو) کې اسټبلشمنټ په څه طریقو سره حکومتونه جوړوي او ورانوي.
هغه وویل: ” داسې ښکاري چې ملتپاله ګوندونه یې په ډېره صفايي سره له میدان څخه وایستل، لکه په خیبر پښتونخوا کې د پنجاب مسلم لیګ (ن) پنځه چوکۍ ګټلې دي، خو عوامي نیشنل ګوند یوازې یوه چوکۍ ګټلې ده، په قومي اسمبلۍ کې عوامي نیشنل پارټۍ یوه هم نه ده ګټلې. که په بلوچستان کې موږ وګورو نو دغه د پنجاب مسلم لیګ ن لس دولس څوکۍ ګټلې دي، او بل طرف ته ملتپالو ګوندونو یو، دوه یا درې څوکۍ ګټلې دي. ښکاره خبره ده، داسې ښکاري چې د دې له وړاندې نه یو ترتیب جوړ شوی وو.“
په خیبر پښتونخوا او بلوچستان کې په ټولټاکنو کې د ادعا شویو لاسوهنو په باب لیکوال فخر کاکاخېل زیاتوي: ”د پښتونخوا ملي عوامي ګوند مشر محمود خان اڅکزي، د عوامي نیشنل پارټۍ مشر اېمل ولي خان، او ورسره د مذهبي ګوند جمعیت علمای اسلام مشر مولانا فضل الرحمن صاحب، د درې واړو اوسنیو اسمبلیانو ته د اسټبلشمنټ اسمبلۍ وویله، ما چې له څومره ملتپالو مشرانو سره خبرې وکړې، نو هغوی ټول دا تور لګوي چې د اتلسم ترمیم لاندې چې بلوچستان او خیبر پښتونخوا صوبې ته کومې ګټې راغلې وې، د هغې خلاف سازش روان دی، نو ځکه یې ملتپالي ګوندونه له اسمبلو نه بهر کړل، چې د دې دواړو صوبو د شتمنیو تروړلو لپاره له پارلمان څخه قوانین منظور کړي. “
دا چې جمعیت علمای اسلام، عوامي نیشنل ګوند، پښتونخوا ملي عوامي ګوند، او خپله د عمران خان ګوند پاکستان تحریک انصاف په ګډون یو شمېر نور ګوندونه د فبرورۍ اتمې په ټاکنو کې د درغلیو ادعا کوي نو په داسې حالاتو کې به د پاکستان سیاسي راتلونکې چې په مستقیمه توګه پر اقتصادي او امنیتي ثبات اغېز کوي، څنګه وي؟ په اړه یې په پېښور کې خبریال او د چارو شنونکی شمیم شاهد امریکاغږ ته وویل:” دا ستونزې خو تازه نه دي، دا د پخوانیو حکومتونو د ناسمو تګلارو په وجه دي، ترڅو چې په دې هېواد کې دا پرېکړه نه وي شوې چې دلته به اصل واک او اختیار له چا سره وي نو دا ناکراري به دوام لري، پوځ یوازې یوه اداره نه ده، بلکې هغه اوس د پاکستان په ډېرو زیاتو وسایلو او ادارو قابض دی، هغه اوس په یوه لوی شرکت بدل شوی دی، نو په دې وجه حالات سم نه دي او که په دې هېواد کې ټاکنې وشي، جمهوري حکومت ته واک ورنکړل شو نو حالات به نور هم خراب شي او بله خبره دا چې پوځ به لومړی د عمران خان د حکومت سرپرستي کوله او اوس د مسلم لیګ ن مرسته کوي نو پوځ هم غواړي چې پاکستان کې دا سیاسي ګوندونه د یو بل سره په جګړه وي او په دې کې د پوځ ګټه ده. “
د اقتصادي چارو کارپوه اکرام هوتي له امریکا غږ سره په خبرو کې وویل، د پاکستان اقتصادي راتلونکې ډېر ناهیلی وباله او زیاته یې کړه چې د میا شهباز شریف په مشرۍ راتلونکې حکومت په لاس کې به هومره قوت نه وي چې د دغه ملک اقتصادي حالات بدل کړي.
هغه وویل: ”لس پنځلس کاله مخکې داسې منصوبه جوړه شوې وه چې په پاکستان کې به یو ګوند ته اجازه نه ورکول کېږي چې هغه په پارلمان کې په غوڅ اکثریت راشي، یو کمزوری حکومت به وي چې د دوی [پوځ] خبره به مني نو چې خبره مني نو چې څه پوځ غواړي، هغه به کوي خو بیا به دا څلور خبرې نه وي، نه به مارکېټ ښه کېږي نه به بهرني عایدات او زرمبادله سېوا کېږي، نه به صادرات وي او نه به ګرانی کمېږي، نو له دې سره به ریاست نور پورونه اخلي او په دې سره به پر پاکستان نور بوج سېوا کېږي، په ملک دننه به هم پورونه اخلي او له بهر ملکي ادارو نه به هم پورونه اخلي نو کله چې د حکومت چلولو پېسې نه وي او داسې د نورو معاملاتو لپاره پېسې نه وي د پورونو پرې کولو یا واپس کولو لپاره پېسې نه وي نو هېواد به دېوالیه کېدو اړخ ته روان وي. په پاکستان کې په تېر وخت کې یو ناسم سیاست شوی وو، د هغې له امله یو کړکېچ پیدا شوی دی نو پاکستان به اوس ځان د سیاسي کړکېچ نه خلاصوي او که د دیوالیه کېدو څخه. “
شنونکی فخر کاکاخېل هم په خپلو څرګندونو کې د پاکستان پر سیاسي او اقتصادي راتلونکې ناامېدي څرګنده کړه: ”له بده مرغه زه دا وینم چې سیاسي کړکېچونه به نور هم سېوا کېږي. او د هغې په نتیجه کې به سیاسي مسلې هم مخې ته راځي، او بل په خیبر پښتونخوا او بلوچستان کې یوه ډېره مهمه مسله شتون لري او هغه امنیت دی. نو زه فکر کوم چې د سیاسي اړي ګړي او اقتصادي فشار لاندې به زموږ پولیس او نورو ادارو ته ګرانه شي، ځکه چې هغوی له وړاندې د وسایلو چغې وهي، هغوی وايي، وسایل نه لري چې د ترهکرۍ پرضد موثره کاروايي وکړي. نو ښکاري داسې چې دا درې واړه ستونزې به نورې هم سېوا شي. “
|
04.03.2024 صدای امریکا دفتر هماهنگی امور کمکهای بشری ملل متحد (اوچا) با اظهار نگرانی میگوید که جامعه بین المللی برای سال روان میلادی بودجۀ اندک را برای ادامه برنامهها امدا درسانی در افغانستان فراهم کرده است و کمبود بودجه تداوم اکثر برنامهها را با خطر تعلیق مواجه کرده است. اوچا روز یکشنبه سوم مارچ (۱۳ حوت) با نشر گزارشی گفته است که برای تداوم برنامههای بشردوستانه در افغانستان طی سال ۲۰۲۴ میلادی بیش از سه میلیارد دالر فراخوان داده شد، اما تا اکنون بخش اندک آن تامین شده است. این اداره ملل متحد گفته است: "در سال ۲۰۲۳، شرکای بشری در افغانستان دستکم به ۳۲.۱ میلیون نفر به نحوی کمک ارایه کردند. اما در ۲۰۲۴ تنها ۸۷ میلیون دالر از بودجه ۳.۰۶ میلیاردی برای طرح رفع نیازهای بشردوستانه دریافت شده که ادامه بسیاری از برنامه ها را با خطر مواجه کرده است." دفتر هماهنگی امور کمکهای بشری ملل متحد گفته است که سال گذشته به دلیل کاهش بودجه، این سازمان مجبور شد تا کمک های غذایی به ۱۸ میلیون افغان را متوقف کند. اوچا در این گزارش گفته است که از جنوری تا دسمبر ۲۰۲۳، تمویل کنندهگان کمکهای بشری به ۲۶.۳ میلیون افغان غذا و بدیل معیشت و به ۱۶.۵ میلیون نفر خدمات صحی ارایه کرده اند. ملل متحد اعلام کرده است که در مجموع ۳۲.۱ میلیون نفر در سال ۲۰۲۳ کمک دریافت کردند و ۲۷.۶ میلیون نفر به طور مستقیم از آن بهره بردند. این سازمان برای برنامههایش به شمول ۸۵۰ میلیون دالر از بودجه سال ۲۰۲۲، در ۲۰۲۳ مبلغ ۱.۴۷ میلیارد دالر هزینه کرده است. اوچا گفته است اسکان طولانیمدت، موجودیت گسترده مواد منفجره، محدودیتهای مداوم بر حقوق و آزادی زنان، افزایش خشونتهای جنسیتی، کار کودکان، ازدواج های زودهنگام، تغییرات اقلیمی، به ویژه زلزله و خشکسالی، برگشت میلیونها مهاجر از پاکستان و بیجاشدگان داخلی به این معنی است که افغانستان در درجه اول یک بحران حفاظتی باقی میماند. بر اساس طرح کمکهای بشری ملل متحد در سال ۲۰۲۴ میلادی، بیش از نصف جمعیت افغانستان به نحوی به کمکهای بشردوستانه نیاز خواهند داشت. ملل متحد تاکید کرده است که از جمله تمام نیازمندان ۱۷.۳ میلیون نفر از آسیب پذیرترین افراد، به شمول کسانی که معلولیت دارند، تحت پوشش ماموریت کمکرسانی قرار میگیرند.
|
03.03.2024 بی بی سی د پاکستان تحریک انصاف ګوند په یوه کم ساري ګام چې پخوا یې په اړه څه نه و ویلي د پښتونخوا ملي عوامي ګوند مشر محمود خان اڅکزی د ولسمشرۍ څوکۍ ته نوماند کړی دی. د دغه ګوند او د پاکستان د ملي اسبملۍ پخواني مشر اسد قیصر ویلي "زمونږ ګوند محمود خان اڅکزی د صدارت څوکۍ ته نوماند کړی."
هغه د یو شمېر نورو مشرانو سره په ګډه د ښاغلي اڅکزي د نوماندۍ اسناد نن په اسلام اباد کې سترې محکمې ته هم سپارلي دي. د محمود خان اڅکزي له نوماندولو وروسته ښاغلي قیصر له رسنیو سره خبرو کې وویل "د اڅکزي څخه د ملاتړ له لارې مونږ د بلوچستان خلکو ته دا پیغام رسولی چې بلوچستان زمونږه د وجود برخه ده او تاسې ټول زمونږ په زړونو کې ځای لری."
|
03.03.2024 بی بی سی هیات بزرگ اقتصادی مقامهای طالبان و تاجران افغانستان به عشقآباد پایتخت ترکمنستان سفر کردهاند تا بخش خصوصی دو کشور نیز مبادلات خود را توسعه دهند. نورالدین عزیزی، وزیر تجارت طالبان در راس این هیات که شامل «۱۵ تاجر زن» نیز هست، امروز شنبه (۱۲ حمل/اسفند) در دیدار با میرگن قردوف، رئیس اتاق تجارت و صنعت جمهوری ترکمنستان، خواستار توسعه مبادلات تجاری شد.
او گفته است که با «امکانات و موادخامی که دو کشور دارد با نشست بخش خصوصی طبعاً در میزان صادرات افزایش رونما خواهد شد.» و افزوده است که رهبر طالبان «توجه خاص» به حمایت از بخش خصوصی دارد و فرمانهای زیادی در مورد تسهیلات تجارت و جلب سرمایهگذاری در کشور صادر کرده است. همچنین او درباره نقش افغانستان در اتصال کشورهای آسیای میانه با جنوب آسیا صحبت کرده است. قرار است اولین کنفرانس و نمایشگاه تجاری «ترکمن-افغان» در عشقآباد، پایتخت ترکمنستان برگزار شود و هیات طالبان گفتگوهای دوجانبه برای توسعه روابط اقتصادی و تجاری با ترکمنستان داشته باشد.
|
03.03.2024 دآزادی رادیو په افغانستان د سړې هوا، واورې، بارانونو او سېلابونو له امله په مالي او ځاني تلفاتو کې زیاتوالی راغلی دی. د طالبانو حکومت پېښو ته د رسېدو په چارو کې د دولت وزارت وايي، د روانې کب میاشتې له لومړۍ نېټې تر دولسمې نېټې د افغانستان په بېلابېلو ولایتونو کې د سړې هوا، واورې، بارانونو او سېلابونو له امله ٢٠ کسان مړه شوي او ۱۴ نور ټپیان شوي دي. د دې وزارت ویاند ملا جانان سیاق رسنیو ته په استولي پیغام کې ویلي: "د کب میاشتې له اولې نېټې نه تر اوسه په هېواد کې د واورې او بارانونو له امله ۲۰ تنه شهیدان شوي او ۱۴ نور ټپیان شوي دي، ۴۵۲ کورونه نړېدلي او دغه شان ۵۲۵۳ څاروي هم لهمنځه تللي دي." نوموړي، خوست، کندهار، ننګرهار، لغمان، کونړ، فراه، پروان، کاپیسا، کابل، زابل، سمنګان، دایکندي، غوراو بدخشان هغه ولایتونه یاد کړي چې دغه تلفات په کې اوښتي دي. خو دا په داسې حال کې ده چې یوازې په تېرو درېیو ورځو کې د ځینو کورنيو رسنیو د راپورونو پر بنسټ په بېلابېلو ولایتونو کې د سختې یخنۍ، واورې، تېزو بارانونو او سېلابونو له امله لږ ترلږه ۱۵ کسان مړه شوي او ۳۰ نور ټپیان دي. یوازې د کندهار، خوست او هلمند ولایتي چارواکو ویلي چې په دې ولایتونو کې په بېلابېلو پېښو کې د کورونو د چتونو د لوېدو په پېښو کې اته تنه مړه شوي دي. اخوا د طالبانو تر واک لاندې باختر اژانس د فاریاب د سیمهییزو چارواکو له قوله خبر ورکړی چې د دې ولایت په یو شمېر ولسوالیو کې شاوخوا ۲زره څاروي د واورې او یخنۍ له کبله مړه شوي دي. د دې ترڅنګ د بلخ په اتو ولسوالیو کې د یخنۍ له امله د څلور زره څارویو د مړه کېدو راپورونه خپاره شوي دي. د پروان د طبیعي پېښو پر وړاندې د چمتوالي ریاست مسوولانو بیا رسنیو ته ویلي چې په دې ولایت کې سختو اورښتونو ۷۰ کورونه نړولي، خو د اوښتې مرګژوبلې په اړه یې څه نه دي ویلي. په همدې حال کې د نورستان یو شمېر اوسېدونکو ازادي راډيو ته ویلي چې د سختې واورې له امله د مرکز او ولسوالیو تر منځ لارې تړل شوي دي. د دې ولایت یوه اوسېدونکي خالد افغان ازادي راډيو ته وویل: "د نورستان مرکز پارون لارې ټړل شوي دي. په مرکز پارون کې د سختې واورې له امله ان د خلکو کاروبار په ټپه درېدلی دی او په منډول کې څارویو ته هم زیان رسېدلی دی." د نورستان د ګاونډ کونړ ولایت یو اوسېدونکی محمد وایي چې سختې یخنۍ یې څاروي مړه کړي او ان د ماشومانو د تودولو لپاره څه نه لري. هغه وویل: "له تېرې شپې راهیسې سخته واوره شروع ده، د خلکو زیات مالونه مړه شوي دي، ان د یو کس اتیا څاروي مړه شوي دي او نور هم د مرګ له ګواښ سره مخ دي." محمد حسین وايي: اوس یخني دومره ډېره ده چې د ماشومانو د ګرمولو وسایل هم نه لرو، هوا ډېره سړه ده.
د شمالي ولایت بغلان د دهنه غوري یو اوسېدونکي محمد حسین په دې ولسوالۍ کې د سختې یخنۍ له امله د اوښتو مالي زیانونو په اړه ازادي راډيو ته وویل: "زموږ کروندې له منځه لاړې، څاروي مو مړه شول. اوس یخني دومره ډېره ده چې د ماشومانو د ګرمولو وسایل هم نه لرو، هوا ډېره سړه ده." دا په داسې حال کې ده چې د طالبانو تر کنټرول لاندې د هوا پېژندنې ادارې، نن شنبه هم د افغانستان په ۳۰ ولایتونو او سالنګونو کې د ورښتونو، توندو بادونو او د سېلابونو د راوتلو اټکل کړی دی. دغه ادارې خبرداری ورکړی چې په نورستان، پنجشېر، لغمان او ننګرهار ولایتونو کې به د واورې او بارانونو کچه تر نورو هغو زیاته وي. داسې مهال چې د طالبانو حکومت له زیانمنو سره د مرستو په پار د پنځوس میلیونه افغانیو د ځانګړي کېدو خبر ورکړی، خو زیانمن شوي وګړي وايي چې تر دې دمه ورسره هیڅ ډول مرستې نه دي شوي.
|
03.03.2024 صدای آلمان وزارت امور خارجه امریکا دریافت کنندگان جایزه بین المللی زنان شجاع ۲۰۲۴ را معرفی کرد. بنفشه یعقوبی از افغانستان و فریبا بلوچ از ایران نیز در میان بانوانی هستند که این جایزه را از بانوی اول امریکا دریافت خواهند نمود.
این جایزه همه ساله به زنانی در سراسر جهان داده می شود که شجاعت، قدرت و رهبری استثنایی در دفاع از صلح، عدالت، حقوق بشر، برابری جنسیتی و برابری و توانمندسازی زنان و دختران از خود نشان داده اند. مرتبط: نجیبه ایوبی؛ از تهدید تا جایزه شجاعت قرار است برندگان هجدهمین دور این جایزه را به روز دوشنبه به وقت محلی از انتونی جی بلینکن وزیر امور خارجه و جیل بایدن بانوی نخست ایالات متحده امریکا دریافت کنند. کاخ سفید میزبانی مراسم سالانه جوایز بین المللی زنان شجاع (IWOC) را دارد. این برنامه طوری است که نمایندگی های دیپلوماتیک ایالات متحده در خارج از کشور، یک زن شجاع را از کشورهای میزبان مربوطه خود نامزد می کنند و فاینلیست ها توسط مقامات ارشد این وزارتخانه انتخاب و تایید می شوند. برندگان سال ۲۰۲۴ عبارتند از: بنفشه یعقوبی از افغانستان بنفشه یعقوبی که کم بینا است، سال ها به عنوان وکیل مدافع حقوق زنانی که با خشونت مواجه شده اند کار می کرد. وی سازمان رهیاب را در سال ۲۰۰۸ با همسرش برای ارائه آموزش و توانبخشی به افراد کم بینا در افغانستان تأسیس کرد. او میزبان یک برنامه تلویزیونی زنده روزانه برای افزایش آگاهی در مورد حقوق افراد دارای معلولیت بود و بعداً به عنوان کمیسار کمیسیون مستقل حقوق بشر در افغانستان خدمت کرد و بر آموزش کودکان نابینا تمرکز نمود. در اعلامیه وزارت خارجه ایالات متحده امریکا آمده است: «خانم یعقوبی در تبعید زندگی می کند، اما همچنان یک مدافع خستگی ناپذیر برای افغان های دارای معلولیت است؛ به ویژه از جامعه جهانی می خواهد تا تضمین کند که حقوق این افراد به طور مشخص در تلاش های بشردوستانه که توسط کمک کنندگان انجام می شود، گنجانده شده است.» این وزارت گفته که او همچنین با پشتکار تلاش می کند تا اطمینان حاصل کند که دختران دارای معلولیت در افغانستان نماینده ای دارند و به مبارزه برای حق حضور در مکتب برای آنان ادامه می دهند. فریبا بلوچ از ایران فریبا بلوچ یک فعال حقوق بشر ایرانی مقیم در لندن است. او اهل ولایت سیستان و بلوچستان ایران و از اعضای قوم اقلیت بلوچ در ایران است. وزارت امور خارجه امریکا در مورد وی نوشته است: «او در مورد حقوق زنان و بحران حقوق بشر در سیستان و بلوچستان که به طور نامتناسبی تحت تأثیر خشونت رژیم، اعدام ها و تبعیض های سیستمی قرار گرفته است، صریح صحبت می کند.» این وزارتخانه افزوده است: «در نتیجه فعالیت های او و در تلاش برای ارعاب او، مقامات ایرانی او را تهدید کرده اند و پسر و برادرش را در ایران بازداشت نموده اند. با این حال، خانم بلوچ معتقد است که تنها راه به جلو مقاومت است و او بر فعالیت خود پافشاری می کند. خانم بلوچ به دفاع از حقوق زنان ایرانی و جلب توجه به تبعیض جنسیتی، قومیتی و فرقه ای رژیم ایران ادامه می دهد.» فوزیه کریم فیروزه از بنگله دیش، وولها هاربونووا از بلاروس، آنیا یوسیچ از بوسنیا هرزگوینا، مینتسو وین از میانمار، مارتا بئاتریز روکو کابلو از کیوبا، فاطیما کوروز از اکوادور، فاطو بالده از گامبیا، زینا گونیو از جاپان، رابها الحیمار از مراکش و آگادر آتوهایره از اوگاندا نیز امسال جایزه بین المللی زنان شجاع را از آن خود کرده اند.
|
03.03.2024 دامریکا غږ د هند ترټولو شتمن کس موکېش امباني د خپل زوی واده ته ۵۰ زره کسان بللي چې پکې د نړۍ د ځینو سترو شرکتونو رئیسان، سیاستوال، مشهور سندرغاړي او فلمي ستوري شامل دي. د فوربز مجلې د شمېرو له مخې، ۶۶ کلن امباني نه یوازې د هند بلکې د ټولې اسیا په کچه ترټولو شتمن کس دی چې شتمني یې له ۱۱۴ میلیارد ډالرو زیاته ده. نوموړي د خپل کشري زوی ۲۸ کلن اننت امباني د واده د درې ورځنیو مراسمو دپاره د ګجرات ایالت په خپل پلرني ښار جمنګر کې یو مجلل معبد تازه جوړ کړی دی. د جمعې په ورځ مارچ لومړۍ (کب ۱۱)، په ورغلیو مېلمنو کې د فېسبوک رئیس مارک زکربرګ، د مایکروسافټ رئیس بیل ګېټس او د امریکا مشهوره سندرغاړې ریحانه هم شامله ده. د هندي ورځپاڼو د راپور په اساس، ریحانې ته په دغه مراسمو کې د ګډون او سندرو ویلو دپاره نهه میلیون ډالر ورکړل شوي دي.امریکايي سندرغاړې ریحانې ته په دغه مراسمو کې د ګډون او سندرو ویلو دپاره نهه میلیون ډالر ورکړل شوي دي. امباني په ۲۰۱۸ کې د خپلې لور دپاره د هند په تاریخ کې ترټولو قیمتي د واده مراسم ترتیب کړي وو چې ویل کیږي له ۱۰۰ میلیون ډالرو زیات لګښت ورباندې راغلی و. د واده په نورو مشهورو مېلمنو کې د امریکا د پخواني ولسمشر ډونالډ ټرمپ لور ایوانکا ټرمپ، د سویډن پخوانی صدراعظم کارل بیلټ، د کاناډا پخوانی صدراعظم سټیفن هارپر او د بوتان پاچا شامل دي. په دغو مراسمو کې د بالیووډ سینما ستوري امیتاب بچن او شاهرخ خان او د هند د کرکټ مشهور لوبغاړي سچن ټنډولکر او ایم. ایس. دهوني هم برخه لري. ټاکل شوې ده چې مېلمانه د واده د مراسمو په بیلابیلو محفلونو کې برخه ولري او د یکشنبې تر ورځې دوام وکړي.
|
03.03.2024 صدای امریکا هیات روسیه در پنجاهوپنجمین نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل در ژنیو، پایتخت سویس، بر ایجاد حکومت فراگیر و عملیشدن تعهد طالبان در این راستا تاکید کرده است. خبرگزاری تاس به نقل از روسلان استروگانف، عضو این هیات، روز شنبه دوم مارچ (۱۲ حوت) گزارش داده است که مسکو برای تقویت ثبات و امنیت افغانستان تلاش میکند و این یکی از اولویتهای روسیه است. استروگانف افزود: "مسکو با مقامات افغانستان (مقامات طالبان) در تماس است و از آنها میخواهد که تعهد قبلی خود را برای تشکیل یک نظام جامع مدیریت عمومی عملی کنند...تنها صلح پایدار در افغانستان توسعه مطلوب کل منطقه را تسهیل میکند." این دپلومات روسیه همچنان وضعیت بحرانی کنونی افغانستان را ناشی از خروج عجولانه غرب از افغانستان در اگست ۲۰۲۱، عنوان کرد و گفت که کشورهای غربی، ویرانی و فقر را در این کشور به جا گذاشتند. او گفته است: "اکنون [کشورهای غربی] با بیشرمی مسوولیت را متوجه مقامات افغان (مقامات طالبان) میکنند و تحویل کمکهای بشردوستانه را به امتیازات سیاسی از کابل مرتبط میسازند." این بار نخست نیست که روسیه خواهان ایجاد حکومت فراگیر در افغانستان است؛ مسکو بارها بر این موضوع تاکید کرده است. پیش از این سرگی لاوروف، وزیر خارجۀ روسیه، به تاریخ ۱۸ جنوری (۲۸ جدی) در نشست خبری، ابراز امیدواری کرد تا در افغانستان حکومتی ایجاد شود که در آن نمایندگان تمام اقوام و جوانب سیاسی سهیم باشند. وزیر خارجۀ روسیه تاکید کرده بود که کشورش به طور منظم با طالبان در رابطه به مسایلی که نیاز است برای آن راه حل پیدا شود، در تماس است تا طالبان به یک حکومت به رسمیت شناخته شده تبدیل شود. اما در پاسخ لاوروف، ذبیحالله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان، گفته بود که کشورها نباید این حق را به خود بدهند که در امور داخلی افغانستان مداخله کنند. مجاهد مدعی شده بود که در افغانستان "حکومت فراگیر و پاسخگو و حکومتی که مردم توقع" دارند، وجود دارد. طالبان پیش از این نیز بارها نوعیت نظام در افغانستان را موضوع داخلی این کشور خوانده و از جامعه بین المللی خواسته است که در این زمینه دخالت نکند. این در حالی است که طالبان در توافقنامهٔ دوحه، به قطع رابطه با گروههای دهشتافگن، تشکیل حکومت فراگیر و همه شمول و احترام به حقوق بشر تعهد کرده اند. طالبان که در اگست ۲۰۲۱ میلادی قدرت را در افغانستان دوباره به دست گرفتند، حکومت این گروه هنوز از سوی هیچ کشور و سازمان بینالمللی به رسمیت شناخته نشده است، یکی از دلایل آن نیز حکومت تک قومی این گروه خوانده شده است.
|
02.03.2024 بی بی سی د ملګرو ملتونو له دې غږ سره وروسته له هغې ګڼ هېوادونه یو ځای شول چې د مرستو تر لاسه کولو په موخه په را ټولو شویو خلکو بریدونو پراخ غبرګونونه وپارول. د پنج شنبې په ورځ د بشري مرستو په کاروان را ټولو شویو عامو خلکو د بریدونو له امله ۱۱۷ کسان ووژل شول او ۷۶۰ نور ټپیان شول. د ملګرو متلونو سرمنشي انتونیو ګوتېرېش یاد بریدونه غندلي او وایي " ناهیلي شوي ملکي خلک" بېړني لاس نیوي ته اړتیا لري. حماس وایي، اسرائیلي ځواکونو په ملکي خلکو ډزې کړې، خو اسرائیل وایي ډېر خلک هغه وخت مړه او ټپیان شول چې دوی د خبرداري ډزې وکړي او خلک په ورخطایۍ تیت و پرک شول. بل خوا د فرانسې ولسمشر امانوېل مکرون ویلي، " د اسرائیلي ځواکونو" له خوا ملکي خلک په نښه شوي دي. له فرانسوي ولسمشر وروسته د اروپایي ټولنې د بهرنیو اړیکو مشر جوزیپ بوریل یاده پېښه" په بشپړه توګه د نه منلو وړ پېښه بللې ده." د ملګرو ملتونو سرمنشي په خپله اېکس پاڼه لیکلي:" زه په غزه کې د پنج شنبې ورځې پېښه په کلکه غندم چې د راپورونو له مخې تر سلو ډیر کسان د ژوند ژغورنې مرستې په لټه کې وژل شوي یا ټپیان شوي دي." نوموړی وایي په غزه کې ناهیلي خلک بېړنیو مرستو ته اړتیا لري او ملګري ملتونه په یوه اونۍ کې نه شي کولای چې په کم وخت ټولو ته مرستې ورسوي. جرمني او ایټالیا هم د دې پېښې د خپلواکې پلټنې غوښتنه کړې ده.
ټاکل شوې چې د ملګرو ملتونو امنیت شورا د بندو دروازو شاته په دې اړه بېړنۍ ناسته وکړي. په ناسته کې به د الجزایر او ځینو عرب هېوادونو استازو له خوا د یوې مسودې متن وړاندې شي چې اسرائیلي ځواکونه پکې په " ازادو ډزو" تورن شوي دي. بل خوا د امریکا استازي رابرټ ووډ ویلي چې ددې پېښې اصلي واقعیت لا هم ناڅرګند دی. خو د دې پېښې ځینو عیني کتونکو او ټپیانو بیا ویلي چې اسرائیلي ځواکونو د مرستو په موخه را ټولو شویو خلکو مخامخ ډزې کړې دي. د دې پېښې ځینې ټپیان چې روغتونونو ته وړل شوي، وایي په روغتونونو کې هم د برېښنا او نورو امکانانو د کموالي له امله سخت ټپیان د ژوند او مرګ ترمنځ په ناوړه حالت کې پراته ديد عکس سرچینه،AFP دا نوې پېښې داسې مهال رامنځته شوې چې یوه ورځ د مخه د غزې روغتیا وزارت د جګړې له پیله هلته د وژل شویو کسانو شمېر دېرش زره اعلان کړ. د ملګرو ملتونو منشي هم ویلي:" زه په غزه کې د جګړې د ویرجنو انساني شمیرو له امله ویره لرم - د راپورونو له مخې له ۳۰ زره څخه ډیر خلک وژل شوي او له ۷۰ زره څخه ډیر ټپیان دي." سرمنشي انتونیو ګوتېریش د بېړني بشري اوربند او دارنګه له شرط پرته د برمته کسانو د خوشي کېدو غوښتنه کړې. په همدې ترڅ کې د بې پولې ډاکټرانو ټولنې مشرې نتالي رابرټس ویلي له پوره امنیتي ډاډ پرته لوږې ځپلو خلکو ته د مرستو رسول د ناوریني ګواښ سره مخ دي.
|
02.03.2024 بی بی سی استخراج نفت از حوزه نفتی «آمو دریا» در شمال افغانستان فعالیت پالایش نفت تولید داخلی توسط شرکتهای خصوصی را نیز رونق داده است که سالها منتظر استخراج نفت این ساحه بودند. قرارداد استخراج بین حکومت طالبان و شرکت چینی «شرکت نفت و گاز آسیای مرکزی» (سیپیایآیسی) به امضا رسیده است.
استخراج نفت حوزه آمودریا که در حال حاضر عمدتاً در منطقه قشقری ولایت سرپل انجام میشود، چرخ شرکتهای پالایش نفت داخلی را به گردش درآورده است. سرمایهگذاری در بخش تصفیه نفت در افغانستان حدود یک دهه قبل آغاز شده بود. دولت پیشین این کشور در سال ۲۰۱۲ قرارداد ۲۵ ساله استخراج نفت حوزه آمو دریا را با شرکت ملی نفت چین امضا کرد، اما به دلیل «ناامنی» کار استخراج آن انجام نشد. حکومت طالبان از زمان تصرف قدرت در سال ۲۰۲۱ درصدد جلب سرمایه گذاری به ویژه از کشور چین در استخراج نفت و گاز و معادن افغانستان است.
|
02.03.2024 دآزادی رادیو په افغانستان کې د یخنۍ او اورښتونو د درنې څپې له امله د چارواکو په حواله نهه کسان مړه شوي او لسګونه څاروي له منځه تللي دي. د طالبانو د حکومت پېښو ته د رسېدو په چارو کې د دولت وزارت چارواکي وايي، د افغانستان په بېلابېلو ولایتونو کې د واورې، بارانونو او سړې هوا له امله نهه کسان مړه شوي او دوه نور ټپیان شوي دي. د دې وزارت ویاند ملا جانان سایق رسنیو ته په استولي ویډیو کلیپ کې ویلي: "د پېښو سره د مبارزې د ولایتي مسوولانو د وروستیو راپورونو له مخې د واورې، بارانونو او سړې هوا له امله د هېواد په بېلابېلو ولایتونو کې نهه کسان مړه شوي، دوه ټپیان شوي، درې کورونه تخریب شوي او ورسره ترڅنګ ۷۵ څاروي له منځه تللي دي." دی وايي، د سالنګونو په ګډون د یو شمېر ولایتونو لویې لارې هم د ټرافیکو پرمخ تړل شوي چې د خلاصولو هڅې یې روانې دي. په همدې حال کې د فاریاب او بادغیس ولایتي چارواکو یو شمېر رسنیو ته ویلي چې په دې ولایتونو کې درنې واورې او یخنۍ د مالدارانو زرګونه څاروي له منځه وړي او په دې سره هغه بزګران هم چې له وړاندې سختې وچکالۍ ځپلي له سختو اقتصادي زیانونو سره مخ شوي دي. په بادغیس کې د مړو شویو څارویو شمېر اته سوه او په فاریاب کې له زرو ډېر یاد شوی، خو په رسمي ډول دا شمېر لا نه دی تایید شوی. د دې ولایتونو سیمهییزو چارواکو ویلي چې په دې ولایتونو کې څاروي د غره په لمنو کې ایسار پاتې شوي او د واورې ورېدنې له امله له منځه تللي دي. بل خوا په ټولنیزو رسنیو یو شمېر ویډیوګانې خپرې شوي چې په کې ښکاري د هرات زندهجان ولسوالۍ کې هغه سیمه چې څه موده وړاندې سختې زلزلې وځپله د یخنۍ له امله لسګونه څاروي مړه شوي دي. د مزار شریف د بلخ ولسوالۍ یوه اوسېدونکي حامد ازادي راډيو ته وویل چې تېره شپه د تېز باران او یخنې له امله یې ۶ څاروي له منځه تللي دي. دې له حکومته د مرستې غوښتنه کوي. حامد وايي: موږ سره هیچا مرسته نه ده کړې او نه څوک زموږ پوښتنې ته راغلي دي.
هغه وویل: "فصلونه مې خراب شول، شپږ څاروي مې مړه شول، واوره او بارانونه شروع دي، نور مال مې هم د مرګ له خطر سره مخ دی، خو موږ سره هیچا مرسته نه ده کړې او نه څوک زموږ پوښتنې ته راغلي دي. زموږ غږ دې مسوولان واوري او له موږ سره دې مرسته وکړي تر څو مو نور مالونه له مرګه وژغورل شي." په ورته وخت کې د طالبانو حکومت خبر ورکړی چې په بېلابېلو ولایتونو کې له زیانمنو کورنیو سره د مرستې لپاره پنځوس میلیونه افغانۍ ځانګړې شوي او دغه شان د زیاتو تلفاتو د مخنیوي لپاره ځانګړي کمېټه جوړه شوې ده. د طالبانو د حکومت ویاند ذبیح الله مجاهد په خپل ایکسپاڼه لیکلي، د طالبانو حکومت رییس الوزرا په هغې بېړنۍ ناسته کې چې د اړونده وزارتونو سره یې کړې ځانګړې کمېټې ته دنده سپارل شوې چې زیانمونو سیمو ته د څارویو خوراکي توکي او د تودو ساتلو وسایل ورسوي، او دغه شان د لویو لارو د خلاصون په اړه ګامونه واخل
دا په داسې حال کې ده چې د طالبانو تر کنټرول لاندې د هوا پېژندنې ادارې نن جمعه او سبا شنبه هم د افغانستان په ۳۰ ولایتونو او سالنګونو کې د درنې واورې، شړکنده بارانونو او توندو بادونو او د سېلابونو د راوتلو اټکل کړی دی. دغه ادارې خبرداری ورکړی چې په نورستان، پنجشېر، لغمان او ننګرهار ولایتونو کې به د واورې او بارانونو کچه تر نورو هغو زیاته وي.
|
02.03.2024 صدای آلمان یک گروه از قانونگذاران در کنگره امریکا از جو بایدن خواسته اند که حکومت پاکستان را به رسمیت نشناسند. آنان تاکید کرده اند که در صورت عدم تحقیق در مورد انتخابات، واشنگتن میتواند که همکاری هایش را با اسلام آباد قطع کند.
۳۱ عضو کنگره ایالات متحده امریکا با امضای یک نامه از جو بایدن، رئیس جمهور و انتونی بلینکن وزیر خارجه این کشور خواسته اند که تا زمانی که یک تحقیق در مورد مداخله در روند انتخابات انجام نشده است، حکومت جدید را در پاکستان به رسمیت نشناسند. چرا مهم است؟واجدان شرایط در پاکستان در اوایل ماه فبروری به پای صندوق های رای دهی رفتند و با وجود قطع شبکه های تلفون و اینترنت در این روند اشتراک کردند. این روند سیاسی با دستگیری افراد و خشونت نیز همراه بود. اعلام نتایج انتخابات به گونه غیرمعمول به تاخیر افتاد که منتج به اتهامات مبنی بر تقلب در این روند نیز گردید. ایالات متحده امریکا، بریتانیا و اتحادیه اروپا نسبت به تخلفات گزارش شده در انتخابات ابراز نگرانی کرده و خواستار تحقیق در این زمینه شده اند. در انتخابات سراسری پاکستان نامزدان مستقل تحت حمایت حزب تحریک انصاف عمران خان به کرسیهای بیشتر از دو حزب مطرح این کشور دست یافتند. در این انتخابات، نامزدان مورد حمایت حزب تحریک انصاف به ۹۳ کرسی، حزب مسلم لیگ نواز شریف به ۷۵ کرسی و حزب مردم بلاول بوتو زرداری به ۵۴ کرسی دست یافتند. در انتخابات اخیر در پاکستان، برای کسب ۲۶۶ کرسی از مجموع ۳۳۶ کرسی مجلس نمایندگان رقابت میشد. ۷۰ کرسی مجلس از قبل ریزرو شده اند: ۶۰ کرسی برای زنان و ۱۰ کرسی برای غیرمسلمانها. موضعگیری شدیدحالا نامهای را که ۳۱ عضو کنگره ایالات متحده امریکا امضا کردند، از جو بایدن رئیس جمهور این کشور و انتونی بلینکن وزیر امور خارجه خواسته شده تا از به رسمیت شناختن حکومت جدید در پاکستان تا زمانی که تحقیقات کامل، شفاف و معتبر در مورد دخالت در انتخابات انجام نشده است، خودداری کنند. به اینستاگرام دویچه وله دری بپیوندید این نهاد قانونگذاری از آنها خواسته است که "از مقامات پاکستانی بخواهند، هرکسی که به دلیل شرکت در سخنرانی یا فعالیت سیاسی دستگیر شده اند را آزاد کنند." در این نامه همچنین از بایدن و بلینکن خواسته شده است تا به مقامات پاکستانی توضیح دهند که واشنگتن میتواند از اهرم فشار برای توقف همکاریهای نظامی و دیگر همکاریها، در صورت عدم اتخاذ گامهای مربوطه استفاده کند.
|
02.03.2024 دامریکا غږ د طالبانو د حکومت د ترانسپورټ او هوايي چلند وزارت وايي چې د هرات هوايي ډګر چې د واورو د اورښت له امله د تیرو څو ورځو راهیسې د الوتنو پرمخ تړل شوی وه بیرته پرانیستل شوی دی. دغه وزارت د جمعې په ورځ مارچ اول (کب ۱۱) په یوه اعلامیه کې ویلي چې د تیرو څو ورځو د سختو واورو د اورښت او د پیلوټ د لیدنې د ساحې د محدودیت له امله دغه هوايي ډګر ته الوتنې لغوه شوې وې. په دې اعلامیه کې ویل شوي چې اوس دا هوايي ډګر بیرته د هرډول الوتنو د ښکته او پورته کیدو لپاره چمتو شوی دی. په عین وخت کې ددغه وزارت د هوا پیژندنې ریاست د افغانستان د کابل او د سالنګونو په ګډون په ۳۰ ولایتونو کې د جمعې په ورځ سختې واورې او باران د اورښت اټکل کړی دی. دغه ریاست په مختلفو سیمو کې د واورې د اورښت کچه د ۲۰ ساتنې مترو څخه تر ۸۰ ساتنې مترو او د باران کچه د ۱۵ ملي مترو څخه تر ۵۰ ملي مترو پورې اټکل کړې ده. په دې اعلامیه کې ویل شوي: " په لویدیځو، جنوبي، جنوب غربي، مرکزي، ختیځو او د سالنګونو په ګډون د سختو بادونو د لګیدلو احتمال هم شته دی، چې سرعت یې په مختلفو برخو کې په یو ساعت کې د ۲۰ او ۷۵ کیلومترو پورې اټکل کیږي". د طالبانو د حکومت د ټولګټو وزارت ویاند محمداشرف حق شناس د سالنګ د لویې لارې بیا بندیدو خبر ورکړی دی. هغه ویلي چې دا لار د سختې واورې او توپان له امله د تیرو دوو شپو راهیسې بنده شوې ده. خو هغه ویلي چې د سالنګ د لارې د تونل او ګالرۍ په سیمو کې د تیرې شپې راهیسې د لارې د پاکولو کار پیل شوی دی. د سالنګ لویه لار د افغانستان د پایتخت کابل او نهو شمالي او شمال ختیځو ولایتونو ترمنځ د تګ راتګ یوه ډیره مهمه لار ده، چې ددې سربیره د منځنۍ اسیا څخه جنوبي اسیا ته د ترانزیټي مالونو د انتقال لپاره هم کارول کیږي. په افغانستان کې ددې اونۍ په سر کې د وارو او باران د اورښت لړۍ پیل شوې او د تیرې پنجشنبې د ورځې راهیسې په اکثرو ولایتونو کې یا واوره او یا هم د باران اورښت شوی دی. افغانستان کې د ژمي په لومړیو دوو میاشتو کې د اورښت کچه ډیره ټیټه وه، خو د ژمي په وروستیو اونیو کې ددغه هیواد په ډیرو ولایتونو کې څو ځلې د واورې او یا باران اورښت شوی دی. د طالبانو د ترانسپورټ او هوايي چلند وزارت د هواپیژندنې د ادارې د معلوماتو له مخې د تیرې میاشتې پرتله په روانه میاشت کې د اورښت کچه د ۳۵ فیصدو څخه ۴۵ فیصدو ته لوړه شوې ده. دغې ادارې په راروانو ورځو کې د وارو او باران د اورښت اټکل هم کړی دی.
|
02.03.2024 صدای امریکا ریچارد بنیت، گزارشگر ویژه شورای حقوق بشر ملل متحد برای افغانستان، برای جلوگیری از بدترشدن وضعیت بشری در افغانستان طی دو سال گذشته و امید دادن به افغانها، خواستار اقدامات فوری جامعه بین المللی شده است. ریچارد بنیت ناوقت پنجشنبه ۲۹ فبروری (۱۰ حوت) هنگام ارایه گزارش خود از وضعیت حقوق بشر در افغانستان در پنجاه و پنجمین نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در ژنیو، گفت که عملکرد طالبان، زنان و دختران از زندگی عادی به حاشیه رانده شده اند. او گفت: "زنان و دختران از زندگی عامه حذف شده اند؛ مخالفتهای مسالمتآمیز تحمل نمیشود؛ خشونت و تهدید خشونت برای کنترول مردم و گسترش هراس توام با فرهنگ معافیت از مجازات به کار برده میشود." گزارشگر ویژه شورای حقوق بشر ملل متحد افزود که این اقدامات در کنار بحران اقتصادی و انسانی باعث نفی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مردم افغانستان شده است. به گفتۀ بنیت، اعدامها در محضر عام و استفاده از مجازات بدنی توسط طالبان و گزارشهای موثق از قتلهای غیرقانونی، ناپدید شدن و شکنجه مخالفان رژیم وجود دارد. او تایید کرده است که سایر جوامع همانند هزارهها با تبعیض و به حاشیه رانده شدن از جامعه روبرو اند. ریچارد بنیت در گزارش خود به شورای حقوق بشر ملل متحد، نقض فزاینده حقوق زنان و دختران را برجسته کرد که شامل اجرای خشن مقررات آنچه طالبان آنرا حجاب مینامند، میشود. او تبعیض جنسیتی سیستماتیک و گسترده در افغانستان را بیسابقه خواند و گفت که اکنون وضعیت به سطحی رسیده که آزار و اذیت جنسیتی را میتوان به عنوان "آپارتاید جنسیتی" توصیف کرد. بنیت افزود که معلومات بیشتر را در این باره در گزارش ماه جون سال روان میلادی منتشر خواهد کرد. گزارشگر ویژه شورای حقوق بشر ملل متحد در گزارش خود به موضوع آموزش، تحصیل و کار دختران و زنان نیز پرداخته است. بنیت گفت: "من عمیقاً نگران ممنوعیت آموزش برای زنان و دختران بالاتر از صنف ششم و ممنوعیت کار برای زنان شاغل در سازمانهای غیرحکومتی و ملل متحد استیم." بنیت وضعیت خطرناک حقوق بشر کودکان و جامعه همجنسگرایان را در افغانستان و نیز بازداشت خودسرانه فعالان و خبرنگاران به دلیل استفاده از حقوق شان را در این گزارش برجسته کرده است. او گفته است که ترس از بازداشت خودسرانه و در برخی موارد ناپدید شدن اجباری توسط طالبان، فضای فعالیت مدنی افغانستان را که به سرعت رو به بستهشدن است، بیشتر محدود کرده است. این کارشناس شورای حقوق بشر ملل متحد گفت: "من در نگرانی بسیاری از افغانها شریکم که با وجود این تحولات نگرانکننده، به نظر میرسد بخشهایی از جامعه بینالمللی به سمت عادیسازی روابط با مقامات طالبان به پیش میرود." او افزود که بسیار مهم است تا جامعه بین المللی ثابت کند که عادیسازی به بهبودهای قابل توجهی در حقوق بشر از جمله وضعیت زنان و دختران نیاز دارد، اما او تاکید کرد که در غیر این صورت، پیامی نگرانکنندۀ در مورد تعهد آنها به زنان در همه جا ارسال میشود. بنیت از جامعه بین المللی خواست تا برای حقوق بشری مردم افغانستان در کنار آنان بایستند. او گفت که تحقیقات محکمۀ بینالمللی جرایم در حال انجام است و او امیدوار است که از راههای دیگر پاسخگویی استفاده شود. بنیت گفت: "کشورهای عضو کنوانسیون رفع کلیه اشکال تبعیض علیه زنان دارای اختیار استند که به دلیل عدم رعایت کنوانسیون علیه افغانستان در محکمۀ بینالمللی عدالت اقدام کنند. من کشورهای عضو را تشویق میکنم که این مسیر قانونی را برای به آزمون کشیدن این تخطیها در نظر بگیرند." او همچنان از طالبان خواست که برای داشتن یک افغانستان در صلح با خود و همسایگان خود، "سابقه حقوق بشر خود را بهبود بخشند" چون به گفتۀ وی "حقوق بشر سنگ بنای صلح پایدار و طولانی مدت است." طالبان تا اکنون در رابطه به گزارش تازۀ گزارشگر شورای حقوق بشر ملل متحد واکنش نشان نداده اند، اما ذبیحالله مجاهد، سخنگوی حکومت این گروه، قبل از نشر این گزارش، در شبکۀ ایکس، نگرش سازمان ملل متحد در رابطه با وضعیت حقوق بشر در جهان را زیر سوال برد و گفت که از موضوع حقوق بشر در افغانستان سو استفاده میشود.
|
01.03.2024 بی بی سی د رپوټونو له مخې د غزې شمال کې د بشري مرستو ترلاسه کولو لپاره تر سلو ډېر راټول شوي فلسطینیان وژل شوي دي. فلسطیني رسنیو د روغتیايي چاراکو له خولې لیکلي، چې اسرائیلي ځواکونو پر راټولو شویو خلکو ډزې کړې. د اسرائیل یوې پوځي سرچېنې هم د ډزو رپوټ تایید کړی دی. دې سرچینې ویلي ځواکونو یې له هغې وروسته ډزې کړې، چې خپلو سرتېرو ته یې خطر احساس کړی دی. د اسرائیل دفاعي ځواکونو (ای ډي ایف) ویلي، لسګونه کسان هله ګوله کې تر پښو او موټرونو لاندې شوي دي. د غزې ښار کې یوه ژورنالیست بيبيسي ته ویلي، چې د اسرائیلو ټانکونو پر راټولو شویو خلکو ډزې وکړې. د اسرائیلو پوځ د ټانک د ډزو په اړه بې خبري ښودلې، او ویلي یې دي، چې د پېښې په اړه څېړنې کوي. د غزې له ښاره پر خواله رسنیو خپرو شویو خواشینوونکو تصویرونو کې ښکاري، چې د لسګونو کسانو مړي د مرستو په تشو لاریو او خر ګاډو کې سر په سر اچول شوي او لېږدول کېږي. دا په داسې حال کې ده چې تر دې پېښې لږ مخکې د حماس تر کنټرول لاندې روغتیا وزارت اعلان کړی و، چې د اکتوبر له اومې راهیسې په غزه کې د اسرائیلي ځواکونو پوځي عملیاتو کې د وژل شویو فلسطینیانو شمېر پر ۳۰ زرو اوښتی دی. دا د دې جګړې د وحشتناکې مرګژوبلې تر ټولو تریخ اړخ ډاګیزوي، ځکه دا شمېر د غزې د ټولو ۲ اعشاریه ۳ میلیون وګړو یو اعشاریه درې سلنه برخه جوړوي. د حماس روغتیا وزارت دا هم ویلي، چې د وژل شویو کسانو ستره برخه ښځې او ماشومان دي. خو دا یې نه ده روښانه کړې، چې په وژل شویو کې څومره ملکیان او څومره وسله وال دي. دغه وزارت پنجشنبه د جګړې د ورځنیو تلفاتو د اعلان پر مهال وویل، چې تېر ۲۴ ساعته په غزه کې ۸۱ نور کسان وژل شوي او په دې توګه دغلته د جګړې له پیل راهیسې د ټولو وژل شویو کسانو شمېر ۳۰ زره ۳۵ ته رسېدلی دی. خو اټکل دا دی چې د وژل شویو واقعي شمېر ښايي تر دې لار ډېر لوړ وي، ځکه زرګونه کسان لا د اسرائیلو په هوايي بریدونو کې د نړیدلو ودانیو تر ویجاړیو لاندې ورک دي او د حماس روغتیا وزارت لخوا خپرېدونکو شمېرو کې هغه کسان هم شامل نه دي چې روغتونونو ته نه دي رسول شوي. د غزې جګړه کې د وژل کېدونکو کسانو مړینه یوازې هغه مهال ثبت او تاییدېږی، چې مړی یا د بدن کومه برخه یې روغتون ته انتقال او د روغتیايي کارکوونکو لخوا وکتل شي. دغه وزارت، چې په غزه کې د مرګژوبلې د اعلان یوازنۍ رسمي سرچینه ده، همدا راز له ۷۰ زرو ډېر ټپيان هم ثبت کړي دي.د عکس سرچینه،GETTY IMAGES د ملګرو ملتونو اړوندې ادارې او نور نړیوال سازمانونه هم د غزې د روغتیا وزارت پر ارقامو استناد کوي. د روغتیا نړیوال سازمان "ډبلیو اېچ او" ویلي، چې د غزې روغتیا وزارت سره "اوږدمهاله همکاري" او دا چې دغه اداره "د مالوماتو راټولو/تجزیې ښه وړتیا لري." ډبلیو ایچ او وایي، که د مړینې اوسنۍ کچه د تېرو جګړو پر مهال د ملګرو ملتونو لخوا ثبت شویو ارقامو سره پرتله شي، "نو په زغرده د ملیکانو د وژل کېدو ډېرېدونکی شمېر ښیي، چې ستره برخه یې ماشومان او ښځې دي." د اسرائیل پوځ د جګړې د مرګژوبلې او همدا راز د ملکیانو او وسله والو ترمنځ د توپیر په تړاو بيبيسي ته یوازې دومره ویلي چې "د وژل شویو ترهګرو شمېر شاوخوا ۱۰۰۰۰ ته ته رسېږي." په غزه کې یوازې جګړه او تاوتریخوالی نه دی چې د خلکو ژوند اخلي.کس ینه،SOCIAL MEDملګرو ملتونو خبرداری ورکړي چې د دې تراړې د ټول نفوس څلورمه برخه خلک له لوږې سره مخامخ دي او ترمنځ یې په ډراماتیک ډول ساري ناروغۍ هم خپرې شوې دي. دا په داسې حال کې ده چې د ملګرو ملتونو په وینا وار دمخه په غزې کې درمل او روغتیايي چوپړونه محدود دي. همدا تېره ورځ (چارشنبه) د غزې د شمال په دوو روغتونونو لږترلږه شپږ ماشومان له خوارځواکۍ او د وجود د اوبو له کمښته مړه شوي دي. په غزې کې جګړه وروسته له هغه پیل شوه چې حماس ډلې تېر کال د اکتوبر پر اومه د اسراییلو په سویل برید وکړ. د اسراییلي سرچینو په وینا دغه برید کې ۱۲ سوه اسراییلیان ووژل او ۲۵۳ نور حماس وسله والو یرغمل کړل.
|
01.03.2024 بی بی سی ریچارد بنت، گزارشگر ویژه سازمان ملل برای نظارت از وضعیت حقوق بشر در افغانستان از جامعه بینالمللی خواسته است به دلیل «نقض سیستماتیک» حقوق زنان پروندهای را علیه افغانستان تحت کنترل طالبان در دیوان بینالمللی دادگستری باز کنند. آقای بنت که امروز (پنجشنبه، ۱۰ حوت/اسفند) در شورای حقوق بشر در ژنو گزارش خود را در مورد افغانستان ارائه میکرد، گفت که با وجود «نشانههای کوچک امید»، وضعیت حقوق بشر در این کشور نسبت به گزارش قبلیاش در ماه سپتامبر نه تنها بهبود نیافته که بدتر شده است. او گفت که طالبان تبعیض علیه زنان در افغانستان را «سیستماتیک» ساختهاند و آنچه علیه زنان در افغانستان میگذرد را میتوان «اپارتاید جنسیتی» خواند. آقای بنت گفت که در چند ماه گذشته طالبان به بهانه «بدحجابی» زنان را بازداشت کردهاند و آزادی آنان را منوط به تضمین از سوی اعضای مرد خانوادهشان ساختهاند. آقای بنت خواهان واداشتن طالبان به پاسخگویی شد و گفت در حالیکه تحقیقات در دیوان عالی بینالمللی کیفری در مورد افغانستان در جریان است، «کشورهای عضو کنوانسیون رفع کلیه اشکال تبعیض علیه زنان دارای اختیار هستند که در دیوان بین المللی دادگستری به دلیل عدم رعایت کنوانسیون، پرونده ای را علیه افغانستان باز کنند. من کشورهای عضو را تشویق میکنم که این مسیر قانونی را برای به چالش کشیدن نقض (حقوق بشر) در نظر بگیرند»
|
01.03.2024 دآزادی رادیو د امریکا متحده ایالات وايي، په افغانستان کې د طالبانو له خوا د امریکايانو نیول له هغوی سره د "مثبت تعامل پر وړاندې یو مهم خنډ" دی. د دغه هیواد د بهرنیو چارو وزارت د طالبانو له بند څخه د بندي امریکايانو د ژر او شرط پرته خلاصون غوښتنه کړې ده. د دغه وزارت ویاند مټيو مېلر د چهارشنبې په ورځ ناوخته د طالبانو له خوا د زنداني شویو امریکايانو په اړه د یوې پوښتنې په ځواب کې وویل چې امریکايي چارواکو د طالبانو له استازو سره په کتنه کې په دوامداره توګه د هغوی پر خلاصون ټینګار کړی دی. هغه زیاته کړې: "د متحده ایالاتو چارواکو په دوامداره او پرله پسې توګه - په ځانګړ ي ډول د طالبانو له استازو سره په غونډو کې - په افغانستان کې د بندیانو په سمدستي او غیر مشروطه خوشې کیدو ټینګار کړی او دا مو ويلي چې دا کړکېچونه د مثبت تعامل په وړاندې یو مهم خنډ دی." ښاغلي مېلر په ډاګه نه کړه چې دا مهال په افغانستان کې څومره امریکايي اتباع بندیان دي، خو امریکايي "سي بي ایس" ټلویزیون څه موده وړاندې د یوه امریکايي چارواکي په حواله چې د نوم له څرګندولو یې ډډه کړې وه ویلي وو چې اوسمهال د رایان کوربت په ګډون ۶ تنه امریکايي اتباع په افغانستان کې د طالبانو له خوا بندي دي. دا په داسې حال کې ده چې د طالبانو حکومت په دې وروستیو کې د قطر په مرسته یو اتريشى له بنده خوشې کړی دی. خو د هغو امریکايانو کورنۍ په ځانګړ ي ډول د هغو افغاني الاصله امریکايي کورنۍ چې د طالبانو له خوا بندیان دي، اندېښنه څرګندوي او وايي چې پرته له دې چې کوم جرم پرې ثابت شي دوى په زندان کې دي. د محمود شاه حبیبي ورور تیمورشاه حبیبي چې یو افغاني الاصله امریکايي او تېر جمهوري نظام د ملکي او هوایي چلند د ادارې پخوانی رییس و او اوس د طالبانو له خوا په بند کې دی، ازادي راډیو ته وویل: "موږ نه پوهېږو چې د محمود شاه حبیبي ګناه څه ده، ایا د ده ګناه دا ده چې ده د امریکا تابیعت درلود، ایا د ده ګناه دا ده چې په تېر نظام کې یې وظیفه اجرا کړې وه او که بل څه؟ موږ ته هېڅ معلومات نشته چې دی د څه شي په تور نیول شوی دی او چېرې یې ساتلی دی. مشکل دا دی چې له ۱۹ میاشتو راهیسې کورنۍ ته یې د ملاقات موقع او اړیکې اجازه نه ده ورکړې." تیمورشاه حبیبي د طالبانو له زندانه د خپل ورور د خلاصون غوښتنه کوي. خو د طالبانو حکومت د یو شمېر امریکايانو په نیولو سره د څه په لټه کې دی؟ د سیاسي چارو پوه حکمت الله حکمت ازادي راډيو ته وویل چې په دې مسله کې د ترلاسه شویو معلوماتو پر بنسټ طالبان غواړي پر امریکا فشار راوړي. " د دې بندیانو په هکله امریکا، اروپا او ځینو ګاونډیو هېوادونو او د طالبانو ترمنځ بیا بیا لیدنې کتنې شوې دي، بحث شوی دی. طالبان د دوی په هکله غوښتنې لري چې هغه سیاسي دي، لکه څنګه چې غرب او امریکا د طالبانو پر وړاندې هر وسیله د فشار په ډول کاروي؛ هماغسې طالبان هم د فشار په ډول له دې موضوعاتو کار اخلي." د طالبانو د حکومت ویاند ذبیح الله مجاهد د دغه راپور تر خپرېدو پورې د امریکا د بهرنیو چارو د وزارت د ویاند د څرګندونو او د طالبانو د حکومت په زندانونو کې د بندي امریکايانو د شمېر په اړه د ازادي راډیو پوښتنې ځواب نه کړې. که څه هم طالبانو تر اوسه په رسمي توګه د نوموړي د نیول کېدو د لامل او د دوی له خوا د نیول شویو امریکايانو د شمېر په اړه څه نه دي ویلي، خو څه موده وړاندې د طالبانو د حکومت د بهرنیو چارو سرپرست وزیر امیر خان متقي له الجزیرې سره په مرکه کې ویلي وو، دوی له هغو هېوادونو سره خبرې کوي چې اتباع یې په افغانستان کې بندیان دي او هڅه کوي چې داسې مسایل حل کړي چې د افغانستان اصولو او ملي امنیت ته زیان ونه رسیږي او له نړۍ سره ښه تعامل او اړیکې ولري. تر دې وړاندې هم څو ځلې د امریکا د متحدو ایالتونو بېلابېلو چارواکو له طالبانو څخه د خپلو اتباعو د خلاصون غوښتنه کړې چې ظاهراً یې تر اوسه کومه د پام وړ پایله نه ده لرلې.
|
01.03.2024 صدای آلمان ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه روز پنج شنبه نسبت به «خطر واقعی جنگ اتومی» در صورت تشدید درگیریها در اوکرایین، هشدار داد.
این هشدار ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه در پی اظهارات رئیس جمهوری فرانسه صورت میگیرد که گفته بود اعزام نیروی زمینی به اوکرایین، «گزینه غیرممکن» نیست. هرچند این اظهارات با مخالفت جدی برخی از مقامات اروپایی نیز مواجه شده است. اینستاگرام دویچه وله دری را دنبال کنید پوتین طی سخنرانی سالانه خود که در مسکو صحبت میکرد، گفت که سربازانش در اوکرایین در حال پیشروی هستند و به غرب در مورد «عواقب غمانگیز» اعزام نیرو به کییف، هشدار داد. او در سخنرانی خود خطاب به مردم روسیه گفت: «آنها احتمال اعزام نیروهای نظامی غربی به اوکرایین را اعلام کرده اند...عواقب مداخله جویان احتمالی بسیار غمانگیزتر خواهد بود.» مرتبط:در کنفرانس امنیتی مونشن ۲۰۲۴ چه مسائلی مطرح شد؟ پوتین گفت: «آنها در نهایت باید متوجه شوند که ما نیز سلاحهایی داریم که میتواند اهدافی را در قلمرو آنها هدف قرار دهد. هر چیزی که غرب مطرح میکند، خطر واقعی درگیری با استفاده از سلاحهای اتومی و در نتیجه نابودی تمدن را ایجاد میکند.» به نظر میرسد اظهارات پوتین پاسخی به سخنان ماکرون، رئیس جمهور فرانسه در اوایل این هفته باشد. مکرون گفته بود که اعزام نیروی زمینی به اوکرایین «گزینه ناممکن» نیست؛ موضعی که با رد سریع رهبران دیگر اروپا مواجه شد. رهبران غربی بارها پوتین را به خاطر آنچه که آنها «استفاده بی پروا از لفاظیهای هستهای میدانند»، مورد انتقاد قرار داده اند.
|
01.03.2024 دامریکا غږ د سپینې ماڼۍ ویاندې کارن ژان پییر د چهارشنبې په ورځ فبرورۍ ۲۸ (حوت نهمه) وویل چې د طالبانو سره د دوحې تړون په افغان حکومت کې «زموږ شریکان» کمروزي او طالبان پیاوړي کړل. ژان پییر په یو خبري کنفرانس کې د دوحې تړون په اړه د امریکا غږ افغانستان څانګې د خبریال د پوښتنې په ځواب کې وویل چې دا تړون د مخکني ولسمشر دونالډ ټرمپ د حکومت په مهال په ۲۰۲۰ کال کې لاسلیک شوی و. امریکايي مقامات وايي چې دوی مجبور وو په تړون عمل وکړي، له افغانستان څخه خپل ځواکونه وباسي او په هغه هېواد کې د امریکا تر ټولو اوږده جګړه ختمه کړي. د سپینې ماڼۍ ویاندې وویل چې «دا تړون طالبان پیاوړي او په افغان حکومت کې زموږ شریکان کمزوري کړل» او د امریکا نوي حکومت ته د سرتېرو د اېستلو لپاره کومه روښانه لار او څرګند پلان موجود نه و. د امریکا د جمهوري غوښتونکو ګوند یو شمېر غړي اوسنی حکومت تورنوي چې له افغانستان څخه د امریکايي سرتېرو د اېستلو ماموریت یې له کړکیچونو او ستونزو څخه ډک و. د سرتېرو د اېستلو په مهال د کابل د هوايي ډګر په مخکې ځانمرګی برید هم وشو او څه باندې ۱۷۰ تنه په کې ووژل شول چې یو شمېر یې امریکايي عسکر وو. امریکايی چارواکي وايي طالبانو د دوحې په تړون کې خپلې ژمنې عملي کړې نه دي چې د همه شمول حکومت جوړولو لپاره له نورو افغان اړخونو سره خبرې کول هم په کې شامل دي. ژان پییر زیاته کړه: «طالبانو په (تړون) کې په خپلو ژمنو عمل نه دی کړی. طالبانو همدغه راز له خپلو افغانانو سره د مانا لرونکو خبرو د پيلولو په اړه، چې یو جوړ جاړي او همه شمول سیاسي سیستم ته لاره هواره کړي، هم خپلې ژمنې پوره کړي نه دي.» نوموړې وویل چې دوی نه ستړې کېدونکي هلې ځلې کوي چې دا ژمنې عملي شي او طالبان په «خپلو تعهداتو» ټېنګ ونیسي. امریکایي چارواکي وايي د تړون په اساس، طالبان باید اجازه ورنکړي چې ترهګرې ډلې په افغانستان کې بیا فعالې شي، له افغانستان څخه د نورو هېوادونو په ضد کار واخیستل شي او له ترهګرو ډلو سره روابط هم پرې کړي. طالبان ادعا کوي چې په خپلو ژمنو یې عمل کړی دی. د ملګرو ملتونو د راپور په اساس، په افغانستان کې القاعده او نورې ترهګرې ډلې بیا فعالې شوې او له طالبانو سره نژدې روابط لري. طالبانو واک ته له رسېدو ورسته خپل حکومت اعلان کړ چې د کابینې ټول غړي یې د خپل «غورځنګ کسان دي چې ملایان او مولویان» دي او په ټوله کابینه کې یې یوه ښځه هم نه شته. نړیواله ټولنه له طالبانو څخه غواړي چې داسې حکومت جوړ کړي چې د افغانستان ټول خلک او په ځانګړي ډول اقلیتونه په کې خپل ځانونه وویني، خو طالبان خپل حکومت همه شمول ګڼي. طالبانو همدغه راز تر شپږم ټولګي ورپورته د نجونو په زده کړو، کار، فعالیت او نور مشارکت باندې بندیزونه لګولي دي. امریکا او نړیواله ټولنه دا بندیزونه غندي او له طالبانو یې د لېرې کېدو غوښتنه کوي.
|
01.03.2024 صدای امریکا قصر سفید میگوید که امضای توافقنامهٔ دوحه با طالبان در سال ۲۰۲۰ این گروه را نیرومند و "شرکای ما در حکومت پیشین افغانستان" را تضعیف کرد. کارین ژان پییر، سخنگوی قصر سفید روز چهارشنبه ۲۸ فبروری ( نهم حوت) در جواب به پرسش خبرنگار صدای امریکا گفت: "چنانچه میدانید چهارسال قبل ادارهٔ قبلی توافقنامهٔ دوحه را در سال ۲۰۲۰ با طالبان امضا کرد و متعهد شد که نیروهای خود را چند ماه پس از تحلیف رییس جمهور بایدن، بدون هیج مسیر روشن یا پلانی برای برنامههای بعدی، خارج کنیم." توافقنامۀ دوحه در ۲۹ فبروری ۲۰۲۰ و در زمان ریاست جمهوری دونالد ترمپ، میان امریکا و طالبان در قطر امضا شد. خلیلزاد به نمایندگی از حکومت ایالات متحده و ملا عبدالغنی برادر، معاون کنونی رییسالوزرای حکومت طالبان در پای این سند امضا کرده اند. ژان پییر افزود: "این توافقنامه طالبان را نیرومند و شرکای ما در حکومت افغانستان را تضعیف کرد." با آنکه ترمپ بارها از امضای این توافقنامه دفاع کرده و گفته است که جنگهای بیپایان منابع و جان امریکاییها را گرفته و باید پایان یابند، رییس جمهور پیشین امریکا و برخی از جمهوریخواهان همواره جو بایدن را به دلیل چگونگی خروج از افغانستان مورد انتقاد قرار داده است. اما قصر سفید گفته است: "گزینشهای رییس جمهور بایدن برای چگونگی خروج از افغانستان به شدت تحت تاثیر شرایط ایجاد شده توسط او [دونالد ترمپ] قرار داشت. وقتی بایدن تصدی ریاست جمهوری را گرفت، طالبان در قویترین موقف خود پس از سال ۲۰۰۱ قرار داشتند و نزدیک به نیمی از کشور را تحت کنترول داشته و یا به چالش کشیده بودند." مقامات امریکایی می گویند که طالبان در این توافقنامه تعهد کرده بودند که برای تشکیل یک حکومت فراگیر با سایر احزاب افغانستان گفتگو خواهند کرد. اما ژان پییر افزود: "طالبان به تعهدات خود در (توافقنامه) عمل نکرده اند. طالبان همچنان به وعده های خود مبنی بر آغاز گفتگوی معنادار با افغان ها برای هموار کردن راه برای یک نظام سیاسی جامع و فراگیر عمل نکرده اند." سخنگوی قصر سفید اضافه کرد که ایالات متحده طالبان را در مقابل تعهدات شان مسوول میداند: "ما هر روز بطور خستگی ناپذیر کار میکنیم تا اطمینان حاصل کنیم که این مجموعهای از تعهدات محقق شوند." مقامات امریکایی میگویند که بر اساس توافقنامهٔ دوحه، طالبان نباید اجازه دهند که گروه های تروریستی در افغانستان دوباره فعال شوند، از افغانستان علیه سایر کشورها استفاده کنند و این گروه باید روابط خود را با گروه های تروریستی قطع کنند. این در حالی است که طالبان همواره ادعا کرده اند که القاعده در افغانستان وجود ندارد، داعش سرکوب شده است و به هیچ کس اجازه نمیدهند که از خاک افغانستان بالای کشور دیگری حمله کند. اما شورای امنیت ملل متحد در اوایل ماه دلو با نشر گزارشی گفته بود که طالبان روابط نزدیک خود را با شبکۀ القاعده حفظ کرده و بر اساس این گزارش، القاعده هشت مرکز جدید آموزشی را در افغانستان ایجاد کرده است. بر بنیاد این گزارش، داعش هنوز هم تهدیدی برای افغانستان و منطقه است که هدف آن در افغانستان، به ترتیب، شیعیان، طالبان و غیرنظامیان اند. در این گزارش همچنان آمده است که شاخۀ خراسان داعش در افغانستان استراتیژی جذب آنعهد از جنگجویان طالبان را که از صفوف این گروه ناامید شده اند، در پیش گرفته است. افزون بر این، داعش همچنان در صدد جذب جنگجویان خارجی است. اما طالبان در آن زمان این گزارش شورای امنیت ملل متحد را رد کردند و آن را شایعه علیه حکومت خود خواندند.
|
29.02.2024 بی بی سی پاکستان کې له پنجاب او سېند وروسته نن د پښتونخوا او بلوچستان اسمبلیو ته بریالیو شویو نویو کاندیدانو لوړه وکړه. پېښور کې د لوړې مراسمو ته جوړه شوې نننۍ (چارشنبې ورځې) غونډه له تاوتریخوالي سره مله وه. مسلم لیګ ن ګوند د ودانۍ د ننه او عوامي نېشنل ګوند له اسمبلۍ بهر اعتراضیه غونډې جوړې کړې وې. د غونډې د ننه په ځينو وکیلانو د بدنۍ او بوټانو ګزارونه هم شوي دي. په پښتونخوا کې د رایو غوڅ اکثریت د پاکستان تحریک انصاف ګوند ګټلی او دغه ګوند بابر سلیم د اسمبلۍ مشرۍ ته نومولی دی. د خیبر پښتونخوا د اسمبلۍ مشر مشتاق غني نویو بریالي شویو ۱۱۳ وکیلانو ته چې نن حاضر وو لوړه ورکړه.
له دې مخکې د پاکستان د ملي اسمبلۍ د پخواني مشر اسد قیصر ورور عاقب الله دغې څوکۍ ته غوره شوی و، خو نن د تحریک انصاف ګوند لومړي وزارت څوکۍ ته نوماند عمر ایوب اعلان وکړ چې په دې اړه یې د ګوند پرېکړه بدله شوې. د اسبملۍ د مشر (سپیکر) او مرستیال لپاره د ټاکنې بهیر سبا (پنجشنبه) په پام کې نیول شوی دی. بلخوا دغې ګوند علي امین خان ګڼداپور د خیبرپښتونخوا د اعلی وزیر څوکۍ ته غوره کړی دی. د پښتونخوا لپاره د تحریک انصاف لخوا نوماند اعلی وزیر په دې ایالت کې د امنیت تامین، ټولنیز عدالت، د قانون تطبیق او د عوامو خدمت خپل مهم پلانونه اعلان کړي دي. د بلوچستان اسمبلۍ غونډه هم نن بلل شوې وه، او ۵۷ نویو ټاکل شویو غړو د لوړې مراسم تر سره کړل. پلان دی چې دلته هم د صوبایي اسمبلۍ د مشر (سپیکر) او مرستیال لپاره سبا (پنچشنبه) ټاکنې وشي. دا دریم ځل دی چې د پښتونخوا اکثریت څوکۍ د تحریک انصاف ګوند پلوه نوماندان ګټي او دلته حکومت جوړوي. تحریک انصاف په مرکز (ملي اسمبلۍ) کې هم د ډېرو څوکیو د ګټلو ادعا لري او د ټاکنو په بهیر سختې نیوکې کوي. په پاکستان کې نوی مرکزي حکومت لا هم نه دی جوړ شوی، په څلورو واړو ایالاتونو کې نویو وکیلانو لوړې کړې خو په بلوچستان او پښتونخوا کې لا هم د صوبايي حکومت جوړولو بهیر پاتې دی.
|
29.02.2024 بی بی سی لیلا حیدری، بنیانگذار «کمپ مادر»، اردوگاهی برای تداوی معتادان در کابل، اعلام کرده که پس از سه سال «کار طاقتفرسا» در افغانستان تحت کنترل طالبان، به هلند مهاجرت کرده است. خانم حیدری در یک رشته پستها در ایکس نوشته است که با چالشهای عظیمی در این دوره حضورش در افغانستان مواجه بوده و این «سه سال سکوت و حبس دردناک» را سختترین دوران زندگی خود توصیف کرده است. لیلا حیدری، نویسنده و فیلمساز افغان است که بیش از یک دهه پیش «کمپ مادر» را برای مداوای معتادان در کابل و کافه «تاج بیگم» را برای حمایت از آنها ایجاد کرد و فعالیتهایش در این زمینه مورد تحسین زیادی قرار گرفت. خانم حیدری گفته است: «دیدن رنج روزانهای که خودم به عنوان یک زن و سایر زنان به ویژه دختران متحمل میشوند، عمیقاً عذابآور است.» او نوشته است که «افغانستان واقعاً به تاریکترین دوران خود بازگشته است. مردم به هزار شکل شکنجه میشوند. مردم برای زنده ماندن میجنگند و امید برای زندگی بهتر مرده است». خانم حیدری افزوده که قول میدهد با صدای بلند از تغییر حمایت کند و مصمم به افزایش آگاهی و سخن گفتن در برابر «ظلم و سختیهایی» است که زنان افغانستان با آن روبرو هستند. لیلا حیدری نوشته است: «متأسفانه رنج زنان ما منبع درآمد بسیاری شده است. تعداد کمی حاضر به انجام کار صادقانه و سرمایه گذاری در تغییر هستند. با این وجود، خوشحالم که هنوز کسانی هستند که حاضرند به داستانهای واقعی گوش دهند و کاری برای زنان و دختران ما انجام دهند.»
|
29.02.2024 دآزادی رادیو د افغانستان لپاره د ایران ځانګړي استازي حسن کاظمي قُمي هیله ښکاره کړې چې تر تلې میاشتې به د هلمند د سیند اوبه ایران ته داخلې شي. قُمي دا خبره نن د ایران ایسنا اژانس ته وکړه او زیاته یې کړه چې هېواد یې د خپلو اوبو د برخې مسئله جدي تعقیبوي. قُمي وایي چې د اوبو په تړاو د ایران د انرژي وزارت خبرو د طالبانو له چارواکو سره هغه نتیجه ورنه کړه چې دوی یې تمه لرله. ده په دې برخه کې نور جزییات ورنه کړل. طالبان وایي چې د ایران د اوبو د حق په تړاو د ۱۳۵۱هجري شمسي کال تړون ته ژمن دي، خو د پرلهپسې وچکالیو له امله د هلمند په سیند کې اوبه کمې شوې دي.
|
29.02.2024 صدای آلمان ماهی کوچکی که تقریباً یک سانتی متر طول دارد، صدایی شبیه به موتور هواپیمای جت در هنگام بلند شدن از زمین تولید میکند.
انجمن تحقیقات طبیعی سنکنبرگ در شهر دریسدن آلمان روز سه شنبه گزارش داده است که یک ماهی کوچک و شفاف از گونه «دانیونلا سربروم» دارای دستگاه صوتی مخصوصی است که میتواند صدایی با قدرت بیش از ۱۴۰ دسیبل تولید کند. این ماهی احتمالاً از این صدای بلند برای برقراری ارتباط با همنوعان خود در آبهای غیر شفاف و مکدر استفاده میکند.
بهاینستاگرام دویچه وله دری بپیوندید یک تیم تحقیقاتی بینالمللی با استفاده از روشهای بسیار پیچیده این ماهیهای بومی آبهای کمعمق و غیرشفاف میانمار را بررسی کرده اند. در این تحقیقات از کمرههایی که در حرکات بسیار سریع ویدیو ثبت میکند، میکروتوموگرافی کمپیوتری، تجزیه و تحلیل بیان ژن و روشهای ریاضی استفاده شده است.
این تحقیق نشان داده است که جنس نر این ماهی نوع «دانیونلا» یک دستگاه تولید صدای منحصر به فرد دارد که شامل نوعی غضروف طبل مانند، دنده خاص و عضلات مقاوم در برابر فرسودگی است. محققان گفته اند که این ماهی کوچک با استفاده از این دستگاه خود صوتی به قدرت ۱۴۰ دسیبل تولید میکند. ۱۴۰ دسیبل به اندازه صدایی که انسان هنگام پرواز یک هواپیما از ۱۰۰ متری احساس میکند. یوتیوب دویچه وله دری را ببینید سایر حیوانات نیز میتوانند صدای بلندی داشته باشند. کاکاپو، پرندهای که پرواز نمیتواند، صدایی به قدرت ۱۳۰ دسیبل دارد، صدایی که یک نوع میگو به نام میگوی تفنگچهای تولید میکند تا ۲۵۰ دسیبل است و قدرت صدای فیل به ۱۲۵ دسیبل می رسند. این ماهی در رودخانهای زندگی میکند که از کوه باگو یوما در میانمار سرچشمه میگیر
|
29.02.2024 دامریکا غږ د دوحې د تړون د څلور کلونو پوره کېدو په درشل کې، په افغانستان کې د امریکا د سفارت پخوانۍ مرستیالې اني فورزایمر دا د امریکا یو له "ترټولو ناوړه" تړونونو بللی او د لغوه کېدو غوښتنه یې کړې ده. فورزایمر د امریکا غږ سره په مرکه کې وویل: "په مجموع کې، او په دې باندې موږ په همهغه وخت کې پوهیدو، چې دا یو له تر ټولو ناوړه تړونونو څخه دی چې متحدو ایالتو یې تراوسه په اړه مذاکرات کړي او لاسلیک کړی یې دی. زه په دې باور یمه چې دا تړون باید په رسمي توګه لغوه شي په بله معنی موږ یې باید څیرې کړو." فورزایمر وايي، د دوحې د تړون مخکې دا روښانه وه چې طالبان بشري حقونو او په ځانګړې توګه د ښځو حقونو ته درناوی نه کوي او زیاته یې کړه چې، "د مېرمنو په اړه سخت دریځ د ترهګرو سازمانونو د استخدام د تکتیک یوه برخه ده." د نوموړې په باور، د دوحې تړون د هغې نظریې پر بنسټ ولاړ وو چې بین الافغاني مذاکرات به ترسره کیږي، او په یو ډول نړیوال تضمین وو چې طالبان به پر هیواد نه واکمن کیږي. هغې وویل: "په خواشینۍ سره تاسو ولېدل چې څه وشول؟ له مناسب وخت څخه مخکې ځواکونه ووتل. پنځه زره بندیان خوشې شول چې اکثره یې د طالبانو مهم غړي وو. پوهیږئ دا په یو ډول د طالبانو لپاره اخلاقي بریا وه چې د نړۍ د زبرځواک سره مذاکرات کوي او د هیواد واک یې ترلاسه کړ، او هغه ډموکراتیک او منتخب حکومت چې زموږ متحدو وو، کمزوری کړای شو." د دوحې تړون د ۲۰۲۰ کال د فبرورۍ په ۲۹ مه د امریکا د پخواني ولسمشر ډونالډ ټرمپ د واکمنۍ پر مهال د امریکا د حکومت او طالبانو ترمنځ لاسلیک شو. د تړون سند د امریکا په استازیتوب د افغانستان دپاره ددغه هېواد پخواني سفیر زلمي خلیلزاد او د طالبانو د حکومت د اوسني مرستیال ملا عبدالغني برادر ترمنځ لاسلیک شو. مېرمن فورزایمر وايي د دوحې تړون په هره برخه او پلي کېدو کې نیمګړتیاوې وې او زیاتوي چې یوازې د امریکا لوري یې د پلي کولو دپاره ګامونه پورته کړي چې له مخې یې له افغانستان څخه خپل ځواکونه ایستلي دي. له اني فورزایمر سره بشپړه مرکه دلته وګورئ.
|
29.02.2024 صدای امریکا به دنبال برگزاری نشست غیرعلنی شورای امنیت ملل متحد در مورد افغانستان و همچنان خواست ۱۱ عضو این شورا برای لغو دستورهای محدودکنندۀ طالبان برای زنان و دختران، طالبان میگویند که هر نشستی دربارۀ افغانستان بدون حضور این کشور نتایجی نخواهد داشت. ذبیحالله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان به رادیو افغانستان که توسط این گروه مدیریت میشود، گفته است که در چنین جلسات موضوعات کوچک، بزرگنمایی میشود. او گفت: "موضوع مهم به رسمیت شناختن افغانستان، همچنان تعامل عادی با افغانستان و پیشرفتهای سیاسی و دپلوماتیک است که ملل متحد در این باره ناکام است، نظر واحد در مورد افغانستان وجود ندارد." این در حالی است که ملل متحد از طالبان دعوت کرده بود تا در نشست دوحه اشتراک کنند، اما این گروه گفته بود که در صورتی اشتراک خواهد کرد که منحیث نمایندۀ رسمی افغانستان پذیرفته شود، پیششرطی که از سوی ملل متحد پذیرفته نشد. شورای امنیت ملل متحد روز دوشنبه ۲۶ فبروری (هفتم حوت) نشستی را در مورد افغانستان پشت درهای بسته برگزار کرد. بر اساس گزارشها، در این جلسۀ غیرعلنی به اعضای شورا دربارۀ نشست دوحه پیرامون افغانستان، و رایزنیها در مورد تعیین نمایندۀ ویژه منشی عمومی ملل متحد برای افغانستان معلومات دادند. کرولین رادریگز بیرکت، رییس شورای امنیت ملل متحد، ساعاتی پیش از آغاز نشست این شورا گفت که طالبان باید به صورت فوری پالیسیها و فرمانهایی را لغو کنند که زنان و دختران را محدود کرده است. او افزود: "ما تبعیض متداوم سیستماتیک جنسیتی طالبان و سرکوبی زنان و دختران در افغانستان را تقبیح میکنیم و تقاضا میکنیم که طالبان به صورت فوری تمامی پالیسیها و فرمانهایی را لغو کنند که زنان و دختران را سرکوب میکند، به شمول محدودیتها بر آموزش دورههای متوسطه و ثانوی، حق کار و آزادی تحرک و آزادی بیان زنان." انتونیو گوتیرش، منشی عمومی ملل متحد ابراز امیدواری کرده است که طالبان در نشستهای بعدی اشتراک کنند. طالبان که در اگست ۲۰۲۱ بار دیگر در افغانستان حاکمیت را به دست گرفتند، تا اکنون از سوی هیچ کشور و سازمان بینالمللی به رسمیت شناخته نشده اند. حکومت فراگیر، تامین حقوق بشر به ویژه حقوق زنان، دختران و اقلیتهای قومی و مذهبی و قطع روابط با گروههای دهشتافگن بینالمللی، شرطهای جامعه جهانی برای به رسمیت شناختن طالبان خوانده شده است. اما طالبان مدعی اند که شرطهای جامعه جهانی را برای کسب مشروعیت تکمیل کرده اند
|
28.02.2024 بی بی سی د پاکستان پلازمېنه اسلام اباد کې د احتساب یوې محکمې د دې هېواد پخوانی لومړی وزیر عمران خان او د هغه مېرمن بشریٰ بي بي د ۱۹۰ میلیون ډالرو مالي فساد یوه قضیه کې رسماً تورن کړي دي، خو دواړو له دې تورونو انکار کړی دی. پر سې شنبه د دې قضیې محاکمه د راولپنډۍ سیمې په اډیاله نومي زندان کې وشوه. د یادونې ده، چې عمران خان له مخکې د مالي فساد نورو قضیو لړ کې همدې زندان کې دی او مېرمن یې بشریٰ بي بي د بني ګاله سیمه کې له خپل کوره، چې نوموړې پکې نظربنده ده، د همدې محاکمې لپاره اډیاله زندان ته راوړل شوې وه. د محاکمې له پیل سره سم قاضي ناصر جاوېد رانا د دواړو تورنو کسانو په شتون کې لیکلی رسمي تورونه اعلان کړل او تورنو کسانو هم ترې انکار وکړ. د محکمې له لوري د لګول شویو تورونو کاپیانې عمران خان او بشریٰ بي بي ته هم ورکړل شوې. د ښاغلي خان مدافع وکیلانو له محکمې وغوښتل، چې رسماً د تورنولو بهیر لږ نورو وځنډوي، خو قاضي یې غوښتنه رد کړه او په وینا یې له مخکې دې لړ کې ډېر وخت ورکړل شوی دی. د پاکستان زندانونو ادارې یوه چارواکي په وینا د محاکمې له پای ته رسېدو وروسته عمران خان له خبریالانو سره په خبرو کې یو ځل بیا د فبرورۍ اتمې په ټولټاکنو کې د ټګي برګي تورونه پورې کړل او په وینا یې ګوندي ملګري به یې راتلونکې شنبه په دې لړ کې احتجاج وکړي. له دې وروسته په پنجاب ایالت کې د عمران خان د تحریک انصاف پاکستان ګوند یوه ځايي مشر حماد اظهر وویل، د ښاغلي خان په لارښوونه به د شنبې پر ورځ د دوی ټول هغه ګوندي ملګري چې د پاکستان په ټولټاکنو کې بریالي شوي او یا کاندیدان وو د نورو ګوندي ملګرو او خلکو په ګډون د ده په وینا په ټاکنو کې د ټکي، برګي او لاسوهنې پر ضد احتجاج وکړي. د دې قضیې څارنوال مظفر عباسي په دې هکله بي بي سي ته وویل، دا قضیه په ۲۰۲۳ کال کې ثبت شوې ده. نوموړی وايي، په دې قضیه کې ۵۸ شاهدان شته، چې د راتلونکې اورېدنې (شپږم مارچ) پر مهال به پنځه شاهدان خپله شاهدي ثبت کړي. د پاکستان احتساب ادارې په دې قضیه کې د کور جوړولو یوې شخصي ادارې (بحریه ټاون) څښتن ملک ریاض او زوی یې علي ریاض هم شامل دي، خو محکمې ته د نه وړاندې کېدو له کبله له مخکې فراریان بلل شوي دي او د جائدادونو مهرولاک کېدو امر یې شوی دی. په قضیه کې د پاکستان احتساب ادارې مخکینی سلاکار مرزا شهزاد اکبر، د پاکستان مخکینی وزیر زلفي بخاري، فرحت شهزادۍ او ضیا المصطفی نسیم هم شامل دي، چې محکمې یې د نیولو دائیمي امر کړی دی.
|
28.02.2024 بی بی سی امیرخان متقی وزیر خارجه حکومت طالبان در راس یک هیئت به عشقآباد، پایتخت ترکمنستان، رفته و با وزیر امور خارجه، معاون شورای وزیران، معاون وزارت ترانسپورت و شمار دیگری از مقامات ارشد آن کشور دیدار کرده است. در بیانیههایی که وزارت خارجه طالبان منتشر کرده، آمده است که در این دیدارها آقای متقی درباره اجرایی شدن پروژههای توسعهای از جمله خط لوله «تاپی»، راهآهن گذرگاه تورغندی و افزایش نقل و انتقالات دیدار و گفتگو کرده است. ضیا احمد تکل معاون سخنگوی این وزارتخانه در بیانیهای گفت که امیرخان متقی امروز (سهشنبه) با محمد خان چیکف، معاون وزارت ترانسپورت ترکمنستان در عشقآباد صحبت کرده و همچنین از مسجد جامع این شهر دیدن کرده است. پیشتر، برنامه پروژهها انتقال گاز ترکمنستان به پاکستان و هند از طریق افغانستان (تاپی)، انتقال برق ۵۰۰ کیلووات ترکمنستان به پاکستان (تاپ)، امتداد خط آهن ترکمنستان به داخل افغانستان و امتداد خط نوری در مسیر تاپی رسما در ماه فبروری/فوریه سال ۲۰۱۸ از سوی اشرف غنی، رئیس جمهوری پیشین افغانستان، و با حضور روسای جمهوری ترکمنستان و نخست وزیر سابق پاکستان امضا شده بود. اما اجرای این پروژهها بعدا با جنجالهایی که در مورد تغییر مسیر آن در افغانستان و نگرانیهای امنیتی به وجود آمد به تاخیر افتاد. مقامات حکومت طالبان میگویند حالا که «امنیت را در مسیر اجرای این پروژه تامین کردهاند» زمان مناسبی برای اجرایی شدن این پروژهها است. هر چند که از زمان تصرف مجدد قدرت از سوی طالبان در بیش از دو و نیم سال گذشته تا کنون هیچ کشوری حکومت آنها را به رسمیت نشناخته است اما بسیاری از کشورهای منطقه به شمول ترکمنستان سفارتهای افغانستان را در اختیار نمایندگان طالبان قرار داده و با آنها قراردادهایی را در زمینههای تجاری، انتقالات، خط آهن و استخراج معادن امضاء کردهاند.
|
28.02.2024 دآزادی رادیو د امریکا د متحدهایالاتو د بهرنیو چارو وزارت او د بوستون پوهنتون به نن د افغانستان پر وخت د ماښام په اووه بجو د افغان مېرمنو د اقتصادي پياوړتيا د ایتلاف د غونډې کوربه وي. د افغان ښځو د اقتصادي پياوړتيا لپاره د ایتلاف AWER غونډه د افغانستان پر وخت د سهشنبې په ماښام ۷ بجې د امریکا د بهرنیو چارو په وزارت کې د افغان ښځو او نجونو د فعالې ونډې په موخه جوړیږي. د امریکا د بهرنیو چارو وزارت او د بوستون پوهنتون د دې غونډې کوربه دی. د امريکا د بهرنيو چارو وزارت د وياند دفتر د يوې اعلاميې په خپرولو سره ويلي، ټاکل شوې پهدې غونډه کې د امريکا د بهرنيو چارو وزير انټوني بلېنکن وينا وکړي. د اعلامیې لهمخې دغې غونډې ته د خصوصي سکټور، مدني ټولنې، پوهنتونونو او یو شمېر حکومتونو استازي رابلل شوي او د دغه ایتلاف د نویو نوښتونو او د هغو د عملي کولو پر څرنګوالي به له نورو لوبغاړو او شریکانو سره خبرې وکړي. د افغان ښځو د اقتصادي پياوړتيا لپاره ایتلاف یو عمومي-خصوصي مشارکت دی چې په ۲۰۲۲ کال کې د امریکا د بهرنیو چارو وزیر لهخوا پیل شو. په ورته وخت کې د افغانستان یو شمېر سوداګرې مېرمنې د دا ډول غونډو په جوړېدو خوښي څرګندوي او وايي، هیله لري چې د دې ډول غونډو جوړول د سوداګرو مېرمنو په ګډون د ښځو پر کار او ژوند مثبت اغېز وکړي. مريم کبيري چې د انلاين سوداګرۍ په برخه کې کار کوي وايي، هيله لري چې په افغانستان کې هم د ښځو ملاتړ وشي. هغې وویل: "د دا ډول غونډو جوړول یقیناً مثبتې اغېزې لري او که دا ډول ملاتړ په افغانستان کې له هغو ښځو وشي چې دا مهال په افغانستان کې دي، کولای شي په مستقیمه توګه له هغو ښځو سره چې بېکاره په کور کې ناستې دي، د دغو کوچنیو کاروبارونو له لارې چې دا مهال په افغانستان کې فعالیت کوي، همکاري وکړي." امیري وايي: زموږ وړانديز دا دى، هغه ښځې چې د افغانستان د سوداګرو ښځو په استازيتوب پهدې غونډه کې برخه اخلي، بايد د افغانستان د سوداګرو مېرمنو پر ستونزو وپوهېږي.
بله سوداګره مېرمن ذاکره امیري د دا ډول غونډو د جوړېدو هرکلی کوي او وايي: "پهدې غونډو کې شوې پرېکړې بايد په روښانه او شفاف ډول عملي شي او زموږ وړانديز دا دى، هغه ښځې چې د افغانستان د سوداګرو ښځو په استازيتوب پهدې غونډه کې برخه اخلي، بايد د افغانستان د سوداګرو مېرمنو پر ستونزو وپوهېږي، په مستقيم ډول لهدې مېرمنو سره په اړيکو کې وي او په ياده غونډه کې د دوی ستونزې مطرح کړي." د امریکا د بهرنیو چارو وزارت د اعلاميې پر بنسټ، د افغان ښځو د اقتصادي پیاوړتیا لپاره د ایتلاف د غونډې موخه د نوښتګرو همکاریو ګړندي کول او زده کړې او کارموندنې ته د افغان ښځو او نجونو د لاسرسي ملاتړ دی. دا غونډه پهداسې حال کې جوړېږي چې په افغانستان کې د طالبانو د دوه کلنې واکمنۍ په موده کې نجونې تر شپږم ټولګي پورته او پوهنتونونو کې له زدهکړو راګرځول شوي او ښځې په نادولتي ادارو او ځينو دولتي ادارو کې له کار کولو هم منع شوې دي. سره لهدې چې د طالبانو د حکومت چارواکو په وار وار ویلي چې په افغانستان کې سوداګرو په ځانګړي ډول ښځينه سوداګرو ته د سوداګرۍ زمینه برابره ده، خو په افغانستان کې یو شمېر سوداګرو مېرمنو څو میاشتې وړاندې له ازادي راډيو سره د خبرو پر مهال د خپلو تولیداتو لپاره د بازار له نشتوالي او د دوی له کمزوري اقتصادي وضعیت شکایت کړی و. دوی وايي، په بېلابېلو برخو کې د ښځو پر حضور د طالبانو د حکومت له بندیزونو وروسته د سوداګرو ښځو تولیدي شرکتونه بند شوي او کار کوونکي یې په کورونو کې بېکاره ناست دي.
|
28.02.2024 صدای آلمان دو سوم اعضای شورای امنیت ملل متحد از طالبان خواسته اند که همه فرمانهایی را که برای محدودیت حقوق زنان و دختران وضع کرده اند، به شمول ممنوعیت آموزش ثانوی و کار زنان، لغو کنند.
۱۱ از ۱۵ عضو شورای امنیت ملل متحد روز دوشنبه در اعلامیهای سرکوب زنان و دختران توسط طالبان در افغانستان را محکوم کرده و یک بار دیگر به مشارکت مساویانه دختران و زنان در زندگی عمومی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی تاکید کردند. کارولین رودریگوز-بیرکت، سفیر گویانا در ملل متحد پیش از یک نشست شورای امنیت در پشت درهای بسته، در حالی که سفرای ۱۰ کشور دیگر در کنارش ایستاده بودند این اعلامیه را به خوانش گرفت. بیشتر بخوانید: نگرانی عمیق ۱۲ کشور جهان نسبت به نقض حقوق بشر در افغانستان این جلسه شورای امنیت در مورد نشستی بود که به تاریخ ۱۸ و ۱۹ فبروری به میزبانی انتونیو گوترش، دبیرکل ملل متحد، با اشتراک نمایندگان بیش از ۲۵ کشور در امور افغانستان در دوحه برگزار شده بود. در نشست دوحه نمایندگان جامعه مدنی افغانستان به شمول زنان نیز اشتراک داشتند که مورد استقبال اعضای شورای امنیت قرار گرفت. طالبان از اشتراک در این نشست خودداری کردند و وزیر خارجه اداره این گروه گفته بود که اشتراک شان در این نشست تنها زمانی «سودمند» است که طالبان به عنوان تنها نماینده افغانستان اشتراک کنند. هرچند طالبان در نشست دوحه اشتراک نداشتند، اما استفان دوشاری سخنگوی دبیرکل ملل متحد گفت که روزمری دیکارلو، معاون گوترش در امور سیاسی با مقامهای طالبان مستقر در دوحه دیدار داشته است. دیکارلو نیز در نشست شورای امنیت شرکت داشت. صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! حکومت طالبان تا حالا از سوی هیچ کشوری به رسمیت شناخته نشده است و نماینده ملل متحد برای افغانستان سال گذشته هشدار داده بود تا زمانی که محدودیتها بر زنان برداشته نشود، به رسمیتشناسی اداره طالبان به عنوان حکومت مشروع افغانستان «تقریباً ناممکن» است. از جمع اعضای شورای امنیت، کشورهای اکوادور، فرانسه، گویانا، جاپان، مالتا، سیرالیون، سلوانیا، کوریای جنوبی، سویس، بریتانیا و ایالات متحده امریکا این اعلامیه را امضا کرده اند. در اعلامیه تصریح شده است که صلح پایدار در افغانستان تنها زمانی تامین میشود که یک پروسه سیاسی فراگیر وجود داشته باشد و حقوق بشری همه افغانها به شمول زنان و دختران احترام شود. روسیه، چین، موزمبیق و الجزایر چهار عضو شورای امنیت اند که این اعلامیه را امضا نکرده اند. دبیرکل ملل متحد در پایان نشست دوحه گفته بود که در میان اشتراک کنندگان این نشست «اجماع کامل» در مورد الزامات مورد نیاز برای ادغام افغانستان در جامعه بینالمللی وجود داشت. در این نشست همچنین نمایندگان اتحادیه اروپا، سازمان همکاری اسلامی و سازمان همکاری شانگهای نیز اشتراک داشتند. مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید! دبیرکل ملل متحد همچنین گفته بود که افغانستان نباید به «کانون فعالیتهای تروریستی که بر کشورهای دیگر تاثیر میگذارد» تبدیل شود و باید همه گروههای قومی به شمول ازبکها، تاجیکها، پشتونها و هزارهها در نهادهای این کشور شامل باشند. علاوه بر این، به گفته او حقوق بشر به خصوص حقوق زنان و دختران باید رعایت شود. شورای امنیت ملل متحد قبلاً از گوترش خواسته بود که بعد از مشورت با همه جوانب، کشورهای عضو، طالبان و دیگران، یک نماینده ویژه در امور افغانستان تعیین کند. گوترش در ختم نشست دوحه گفته بود که اشتراککنندگان تصمیم گرفتند که او مشورتها را شروع کند «تا دیده شود که آیا شرایط برای تعیین یک نماینده ویژه مهیا است که نه تنها قادر به پیشبرد نقش هماهنگکننده در تعاملات باشد بلکه بتواند به صورت موثر با مقامهای دو فاکتو در افغانستان کار کند.»
|
28.02.2024 دامریکا غږ د هسپانیا په بارسلونا کې دا اونۍ د موبایل تیلیفونونو په نړیوال نندارتون کې ډیر پام داسې تیلیفونونو ته اوښتی چې لږ چارج وغواړي او زیات کار ورکړي.
د ځیرکو موبایل تیلیفونونو له عصري کېدو سره ددغو تلیفونونو ډیری کاروونکي د خپلو تلیفونونو په دوامداره توګه د چارجولو له اړتیا څخه ناخوښ دي. د فاریسټر په نوم د ټکنالوژۍ د څېړنو موسسې شنونکي تامس هسن وویل: "[د موبایل تلیفونونو] ټول جوړونکي په دې لټه کې دي چې ښه فعالیت لرونکي بطرۍ ولري. فکر کیږي چې په دې برخه کې موږ وروسته پاتې یو او زیات پرمختګ ته اړتیا ده." د موبایل تیلیفونونو په برخه کې پرمختګ ددې لامل شوی چې ډیری د تلیفونونو ماډلونه له یو بل سره لږ توپیر لري، او د هسن په خبره، د رقابت دپاره بطرۍ هغه برخه ده چې د موبایل جوړونکي کولی شي"له خپلو سیالانو وړاندې شي." له هغه راهیسې چې موبایل تیلیفونونه د ۲۰۰۰ په لسیزه کې په لومړي ځل بازار ته وړاندې شول، د بطریو په برخه کې یې د پام وړ پرمختګ شوی. د بیلګې په توګه ځینې تلیفونونه اوس کیبل ته له اړتیا پرته چارج کیدای شي. خو کتونکي وايي، په دې برخه کې د لا زیات پرمختګ دپاره اړتیا لیدل کیږي. په همدې لړ کې، د چین د ټکنالوژۍ یو شرکت د جنوري په میاشت کې اعلان وکړ چې د موبایل تلیفون داسې بطرۍ یې جوړه کړې چې په اتومي انرژۍ چلیږي او چارجولو ته له اړتیا پرته ۵۰ کاله کار ورکوي. د بیټاولټ په نوم دغه بیجینګ میشتې شرکت وايي، دغه بطرۍ د یوې سکې په اندازه ده چې پکې د نیکل-۶۳ ایسوټوپونه ځای پر ځای شوي دي. دا په نړۍ کې د موبایل تلیفونونو لومړنۍ بطرۍ چې په اتومي انرژۍ چلیږي. د بیټاولټ شرکت چې د بارسلونا په نندارتون کې برخه نلري، وايي دا بطرۍ د ازمونې په پړاو کې ده او دا یې نه دي ویلي چې کله به بازار ته وړاندې شي. په بازار کې د موجودو اوسنيو زیاتره موبایل تلیفونونو بطرۍ له لیتیمو جوړې شوي دي چې ډیر زیات دوام نه کوي او د تقاضا له زیاتېدو سره یې قیمت هم لوړ شوی دی. له همدې کبله، د چین د موبایل تلیفونونو جوړونکي "هانر" شرکت وايي، د خپل تازه جوړ شوي ماجیک-۶ تلیفون په بطرۍ کې یې د لیتیم پر خای د سیلیکان کاربن کارولی چې په ۴۰ دقیقو کې بشپړ چارجیږي او تر نورو سیالیو موبایل ماډلونو زیات دوام کوي. د سامسنګ شرکت هم ویلي چې تر ۲۰۲۷ کال پورې داسې موبایل تیلیفونونه بازار ته وړاندې کوي چې بطرۍ یې منجمدې (solid-state) او لږ چارج ته اړتیا لري. د اپل شرکت چې تېر کال د موبایلونو د پلور د اندازې له مخې، تر سامسنګ وړاندې شو، وايي په پام کې لري چې تر ۲۰۲۵ پورې د ایفون بطرۍ پخپله تولید او پرمختګ په کې رامنځته کړي. تراوسه زیاتره د موبایل جوړوونکو شرکتونو د خپلو تلیفونونو بطرۍ په دریمګړو شرکتونو جوړولې
|
28.02.2024 صدای امریکا انتونی بلینکنی، وزیر خارجهٔ ایالات متحده، امروز ۲۷ فبروری (هشتم حوت) گفت که کشورهای از سراسر جهان مصمم اند از زنان و دختران افغانی حمایت کنند که میخواهند آموزش فراگیرند و کار کنند. بلینکن در جریان سخنرانی در نشست ایتلاف مقاومت اقتصادی زنان افغان که به میزبانی مشترک وزارت خارجه و پوهنتون باستن راه اندازی شده، گفت که این ایتلاف سه برنامهٔ جدید را برای زنان و دختران افغان به زودی اعلام خواهد کرد. بلینکن افزود: "نخست، ایتلاف، کورسهای آموزش مجازی و مهارت سازی را برای زنان افغان در سراسر جهان فراهم خواهد کرد. تا آنان بتوانند کار بیابند و عاید داشته باشند." او افزود که بنیاد "آموزش پیشتر از همه چیز" حکومت قطر و شرکت آموزشی امریکایی "سیرا" به صدها هزار زن افغان زمینهٔ آموزش در بخش کاریابی را فراهم خواهد کرد. بلینکن همچنان گفت که شرکت های مایکروسافت و لینکدان نیز به زنان افغان فرصت این را فراهم میکند تا آنان تصدیق نامههای شان را به دست بیاورند و ضمناً آنان را شرکتهای ربط میدهد که تا مهارتهای را که آموخته اند به کار بیاندازند. وزیر خارجهٔ ایالات متحده گفت که بنیاد قطری و ایالات متحده به زنان مهاجر افغان در ایالات متحده بورسهای تحصیلی را فراهم خواهند کرد تا آنان تحصیلات دورهٔ لسانس و ماستری خود را تکمیل کنند. او همچنان گفت که "ایتلاف مقاومت اقتصادی زنان افغان" به زنان و دختران افغان در بخش تجارت نیز کمک خواهد کرد: "فاکولتهٔ تجارت پوهنتون آرزونا کورسهای مجازی رایگان را فراهم خواهد کرد." این مقام امریکایی همچنان گفت که این ایتلاف به زنان افغان در سراسر جهان فرصت کار با مربیون را مساعد میکند و به پرسشهای آنان در بخشهای تجارت و کاریابی پاسخ میگوید و به آنان مشوره میدهد. بلینکن در جریان این سخنرانی اضافه کرد که زنان افغان با وجود محدویتهای طالبان، مصمم به فراگیری آموزش و کار اند و میخواهند برای آیندهٔ خود تلاش کنند. طالبان که در دو و نیم سال گذشته که بر افغانستان حاکم شده اند، محدودیتهای فراوانی را بر زنان و دختران افغان وضع کرده و آنان را از رفتن به مکاتب متوسطه و لیسه، تحصیلات عالی، کار در دفاتر دولتی و غیردولتی به شمول ادارات ملل متحد، رفتن به پارکهای تفریحی، کلبهای ورزشی، حمامهای عمومی و آرایشگاهها منع کرده اند. بلینکن با اشاره به این محدودیتها گفت که زیان آن به تمام افغانها میرسد زیرا مشارکت زنان میتواند بیش از یک میلیارد دالر به این کشور سود به بار آرد. او گفت که این اقدام طالبان بر خلاف خواستهای مردم افغانستان نیز است زیرا بر اساس یک نظرپرسی، "بیش از ۸۵ در صد مردم افغانستان" خواهان آموزش دختران و زنان اند. طالبان گفت اند که حقوق زنان را بر اساس آموزههای اسلامی تامین میکنند و با مساعد شدن زمینه، فرصت آموزش را نیز برای آنان فراهم خواهند کرد.
|
27.02.2024 بی بی سی د پاکستان پخواني لومړي وزير نواز شريف لور د دغه هېواد له ټولو د لوی ايالت پنجاب اعلی یا مشره وزيره ټاکل شوې ده. هغه پاکستان تاريخ کې لومړۍ ښځينه سياستواله شوه چې پر دې څوکۍ ټاکل کېږي. د پنجاب اعلی وزارت لپاره نن (دوشنبه د فبرورۍ ۲۶مه) ايالتي اسمبلۍ کې ټاکنې وشوې، چې مریم په کې له ۳۲۹ څخه ۲۲۰ رایې ترلاسه کړې. هغه د مسلم ليګ نون ګوند لخوا دې څوکۍ ته نومول شوې وه. د هغې سیالۍ ته د سني اتحاد کونسل تر سيوري لاندې پاکستان تحريک انصاف 'رانا افتاب احمد خان' دې څوکۍ ته درولی و. د دغه اېتلاف غړو د دوشنبې ورځې په ټاکنو کې برخه وانخیسته. د دوې وينا وه چې دا اسمبلۍ تر دې دمه نېمګړې ده او هغې چې ټول غړي نه وي ټاکل شوي، د اعلی وزارت ټاکنې دې نه کېږي. دوې تر رای اچونې وړاندې غوښتل چې پر دې موضوع خبرې وشي، خو د ایالتي اسمبلۍ د مشر لخوا د اجازې نه ورکول کېدو په اعتراض کې یې له ټاکنو سره پرېکون وکړ.
|
27.02.2024 بی بی سی دومین نشست سازمان ملل متحد برای افغانستان از اختلافات شدید میان قدرتهای منطقهای و کشورهای غربی بر سر نحوه تعامل با طالبان و افغانستان پرده برداشت. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، نمایندگان ویژه ۲۵ کشور و سازمان منطقهای و جهانی در امور افغانستان را برای دو روز در دوحه پایتخت قطر گردهم آورد تا شاید بتوانند کمی از این اختلافات بکاهند. در این نشست برای اولین بار از طالبان و شماری از اعضای جامعه مدنی افغانستان هم دعوت شده بود تا یک اجماع بین همه طرفها بر سر راه حلهای بحران افغانستان بهوجود بیاید. اما این تلاش سازمان ملل، یک روز مانده به برگزاری نشست، با مشکل بزرگی روبرو شد. طالبان برای شرکت در این نشست دو شرط اصلی را مطرح کردند. شرط اول آنها این بود که هیأت طالبان باید دیدار دو جانبه با دبیرکل سازمان ملل متحد داشته باشد. شرط دوم طالبان این بود که هیأت آنها به عنوان طرف اصلی و تنها نماینده افغانستان در این نشست باشد. در نهایت هر دو شرط از سوی سازمان ملل متحد پذیرفته نشد و طالبان نشست را تحریم کردند. بعضی از هیأتهای غربی این اقدام طالبان را ناپخته خواندند و گفتند که آنها با این اقدام نشان دادند که در تعامل با جهان چندان جدی نیستند. سفیر طالبان در قطر از شرکت اعضای جامعه مدنی به شدت ناراضی بود. محمد نعیم در صحبتی با ما گفت که نظام آنها تنها نماینده مردم افغانستان است و دعوت از افراد دیگر «خلاف همه اصول و مقررات» است. به اعتقاد او دعوت از اعضای جامعه مدنی کمکی به بهبود وضعیت نمیکند بلکه باعث ایجاد مشکلات بیشتر میشود. سفیر طالبان در قطر این نشست را تشریفاتی خواند و گفت که نمیخواهند مثل مهمان در آن شرکت کنند. محمد نعیم بر این باور بود که هیأت طالبان باید مسائل افغانستان را در سطح عالی یعنی در دیدار با دبیرکل سازمان ملل مطرح میکرد. چرا طالبان برای دیدار با دبیرکل سازمان ملل اصرار داشتند؟این نشست یک فرصت استثنایی برای طالبان بود. حضور آنها دور یک میز با نمایندگان مهمترین کشورها و سازمان های جهانی میتوانست اتفاق مهمی را رقم بزند. در دو و نیم سالی که از بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان میگذرد، آنها در هیچ نشستی در این سطح دعوت نشده بودند. طالبان اما این فرصت استثنایی را قربانی شروط خود کردند. برای طالبان، ظاهر شدن در یک عکس با دبیرکل سازمان ملل مهمتر از هر موضوعی دیگری به نظر میرسد. ظاهرا طالبان به دنبال استفاده تبلیغاتی از این فرصت برای تحکیم حاکمیت شان در افغانستان بودند. این چیزی بود که دبیرکل سازمان ملل متحد هم به خوبی از آن آگاه بود. آنتونیو گوترش گفت که قبول این شرط طالبان غیرممکن بود چون این کار از بسیاری جهات شبیه به رسیمت شناختن طالبان بود. آقای گوترش همچنین گفت که شرط عدم حضور جامعه مدنی در این نشست هم قابل قبول نبود چون این شرط حق گفتگو با دیگر اعضای جامعه افغانستان را سلب میکرد. مخالفت طالبان با حضور اعضای جامعه مدنی در این نشست نشان داد که این گروه شدیدا نگران به چالش کشیده شدن حاکمیت شان در افغانستان است و بخصوص جامعه مدنی را به عنوان تهدید جدی علیه مشروعیت نظام شان میبینند.دستاورد نشست چه بود؟ نشست دو روزه سازمان ملل بدون نتیجه مشخصی پایان یافت. از نگاه بسیاریها این یک نشست ناکام بود. هرچند نفس گردهم آمدن کشورها و سازمان های مهم جهانی برای بحث درباره افغانستان از اهمیت زیادی برخوردار بوده و نشانه ادامه علاقهمندی جهان برای شکستن بنبست کنونی در افغانستان است. آن هم در شرایطی که قدرتهای جهانی با دیگر بحرانهای جهانی درگیرند. اما آنچه از این نشست انتظار میرفت بهدست نیامد. دبیرکل سازمان ملل متحد در پایان نشست گفت که همه شرکت کنندهها درباره پایان وضعیت کنونی در افغانستان توافق نظر داشتند. همچنین شرکت کنندهها توافق داشتند که خواهان افغانستانی هستند که با خود و همسایگانش و جامعه جهانی در صلح زندگی کند، به تعهدات جهانی خود پایبند باشد، به حقوق شهروندانش احترام بگذارد تا به این ترتیب این کشور دوباره به نظام اقتصادی و سیاسی جهان ادغام شود. به گفته آقای گوترش، شرکت کنندهها در این باره هم توافق داشتند که افغانستان دیگر به بستر تروریسم تبدیل نشود، اداره فراگیر ملی تشکیل شود که در آن به گفته او همه اقوام از جمله تاجیکها، هزارهها، ازبیکها و پشتونها شریک باشند و به حقوق افغانها بهخصوص حق کار و تحصیل زنان و دختران احترام گذاشته شود. چیزی که دبیرکل سازمان ملل از آن به عنوان توافق یاد میکند مسائل کلی هستند که در دو و نیم سال گذشته بارها از سوی جامعه جهانی و حتی کشورهای منطقه مطرح شده است. مسائلی مثل پایان دادن به انحصار طالبان بر قدرت سیاسی و تغییر عملکرد این گروه در رابطه به حقوق شهروندان و بخصوص زنان از خواسته های اصلی کشورها بوده است. دبیرکل سازمان ملل میپذیرد که تلاشها برای حل مشکل افغانستان به بنبست خورده است. طالبان هنوز به خواستههای جامعه جهانی تن ندادهاند و جامعه جهانی هم به خواسته های طالبان که حکومت شان به رسمیت شناخته شود و افغانستان باردیگر به نظام اقتصادی و سیاسی بینالمللی ادغام شود، توجه نکرده است. به گفته آنتونیو گوترش، جامعه جهانی تازمانی که در افغانستان حکومت فراگیر تشکیل نشود، وضعیت حقوق بشر که به گفته او در این اواخر بدتر شده، بهبود نیابد و مشکل مبارزه با تروریسم کاملا حل نشود، پذیرش خواستههای طالبان ناممکن است. موارد اختلافی بین کشورها چیست؟اثرات تنش و رقابت بین کشورهای غربی با چین و روسیه بر سر مسائل و بحرانهای جهانی بر نشست سازمان ملل برای افغانستان هم کاملاً محسوس بود. اختلافات بین کشورهای شرکتکننده بسیار زیاد است. از چگونگی ترسیم یک نقشه راه برای آینده افغانستان گرفته تا نحوه تعامل با طالبان و اینکه چه کسی و چگونه رهبری تلاشها برای شکستن بنبست را بهعهده بگیرد. اختلافها عمدتا بین قدرتهای غربی و کشورهای منطقهای از جمله چین، روسیه و ایران است که رابطه نسبتا گرمی با طالبان دارند. روسیه با صدور بیانیهای از موضع طالبان برای شرکت نکردن در نشست دفاع کرد و آن را منطقی خواند. هیأت روسیه حتی به درخواست طالبان حاضر نشد در نشستی با اعضای جامعه مدنی افغانستان شرکت کند. هیأت ایران هم در آن نشست حضور نداشت هر چند درباره غیبتش رسماً چیزی نگفته است. موضع نماینده ویژه چین در امور افغانستان هم چندان تفاوتی با موضع طالبان در قبال عملکرد جامعه جهانی نداشت. یوه هسیاویونگ خواستار لغو تحریمها علیه طالبان و مخالف تحمیل راه حلهای خارجی بر طالبان شد.
چین و روسیه در دسامبر سال گذشته زمانی که شورای امنیت سازمان ملل قطعنامه ۲۷۲۱ را در مورد نحوه تعامل با طالبان تصویب کرد، رای ممتنع دادند. بهخاطر همین اختلافات و موضعگیریهای قدرتهای منطقهای، نشست سازمان ملل به هدف اصلی خود که توافق بر سر یک رویکرد مشترک، هماهنگ، منسجم و ساختارمند در قبال افغانستان و طالبان بود، نرسید. بعضی از قدرتها و کشورهای منطقه در سطوح مختلف با طالبان نشستهای دو جانبه و چند جانبه دارند و رابطه خوب تجاری و دیپلماتیک برقرار کردهاند. همکاریهایی هم درعرصه مبارزه با مواد مخدر و داعش بین طالبان و بعضی کشورها وجود دارد. حالا دبیرکل سازمان ملل میگوید تعامل موجود بین سازمانها و کشورهای مختلف با طالبان گام مثبت است و برای تقویت این امر به هماهنگی بهتر نیاز است. آنتونیو گوترش میگوید به همین دلیل باید یک نماینده ویژه تعیین شود تا علاوه بر نقش هماهنگ کننده در تلاشهای جاری برای تعامل با افغانستان، با طالبان هم از نزدیک کار کند. اما این تصمیم از ابتدا با مخالفت شدید طالبان و بعضی کشورهای منطقه روبرو شد.
|
27.02.2024 دآزادی رادیو د طالبانو د حکومت د عامې روغتیا وزارت وايي چې د افغانستان په ۲۱ ولایتونو کې د پولیو ضد واکسین کمپاین پیل شوی دی. د دغه وزارت ویاند شرافت زمان د دوشنبې په ورځ رسنیو ته په یوه استول شوي ویډیويي پیغام کې ویلي، په دغه څلور ورځني کمپاین کې به ۷.۶ میلیونه له پنځو کلونو کمعمره ماشومان واکسین شي. هغه وویل: "موږ د کورنیو، د ټولنې د مشرانو، قومي سپينږيرو او د ديني عالمانو په ګډون له ټولو افغانانو غواړو چې پهدې مبارزه کې له موږ سره یوځای شي ترڅو زموږ د ماشومانو ژوند وژغورل شي. پوليو يوه ويروسي ناروغي ده چې يوازې د واکسين له لارې يې مخه نيول کېداى شي. دا ویروس د دایمي فلج یا د ماشومانو د مړینې لامل کېږي. موږ له ټولو خلکو څخه غواړو چې خپلو ماشومانو ته د واکسین په ورکولو سره هغوی لهدې ویروس وژغوري، په ګډه کولای شو چې د پولیو له ویروسه پاک افغانستان ولرو." بل خوا په افغانستان کې د پولیو د لهمنځه وړلو بنسټ چې د روغتیا نړیوال سازمان او د ملګرو ملتونو د ماشومانو د وجهي صندوق یا یونېسف لهخوا یې ملاتړ کېږي، له کورنیو غوښتي چې د خپلو ماشومانو د واکسین په برخه کې له واکسیناتورانو سره مرسته وکړي.انځور یو شمېر هغه کورنۍ چې د دوشنبې په ورځ یې خپلو ماشومانو ته د پولیو واکسین ورکړی، له نورو کورنیو غواړي چې د خپلو ماشومانو د ساتنې مسوولیت پر غاړه واخلي. د کابل اوسېدونکې لینا پهدې اړه ازادي راډيو ته وویل: "نن واکسیناتوران راغلل، هغوی له موږ څخه وغوښتل چې خپل ماشومان واکسین کړو. زه پنځه ماشومان لرم، چې درې یې تر پنځو کلونو کم عمره دي، هغوى مې واکسین کړل. زه له نورو کورنیو هم غوښتنه کوم چې خپل ماشومان واکسین کړي ترڅو د پوليو له ناروغۍ وژغورل شي." د کابل بلې اوسېدونکې مرجان وویل: "زه پخپله یو دوه نيم کلن ماشوم لرم، موږ هغه ته په منظم ډول ټول واکسينونه کړي دي. زه له کورنیو غواړم چې د واکسین کولو په برخه کې جدي ووسي. ځینې کورنۍ د پولیو واکسین نهکوي ځکه دوی وېره لري چې دا د دوی ماشومانو ته زیان ونه رسوي، مګر زه غواړم چې دوی خپل ماشومان واکسین کړي ځکه چې دوی زموږ راتلونکې سرمایه ده." زهرا چې په کابل کې د پولیو د واکسین د تطبیق یوه کارکوونکې ده، وايي چې سره لهدې چې د خلکو لهخوا د پولیو د واکسین د کمپاین د بیا پیلېدو هرکلی شوی، خو ځینې کورنۍ د خپلو ماشومانو د واکسین کولو مخالفې دي. هغې وویل: "زه د واکسین یو کارکوونکې یم، په شپږمه ناحیه کې کار کوم. د خلکو چلند توپیر لري، ځینې یې ښه چلند کوي. خو ځینې یې ډېر بد چلند لري، موږ ته اجازه نه راکوي چې د هغوی ماشومان واکسین کړو، خو په ټوله کې ویلای شو چې د خلکو هرکلی ښه دی." د افغانستان لپاره د پولیو د لهمنځه وړلو بنسټ د معلوماتو لهمخې، روان کمپاين په کابل، کندز، تخار، بغلان، نورستان، کنړ، لغمان، پروان، کاپیسا، ننګرهار، پکتیا، پکتیکا، خوست، غزني، زابل، ارزګان، کندهار، هلمند، نیمروز، فراه او هرات کې پيل شوی دی. د پوليو واکسين دغه کمپاين پهداسې حال کې پيل شوى چې له پاکستان څخه د سلګونو زرو افغان کډوالو جبري ايستلو سره په افغانستان کې د پوليو د ناروغۍ د زياتوالي په اړه اندېښنې زياتې شوي دي. که څه هم د طالبانو د حکومت د عامې روغتیا وزارت مخکې ویلي وو چې د ۲۰۲۴ کال له پیله تر اوسه په افغانستان کې د پولیو کومه مثبته پېښه نهده ثبت شوې، خو په ۲۰۲۳ کال کې په افغانستان کې د پولیو شپږ مثبتې پېښې ثبت شوې چې ټولې د پاکستان ګاونډي ولایت ننګرهار اړوند وې. د نړیوالو روغتیايي سازمانونو د راپورونو لهمخې افغانستان او پاکستان دا مهال په نړۍ کې یوازېني هغه دوه هېوادونه دي چې د ماشومانو د ګوزڼ وهلو يا پولیو پهکې لهمنځه نهده تللې.
|
27.02.2024 صدای آلمان محمد اشتیه، نخست وزیر تشکیلات خودگردان فلسطینیها روز دوشنبه اعلام کرد که او و حکومتاش استعفاء میدهند، اقدامی که میتواند در را به روی اصلاحات مورد حمایت ایالات متحده امریکا در تشکیلات خودگردان فلسطینی باز کند.
محمد اشتیه روز دوشنبه اعلام کرد که استعفای خود و حکومت خود در کرانه غربی را به محمود عباس، رئيس اداره خودگردان فلسطینیها پیشکش کرده است. محمود عباس هنوز باید در این مورد تصمیم بگیرد که آیا استعفای اشتیه و حکومتش را میپذیرد یا نه. اما این اقدام بیانگر تمایل رهبری فلسطینیهای مورد حمایت غرب برای پذیرش تغییراتی است که ممکن منجر به اصلاحات مورد نیاز در تشکیلات خودگردان شود. به اینستاگرام دویچه وله دری بپیوندید ایالات متحده خواهان اصلاحاتی در تشکیلات خودگردان فلسطینی است که بعد از ختم جنگ در نوار غزه بر این منطقه نیز حکومت کند، اما موانع زیادی برای تحقق این دیدگاه باقی میماند. اشتیه گفته است که استعفایش را در پی «تحولات مرتبط با حمله علیه نوار غزه و افزایش تنشها در کرانه باختری و اورشلیم» پیشکش کرده است. او افزوده است که استعفا داده تا زمینه ایجاد یک اجماع گسترده در میان فلسطینیها در رابطه به ترتیبات سیاسی با توجه به جنگ اسرائیل علیه حماس فراهم ساخته شود. اشتیه در اعلامیهای به کابینه گفته است که مرحله بعدی «نیازمند تدابیر حکومتی و سیاسی جدید است که واقعیت در حال تبارز در نوار غزه، مذاکرات وحدت ملی، و نیاز عاجل به اجماع داخلی فلسطینیها را در نظر بگیرد.» اداره خودگردان فلسطینیها در سال ۲۰۰۷ پس از تنش با گروه حماس کنترول بر نوار غزه را از دست داد. از آن زمان به بعد سازمان اسلامگرای ملیشهای حماس که از سوی ایالات متحده، اتحادیه اروپا، آلمان و چندین کشور دیگر به عنوان یک سازمان تروریستی رده بندی شده است، بر نوار غزه حکومت کرده است. صفحه یوتیوب دویچه وله دری را تماشا کنید انتظار میرود که محمود عباس، محمد مصطفی، رئیس صندوق سرمایهگذاری فلسطینیها را به عنوان نخست وزیر جدید معرفی کند.
|
27.02.2024 دامریکا غږ د امریکا د دفاع وزارت وايي د هوايي ځواکونو یو سرتېری، چې په واشنګټن ډي سي کې د اسرائیل د سفارت په مخکې ځان ته اور اچولی و، مړ شو. د امریکا د هوايي ځواکونو ویاند نن دوشنبه فبروري ۲۶ (کب ۷) وویل چې دغه معترض د خپلو زخمونو له کبله په روغتون کې ساه ورکړې ده. د امریکا د هوايي ځواکونو دغه غړي چې په خپل تیلیفون باندې خپل فلم اخیسته، چېغې یې وهلې: «فلسطین ازاد کړئ» او بیا ځان ته اور واچوه. په یوې ویدیو کې چې په ټولنیزو رسنیو کې خپره شوې، یو کس په نظامي لباس کې ښودل کېږي چې وايي نه غواړي په غزې کې په «نسل وژنې کې شریک» وي. د پوځ ویاند وویل چې په دې اړه نور جزیات وروسته خپرېږي. په واشنګټن ډي سي کې د اسرائیل سفارت مخې ته په غزې کې د جګړې پیل کیدو راهیسې څو ځلې مظاهرې شوي. د متحده ایالاتو په پایتخت کې د فلسطین او اسرائیل په پلوۍ هم مظاهرې شوي خو ټولې یې سوله ایزې وې. په غزې کې د حماس- اسرائیل تر منځ جګړه وروسته تر هغه پیل شوه چې د حماس ډلې د تیر کال اکټوبر میاشتې په اوومې په اسرائیل ناڅاپه برید وکړ چې د اسرائیلي چارواکو په وینا پکې شاوخوا ۱۲۰۰کسان وژل شوي و. خو په غزې د اسرائیل ځوابي بریدونو کې د دې تړانګې عامې روغتیا وزارت د معلوماتو له مخې چې کنټرول یې د حماس په لاس کې دی تر دې دمه نږدې ۳۰ زره کسان وژل شوي چې اکثریت یې میرمنې او ماشومان دي.
|
27.02.2024 صدای امریکا کرولین رادریگز بیرکت، رییس شورای امنیت ملل متحد، روز دوشنبه ۲۶ فبروری (هفتم حوت) پیش از آغاز نشستی در مورد افغانستان گفت که طالبان باید به صورت فوری پالیسیها و فرمانهایی را لغو کنند که زنان و دختران را محدود کرده است. بیرکت، سفیر گیانا در ملل متحد، افزود که "ما منحیث امضا کنندگان تعهد مشترک اصول صلح و امنیت برای زنان (WPS) یک بار دیگر تعهد قوی خود را به پیشرفت حقوق و علایق زنان و دختران در افغانستان تصریح میکنیم." او اضافه کرد: "ما تبعیض متداوم سیستماتیک جنسیتی طالبان و سرکوبی زنان و دختران در افغانستان را تقبیح میکنیم و تقاضا میکنیم که طالبان به صورت فوری تمامی پالیسیها و فرمانهایی را لغو کنند که زنان و دختران را سرکوب میکند، به شمول محدودیتها بر آموزش دورههای متوسطه و ثانوی، حق کار و آزادی تحرک و آزادی بیان زنان." رییس شورای امنیت ملل متحد گفت که زنان و دختران باید حق و آزادی های بنیادی را در تمام عرصه های زندگی شان داشته باشند. او افزود که در نشست امروز که در پشت درهای بسته راه اندازی میشود، شورای امنیت در مورد نشست دوحه پیرامون افغانستان، معلومات تازه، به شمول مشورت در مورد تعیین نمایندۀ ویژه منشی عمومی ملل متحد برای افغانستان را دریافت خواهد کرد. طالبان به کرات در مورد تعیین نمایندۀ ویژۀ منشی عمومی ملل متحد برای افغانستان اظهار مخالفت کرده اند. وزارت خارجه طالبان روز شنبه ۳۰ دسمبر (نهم جدی) با نشر اعلامیهای گفت: "حکومت افغانستان بار دیگر تکرار میکند که تعیین یک نماینده ویژه اضافی برای افغانستان در حضور فعال دفتر هیات معاونت ملل متحد در افغانستان (یوناما) اقدامی غیر ضروری تلقی میشود." رییس شورای امنیت ملل متحد گفت: "در نشست امروز ما یک بار دیگر بر اشتراک و رهبریت برابر، معنادار و مصوون زنان افغان در تمامی سطوح و سکوهای تصمیم گیری تاکید خواهیم کرد." این مقام ملل متحد افزود که برای نقض حقوق بشرو جرایم علیه زنان و دختران باید حسابدهی در افغانستان وجود داشته باشد. پیش از این، انتونیو گوتیرش، منشی عمومی ملل متحد، در روز پایانی نشست دوحه در مورد افغانستان گفت که در مورد گزینش نمایندۀ جدید ملل متحد در امور افغانستان مشورتها آغاز میشود تا به گفتۀ وی تعامل میان حکومت طالبان و جامعۀ بینالمللی را هماهنگ کند. او افزود که نمایندگان شرکت کننده در نشست دوحه با ارزیابی مستقل بازرس ویژۀ ملل متحد در امور افغانستان اجماع نظر داشتند. یکی از پیشنهادهای این ارزیابی، گزینش نمایندۀ ویژۀ جدید ملل متحد در امور افغانستان بود. منشی عمومی ملل متحد گفت: "تصمیم اتخاذ شد که من سلسلهای از روند مشورتها را آغاز کنم تا دیده شود که شرایط برای یافتن یک نمایندۀ ملل متحد که بتواند نه تنها در رابطه به تعاملی که صورت میگیرد نقش هماهنگ کننده داشته باشد، بلکه بتواند به گونۀ موثر با مقامات کنونی افغانستان کار کند." اکوادور، فرانسه، جاپان، کوریای جنوبی، گیانا، مالتا، سرالیون، سلوانیا، سویس، بریتانیا و ایالات متحده از امضا کنندگان "تعهد مشترک اصول صلح و امنیت برای زنان" (WPS) اند. پیش از این، دیدبان حقوق بشر از نشستها در مورد افغانستان در پشت درهای بستهٔ شورای امنیت ملل متحد انتقاد کرده بود. هیدر بار، مسوول بخش حقوق بشر و زنان در دیدبان حقوق بشر با نشر پیامی در شبکه ایکس نگاشته است که کشورهای عضو شورای امنیت و ملل متحد باید برگزاری جلسات پشت درهای بسته در مورد افغانستان متوقف کنند.
|
26.02.2024 بی بی سی افغانستان کې د طالبانو بهرنیو چارو وزارت وایي مولوي امير خان متقي د يوه پلاوي په مشرۍ پر گڼو دوه اړخيزو موضوعاتو د بحث لپاره په رسمي سفر ترکمنستان ته تللی دی. د یاد وزارت مرستیال ویاند ضیا احمد تکل په خپله اېکس پاڼه لیکلي، امیر خان متقي د "ترکمنستان د بهرنيو چارو وزير ښاغلي رشيد مُررادوف په بلنه هغه هېواد ته په سفر لاړ." د نوموړي لخوا په خپره شوې خبرپاڼه کې ویل شوي چې په دې پلاوي کې د طالبانو د بهرنيو چارو وزير ترڅنگ د کانونو او پټرولیم وزارت، د افغانستان اوسپنې پټلۍ ادارې او د افغانستان برښنا شرکت مسؤولين هم ګډون لري. ترکمنستان په سیمه کې یو له هغو هېوادونو دی چې له طالبانو سره ښې اړیکې پالي، او ورسره راشه درشه لري. دوه میاشتې وړاندې د ترکمنستان بهرنیو چارو وزیر رشید مرادوف هم د افغانستان لویدیځ ولایت هرات سرحدي ښارګوټي تورغنډۍ ته سفر کړی و او هلته یې هم له امیر خان متقي سره کتلي و. افغانستان د برېښنا تر څنګ ډېر نور شیان له ترکمنستان واردوي او دا سفر داسې مهال کېږي چې د افغانستان پلازمینه کابل په ساړه ژمي کې د برېښنا له سخت کمبود سره مخ ده. طالبانو د سفر او بحثونو واضح اجنډا نده اعلان کړې خو تللي پلاوي ته په کتو اټکل کېږي چې د سفر موخه ډېره اقتصادي بڼه ولري. د چابهار بندر په اړه د خبرو لپاره د طالبانو حکومت یو پلاوی ایران ته رسېدلید طالبانو حکومت یو پلاوی د چابهار بندر په اړه د خبرو لپاره ایران ته رسېدلی. د طالبانو حکومت د سوداګرۍ وزارت وايي، له ایراني چارواکو سره د دوی د پلاوي خبرې به د هغو هوکړو د پلي کېدا پر څرنګوالي ور ټولې وي چې ایران ته د طالبانو د لومړي وزیر د اقتصادي مرستیال ملا عبدالغني برادر د تېر سفر پر مهال له ایراني غاړې سره شوې. د طالبانو حکومت په دې پلاوي کې د اقتصادي چارو معاونیت، سوداګرۍ، ټرانسپورټ بهرنيو چارو او مالیې وزارتونو چارواکي شامل دي. د سوداګرۍ وزارت په اېکس یوه بیان کې ویلي د دوې پلاوي د سفر موخه دا ده چې د چابهار بندر د ظرفیت پام کې نیولو سره ددې بندر له لارې د صادارتو او وارداتو پراخولو او د هغو هوکړو پر عملي باب له ایراني چارواکو سره خبرې وکړي چې د ملا عبدالغني برادر د سفر پر مهال له ایراني لوري سره شوې دي. تېره نومبر میاشت کې ایران ته د طالبانو د ریاست الوزرا د اقتصادي چارو مرستیال ملا عبدالغني برادر د سفر پرمهال پنځه تفاهملیکونه لاسلیک شول. نوموړی چابهار بندر ته هم تللی و او ایراني چارواکو یې تود هرکلی کړی و. چابهار د افغان سوداګرو لپاره ځکه مهم دی چې له لارې یې د افغانستان صادرات او واردات د هند سمندر له لارې کېدای شي. هند هم له همدې لارې له منځنې اسیا سره سوداګري کولی شي.
|
26.02.2024 بی بی سی امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان، در راس هیئتی اقتصادی به ترکمنستان سفر کرده است. همزمان گزارش شده است که وزارت تجارت طالبان هم هیئتی فنی برای گسترش تجارت از بندر چابهار، به ایران فرستاده است. ضیاء احمد تکل، معاون سخنگوی وزارت خارجه طالبان، در ایکس (توییتر سابق) نوشته است که روز یکشنبه (۶ حوت/اسفند) امیرخان متقی به دعوت رشید مرادوف، وزیر امور خارجه ترکمنستان، به عشقآباد سفر کرده است تا در مورد مسايل دوجانبه گفتوگو کنند. او افزوده است که در ترکیب هیئت مسئولان وزارت معادن و نفت، اداره راه آهن و شرکت ملی برق (برشنا) هستند. اوبه موضوعات مورد گفتوگو اشاره نکرده است، ظاهرا از ترکیب هیئت پیداست که موضوع اصلی همکاریهای اقتصادی است.
|
26.02.2024 دآزادی رادیو د هرات یو شمېر زلزلهځپلي چې کورونه یې د ۲۰۲۳ کال د اکتوبر میاشتې په زلزله او له هغه وروسته د پس لړزو له امله زیانمن شوي، ادعا کوي چې د دوی د کورونو د رغونې او جوړولو په برخه کې هیڅ ډول اقدام او مرسته نهده شوې. دوی وايي، اندېښمن دي چې د واورې او باران یا احتمالي زلزلې له امله به یې کورونه په بشپړه توګه ویجاړ شي او پخپله به هم زیانمن شي. د هرات د زندهجان ولسوالۍ د مرکز اوسېدونکى بصير احمد وايي، اوس يې د ژمي د تېرولو لپاره د خپل ويجاړ کور ترڅنګ يوه لنډمهاله سرپناه جوړه کړې ده. هغه زیاتوي: " هغه کور چې موږ پهکې اوس اوسيږو، دوی د کور شاوخوا سروې وکړه او ویې ویل چې ۷۰ فیصده ویجاړ شوی او د استوګنې وړ نهدی. له همدې امله مو تصميم ونيو چې موږ د کور يوه برخه خپله چپه کړو، ترڅو چاته زیان ونه رسیږي او پر چا چپه نهشي. خو له بدهمرغه د زندهجان ولسوالۍ په مرکزي سيمو کې د مؤسسو، بهرنيو مرستندويانو او اشخاصو لهخوا هيڅ مرسته نهده شوې، چې دا کورونه بېرته ورغوي." د زندهجان ولسوالۍ د «تقي نقي» کلي اوسېدونکی نصير نورزی هم په خپله سيمه کې د ۱۵۰ څخه تر ۲۰۰ هغو کورنیو د ژوند او کورونو د وضعيت کيسه کوي، چې د تېر کال د اکټوبر میاشتې په زلزله کې یې کورونه ویجاړ شوي وو. هغه وايي: " لږه لږه مرسته شوې، دوه يا درې کورنيو ته يوه خېمه ورکول شوې ده، خلک پهکې ژوند کوي، د خوراکي توکو هم لږه مرسته شوې. نور د کور او ودانۍ جوړولو لپاره تر اوسه کوم اقدام نهدی شوی، دوی يو ځل دوه راغلي دي، زموږ کورونه يې کتلي دي، خو کار يې تر اوسه نهدی کړی." د ۲۰۲۳ کال د اکتوبر میاشتې د زلزلې مرکز د هرات په زندهجان ولسوالۍ کې ښودل شوی و، خو د هرات نورو ولسوالیو او مرکز ته هم مالي او ځاني زیانونه واړول. د هرات ښار اوسېدونکې شبنم وايي، د سروې ډلې د دوى په سيمه کې کورونه په جدي توګه نهدي کتلي او تر اوسه يې د نيمايي ويجاړ شويو کورونو د بېرته رغونې لپاره د مرستې کوم خبر هم نهدی اورېدلی. نوموړې ازادي راډيو ته وویل: " زما د سترګو ليدلی حال دا دی چې پورته نیم پوړ واقعاً ويجاړ شوی، دېوالونه لوی درزونه لري، چت یې هم درز کړی، زه دې ته اندېښمنه یم چې که خدای مهکړه دا ډول ټکانونه، پس لړزې یا بله زلزله راشي، زموږ کور به په بشپړه توګه ویجاړ شي." تر دې مخکې د ملګرو ملتونو د بشري چارو د همغږۍ دفتر (اوچا) خبر ورکړی و چې په هرات کې د اکټوبر په میاشت کې د زلزلې له امله څه باندې څلویښت زره کورونه زیانمن شوي چې لهدې ډلې لس زره کورونه په بشپړه توګه ویجاړ شوي دي. پهدې وروستيو کې يو شمېر خيريه بنسټونو او اشخاصو کورونه جوړ کړي او په يو شمېر هغو خلکو يې وېشلي چې کورونه يې په بشپړه توګه ويجاړ شوي دي. دا چې د طالبانو حکومت د ملي او نړیوالو بنسټونو په همکارۍ په زلزله کې د ویجاړو شویو کورونو د بیارغونې پلان لري که نه؟ پهدې اړه مو په هرات کې د طالبانو د حکومت د اطلاعاتو او کلتور د رئيس احمدالله متقي نظر هم وپوښت، خو د دغه راپور تر خپرېدو يې زموږ پوښتنې ځواب نهکړې. خو د ملګرو ملتونو پراختیايي پروګرام، نړیوال بانک، اروپايي ټولنې او د اسیا پراختیايي بانک تېره اوونۍ یو ګډ راپور خپور کړ چې پهکې ویل شوي چې په هرات کې د ۲۰۲۳ کال د اکتوبر له زلزلې وروسته د اړتیاو د پوره کولو لپاره ۴۰۲.۹ میلیونه ډالرو ته اړتیا ده. د ياد راپور لهمخې، دغو زلزلو د هرات په ۹ ولسوالیو کې ۲۷۵ زره کسان اغېزمن کړي دي. د هرات لومړۍ زلزله د ۲۰۲۳ کال د اکتوبر په میاشت کې وشوه چې د ځاني زیانونو ترڅنګ یې ستر مالي زیانونه هم واړول. هغه مهال د زلزلهځپلو لپاره د ډېرو مرستو اعلان وشو، خو داسې ښکاري چې ډېر خلک لا هم د خپلو کورونو د ترميم او رغولو لپاره مرستې ترلاسه کولو ته منتظر دي.
|
26.02.2024 صدای آلمان مسئولان محلی طالبان در ولایت خوست به رسانهها اعلام کرده اند که "هر نوع تماس تلفونی دختران با رادیوها و تلویزیون های این ولایت" ممنوع است. طالبان متخلفان را به پیگرد قانونی تهدید کرده اند.
در نامهای که «مرکز خبرنگاران افغانستان» نشر کرده است، قومندانی امنیه ولایت خوست به مسؤلان رسانهها هشدار داده است "در صورتی که زمینه تماس تلفونی دختران با رسانهها را فراهم کنند، احضار و مورد پیگیرد قرار خواهند گرفت". مرکز خبرنگاران افغانستان با ابراز نگرانی جدی نسبت به پیامد این دستور بر کار رسانههای آزاد، خواستار لغو آن شده است. این نامه به روز شنبه ۵ حوت (۲۴ فبروری) به امضای عبدالرشید عمری، قوماندان امنیه طالبان در خوست به رسانهها ارسال شده و در آن نشر درسهای مکاتب و یا برنامههای اجتماعی که در آن دختران زیادی سهم میگیرند به عنوان «فساد» یاد شده که گویا «خلاف موازین اسلامی بوده و جامعه را به سوی فساد اخلاقی سوق میدهد». بیشتر بخوانید: یوناما: زنان در افغانستان از ترس طالبان بیرون نمیروند در این نامه چنین آمده است: «بعضی از رادیو های خصوصی خوست به فساد اخلاقی دامن می زنند که مثال خوب آن نشر درس های مکتب و یا برنامه های اجتماعی است که در آن دختران زیادی سهم می گیرند.» در ادامه گفته شده است: «با سوء استفاده از همین برنامه های درسی و اجتماعی، دختران در وقت رسمی و غیر رسمی با گردانندگان برنامه ها تماس های غیر مشروع تلفونی برقرار می کنند، و این نوع تماس های تلفونی از یک طرف جامعه را به سوی فساد اخلاقی سوق می دهد و از طرف دیگر خلاف موازین اسلامی می باشد.» بیشتر بخوانید: روز جهانی رادیو؛ یوناما به حمایت از حق آزادی بیان تاکید کرد مرکز خبرنگاران افغانستان میگوید بخاطر بسته بودن مکاتب بالاتر از صنف ششم برای دختران در کشور از جمله در خوست، در این اواخر برنامههای آموزشی درسهای مکاتب از طریق رسانهها در این ولایت افزایش یافته است
|
26.02.2024 دامریکا غږ د افغانستان او پاکستان د سوداګرۍ ګډې خونې لپاره د خیبر پښتونخوا همغږی کوونکی وايي، د افغان ترانزیټ تجارت په برخه کې د پاکستان حکومت د ځینو اقداماتو له امله له افغانستان سره ددغه هیواد تجارت ۷۰ فیصده کم شوی دی. له امریکا غږ سره په خبرو کې ضیا الحق سرحدي وویل، چې د روانې فبرورې میاشتې پر ۲۰مه نېټه یې د افغان ترانزیټ تجارت د پاکستان عمومي رئیس واجد علي چې سره یې په پیښور کې د لیدو پرمهال خپلې اندیښنې شریکې کړي دي. ښاغلي سرحدي زیاته کړه چې افغانستان د ترانزیت تجارت په برخه کې د پاکستان له لوري د یو لړ بندیزونو له کبله خپل ۷۰ فیصده تجارت د ایران هېواد چاه بهار او بندر عباس ته منتقل کړی دی چې له دې سره په پاکستان کې نږدې ۲۰ زره کورنۍ بې روزګاره شوې دي. هغه وویل: ”له کراچۍ نه واخلې تر تورخم پولې پورې، په دې کې د ګمرګ کلینیګ اجنټان، د کشتیو اجنټان، په کراچۍ ښار کې له ترانزیت تجارت سره مزدرانو کار کولو، لکه ډرایوران وو، په ټرکونو کې چې یې مالونه وړل نو په لاره کې د هوټلونو او پترول پمونو کاروباریان وو، اورګاډي، د اېن اېل سي ټرانسپورت شرکت ګاډي، لکه دا یوه پوره حلقه وه، او دا ټول ورسره بېروزګاره شول. له افغانستان سره د تجارت کولو پرځای نقصان وشو. نو موږ له واجد علي صاحب څخه غوښتنه وکړه چې حکومتونو دې خپلو اقداماتو ته بیا کتنه وکړي.“ ضیاالحق سرحدي وايي، دوی خپل غږ تر لوړو چارواکو رسولی دی، خو اوس ستونزه دا ده چې په پاکستان کې همدا اوس ټولټاکنې وشوې او نوی حکومت لا نه دی جوړ شوی: ”ترڅو چې نوی حکومت نه وي جوړ شوی، ما ته نه ښکاري چې زموږ پر غوښتنو دې اقدام وشي، خو هیله مو نوي حکومت ته شته. د افغانستان – پاکستان د ګډې خونې د افغانستان غاړې مشر خان جان الکوزی هم دلته راغلی وو، هغه ویل چې له دوی سره نورې لارې هم شته، لکه په بندرعباس یې ډېر په چټکۍ سره خپل کار روان کړی دی. “ ښاعلی سرحدي وايي، چې د خیبر پښتونخوا اتیا فیصده کاروبار له افغانستان سره کېږي، چې په افغانستان کې امن وي، نو دلته هم امن وي، نو اوس په خیبر پښتونخوا او بلوچستان کې چې له افغانستان سره کوم تجارت کېږي، پر هغه ډېر منفي اغېز شوی دی. ښاغلي سرحدي وویل: ” په ځانګړي ډول د ۲۰۱۰ کال د افغان ترانزیت تجارت تړون کې هغه څوک په اعتماد کې نه دي اخیستل شوي چې له دې کاروبار سره تړلي ول، هغه تړون د بندو دروازو شاته شوی وو، موږ یې هېڅوک نه وو غږولي، هغه تړون ډېر په بیړه شوی وو، د هغې تر ګټې، نقصان زیات وشو. د هغه تړون له وجې زموږ له ۷۰ څخه تر ۸۰ فیصده پورې تجارت چاه بهار او بندرعبارس ته منتقل شو.“ هغه زیاته کړه: ”زموږ د سوداګرۍ ګډې خونې ډېرې هلې ځلې وکړې چې تجارت بیرته سم کړو، خو اوس یوځل بیا تېر کال د اکتوبر پر درېمه سرپرست حکومت نوی فرمان جاري کړو چې له هغې سره پر کراچۍ بندر نږدې څلور زره د افغان تجارت کانټېنرې ولاړې وې. ډېر په مشکل سره مو ځینې کانټېنرې خلاصې کړې خو اوس هم ډېر ولاړې دي. “ د افغان ټرانزیت تجارت پر وړاندې خنډونه د افغانستان او پاکستان د سوداګرۍ ګډې خونې لپاره د خیبر پښتونخوا همغږی کوونکی ضیاالحق سرحدي وايي، څه موده مخکې د پاکستان او افغانستان ترمینځ د تجارت حجم دوه اعشاریه پینځه میلیادر ډالر وو، بیا ورو ورو دا تجارت یو میلیارد ډالر ته راټیټ شو، د هغې ډېر وجوهات دي، لکه بیا بیا د تورخم پوله وتړل شوه، له تېرو څلور میاشتو راهیسې د چمن پوله هم تړل شوې ده، په دا وروستیو کې د پاسپورټ او ویزې په سلسله کې تر لسو ورځو پورې تورخم دروازه بنده شوې وه. نوموړي وویل ”له دغه ډول اقدام سره د دواړو غاړو تجارت، لکه د پاکستان له غاړې صادرات چې پکې سبزیانې وې، تازه مېوې، جوسونه، شیدې او نور خوراکي مواد چې له دې ځای نه افغانستان او منځنۍ اسیا ته لېږدول کېدل، هغه ټول ودرېدل، د یوې اندازې له مخې درې څلور زره ټرکونه له دې غاړې ولاړ ول، او په همدومره شمېر کې ټرکونه له هغې غاړې ولاړ ول. ولې چې له هغې غاړې هم د مېوو موسم وو، له هغې خوا هم سبزیانې، تازه مېوې، سل یو نیم سل د ډبرو سکرو ټرکونه راتلل، او د نورو کاڼو سل یونیم سل ټرکونه راتلل، په غټ تعداد کې مالوچ راځي، خو دا هرڅه په ټپه ودرېدل. له دې سره د دواړو غاړو ولس ته په میلیاردونه روپۍ نقصان شوی دی.“ هغه وویل چې د افغانستان او پاکستان تیرو حکومتونو غوښتل چې د دواړو هیوادونو ترمنځ د تجارت کچه لوړه کړي خو: "له دې سره سره پر افغان ترانزیت تجارت سل فیصده بانکي ضمانت ولګېدو، او بل د پروسیسنګ فیس په نامه لس فیصده نوره مالیه ولګول شوه، او تر ټولو غټه مسله دا وشوه چې نږدې ۲۱۲ توکي په منفي لیست کې واچول شول. له دې اقدام سره دا ټول تجارت ودرېدو. په دې سلسله کې بیا زموږ د پاکستان – افغانستان د سوداګرۍ ګډه خونه چې یو نړیوال چېمبر [خونه] دی، او د افغانستان له غاړې خان جان الکوزی زموږ شریک مشر دی، او د پاکستان له غاړې زبیر موتي زموږ مشر دی، زموږ رئیس جنید ماکډا دی، په خیبر پښتونخوا کې یې زه [ضیاالحق سرحدي] همغږی کوونکی یم. موږ په دې لړ کې کلیدي کردار ترسره کړی دی خو تر اوسه یې نتیجه نه ده ورکړې. “
|
26.02.2024 صدای امریکا قرار است شورای امنیت ملل متحد روز دوشنبه ۲۶ فبروری (هفتم حوت) دربارۀ وضعیت افغانستان پشت درهای بسته بحث کند. این شورا در وبسایتاش نگاشته است که این جلسه با حضور اعضای این شورا و انتونیو گوتیرش، منشی عمومی ملل متحد ساعت ۱۰:۰۰ قبل از ظهر به وقت نیویارک آغاز شود. به گفتۀ این شورا در این جلسه در مورد نماینده ویژۀ منشی عمومی ملل متحد برای افغانستان نیز بحث و رایزنی صورت خواهد گرفت. نصیراحمد فایق، سرپرست نمایندگی دایمی افغانستان در ملل متحد به طلوع نیوز گفته است که در این جلسه دربارۀ قطعنامه ۲۷۲۱ شورای امنیت نیز بحث خواهد شد. شورای امنیت سازمان ملل متحد به تاریخ ۲۹ دسمبر (هشتم جدی) قطعنامهای را در مورد نحوه و افزایش تعامل با افغانستان و رهبران طالبان و تعیین یک نمایندهٔ ویژه برای افغانستان تصویب کرد. این قطعنامه با ۱۳ رای موافق تصویب شده بود. روسیه و چین به این قطعنامه رای ممتنع دادند. قطعنامهٔ شورای امنیت سازمان ملل متحد از انتونیو گوتیرش، خواسته تا نمایندهٔ ویژهٔ را برای ترویج توصیههای فریدون سینیرلی اوغلو، هماهنگکننده ویژه و بازرس مستقل این سازمان، به ویژه در مورد جنسیت و حقوق بشر معرفی کند. نشست دوم دوحه نیز هفته گذشته بر اساس توصیه قطعنامه شورای امنیت ملل متحد با حضور نمایندگان ۲۵ کشور برای افغانستان برگزار شد. انتونیو گوتیرش، منشی عمومی ملل متحد در روز پایانی نشست دوحه در مورد افغانستان گفت که در مورد گزینش نمایندۀ جدید ملل متحد در امور افغانستان مشورتها آغاز میشود تا به گفتۀ وی تعامل میان حکومت طالبان و جامعۀ بینالمللی را هماهنگ کند. او افزود که نمایندگان شرکت کننده در نشست دوحه با ارزیابی مستقل بازرس ویژۀ ملل متحد در امور افغانستان اجماع نظر داشتند. یکی از پیشنهادهای این ارزیابی، گزینش نمایندۀ ویژۀ جدید ملل متحد در امور افغانستان بود. منشی عمومی ملل متحد گفت: "تصمیم اتخاذ شد که من سلسلۀ از روند مشورتها را آغاز کنم تا دیده شود که شرایط برای یافتن یک نمایندۀ ملل متحد که بتواند نه تنها در رابطه به تعاملی که صورت میگیرد نقش هماهنگ کننده داشته باشد، بلکه بتواند به گونۀ موثر با مقامات کنونی افغانستان کار کند." هیدر بار، مسوول بخش حقوق بشر و حقوق زنان در دیدبان حقوق بشر گفته است در مورد این که گوتیرش میخواهد فردی را منحیث نمایندۀ ویژه برای افغانستان بگمارد تا به گفتۀ وی توجه طالبان را جلب کند، "خوشخدمتی" به طالبان است. او افزوده است که چنین اقدام"مدافعان حقوق بشر افغانستان را نسبت به تعهد سازمان ملل متحد جهت حمایت از حقوق بشر در افغانستان مشکوک میسازد". بر اساس گزارشها، ایران، چین و روسیه در قبال گزینش نمایندۀ ویژه ملل متحد برای افغانستان مخالفت نشان داده اند. طالبان نیز با گزینش نمایندۀ ویژه ملل متحد مخالفت کرده اند.
|
25.02.2024 بی بی سی په کابل کې د طالبانو امنیه قومندانۍ چارواکي وايي، په تېرو دوو کلونو کې یې نژدې ۲۸ زره په نشو روږدي کسان د درمنلې لپاره ټول کړي دي. د طالبانو امنیه قومندانۍ ویاند خالد ځدراڼ بيبيسيپښتو ته وویل، "په تېرو دوو کلونو کې په کابل شاوخوا ۲۸ زره معتادین راټول شوي، چې زنانه [ښځې] او ماشومان هم په کې دي." دا چې په دغو کسانو کې د ښځو او ماشومانو شمېر څومره دی، طالب چارواکو یې په اړه څه نه دي ویلي. خو په ۲۰۱۹ کال کې د پرځېدلي جمهوریت روغتیا وزارت چارواکو ویلي وو، چې په څه باندې درې میلیونه روږدو کسانو کې ۸۰۰ زره ښځې او ۱۱۰ زره ماشومان دي. اوس ښايي دا شمېر لا لوړ شوی وي. په نشو روږدي کسان په عمومي ډول په روغتونونو کې له ۴۵ ورځې درملنې وروسته کورونو ته ستنول کېږي چې د ځینو رپوټونو له مخې یو شمېر یې بېرته نشو ته مخه کوي. په کابل کې د روږدو کسانو درملنې لپاره شاوخوا لس مرکزونه فعال دي چې ځینې وخت په کې روږدي درمللو لپاره آن تر شپږو میاشتو هم ساتل کېږي. "د افغانستان ۱۰ سلنه وګړي په نشو روږدي دي"ESد ملګرو ملتونو شمېرې ښيي چې په افغانستان کې په نشو د روږدو کسانو شمېر نژدې څلور میلیونو ته رسېږي چې د دغه هېواد د ټولو وګړو نژدې لس سلنه جوړوي. د دغه نړیوال بنسټ د مالوماتو له مخې، د روږدو کسانو د درملنې لپاره مرکزونو له سختو ننګونو سره مخامخ دي. په افغانستان کې د طالبانو له بیا واکمنۍ وروسته پر دغه ډول مرکزونو مرستې کمې شوې او یا بیخي بندې شوې دي چې له امله ناروغان ډېر اغېزمن شوي دي. د طالبانو د امنیه قومندانۍ ویاند خالد ځدران وايي، "ځینو کسانو ته چې درملنه کې روغ شوي، حرفوي زدکړې هم ورکول کېږي." ښاغلي ځدراڼ دا نه مني چې "په دغه مرکزونو کې دې سهولیتونه کم وي." د طالبانو د کار او ټولنیزو چارو وزارت ویاند سمیع الله ابراهیمي وايي، د درملنې له یوه مرکزه یې چې ۵۰۰۰ کسان په کې درملل کېږي، سلګونه کسان د خیاطۍ په ګډون ځینې نورو مهارتونو زدکولو لپاره انتخاب کړي دي. خو د دوی لپاره د کاري فرصتونو کموالی بله ننګونه بلل کېږي.د عکس سرچینه،GETTY IM د ملګرو ملتونو د رپوټونو له مخې که څه هم په افغانستان کې د نشهيي توکو کښت په کمساري ډول راکم شوی، خو اوس هم یو له هغو هېوادونو بلل کېږي چې ډېر مخدره توکي په کې تولېدېږي. ځینې کارپوهان د اقلیمي بدلون، وچکالۍ او لوږې ترڅنګ په افغانستان په نشو د روږدو کسانو ډېرېدونکی شمېر "خاموشه څونامي" بولي چې که د مخنیوي لپاره یې چټک ګامونه وانخیستل شي، دغه هېواد له یوه بل ناورین سره مخامخولی شي. د یوه طالب چارواکي په وینا، په افغانستان کې ډېری په نشو روږدي کسان "شیشه، ټابلېټ کا، هېروین او اپین" کاروي. دغو توکو ته اسانه او ارزانه لاسرسی له هغو لاملونو بلل کېږي چې د روږدو شمېر ورسره کال په کال لوړېږي.
|
25.02.2024 بی بی سی چند کشور همسایه افغانستان و در منطقه به هدف جلوگیری از سرازیرشدن موج مهاجران و ناامنی از این کشور در حال کشیدن حصار یا موانع مرزی خود با این کشور هستند.
در گزارش ۲۳ صفحهای اخیر کارشناسان سازمان ملل متحد در مورد رابطه نزدیک طالبان حاکم بر افغانستان با القاعده هشدار داده شده است. در چند گزارش تحلیلی پیشین کمیته تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل که جمعبندی گزارش کشورهای عضو این شوراست، نیز این موضوع تکرار شده است. حضور «هزاران نیروی فعال جهادی خارجی» در افغانستان و اتهام رابطه نزدیک آنها با حکومت طالبان، در حالی که حملات در کشورهای همسایه افزایش یافته است، همسایگان افغانستان را وادار کرده که در پی ایجاد «کمربند امنیتی» حول افغانستان پس از خروج سربازان آمریکا و افتادن کشور به دست طالبان باشند. اگرچه مقامهای طالبان تاکید دارند که از خاک افغانستان هیچ کشوری تهدید نخواهد شد و در این زمینه در توافقنامه دوحه با آمریکا در مارچ/مارس ۲۰۲۰ هم متعهد شدهاند.
|
25.02.2024 دآزادی رادیو د روغتیا نړیوال سازمان وايي، په تېرو دوو میاشتو کې په افغانستان کې له ۶۶۰ ډېر کسان د سختو تنفسي ناروغیو له امله مړه شوي دي. 'ډبلیوایچاو' په روان ژمي کې په افغانستان کې د شدیدو تنفسي ناروغیو د زیاتوالي او د قربانیانو د شمېر د ډېروالي په اړه اندېښنه ښودلې ده. دغه سازمان د جمعې په ورځ په یوه راپور کې ویلي چې د جنورۍ د میاشتې راهیسې او د ژمي موسم له پیل سره په ټول افغانستان کې څه باندې ۲۸۶ زره کسان په شديدو تنفسي ناروغیو اخته شوي دي. په دغه راپور کې د دې ناروغۍ له امله د مړه شويو شمېر ۶۶۸ ښودل شوی دی. د تنفسي ناروغیو د زیاتوالي لامل سړه هوا بلل شوې ده. د روغتیا نړيوال سازمان په وینا، د تنفسي ناروغانو تر ۶۳سلنې ډېر د پنځو کلونو څخه کم عمره لرونکي ماشومان دي. په افغانستان کې یو شمېر کورنیو هم ازادي راډيو ته وویل چې د سږني ژمي له پیل راهيسې د دوی د کورنیو ځینې غړي په ځانګړي ډول ماشومان په تنفسي ناروغیو اخته شوي او لا هم نه دي روغ شوي. د کابل اوسېدونکی زلمی وايي چې د ژمي په پیل کې یې یو کلن ماشوم سینه بغل شوی او تر اوسه نه دی روغ شوی. نوموړي ازادي راډيو ته وویل: "د ژمي په پیل کې زما ماشوم سینه بغل شو او ساه یې نه شوه اخیستلی، موږ روغتون ته بوته او سیفترکسن پېچکاری یې ورته ورکړه، په لاس کې یې کنول ورته ولګاوه، په درې ورځو کې همدا پیچکارۍ روغ کړ، خو بېرته سینه بغل شو او نه شي کولی ساه واخلي." زهره وايي: ما یو ماشوم درلود چې د ساه لنډۍ، سینه بغل له امله مړ شو.
زهره ارین یوه له هغو میندو څخه ده چې په دې وروستیو کې یې څلور کلن ماشوم د تنفسي ناروغۍ له امله مړ شوى، نوموړې ازادي راډیو ته وویل: "ما یو ماشوم درلود چې د ساه لنډۍ، سینه بغل له امله مړ شو، ډاکتر ته مې بوته، اکسیجن مو ورکړ، خو ومو نه شوای ژغورلی او مړ شو." د داخلي ناروغيو ډاکتران وايي، د دې ناروغیو اصلي لامل د ماشومانو لپاره د منظم واکسین نشتوالی، ډېره سړه هوا او د بدن د دفاعي عمومي سیستم کمزورتیا ده چې له امله یې مور او ماشوم دواړه په سمه توګه نه شي تغذیه کېدای. ډاکتران سپارښتنه کوي چې که خلک سم خواړه وخوري، په ځانګړې توګه مېوه او سبزیجات وکاروي او ځان ګرم وساتي د تنفسي ناروغیو د خپرېدو مخه نیول کېږي. دا په داسې حال کې ده چې نړیوالو سازمانونو تل د افغانستان په بېلابېلو برخو کې د روغتیايي خدمتونو له کموالي اندېښنه ښودلې ده. له دې ډلې د ملګرو ملتونو سازمان د ماشومانو د ملاتړ وجهي صندوق په دې وروستیو کې اعلان وکړ چې په افغانستان کې شاوخوا ۹،۵ میلیونه وګړي په هغو سیمو کې ژوند کوي چې روغتیايي خدمتونو ته لاسرسی نه لري
|
25.02.2024 صدای آلمان
خبرگزاری ایتالیایی انسا گزارش داده است که امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه در نشست مجازی سران هفت کشور بزرگ صنعتی (گروه ۷)، که امروز شنبه، به مناسبت دومین سالروز حمله روسیه بر اوکرایین در کییف برگزار می شود، شرکت نخواهد کرد. به قول این خبرگزاری، ماکرون در عوض در مراسم افتتاح نمایشگاه کشاورزی در حومه پاریس حضور خواهد داشت و انتظار می رود که به دلیل بحران ناشی از نارضایتی کشاورزان، تمام روز را در آنجا سپری کند. به اینستاگرام دویچه وله دری بپیوندید به اساس پیامی که کاخ الیزه به روز شنبه در صفحه ایکس، تویتر سابق، به نشر رساند، ماکرون توضیح داده است که حمایت فرانسه از اوکرایین ضعیف نخواهد شد و نباید چنین تصور شود که گویا اروپایی ها از این حمایت خسته شده اند. کمی قبل از دیدار برنامه ریزی شده ماکرون از این نمایشگاه کشاورزی، گروهی از کشاورزان خشمگین به محوطه نمایشگاه هجوم بردند. آنها با فریاد های بلند خواستار استعفای ماکرون شدند و شعار می دادند: «اینجا خانه ماست!» ده ها مأمور پولیس تلاش کردند این اعتراض را مهار کنند. در پی درگیری میان معترضان و مأموران پولیس، حد اقل یک نفر بازداشت شده است. صفحه یوتیوب دویچه وله دری را تماشا کنید امانوئل ماکرون از این اقدام کشاورزان انتقاد کرده گفت: «شما با شکستن غرفه های نمایشگاه به هیچ یک از همکاران خود کمک نمی کنید. شما با ممانعت از برگزاری نمایشگاه و به نحوی ترساندن خانواده ها از آمدن به این نمایشگاه، به هیچ همکار خود کمک نمی کنید.» در فرانسه نیز مانند بسیاری از کشورهای دیگر اروپایی به شمول آلمان، از چندین هفته به این طرف کشاورزان مرتباً علیه هزینه های بالا، بوروکراسی، مقررات زیست محیطی و واردات ارزان اعتراض می کنند.
|
25.02.2024 دامریکا غږ د طالبانو د حکومت د سترې محکمې له خوا د غزني په ولایت کې دوه تنو ته د اعدام د سزا د تطبیق په تړاو د نړیوالو غبرګونو په لړ کې د بخښنې نړیوال سازمان هم په عام محضر کې د اعدام د پریکړو تطبیق سره مخالفت ښودلی او دا ډول اقدامات یې د ژوند د حق سره په ټکر کې ګڼلي دي. دغه سازمان د جمعې په ورځ فبرورۍ ۲۳ ( کب څلورم) د ایکس په ټولنیزه شبکه کې په یوه اعلامیه کې د طالبانو د چارواکو څخه د اعدام د لړۍ د بندیدو او د اعدام د سزا د لغوه کیدو غوښتنه کړې ده. په دې اعلامیه کې د دې سازمان د جنوبي اسیا د سیمه ییزې مرستیالې لیویا ساکاردي، له قوله لیکل شوي: " مونږ د ټولو اعدامونو سره مخالف یو ځکه چې دا د ژوند د حق څخه سرغړونه ده . طالبان په پرله پسې ډول په عام محضر کې اعدامونو ته دوام ورکوي کوم چې د انساني کرامت څخه د ډیرې سختې سرغړونې تر څنګ د نړیوالو قوانینو او معیارونو څخه هم سرغړونه ده چې هیڅ د زغملو نه دي". د طالبانو د حکومت سترې محکمې په یوه خبرپاڼه کې ویلي چې درې ګونو محکمو د پریکړې او د طالبانو د مشر ملا هبت الله اخوندزاده د تائید وروسته یې د پنجشنبې په ورځ فبرورۍ ۲۲ (کب درییم) د غزني ولایت د علي لالا کلي د فوټبال سټډیوم کې پر دوو تنو باندې په عام محضر کې د اعدام سزا تطبیق کړې ده. دغو دوو تنو څه موده وړاندې د میدان وردک او غزني په ولایتونو کې دوه تنه په چاقوګانو باندې وژلي وو. د بخښنې نړیوال سازمان په دغه اعلامیه کې ویلي چې طالب چارواکي باید په بیړني ډول د اعدامونو لړۍ بنده کړي او مرګ سزا باید چې لغوه کړي. همداشان دغه سازمان د طالبانو له خوا په عامو ځایونو کې د انساني ضد او د سپکاوي ډکو سزاګانو د تطبیق د بندیدو غوښتنه هم کړې ده. دغه سازمان ویلي چې په عامو ځایونو کې د اعدام د سزا د تطبیق پر مهال ددغې سزا قرباني چې د کوم ظلم سره مخ کیږي همداشان هغوی چې ددې سزا د تطبیق ننداره کوي هم د ورته حالت سره مخ کیږي. د بخښنې نړیوال سازمان د طالبانو تر حاکمیت لاندې د عادلانه محاکمې ترسره کیدل هم تر پوښتنې راوستي او ویلي دي چې د عادلانه محکمې د ساتنې د حق په برخه کې لا هم جدي اندیښنې شته دی. لیویا ساکاردي ویلي: " اوس ددې وخت دی چې نړیواله ټولنه او ملګري ملتونه پر طالبانو باندې د څرګندو بشري حقونو څخه د سرغړونو له امله فشار راوړي ترڅو دا ډاډ او دا مرسته ترلاسه شي چې په افغانستان کې د نړیوالو حقونو خوندیتوب ته درناوی کېږي." د بخښنې د نړیوال سازمان ددې اعلامیې دمخه په افغانستان کې د ملګروملتونو مرستندویه پلاوي دفتر "یوناما" او د ملګرو ملتونو د عمومي منشي انتونیو ګوتیرش ویاند سټیفن دوجاریک هم په جلا جلا څرګندونو کې د طالبانو د سترې محکمې له خوا په غزني کې دوو تنو ته د اعدام د سزا تطبیق سره مخالفت ښودلی وو. سټیفن دوجاریک ویلي: "مونږ د اعدام د سزا څخه د کار اخیستنې پر وړاندې په ټینګ ډول ودریږو او زه فکر کوم په عام محضر کې د دغه اعدام بڼه په ځانګړي ډول ناوړه عمل دی". یوناما هم ویلي چې دا دفتر د اعدام د سزا سره کلک مخالف دی. د ملګروملتونو دغه دفتر له طالبانو غوښتي چې په افغانستان کې دې د اعدام د سزا تطبیقول لغوه کړي. د طالبانو حکومت د ۲۰۲۱ کال په میاشت کې واک ته د رسیدلو وروسته د ۹۰مې لسیزې په وروستیو کې د خپلې لومړنۍ دورې په څیر په عام محضر کې ښځو او سړو ته د تعزیري سزاګانو ورکول پیل کړي دي. طالبانو د ملګرو ملتونو او بشري حقونو د نړیوالو سازمانونو د اعتراضونو سره سره په عام محضر کې د قصاص د حکم د تطبیق سربیره د نورو تعزیري سازګانو تطبیق ته هم دوام ورکړی دی. طالبانو لا د بخښنې نړیوال سازمان دغې اعلامیې ته لا غبرګون نه دی ښودلی خو د طالبانو یو شمیر چارواکو د اسلامي شریعت پر اساس د قصاص د حکم د تطبیق څخه ملاتړ کړی او هغوی چې ددې پریکړې له تطبیق سره مخالفت کوي د اسلام د دین څخه په بې خبرې تورن کړي دي. د طالبانو د حکومت د بهرنیو چارو وزارت د یوناما یو راپور ته په غبرګون کې ویلي و چې د افغانستان له ۹۹ څخه زیات خلک د اسلام د دين د اصولو پابند دي، چې د همدې له امله قوانین د اسلام د دین د ارشاداتو او احکامو سره سم ټاکل کیږي. دغه وزارت ویلي و چې د بشري حقونو د نړیوالو قوانینو او اسلامي قوانینو ترمنځ د ټکر په صورت کې دولت مکلف دی، چې د اسلامي قوانینو پیروي وکړي.
|
25.02.2024 صدای امریکا نماینده ویژه وزارت خارجۀ چین در امور افغانستان گفته است حیف شد که نشست دوحه در گفتگو با مقامات حکومت طالبان شکست خورد. یوی شاویونگ، نماینده ویژه وزارت خارجۀ چین در امور افغانستان، امروز شنبه ۲۴ فبروری (پنجم دلو) با نشر سلسله پیامهایی در ایکس نگاشته است: "حیف است که نشست دوحه افغانستان دوباره با گفتگو با حکومت موقت افغانستان (حکومت طالبان) شکست خورد، همانطور که چین و کشورهای منطقه خواستار آن بودند". دومین نشست سازمان ملل متحد در مورد افغانستان به تاریخ ۱۸ و ۱۹ فبروری در دوحه پایتخت قطر برگزار شد. اما گوتیرش روز دوشنبه ۱۹ فبروری (۳۰ دلو) در یک کنفرانس خبری در دوحه گفت که حکومت طالبان دعوت وی را برای شرکت در نشست دوحه نپذیرفتند، اما ابراز امیدواری کرد که نمایندگان این گروه در نشستهای دیگر از این قبیل شرکت داشته باشند. طالبان پیش از برگزاری نشست دوحه، در مورد حضور نمایندۀ این گروه در این نشست شروطی را مطرح کرده بودند که به گفتۀ گوتیرش این شرایط از سوی ملل متحد قابل پذیرش نبود. گزارشهایی نشر شده است که شروط طالبان شامل، مطرح نشدن بحث گزینش نمایندۀ ویژۀ ملل متحد برای افغانستان در اجندای نشست دوحه، حضور طالبان به صفت نمایندگان افغانستان در این نشست و نیز دیدار هیات طالبان با منشی عمومی ملل متحد میشد. منشی عمومی سازمان ملل متحد نشست دوحه را "بینهایت مثمر" خواند و گفت که حضور نیافتن طالبان، هیچ آسیبی را بر این نشست وارد نکرد. او افزود که شرایط طالبان حق ملل متحد را برای دیدار با نمایندگان کشورها در امور افغانستان، سلب میکرد. همچنان یوی شاویونگ در ایکس نگاشته است که چین در نشست دوحه تاکید کرد که آماده کار بیشتر و سختتر با سازمان ملل متحد و شرکای منطقهای به ویژه نشستهای وزیران خارجه کشورهای همسایه افغانستان و سایر فارمتها است، تا تعامل با افغانستان به هدف کمک به صلح، ثبات، بازسازی و رفاه مشترک این کشور افزایش یابد. نماینده ویژه وزارت خارجۀ چین در امور افغانستان گفته است که نشست دوحه دربارۀ افغانستان تمام ابعاد اصلی نگرانیها را پوشش داد تا اطمینان حاصل شود که این کشور دوباره "خاستگاهی برای فعالیتهای تروریستی تبدیل نمیشود" و "این کشور دارای نهادهای فراگیر است". شاویونگ گفته است که چین با تعداد زیادی از اشتراککنندگان نشست دوحه خواستار "کمکهای بشردوستانه بیشتر، حکومت معتدل به همراه آموزش زنان و دختران" شد. همچنان او تاکید کرده است که ایالات متحده مسوولیت اصلی بازسازی افغانستان، آزادسازی داراییهای این کشور در خارج و لغو تحریمهای یکجانبه را به عهده بگیرد.
|
09.12.2023 صدای آلمان اداره طالبان اظهارات تازه گلبدین حکمتیار، رهبر حزب اسلامی، در مورد درخواست امریکا از طالبان برای تشکیل حکومت فراگیر را رد کرده است. سخنگوی طالبان گفته که سخنان آقای حکمتیار در این زمینه "درست" نیست.
رهبر حزب اسلامی در تازهترین اظهاراتش در کابل ادعا کرده که گویا ایالات متحده امریکا با سپردن فهرستی به طالبان، از این گروه خواسته تا حکومت همه شمول تشکیل دهند. وی با اشاره به تشکیل گروههای مختلف مخالف طالبان و جلسات اخیر آنها از جمله در مسکو و ویانا گفته است: «طبیعی است که کشورها به آسانی به کسی اجازه برگزاری چنین نشستهایی را نمیدهند. طبیعی است که این کشورها به خاطر اهداف استراتژیک خود چنین نشستهایی را برگزار کرده و میخواهند فشار وارد کنند.» حکمتیار گفته است: «حقیقت این است که در این شب و روز امریکا لحن خود را در مورد طالبان تغییر داده و در موقفش تغییر وارد نموده است.» وی با اشاره به توافقنامه دوحه میان امریکا و طالبان اضافه کرده است: «حتی گفته میشود که امریکا از طالبان خواسته که براساس معاهده دوحه باید حکومت همه شمول تشکیل دهند. حتی گفته شده که به آنان یک فهرست نیز ارائه کرده است. این امارت اسلامی است که باید وضاحت بدهد.»عکس: طالبان: این اظهارات حقیقت ندارد اما ذبیح الله مجاهد، سخنگوی اداره طالبان در حساب کاربریاش در شبکه ایکس (توییتر سابق) نوشته: "ادعاها در زمینه درخواست امریکا از امارت اسلامی برای تشکیل حکومت همه شمول حقیقت ندارد." مجاهد با اشاره به اظهارات رهبر حزب اسلامی اضافه کرده است: «امارت اسلامی افغانستان به کسی وعده تشکیل چنین حکومتی را نداده است. سخنان آقای حکمتیار در این زمینه درست نیست. بزرگان کشور باید سخنان بیاسناد و غیردقیق نگویند.» طالبان تا حالا هرگونه درخواست برای تشکیل حکومت همه شمول را رد کرده و اداره خود را همه شمول خوانده و حاضر به مذاکره با گروههای مخالف در مورد چگونگی تشکیل حکومت نشده است. توافقنامهای که میان امریکا و طالبان امضا شده بود، شامل یک بخش در مورد «گفتگوهای بینالافغانی» بود که هرگز عملی نشد و طالبان در ۱۵ آگست سال ۲۰۲۱ در پی خروج نیروهای امریکایی و ناتو از افغانستان، قدرت را تصرف کردند.
|
09.12.2023 دامریکا غږ د طالبانو د حکومت د بهرنیو چارو وزارت مرستیال شیر محمد عباس ستانکزي یو ځل بیا په افغانستان کې د خپل حکومت له خوا د لومړنۍ دورې پورته ښوونځیو کې د نجونو پر زده کړو په بندیز باندې کلک انتقاد کړی او ویلي دې چې د همدې مسلې له امله ملت له طالبانو فاصله اخلي. عباس ستانکزي د پنجشنبې په ورځ ډسمبراووم (لیندۍ ۱۶) کابل کې د سرحدونو، قومونو او قبایلو د چارو وزارت اړوند تعلیمي ادارو څخه د فارغ شویو زده کوونکو د فراغت په مناسبت یوې جوړې شوې غونډې ته په وینا کې وویل چې که څوک د نجونو څخه د زده کړو حق اخلي دا د نجونو پر حق باندې تیرې او څرګند ظلم دی. ښاغلي ستانکزي وویل: "نن زمونږ یوازینی مشکل چې د خپل ملک سره او د ګاونډیو سره او د دنیا د ملکونو سره حل دی [نه دی] په همدې مشکل باندې، نن چې زمونږ ملک له مونږ څخه فاصله نیسي، زمونږ څخه خفه کیږي یا له مونږ څخه ګیله لري هغه هم دغه د علم په موضوع باندې". د طالبانو د حکومت د بهرنیو چارو وزارت مرستیال وویل چې نجونو ته د زده کړو حق خدای او رسول یې ورکړی او زده کړې د هغوی طبیعي حق دی، هر څوک چې ورڅخه دا حق اخلي دا د هغوی په حق باندې تیری او ظلم دی. عباس ستانکزي په خپلو څرګندونو کې دا ونه ویل چې چا د نجونو څخه دا حق اخیستی دی، خو د نجونو د زده کړو سره مخالفت یې د ځینو کسانو د شخصي خواهشاتو له امله وباله. هغه وویل چې فکر کوي د زده کړو سره مخالفت ددې هیواد د بچیانو سره لویه جفا ده. عباس ستانکزي وویل چې که څوک د نجونو د زده کړو سره د مخالفت په برخه کې دلایل لري باید چې څرګند یې کړي. د طالبانو حکومت د ۲۰۲۱ کال د اګست په میاشت کې په افغانستان کې واک ته د بیا رسیدلو وروسته اصلآ د نجونو د لومړنۍ دورې څخه پورته ښوونځیو کې د زده کړو اجازه نه ده ورکړې. همداشان د ۲۰۲۲ کال د ډسمبر د میاشتې په وروستیو کې یې په پوهنتونونو او لوړو زده کړو په موسسو کې هم د نجونو په زده کړو بندیز لګولی دی. د طالبانو حکومت د پوهنې او روغتیا د سکټورونو پرته د ملګرو ملتونو په ګډون په دولتي او غیر دولتي ادارو کې د ښځو په کار باندې هم بندیز لګولی دی. طالبانو حکومت ددغو اقداماتو سربیره ښځې عمومي حمامونو، تفریحي پارکونو او ورزشي کلپونو ته د تللو څخه هم منع کړي او له کور بهر یې پر ښځو د حجاب اغوستل او په اوږدو سفرونو کې د محرم د لرلو شرطونه هم ایښي دي. د ملګرو ملتونو د بشري حقونو شورا د ښځو پر وړاندې د طالبانو د حکومت دا کړنې د جنسیت پر بنسټ سیستماتیک تبعیض بللی او د طالبانو څخه یې په فوري ډول ددغو محدودیتونو د لغوه کیدو غوښتنه کړې ده. دا لومړی ځل نه دي چې عباس ستانګزی د نجونو د ښوونځیو په تړلو باندې کلک انتقادونه کوي. هغه دمخه هم څو ځلې ورته انتقادونه کړې و خو تراوسه د ښاغلي ستانکزي دغو انتقادونو د نجونو د ښوونځیو د پرانیستلو سره مرسته نه ده کړې. د ملګرو ملتونو بشري مرستو د همغږۍ دفتر "اوچا" د خلکو په ورځیني ژوند باندې د طالبانو د حکومت له خوا د شویو ځینو پریکړو د اغیزو په اړه په یو راپور کې چې د ډسمبر په لومړیو کې خپور شوی ویلي دي چې ددغو پریکړو له ډلې ۱۴ یې د زده کړو، کار او روغتیايي خدمتونو ته د لاس رسي په برخو کې د ټولنیز کنټرول په اړه دمخه خپرو شویو اقداماتو د لا زیات اغیزمن کیدو لپاره کړي دي. اوچا وايي چې ددغو پریکړو له امله زده کړو ته د ښځو لاس رسی لا محدود شوی چې په کې کلیوالو ښوونځیو کې محدودیتونه او د طبي زده کړو په برخه کې محدودیتونه شامل دي. همداشان کاري فرصتونو ته د ښځو د لاس رسي لکه د ښځو د سینګارتونونو بندیدل ،روغتیايي مرکزونو اود ښځو اړوند روغتیايي معلوماتي مرکزونو ته د هغوی لاس رسي محدودیتونه شامل دي. خو د ملګرو ملتونو دغې ادارې ویلي چې د طالبانو د حکومت دغو پریکړو د افغان وګړو پر ژوند د کنټرول او د بشري مرستو برابرونکو په چاپیریال باندې اغیزه کړې ده. اوچا ویلي: "نوې کړنلارې د ورځیني ژوند د مختلفو اړخونو بڼې ته او مخ په زیاتیدونکي ډول زده کړو، روغتیا او کار ته د ښځو لاس رسی او د مرستې رسونې طریقې او محتوا محدودوي". دا اداره وايي چې ژوند چارې چې د طالبانو د لومړۍ واکمنۍ پر مهال څومره محدودې وې لا تراوسه د هغه وخت محدودیتونو ته نه دي رسیدلي، خو د طالبانو د چارواکو د پریکړو څخه داسې معلومیږي چې د افغانستان ټولنه د ( ۱۹۹۶-۲۰۰۱) کلنو حالت ته ورو ورو د ستنیدلو په حال کې ده. طالبانو د حکومت چارواکو ویلي چې د نجونو په زده کړو لګیدلي محدودیتونه دایمي نه دي او دا حکومت د اسلامي شریعت په چوکاټ کې د نجونو او ښځو حقونو ته ژمن دی.
|
09.12.2023 صدای امریکا شیرمحمد عباس استانکزی، معین وزارت خارجه حکومت طالبان بار دیگر از ممنوعیت آموزش دختران در صنوف بالاتر از دوره ابتدایی توسط این گروه در افغانستان به شدت انتقاد کرد و گفت که به دلیل این موضوع ملت از طالبان فاصله میگیرد. عباس استانکزی در مراسم فراغت دانشآموزان از موسسات آموزشی مرتبط با وزارت سرحدات، اقوام و قبایل در کابل به روز پنج شنبه هفتم دسمبر (۱۶ قوس) گفت که اگر کسی حق آموزش را از دختران میگیرد، این اقدام ظلم آشکار و نقض حق دختران است. او گفت: "امروز تنها مشکلی که با ملت خود، کشورهای همسایه و کشورهای جهان حل نیست، روی همین مشکل امروز ملت از ما فاصله میگیرد، از ما خفه میشود یا از ما گله دارد، آن هم مشکل علم [آموزش دختران] است". به گفتۀ معین وزارت خارجه حکومت طالبان، خداوند و رسولش به دختران حق آموزش داده اند و آموزش حق طبیعی آنان است، اگر کسی این حق را از آنان میگیرد، نقض حقوق دختران و ظلم بر آنان است. استانکزی بدون آنکه از کسی نام ببرد، در سخنانش گفت که مخالفت با آموزش و تحصیل دختران و زنان ناشی از خواست شخصی برخی افراد است. او گفت که معتقد است مخالفت با آموزش برای فرزندان این کشور جفای بزرگ است و تاکید کرد که اگر کسی دلیلی برای مخالفت با آموزش و تحصیل دختران دارد، وضاحت بدهند. طالبان پس از بازگشت به قدرت در افغانستان در ماه اگست ۲۰۲۱، به دختران اجازه آموزش در مکاتب بالاتر از مقطع ابتدایی را ندادند. همچنان در پایان دسمبر۲۰۲۲ تحصیل دختران در دانشگاهها و موسسات تحصیلات عالی را ممنوع کردند. علاوه بر این، حکومت طالبان به جز از چند سکتور معدود به شمول صحت و معارف، محدودیتهای فزایندهای را بر کار زنان در نهادهای دولتی و غیردولتی به شمول ادارههای ملل متحد وضع کرد. افزون بر این اقدام سختگیرانه، حکومت طالبان زنان را از رفتن به حمامهای عمومی، پارکهای تفریحی و کلپهای ورزشی نیز منع کرده و شرایطی را برای زنان برای داشتن حجاب در خارج از خانه و داشتن محرم در سفرهای طولانی وضع کرده است. شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد، این رویکرد حکومت طالبان علیه زنان را تبعیض سیستماتیک بر اساس جنسیت خوانده و از طالبان خواسته است که بیدرنگ این محدودیتها را لغو کند. عباس استانکزی بار نخست نیست که از ممنوعیت حق آموزش دختران به شدت انتقاد میکند، بلکه بارها در این خصوص انتقاد کرده است، اما هنوز انتقادهایش در بازگشایی مکاتب دخترانه کمکی نکرده است. سایر مقامات طالبان گفته اند که ممنوعیت آموزش و تحصیل دختران و زنان افغان دایمی نیست و حکومت این گروه بر حقوق زنان در چوکات شرعیت متعهد است. در همین حال، یک ارزیابی مستقل ملل متحد، به رسمیت شناختن حکومت طالبان را با پابندی این گروه به تعهدات و مکلفیتهای بینالمللی افغانستان مرتبط دانسته و از طالبان خواسته است تا فوراً محدودیتهای گسترده بر حق کار و تحصیل زنان را لغو کند.
|
08.12.2023 بی بی سی د طالبانو په حکومت کې د بهرنیو چارو وزارت سیاسي مرستیال شېر محمد عباس ستانکزي یو ځل بیا د خپل حکومت له مشرانو غوښتي چې په افغانستان کې د ټولو وګړو پر مخ د زدکړو دروازې پرانیزي. ښاغلي ستانکزي چې په کابل کې یې د سرحدونو، قومونو او قبایلو چارو وزارت اړوندو تعلیمي بنسټونو د زده کوونکو په فراغت غونډه کې خبرې کولې، د نجونو له زدکړو سره مخالفت د ځینو کسانو شخصي "خواهشاتو" وبلل. د طالبانو په حکومت کې د نجونو د زدکړو دغه ملاتړ چارواکی وایي، "که کوم کسان د خپلو شخصي خواهشاتو په خاطر یا څه نور عوامل پکې وي، د هغو په خاطر باندې بعضې وختو کې مخالفت کوي له علم سره، زه فکر کوم دا یوه لویه جفا ده د دې ملک له بچیانو سره." نوموړی وایي په هیڅ صورت کې باید د علم دروازې بندې نه شي او زیاتو کوي" که څوک دلایل لرې دېته، که څوک کوم دلیل او برهان لري دې ته، را و دېوځي میدان ته او خپل برهان دې ووایي چې په دې دلیل جواز نه لري یا موږ اجازه نه ورکوو." ستانکزی خبرداری ورکوي چې د نجونو پر مخ د ښوونځیو او پوهنتونو تړل کېدو له امله د ولس او د دوی د حکومت ترمنځ واټن زیات شوی دی، چې دا کار به د دوی په زیان تمام شي. ښاغلي ستانکزي چې له دې مخکې یې هم څو ځله د خپل حکومت او مشر دا پرېکړه ننګولې او وایې یاده ستونزه د دې لامل شوې چې هم ملت او هم نړیوال له دوی څخه ناراضه شي. هغه وایي: "د امارت په چارواکو او مسئولینو باندې مې همدا غږ دی د ورورګلوۍ او انډيوالۍ، چې د علم دروازې دې زموږ د ملک د ځوان نسل او بچیانو په مخ خلاصې کړي. د نوموړي په ټکو هر ملک کې چې د عمل دروازې تړلې وي هغه ملک "تاریک" دی، هر ملک کې چې د عمل دراوزې تړلې وي هغه به په " فقر مبتلا" وي، هر ملک چې د علم دروازې تړلې وي هغه ملک به اشغاليږي او د نورو قومونو تر اغېر لاندې به راځي او هر ملک کې چې د علم دروازې تړلې وي نورو ته به یې د احتیاج لاس نیولی وي. د طالبانو په حکومت کې د نجونو د زدکړو پر سر دا ډول لانجمنې خبرې او مخالفتونه له لومړیو را روان دي خو چارواکي یې وایې چې دا ستونزه لنډ مهاله ده او ژر به یې حل کړي. دا په داسې حال کې ده چې په یادې پرېکړې له ۸۰۰ ورځو ډېر وخت اوښتی خو افغان نجونې زده کوونکې وایې چې لاهم په تمه دي چې بل امر به کله راځي. اوس نژدې یوه کال هم په پوره کېدو دی چې پوهنتوني نجوني له ښوونځي را ګرځول شوې دي. طالب چارواکي په رسمي ډول دغه بندیزونه لنډمهالي بولي، خو داسې نه ښکاري چې طالب مشرتابه دې تر اوسه په دې برخه کې جدي ګامونه اخیستي وي.
|
08.12.2023 بی بی سی تابستان گذشته در روستای دورافتادهای به اسم قادی در ولسوالی جاغوری در شرق افغانستان یک دختر حدودا ۱۵ ساله در برابر جمعیتی ۵۰ نفره از مردها و زنان پشت تریبیون رفت و به انگلیسی روان گفت: «اگر نتوانیم آب را مدیریت کنیم، نمیتوانیم به صورت خوب کشاورزی کنیم.» آنها زیر درختان سرسبزی بین چند تپه در مراسم آغاز کار ساخت سد آب «اتحاد و همبستگی» جمع شده بودند. ساعتی بعد، چهار زن روبهروی جمعیت، کنار هم ایستادند. یکی از آنها، با صدای آرامی گفت: «اگر بیآبی بیاید، مجبوریم کوچ کنیم، به کجا کوچ کنیم؟!» بعد دستبند طلایی را از دستی که با آن میکروفون گرفته بود، بیرون کرد و گفت: «من یک دانه کَرّه دارم (دستبند طلا) همین را کمک میکنم.» بعد از او، دو زن دیگری که در کنارش ایستاده بودند، هم دستبندها و گردنبندهای طلای خود را برای ساخت «سد اتحاد و همبستگی قادی» کمک کردند. یک مرد هم با کتابچهای در دست کمکها را مینوشت.
|
08.12.2023 دآزادی رادیو د ملګرو ملتونو د کډوالو عالي کمېشنري وايي، که له افغانستان سره په لویه کچه مرستې ونه شي، ممکن په دې هېواد کې په خلکو فشار ډېر او ورسره بېوزلي او له خپلو مېنو یې بېځایه کېدل هم ډېر شي. یادې ادارې خبرداری ورکړی چې که له افغانستان سره په لویه کچه مرستې ونه شي، امکان لري چې په دې هېواد کې خلک له حده ډېر تر فشار لاندې راشي او ورسره بېوزلي، د خوندیتوب په برخه کې ګواښونه او له خپلو مېنو بېځایه کېدل هم ډېر شي. دې ادارې په خپل هغه راپور کې چې د تېرې چهارشنبې په ورځ یې خپور کړی، ویلي، په افغانستان کې د خلکو اړتیاوې ډېرې دي او یوازې بشري مرستې د هغه بحران د مهارولو لپاره بسنه نه کوي چې د شل کلنې جګړې، د طالبانو له بیا واک ته رسېدو او د طبیعي پېښو له امله رامنځته شوی دی. د ملګرو ملتونو د کډوالو عالي کمېشنري ویلي، که څه هم د طالبانو له واک ته رسېدو وروسته اوس شخړې د بې ځایه کېدو اصلي لامل نه دی، خو بیا هم په دې افغانستان کې ۳.۲۵ میلیونه وګړي داخلي بې ځایه شوي دي او ۵.۵۳ میلیون وګړي یې د سیمې په هېوادونو کې د کډوالو په توګه ثبت شوي دي. د 'یو این ایچ سي آر' په وینا، په ۲۰۲۳ کال کې ۲۹.۲ افغانانو بشري مرستو ته اړتیا درلوده، خو زیاته کړې یې ده چې د دې ترڅنګ پاکستاني حکومت له دې هېواد څخه د ۱.۷ میلیونه بهرنیانو د ایستلو پرېکړه کړې چې اکثره یې افغانان دي.
د ملګرو ملتونو د کډوالو عالي کمېشنري داسې مهال له افغانانو سره د مرسته په ډېرېدو ټینګار کوي چې افغانستان ته له پاکستان څخه ځینې تازه راستانه شوي هم وايي، مرستو ته سخته اړتیا لري. له دې ډلې د عبدالله په نوم یوه تازه راستانه شوي افغان ازادي راډيو ته وویل: "مرستو ته خو اړتیا ډېره ده، دلته د کورونو کرایې هم لوړې شوې دي او له شپږ نیم زرو تر لسو زرو پورې دي. هغه ورځ ما کور نیولو، درې وړې خونې یې په ۷ زره افغانۍ راته وویل، نو د راغلیو کډوالو ستونزې ډېرې دي، ژمی هم دی، ډېر زیات یخ به وي او په خیمو کې خو تاسې ته معلومېږي چې ګوذاره نه کېږي." د ګل نامې په نوم افغانستان ته یوه تازه راستنه شوې هم وايي، سرپناه نه لري او د ژمي له رانږدې کېدو سره هم اوس په خیمې کې ژوند کوي. هغې وویل: "خاوند مې مړ دی، یوه زه یم او پنځه مې اولادونه دي. خپلوانو ته مې زنګ کړی دی، خو هغوی وايي چې بې له تذکرې او ضمانت دلته کور په کرایه څوک نه ورکوي. پوله او پټی نه لرم چې څه ترې وخورم او کور هم نه لرم، نو په همدې خیمه کې به یم." د افغانستان لپاره د پاکستان ځانګړي استازي اصف دراني د چهارشنبې په ورځ په اسلام اباد کې یوې ناستې ته وویل چې د اکټوبر له پیله تراوسه نږدې څلور نیم لکه افغان کډوال خپل هېواد ته ستانه شوي دي.
دراني ویلي، هغو کسانو ته چې ویل شوي له پاکستاني ووځي چې غیرقانوني اوسېږي او کډوال نه دي. خو د ملګرو ملتونو ځینو راپور ورکوونکو او څېړنکو هم تېره ورځ په یوه ناسته کې ویلي، هغه افغان کډوال چې له پاکستان څخه په زور خپل هېواد ته ستنول کېږي، له ګڼو ګواښونو سره مخ کېدلای شي. دوی ادعا کړې وه چې افغانستان ته په بېرته ستنېدو سره به مذهبي لږهکي او پخواني حکومتي کارکوونکي له محاکمو سره مخ شي. د افغانستان د بشري حقونو د وضعیت لپاره د ملګرو ملتونو ځانګړي راپور ورکوونکي ریچارډ بینېټ هم تر دې مخکې په پاکستان کې له افغان کډوالو سره د پاکستاني چارواکو پر چلند اندېښنه ښکاره کړې وه او له پاکستان څخه یې غوښتي وو چې د افغان کډوالو د ساتنې لپاره حیاتي ملاتړ ته دوام ورکړي. خو د پاکستان حکومت چې د نومبر له لومړۍ نېټې راهیسې د بېاسناده افغان کډوالو د ایستلو لړۍ پيل کړې، لا یې دې غوښتنې ته مثبت ځواب نه دی ویلی.
|
08.12.2023 صدای آلمان انتونیو گوترش، دبیرکل ملل متحد برای هشدار در مورد بحران بشری در حال وقوع در غزه ماده ۹۹ منشور ملل متحد را فعال کرد که به ندرت از آن استفاده میشود. این اقدام او انتقاد شدید اسرائیل را در پی داشت.
دبیرکل ملل متحد برای هشدار به شورای امنیت از خطر بروز یک «فاجعه انسانی» در یک اقدام نادر ماده ۹۹ منشور ملل متحد را فعال کرد. این ماده به دبیرکل ملل متحد امکان میدهد که توجه شورای امنیت را به «هر موضوعی که به نظرش، ممکن است حفظ امنیت و ثبات بینالمللی را به مخاطره اندازد» جلب کند. از سال ۲۰۱۷ به بعد که گوترش دبیرکل ملل متحد است، این نخستین بار است که این ماده را فعال میکند. به گفته ملل متحد، دهههاست که ماده ۹۹ منشور این سازمان فعال نشده است. ملل متحد گفته است که جان باختن تعداد زیادی در نوار غزه و اسرائیل در مدت زمان نسبتاً کوتاه دلیل اصلی فعال ساختن این ماده منشور این سازمان است. بیشتر بخوانید: جنگ اسرائیل-حماس؛ اسرائیل خواستار استعفای دبیرکل ملل متحد شد گوترش در نامهای که در شبکه ایکس نشر کرده گفته است: «من به اعضای شورای امنیت اصرار میکنم که برای جلوگیری از فاجعه بشری تلاش کنند. من درخواست خود به اعلام آتشبس بشردوستانه را تکرار میکنیم. این [درخواست] مبرم است.» فعال ساختن ماده ۹۹ منشور ملل متحد پیامد مستقیمی ندارد. اما قرار است شورای امنیت در روزهای پنج شنبه و جمعه برای بحث روی این موضوع تشکیل جلسه بدهد و گوترش نیز در آن اشتراک میکند. وزیر خارجه اسرائیل: رهبری ملل متحد توسط گوترش «یک خطر» است الی کوهن، وزیر خارجه اسرائیل در واکنش به فعال کردن ماده ۹۹ توسط انتونیو گوترش، از تصدی مقام دبیرکلی ملل متحد توسط گوترش به حیث «یک خطر برای صلح جهانی» یاد کرد. کوهن با انتقاد از این تصمیم در شبکه اجتماعی ایکس افزود: «درخواست او برای فعال کردن ماده ۹۹ و درخواست آتشبس در غزه به معنای حمایت از سازمان تروریستی حماس و پشتیبانی از قتل افراد مسن، اختطاف نوزادان و تجاوز به زنان است.» بیشتر بخوانید: رهبر حزب الله: حملات ۷ اکتوبر ۱۰۰ درصد فلسطینی بود اسرائیل بعد از حملات تروریستی هفتم اکتوبر توسط حماس، اعلام کرد که این گروه ملیشهای اسلامگرا را نابود میکند. حماس توسط ایالات متحده امریکا، اتحادیه اروپا، آلمان و بسیاری کشورهای دیگر به حیث یک گروه تروریستی دسته بندی شده است. گیلعاد اردان، سفیر اسرائیل در ملل متحد گفت که این سازمان «از واقعیت دور شده است.» او گوترش را متهم کرد که با ارسال نامه به شورای امنیت دچار «سقوط اخلاقی» شده است. صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل میگوید که کشورش با افزایش «حداقلی» تامین نیازهای مواد سوخت در نوار غزه موافقت کرده تا به این وسیله از «فاجعه بشری» در غزه جلوگیری شود. اردوی اسرائیل خان یونس را کاملا محاصره کرد اردوی اسرائیل میگوید که پس از درهم شکستن خطوط دفاعی حماس، خان یونس را که یک شهر بزرگ در جنوب نوار غزه است، به محاصره کامل درآورده است. مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید! تانکها و نیروهای اسرائیل در طول هفته وارد این شهر شده اند و در روز چهارشنبه از درگیریهای شدید گزارش داده شد. درگیری در جادهها و عملیات خانه به خانه نیروهای اسرائیلی مردم را مجبور کرده است که به سوی مرز مصر فرار کنند. بنیامین نتانیاهو گفته است که نیروی دفاعی اسرائیل خانه یحیی السنوار، رهبر گروه ترویستی و اسلامگرای حماس را در نوار غزه محاصره کرده است. بنا به گزارشها خانه او در خان یونس موقعیت دارد.
|
08.12.2023 دامریکا غږ په ملګرو ملتونو کې د افغانستان د استازولۍ سرپرست نصیر احمد فایق په افغانستان کې د طالبانو د ظالمانه سیاستونو پر دوام نیوکه کړې او د هېواد روان وضعیت یې ددغه دلې د کړنو زیږنده بللې. ښاغلي فایق چهارشنبې، ډسمبر شپږمه (لیندۍ ۱۶مه) ناوخته د ایکس پاڼۍ په ټولنیزه شبکه کې په پیغام کې ویلي، چې په زندانونو کې د معترضو ښځو شکنجه، جنسي ځورونه، د پخوانیو پوځیانو نیول، د هغوی هدفي وژنې او د کورنیو د غړو توقیفول او همداراز د هزاره او شیعه دیني عالمانو پټ او هدفي وژنې د افغان ولس د کلتور او د اسلام د سپیڅلي دین له لارښوونو سره په بشپړه تضاد کې دي. نوموړي په خپل پیغام کې د طالبانو دا راز چلند د بشري حقونو د نړیوالو قوانینو او اصولو خلاف کړنه بللې ده. هغه ویلي: "د طالبانو د رژیم د دغو استبدادي او انحصاري کړنو او سیاستونو دوام نن افغانستان په نړیواله کچه منزوي کړی او خلک یې له سخت اقتصادي او بشري بحران سره مخ کړي دي."
|
08.12.2023 صدای امریکا فعالان مدنی، گروههای زنان معترض، جریانهای سیاسی، فعالان افغان در بیرون از افغانستان و شخصیتهای سیاسی مستقل در واکنش به گزارش بازرس ویژه ملل متحد گفته است که در این گزارش واقعیتهای کنونی افغانستان تحت حاکمیت طالبان منعکس نشده است. آنان در نامههای سرگشاده جداگانه به انتونیو گوتیرش، منشی عمومی ملل متحد گفته اند که فریدون سینیرلی اوغلو، هماهنگکننده و بازرس ویژه این سازمان در امور افغانستان، گزارش خود را برخلاف انتظار و توقعات، بدون درنظرداشت واقعیتهای افغانستان، یکجانبه و تحت تاثیر احساسات شخصی، سیاسی و باورهای اعتقادیاش ترتیب داده است. به گفتۀ آنان در این گزارش از همه فجایع و رویدادهایی که به عموم جهان، منشی عمومی ملل متحد و سایر اعضای شورای امنیت این سازمان "مثل آفتاب روشن است" چشم پوشی شده است. در یکی از این نامهها خطاب به گوتیرش آمده است: "از سرکوب خونین زنان...مسدود بودن مکاتب و دانشگاهها، سلب حقوق اولیه زنان، سرکوب بیرحمانه اقلیتهای مذهبی، نسلکشی، کوچ اجباری، کشتار ماموران پیشین امنیتی، آوارگی میلیونها افغان به خارج، نقض سیستماتیک حقوق بشر، ارتکاب جنایت جنگی، آپارتاید جنسیتی، اعمال فاشیسزم مذهبی، برتری طلبی قومی و لسانی، ترویج و تبلیغ تروریزم و خصوصاً زندانی کردن و شکنجه و کشتار زنان معترض به وسیله دستگاه وحشت و ترور طالب در گزارش سخنی به میان نیامده است". این فعالان در این نامه از منشی عمومی ملل متحد خواسته اند که به عنوان مسوول و مجری قوانین بینالمللی به ویژه اعلامیه حقوق بشر، برای ارزیابی و تحقیق بیشتر این گزارش "ناقص و سیاسی" مجدداً کمیته ارزیابی را تعیین کند. آنان گفته اند که این کمیته باید نظریات و خواستهای جوانان، کودکان و زنان افغانستان را به دقت بشنود و برای رفع هرنوع تبعیض و ستم علیه آنها اقدام مورد نیاز بینالمللی را روی دست گیرد تا طالبان پاسخگو قرار داده شوند. در همین حال، دختران معترض افغان نیز عنوانی ملل متحد در نامهای گفته اند که این سازمان با چنین گزارشی زنان افغانستان را ناامید نسازد. در نامه آمده است که ملل متحد نباید ارزشهای انسانی، حقوق بشر، آزادی بیان و اعتبار کنوانسیونهای شورای حقوق بشر این سازمان را با حمایت از طالبان و چشم پوشی از "جنایتهای این گروه" از بین ببرد. این دختران معترض به بازداشت ژولیا پارسی، ندا پروانی، رسول پارسی، پریسا آزاده، منیژه صدیقی، عالیه عزیزی، مدیر زندان زنانۀ هرات، سایر نظامیان زن و سایر دادخواهان گفته اند که از سرنوشت آنان هیچ اطلاعی در دست نیست، در حالی که جهان در برابر این موضوع خاموشی اختیار کرده است. در نامه خطاب به ملل متحد آمده است: "برای بار چندم از شما که مدعیان حمایتگر صدای زنان هستید، در خواست میکنیم که به طالبان فشارهای دیپلوماتیک آورده و به مطالبات انسانی زنان افغانستان توجه نمایید". آزادی فوری فعالان مدنی و سیاسی از زندانهای طالبان، توقف بازداشتهای خودسرانۀ طالبان، به رسميتشناختن آپارتايد جنسیتی در افغانستان و اقدام قانونی علیه عاملان آن، بازگشایی مکاتب دخترانه، بازنگری در ارسال پولهای نقد و کمکهای بشری که سبب تقویت رژیم طالبان نشود، از خواستهای این معترضان است. همچنان آنان خواستار بستن دفتر سیاسی طالبان در دوحه و تحریم سفر سران طالبان، به رسمیت نشناختن طالبان تحت هیچ شرایطی و محاکمۀ سران طالبان از جمله سراج الدین حقانی شده اند. این انتقادها در حالی از گزارش بازرس ویژه ملل متحد برای افغانستان صورت میگیرد که دفتر هیات معاونت ملل متحد برای افغانستان گفته که این گزارش، توصیههایی را برای یک رویکرد آینده نگر، یکپارچه و منسجم برای رسیدگی به چالشهای فعلی که افغانستان با آن مواجه است، ارایه میکند. در بخشی از این ارزیابی، توصیه شده است که گفتمان ملی باید برای ایجاد حکومت فراگیر و تضمین صلح پایدار و توسعه اقتصادی در افغانستان آغاز شود. براساس ارزیابی، این امر به حرکت به سوی عادی سازی و ادغام کامل افغانستان در سیستم بین المللی اجازه میدهد. در ارزیابی همچنین آمده است که جامعه بینالمللی باید به سرعت راه حلی را برای آزادسازی داراییهای مسدود شده افغانستان پیدا کند. اما بازرس ویژه ملل متحد در ارزیابیاش، به رسمیت شناختن حکومت طالبان را با پابندی این گروه به تعهدات و مکلفیتهای بینالمللی افغانستان مرتبط دانسته و از طالبان خواسته است تا فوراً محدودیتهای گسترده بر حق کار و تحصیل زنان را لغو کند. دفتر منشی عمومی ملل متحد به تاریخ ۲۵ اپریل (پنجم ثور) فریدون سینیرلی اوغلو، دپلومات ترکی را به صفت هماهنگکننده و بازرس مستقل در امور افغانستان گماشت. سینیرلی اوغلو با سفر به افغانستان و ملاقات با رهبران طالبان، افغانان سرشناس مقیم خارج و کشورهای ذینفع منطقه و جهان، وضعیت را ارزیابی کرد.
|
07.12.2023 بی بی سی د ایران کورنیو چارو وزیر احمدي وحيدي یو ځل بیا د خپل هېواد په هغې پړېکړې ټینګار کړی چې "بې اسنادو" افغان کډوال باید له دغه هېواد څخه وایستل شي. د ایراني رسنیو د رپوټونو له مخې د ایران دغه جګپوړي امنیتي چارواکي د دغه هېواد په اهواز ولایت کې محصلینو ته په خبرو کې ویلي: "دښمن غواړي په لوی لاس افغان او ایراني وګړي سره په جنګ واچوي." ښاغلي وحیدي دارنګه ویلي، په افغانستان کې د طالبانو چارسمبالي حکومت له ایرانه د غیرقانوني افغان کډوالو د ایستلو په برخه کې له ایران څخه وخت غوښتی. د طالبانو حکومت او ګڼو نړیوالو ادارې له وړاندې له ایران او پاکستانه غوښتي چې په دې سختو شرایطو کې افغان کډوال ونه باسي. بل خوا د ایران کورنیو چارو وزیر د خپل هېواد د ملي امنیت عالي شورا په هغې پرېکړې هم ټینګار کړی چې په ځينو ولایتونو کې افغان کډوال د اوسېدو حق نه لري. د ایران په ۱۶ ولایتونو کې افغان کډوالو ته د اوسېدو اجازه نه ورکولو پرېکړه له وړاندې له غبرګونونو سره مخ ده. خو ښاغلی احمدي وحیدي وایي: "مخکې هم همداسې وو چې ځینو سیمو کې افغان وګړو د اوسېدو حق نه درلود، دا یوه عادي چاره ده." له پاکستان وروسته ایران د افغانستان هغه ګاونډی دی چې ډېر افغان کډوال پکې مېشت دي او دې هېواد هم له ډېرې مودې راهیسې د دوی په ټکو د "غیرقانوني" افغان کډوالو د نیولو او بېرته ستنولو لړۍ جاري ساتلې. تازه د طالبانو په حکومت کې د مهاجرینو او بېرته راستنېدونکو چارو وزارت ویلي چې د سه شنبې په ورځ هم د اسلام کلا بند له لارې له ۱۸۰۰ ډېر افغانان راستانه شوي دي.
|
07.12.2023 بی بی سی طالبان میگوید که مقامات پاکستانی دوباره دروازه تورخم را به روی کامیونهای باربری «بستهاند.» مقامات پاکستانی هم طالبان را به بستن این دروازه متهم کردهاند. افراد محلی طالبان در ننگرهار میگویند که این اقدام در واکنش به توقف « تلاش پاکستان برای ساختن دروازه جدید» در نزدیکی دروازه تورخم بوده است. بر اساس گزارشها، در حال حاضر تردد خودروها و کامیونهای تجاری در دو طرف بزرگراه تورخم متوقف شده است. یک روزنامهنگار محلی در تورخم به بیبیسی گفت که بسیاری از کامیونهای بزرگ در منطقه «لندیکوتل» پارک شدهاند، اما به گفته او «مردم اجازه پیاده روی دارند». عصمتالله یعقوب، کمیسر حکومت گروه طالبان در تورخم، به بیبیسی گفت که دیشب مقامهای پاکستانی در حال ساخت یک دروازه بودند. او گفت طرف پاکستانی دروازه مقابل ترانزیت را بسته است و «جرثقیل بزرگی آوردهاند و در جاده متوقف کردهاند، از دو طرف امکان تردد وجود ندارد». آقای یعقوب افزود که برای حل این مشکل آماده گفتگو با مقامات پاکستانی است، هر چند او افزود که با وجود یک گفتگوی کوتاه «هیچ نتیجه فوری حاصل نشده است». ظرف یک ماه گذشته این چندمین باریست که دروازه مرزی تورخم میان افغانستان و پاکستان به بهانههای مختلف مسدود میشود. تاجران افغان میگویند تنشهای طالبان افغان با پاکستان هر چند وقت یک بار باعث مسدود شدن دروازههای مرزی به خصوص تورخم و چمن میشود و این رویدادها میلیونها دلار به آنها در حالی صدمه میزند که افغانستان در حال حاضر از نظر اقتصادی دروضعیت بسیار بحرانی قرار دارد.
|
07.12.2023 رادیو آزادی در حالیکه روند دستگیری و اخراج پناهجویان افغان بدون اسناد قانونی اقامت در پاکستان همچنان ادامه دارد، توماس وست نماینده ویژه امریکا برای افغانستان برای بحث در مورد برخی مسائل مربوط به افغانستان به شمول پناهجویان، سفر خود را به کشورهای منطقه آغاز کردهاست. آقای وست روز چهارشنبه در صفحه ایکس (توییتر سابق) خود نوشته که از ۵ تا ۱۵ دسمبر، به پاکستان، امارات متحده عربی، قطر و عربستان سعودی سفر میکند تا در مورد منافع امنیتی مشترک، حفاظت و اسکان مجدد پناهندگان، نیازمندیهای بشری، حقوق بشر و مسائل اقتصادی با مقامهای این کشورهای گفتوگو کند. او جزئیات زیادی در این باره ارائه نکرد. توماس وست در حالی سفر ۱۰ روزه خود را در رابطه به افغانستان را به کشورهای منطقه آغاز میکند که یک هیئت امریکایی به رهبری جولیتا ویلز نویس معاون وزیر خارجه امریکا نیز در این هفته به پاکستان سفر کرده و با شماری از مقامهای پاکستانی در مورد موضوع مهاجران افغان گفتوگو کردهاست. آصف درانی نماینده ویژه پاکستان برای افغانستان روز سهشنبه در صفحه ایکس خود نوشته که با جولیتا ولز نویس و دونالد بلوم سفیر امریکا در پاکستان دیدار کرده و در باره وضعیت مهاجرین افغان گفتوگو کردهاند.
این هیئتهای بلندپایه در حالی برای بحث در باره مهاجرین افغان به پاکستان سفر میکنند که بر اساس آمار وزارت مهاجرین و عودت کنندگان حکومت طالبان، حکومت پاکستان روزانه بیش از هزار افغان را از این کشور اخراج میکند. همزمان شماری از مهاجرین افغان در پاکستان میگویند که روند بازداشتها و آزار و اذیت پناهجویان توسط پولیس پاکستان به سرعت ادامه دارد. احمد افغان، یک پناهجوی افغان مقیم کراچی پاکستان میگوید که پولیس در پاکستان پوستههای جدیدی را برای دستگیری پناهجویان افغان ایجاد کرده و در حال دستگیری آنهاست. وی به رادیو آزادی گفت: "متأسفانه آن دسته از پناهجویان افغانیکه ویزه ندارند توسط پولیس پاکستان دستگیر و روانه زندان و سپس به افغانستان فرستاده میشوند و این روند با سرعت زیاد ادامه دارد." او میگوید که با وجود فشار نهادهای بینالمللی، حکومت پاکستان تغییر موضع نداد و به گفته وی روز بدی را بر سر مهاجران افغان آورده است.
|
07.12.2023 صدای آلمان بر اساس یک تحقیق حدود یک میلیون پناهجو و مهاجر در آلمان از اختلال اضطراب پس از سانحه یا افسردگی رنج میبرند اما تعداد اندکی از آنها تحت درمان قرار میگیرند.
شبکه پژوهشی کورکتیو «Correctiv» روز چهارشنبه گزارش داد که نتایج یک تحقیق دانشگاه منهایم و بیلفیلد نشان میدهد که ۳۰ درصد مهاجران در این کشور از اختلال اضطراب پس از سانحه و ۴۰ درصد دیگر از افسردگی رنج میبرند. به اساس این گزارش، تنها بخش کوچکی از این پناهجویان تحت درمان قرار میگیرند. صفحه اینستاگرام دویچه وله را دنبال کنید در این گزارش آمده است که فعلاَ ۳.۳ میلیون مهاجر با وضعیتهای اقامتی متفاوت در آلمان به سر میبرند و براساس این آمار حدود ۱.۱ میلیون نفر آنها بالقوه از مشکلات روانی رنج میبرند.
|
07.12.2023 دامریکا غږ د ننګرهار ولایت باغوانان وايي سږکال یې د مالټو حاصلات زیات شویدي، خو دوی اندېښنه لري چې افغانستان ته د پاکستاني میوو وارداتو سره یې سوداګري کمه شوې ده. د ننګرهار ولایت په بټي کوټ ولسوالۍ کې د مالټو په باغونو کې په سلګونو کروندګر او کارګر په کار بوخت دي. کروندګر غلام نبي وايي: "دا زموږ د وطن تولید دی. زه او دلته ټول ځوانان خوشحاله یو. زما هیله له شتمنو خلکو څخه دا ده چې دغه کارونو کې مرسته وکړي او ځوانانو ته د کار زمینه برابره کړي." باغوانان پدې باور دي چې د باغونو په ودې سره نورو ځوانانو ته هم د کار زمینه برابریږي. سږ کال په ننګرهار ولایت کې پر ۱۷۵۰۰ جریبه ځمکه تر ۳۰۰۰ ټنو زیات د مالټو حاصلات شویدي. افغان سوداګر وايي، که څه هم په کور دننه تر ډېره له افغاني محصولاتو استفاده کیږي، خو اندېښنه لري چې پاکستاني میوجاتو یې تر ډېره بازار خراب کړیدی. سوداګر نواب خان د طالبانو له حکومت غواړي چې د افغاني محصولاتو په موسم کې باید پر پاکستانۍ مېوو محصول لوړ کړي. نواب خان امریکا غږ ته وویل: "موږ دا غوښتنه څو ځله کړې چې د دوو میاشتو لپاره د پاکستان پر مېوې محصول زیات کړي. که دوی محصول نه زیاتوي دا زموږ پر مېوو سخت تاثیر کوي. زموږ مالټې دوې میاشتې دوام کوي او همدې وخت کې باید محصول پر پاکستانۍ میوه لوړ شي." بلخوا د ننګرهار کانال ریاست چارواکي وايي هڅه کوي د مالټو باغونو ته لا زیاته وده ورکړي، د مالټو او نورو مېوو حاصلاتو وده وکړي او لا زیات ځوانانو پر دندو وګمال شي. د ننګرهار د کانال رئیس غلام الرحمن کظیم امریکا غږ ته وویل: "د هیواد د خودکفايي لپاره ننګرهار کې خاصتآ د کانال پر ځمکو د مالټه باغونو، لیمو باغونو او نارنجو د باغونو پروسه روانه ده. تر اوسه پورې ۱۷۵۰۰ جریبه ځمکه مالټو ته ځانکړې ده او نور هم کوښښ کوو چې دا پروسه چټکه کړو." ننګرهار په افغانستان کې د ستروس میوو د حاصلاتو له مخې یو له لویو ولایتونو شمېرل کیږي، چې یو وخت یې حاصلات بهر ته هم صادرېدل، خو له کله چې د پاکستانۍ میوو واردات پر افغانستان را مات شویدي، د مالټو په ګډون یې د افغانستان د ټولو میوه جاتو بازار خراب کړیدی، دا چې طالب چارواکي به د پاکستانۍ میوو مخه ونیسي که نه، لا څرګنده نده.
|
07.12.2023 صدای امریکا دیدبان حقوق بشر میگوید که علاوه بر ممنوعیت آموزش دختران بالاتر از صنف ششم توسط طالبان در افغانستان که در سطح بینالمللی محکوم شده است، روند آموزش پسران در مکاتب نیز به دلیل کمبود آموزگاران مسلکی و دستکاری نصاب درسی بدتر شده است. این سازمان روز سه شنبه پنجم دسمبر (۱۴ قوس) با نشر گزارشی گفته است که وضعیت آموزشی مکاتب به شدت نگرانکننده است. به گفتۀ دیدبان حقوق بشر، جامعه جهانی به ممنوعیت آموزش دختران دورۀ متوسطه و لیسه توجه کرده، اما به تداوم روند آموزشی بیکیفیت در مکاتب پسرانه توجه نشده است. سحر فطرت، یک مسوول دیدبان حقوق بشر گفته است: "آنها (طالبان) با محرومکردن پسران از آموزش با کیفیت، یک نسل را با خطر از دسترفتن مواجه کرده اند". به باور دیدبان حقوق بشر، چنین عملکردی نه تنها به دانشآموزان و خانوادههای شان پیامد ناگوار خواهد داشت، بلکه برای آیندۀ افغانستان به ویژه به حقوق زنان و حقوق بشر نیز نتایج ناگوار به دنبال خواهد داشت. نبود آموزگاران مسلکی و حذف برخی مضامین در این گزارش گفته شده است که طالبان آموزگاران زن را از تمامی مکاتب پسرانه که قبلاً تدریس میکردند، اخراج کردند و به جای آنان افراد غیرمسلکی را گماشته اند و در برخی مکاتب حتا به جای آموزگاران زن، هنوز هم آموزگاران مرد را استخدام نکرده اند. یک دانشآموز صنف دوازدهم که نام او در گزارش گرفته نشده، گفته است که از جمله ۱۴ مضمون اکنون تنها برای هفت مضمون استاد دارند و هفت مضمون دیگر برای آنان تدریس نمیشود که فزیک، بیولوژی، مهارت، انگلیسی و هنر نیز شامل آنها است. این دانشآموز گفته است: "این مضامین از سوی طالبان از نصاب حذف نشده، اما به این دلیل که استادان زن ما از وظایف سبکدوش شده اند، تدریس نمیشود، از همین رو من باید بیرون از مکتب در صنوف شخصی این (مضامین) را بیاموزم". گزارش گفته است که طالبان دروس هنر، ورزش و زبان انگلیسی را از برنامه درسی مکاتب حذف کرده اند که این اقدام به آموزش با کیفیت آسیب وارد کرده است. این سازمان گفت که این تغییرات نه تنها ترس از رفتن به مکاتب را در بین پسران افزایش داده است، بلکه بر میزان حضور آنان در مکاتب و انتظارات آنها از آینده نیز تاثیر گذاشته است. در این گزارش، به نقل از وحید یک دانشآموز صنف دوازدهم در کابل آمده است که پیش از حاکمیت طالبان، در مکتب آنان ۱۶ آموزگار زن و چهار آموزگار مرد دورۀ لیسه را تدریس میکردند، اما اکنون به جای آنان آموزگارانی که قبلاً صنفهای چهار و پنجم را درس میدادند، گماشته شده اند. وحید گفته است: "معلمان زن ما آموزشهای مسلکی را دیده اند و به دلیل غیبت آنها رنج میکشیم و چهار تن از استادان مرد ما نیز پس از اگست ۲۰۲۱ افغانستان را ترک کرده اند". همچنان گزارش به بحران اقتصادی در افغانستان اشاره کرده و گفته که این مشکل تقاضا برای مشارکت پسران در کار برای تامین معاش خانوادههایشان را افزایش داده است و به همین دلیل تعداد زیادی از آنها مجبور به ترک مکتب شده اند.
|
06.12.2023 بی بی سی په افغانستان کې د طالبانو حکومت د ټرافیکو ریاست وايي په نوي رنګ د ټکسي موټرو د رنګولو لړۍ یې نن سې شنبه په پلازمېنه کابل پیل کړې. د نویو ټکسیانو رنګ به روښانه فیروزه یي وي.
په افغانستان کې د طالبانو حکومت د ټرافیکو ریاست وايي په نوي رنګ د ټکسي موټرو د رنګولو لړۍ یې نن سې شنبه په پلازمېنه کابل پیل کړې. د نویو ټکسیانو رنګ به روښانه فیروزه یي وي. د طالب چارواکو په وینا دا مهال په کابل، ننګرهار او کندهار کې د ټکسيانو د رنګولو لپاره ځایونه ځانګړي شوي دي. د دوی په وینا، په ټکسي موټرو کې به د امنیتي خوندیتوب لپاره جي پي اېس سیسټم هم فعالوي. دوی دغه راز وايي غواړي په نوي رنګ د ټکسیانو په رنګولو د "ښاري بې نظمیو" مخه هم ونیسي. په افغانستان په ځانګړې توګه کابل ښار کې له لسګونو کلونو راهیسې د ټکسي موټرو ژېړ رنګ و او دا نښه ډېره پېژندل شوې هم ده. خو د طالبانو حکومت د ټرافیکو چارواکو وړاندې تر دې ویلي و، د ټکسي موټر ژېړ رنګ د ټرافیکو په نړیوال کنوانسیون کې ثبت نه دی، ځکه دوی وغوښتل هغه رنګ وکاروي چې په یاد کنوانیسون کې ثبت شوی وي. د ترافیکو مشر حسیب الله مختار په وینا، "د افغانستان په لویو او کوچنیو ښارونو او لویو لارو کې د ترانسپورټ په برخه کې غیرقانونمندي موجوده وه او په شخصي توګه به د لېږد رالېږد پروسه مخ ته وړل کېده، نو ځکه دا موضوع مهمه وه." ښاغلی مختار وايي د ټکسیانو رنګ به په "نړیوال معیاري وي، د رنګ ضمانت درې کاله دی او د بازار پرتله به یې بیه هم ټیټه وي. له قراردادي شرکت سره د هر ټکسي موټر د رنګولو لګښت ۹۱۱۰ افغانۍ ټاکل شوی دی." دغه ټکسي موټرونه په دوه برخو ښاري او اطرافي وېشل شوي دي، چې د چارواکو په وینا هره میاشت به له دوو تر دوه نیمو زرو ټکسي موټر په نوي رنګ، رنګ شي. د ښاري ټکسيانو د رنګ اړولو پرېکړه څو میاشتې وړاندې شوې وه چې ځینې ټکسي چلوونکي پرې ځکه ناخوښه وو چې ویل یې ژېړ رنګ ډېر پخوانی دی او باید "همداسې پاتې شوای وای." په افغانستان کې د ټکسي موټرو کره شمېره نه دی معلومه، خو په وروستیو کلونو کې ځینو شخصي شرکتونو په ښارونو کې د ټکسي موټرو په وسیله د سپرلیو د لېږدولو چارې پیل کړي چې هر څوک یې د کرایې د پرې کولو وس نه لري، ځکه نو ډېري خلک په ښاري بسونو، ریکشاوو نورو هغو موټرو کې سفر کوي چې کرایه یې کمه وي.
|
06.12.2023 بی بی سی
نشست سه روزه چهرههای مخالف طالبان در شهر وین اتریش امروز (پنجم دسامبر) پایان یافت. نمایندگان این کنفرانس در یک نشست خبری گفتند شرکتکنندگان این نشست که شامل ۵۰ نفر از نمایندگان گروههای سیاسی و دیپلماتهای برخی کشورها بودند در مورد «یک نقشه» راه برای آینده سیاسی افغانستان به «یک توافق» دست یافتند. آنها در این نشست خبری گفتند که شرکتکنندگان توافق کردند که زمینه را برای ایجاد یک چتر بزرگتر سیاسی فراگیر مهیا کنند. عالیه یلماز، فعال حقوق زنان، احمد مسعود، رهبر «جبهه مقاومت ملی»، محبالله صمیم، وزیر پیشین سرحدات و اقوام قبایل، داوود علی نجفی، وزیر پیشین ترانسپورت و زکریا مشکور کابلی، روحانی اهل تشیع مقیم المان در نشست خبری پس از پایان کنفرانس به خبرنگاران در مورد دست آوردهای این نشست توضیحات دادند. نشست سه روزه وین به ميزبانی «موسسه مطالعات امور بينالمللى» برگزار شده بود و ولفگانگ پتریچ، دیپلمات بازنشسته اتریشی رئیس این نهاد، به خبرنگاران گفت که سومین نشست وین «با دستاورد» و بیشتر از گذشته برای افغانستان «مفید و سازنده» بوده است.
|
06.12.2023 دآزادی رادیو یوه ایراني چارواکي خبر ورکړی چې په دغه هېواد کې د بهرنۍ پانګونې تر ټولو ډېر غوښتونکي افغانان دي. په افغانستان کې د طالبانو د حکومت د نه ملاتړ په اړه د ځینو افغان فابریکو څښتنانو او سوداګرو له نیوکو وروسته، یوه ایراني چارواکي په دې وروستیو کې خبر ورکړی چې په دغه هېواد کې د بهرنۍ پانګونې تر ټولو زیات غوښتونکي افغانان دي. د ایران د بهرنۍ پانګهونې ټولنې مشر حسین سلیمي د دغه هېواد د کارګرانو له يو اژانس 'ايلنا' سره په خبرو کې ويلي، افغانان په وړو پروژو کې د پانګونې غوښتنه کوي او په ایران کې د دوی د پانګهونې د پروژو ارزښت شاوخوا دوه میلیونه ډالره دی. که څه هم سلیمي په ایران کې د هغو افغانانو کره شمېره وړاندې نهکړه چې د پانګونې غوښتونکي دي، خو ویې ویل، په روان کال کې په ایران کې د بهرنۍ پانګونې لپاره د صادر شویو جوازونو ارزښت څلور میلیارد ډالرو ته رسېدلی چې ډېری یې د ترکیې، افغانستان، عراق، د منځنۍ اسیا هېوادونو، چینایانو او اروپايي وګړو ته صادر شوي دي. خو ولې دغه افغان پانګوال له افغانستان خپلې پیسې وباسي او په ایران کې پانګونه کوي؟ یو شمېر دغه پانګوال وايي، په افغانستان کې مناسب چاپېریال نهشته، چې له همدې امله یې په ایران کې پانګهونه کړې ده. صعود بختیار په ایران کې یو له افغان پانګوالو څخه دی چې د تېر جمهوري نظام له ړنګېدو وروسته دغه هېواد ته تللی، په ایران کې د خپلې پانګونې لامل افغانستان کې د پانګونې لپاره ناسم چاپېریال ګڼي. هغه چې د ۱۰زره امریکايي ډالرو په پانګونې یې په ایران کې د جرابو د تولید فابریکه جوړه کړې، ازادي راډیو ته وویل: "په افغانستان کې د ناوړه شرایطو له امله چې هلته ژوند کول سخت دي، په تېره بیا د هغو کسانو لپاره چې په تېر حکومت کې یې کار کاوه. ما د دې لپاره چې چاته اړ نهشم او يوه ګوله ډوډۍ پيدا کړم، د جرابو د توليد دا کارخونه مې جوړه کړه. دا کار ما د خپل ذوق او خوښۍ له امله نهدی کړی، بلکې له يوې بدمرغۍ له امله مو کړی." ښځينه افغان سوداګره صدیقه رسولي چې په کابل کې یې د لاسي صنایعو او افغاني جامو په برخه کې پانګونه کړې وايي، د طالبانو د حکومت له راتګ وروسته يې کارو بار پيکه شوی او خپله پانګه یې ایران ته ولېږدوله. هغې ازادي راډيو ته وويل: "ما هيڅ پلورنه درلوده، هټۍ مو وتړل شوه، ورځ په ورځ پېرودونکي کمېدل، د طالبانو له راتګ وروسته زه دوه مياشتې په افغانستان کې وم، خو وروسته ايران ته راغلم، دلته مو اته زره ډالر پانګونه وکړه."
دا په داسې حال کې ده چې مخکې په افغانستان کې ګڼو سوداګرو مېرمنو ادعا کړې وه چې کاري چاپېریال د دوی لپاره مناسب نهدی او د تېرو کلونو په څېر پلور نهلري. دغه راز تر دې مخکې د فابريکو يو شمېر څښتنانو د حکومت نه ملاتړ او د خامو موادو د لوړو بيو په اړه ازادي راډیو سره خبرو کې شکایت کړی و او ویلي یې وو چې د دوی سلګونه فابریکې تړل شوي او مسلکي کسان له هېواده وتلي دي. خو د دوشنبې په ورځ، د طالبانو د حکومت د رياست الوزرا اقتصادي معاونيت په خپله ايکسپاڼه کې د افغانستان د صادراتو په تاریخ کې بېساري زیاتوالی خبر ورکړی. ياد معاونيت زياته کړې، چې د ۲۰۲۳ کال په ۱۱ میاشتو کې افغانستان له ۱،۷ میلیارد ډالرو ډېر صادرات درلودل. د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې خونه که څه هم په هېواد کې د پانګونې او صادراتو وضعیت ښه بولي، خو وايي چې لا هم د یو شمېر فابریکو خاوندان له هېواده بهر ژوند کوي او کارخونې یې غیرفعاله دي. د يادې خونې د دارالانشا مشر اختر محمد احمدي ازادي راډيو ته وويل: "زموږ د فابريکو يو شمېر ماشینونه اوس پرچاو دي چې څښتنان يې بهر دي، خو يو شمېر نور فعال دي، صادرات يې ښه دي او وضعيت يې ښه دى." دا په داسې حال کې ده چې د طالبانو له بياځلي واکمنۍ وروسته د سوداګرو او پانګوالو په ګډون ګڼ شمېر افغانان بېلابېلو هېوادونو و په ځانګړې توګه ایران او پاکستان ته کډوال شول. د دغو افغانانو په منځ کې د فابریکو څښتنان، صنعتکاران، انجینران، امنیتي ځواکونه او عام خلک هم شته چې بېدندو شوي دي.
|
06.12.2023 صدای آلمان مقامهای اتحادیه اروپا گفته اند که جنگ میان اسرائیل و حماس در نوار غزه خطر حملات تروریستی در این اتحادیه را بیشتر ساخته است. این هشدار پس از آن داده میشود که یک آلمانی در حمله با چاقو در پاریس کشته شد.
ایلوا یوهانسون، کمیسار امور داخلی اتحادیه اروپا روز سه شنبه گفت که کشورهای عضو این اتحادیه به دلیل جنگ جاری میان اسرائیل و حماس در جریان فصل تعطیلات کریسمس با «خطر بزرگ حملات تروریستی» مواجه اند. صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! یوهانسون که پیش از اجلاس وزرای داخله اتحادیه اروپا در بروکسل صحبت میکرد، به حادثه اخیر حمله با چاقو در پاریس اشاره کرد که در آن یک گردشگر آلمانی کشته و دو تن دیگر زخمی شدند. عامل این حمله ظاهراَ به گروه موسوم به «دولت اسلامی» اعلام وفاداری کرده و از رنج و اضطراب خود از کشته شدن مسلمانها به خصوص در مناطق فلسطینی صحبت کرده بود. او همچنین به دلیل مشکلات روانی زیر مراقبت قرار داشت. یوهانسون گفت: «با جنگ اسرائیل و حماس و تضادهای اجتماعی که در جامعه ما ایجاد میکند، با توجه به فصل رخصتی پیشرو، خطر بزرگ حملات تروریستی در اتحادیه اروپا وجود دارد.» این مقام اتحادیه اروپا افزود: «ما متاسفانه این را اخیراً در پاریس دیدیم، ما قبلاً نیز این را دیده ایم.» او همچنین اعلام کرد که اتحادیه اروپا ۳۰ میلیون یوروی دیگر را برای «محافظت از مکانهایی مانند عبادتگاهها» اختصاص میدهد. وزیر داخله آلمان خواستار مبارزه با پروپاگندای اسلامگرایان شدنانسی فئزر، وزیر داخله آلمان، گفت که حمله روز شنبه در پاریس نشان داد که «تهدید تروریسم اسلامگرایانه فعلاَ در اتحادیه اروپا چه اندازه جدی و حاد است.» خانم فئزر گفت: «جنگ در غزه و حملات تروریستی حماس این وضعیت را ایجاد میکند. خطر احساساتیتر شدن و رادیکالتر شدن عوامل اسلامگرا بالا است.» وزیر داخله آلمان افزود: «ما ضرورت داریم که به صورت خاص حالا تهدیدات اسلامگرایان را زیر توجه داشته باشم و با کشورهای همسایه در مبارزه با پروپاگندای اسلامگرایی مشترک کار کنیم.» آلمان در کنار چندین کشور دیگر حماس را به عنوان یک سازمان تروریستی درجه بندی کرده است. مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید! قرار است وزیران داخله اتحادیه اروپا در مورد امنیت این اتحادیه و همچنین اوکرایین صحبت کنند. حوزه سفر آزاد شینگن در این اتحادیه و همچنین پیشرفتها در اصلاحات مهاجرت و پناهندگی از دیگر آجندای این نشست است.
|
06.12.2023 دامریکا غږ چین وايي په افغانستان کې د طالبانو حکومت د بشپړ دپلوماتیک مشروعیت د ترلاسه کولو دپاره د سیاسي اصلاحاتو راوستلو، امنیت تامینولو او له خپلو ګاونډیانو سره د اړیکو ښه کولو ته اړتیا لري. بیجینګ په رسمي توګه د طالبانو حکومت په رسمیت نه پیژني، که څه هم دواړه هیوادونه د یو بل د سفیرانو کوربه توب کوي او دپلوماتیکې اړیکې یې ساتلي دي. د چین د بهرنیو چارو د وزارت ویاند وانګ وینبین د سه شنبې په ورځ دسمبر پنځمه (لیندۍ ۱۴) د دې پوښتنې په ځواب کې چې ایا چین به اوس د طالبانو حکومت په رسمیت وپیژني، وویل: «چین تل په دې باور دی چې افغانستان باید له نړیوالې ټولنې څخه جلا نکړل شي.» هغه وویل: «موږ هیله لرو چې افغانستان به د نړیوالې ټولنې هیلو ته ځواب ووایي، یو پرانیستی او ټول شموله سیاسي جوړښت رامنځته کړي، [او ] منځلاري او باثباته کورني او بهرني سیاستونه پلي کړي.» وانګ دا هم وویل چې چین له کابل څخه غوښتي چې «د ټولو ډولونو تروریستي ډلو سره په کلکه مبارزه وکړي، د نړۍ له ټولو هیوادونو، په ځانګړې توګه د ګاونډیو هیوادونو سره په همغږۍ کې ژوند وکړي او ژر تر ژره د نړیوالې ټولنې سره یو ځای شي.» هغه زیاته کړه، «لکه څنګه چې د ټولو خواو اندېښنو قوي غبرګونونه تر لاسه کړي، په طبیعي توګه به د افغان حکومت د دپلوماتیکې پیژندنې غوښتنه تعقیب شي.» د طالبانو حکومت د ۲۰۲۱ کال په اګست کې له افغانستان څخه د امریکايي ځواکونو په بیړني ډول له وتلو وروسته د واک د تر لاسه کولو راهیسې د هیڅ کوم هېواد له خوا په رسميت نه دی پیژندل شوی. خو ددې سره سره، کابل او بیجینګ په خپلو کې تعامل ساتلی دی. طالبانو ژمنه کړې چې هیچا ته به اجازه نه ورکوي چې د افغانستان خاوره د نورو په خلاف وکاروي، او په بدل کې يې چين د بيارغونې لپاره د اقتصادي ملاتړ او پانګونې وړانديز کړی دی. د چین د بهرنیو چارو وزارت روان کال د افغانستان په اړه په یوه اعلامیه کې ویلي چې د افغانستان د خلکو خپلواکو انتخابونو، مذهبي عقایدو او ملي دودونو ته درناوی لري.
|
06.12.2023 صدای امریکا چین میگوید که حکومت طالبان برای کسب مشروعیت کامل دپلوماتیک به اصلاحات سیاسی، تامین امنیت و بهبود روابط با همسایههایش نیاز دارد. چین حکومت طالبان را به رسمیت نمیشناسد، اما یکی از چند کشوری است که روابط دپلوماتیک خود را با طالبان نگهداشته و هر دو کشور میزبان سفیرهای همدیگر اند. وانگ وینبن، سخنگوی وزارت خارجۀ چین امروز پنجم دسمبر (۱۴ قوس) در یک نشست خبری در پاسخ به یک پرسش در مورد این که آیا بیجینگ حکومت طالبان را به رسمیت میشناسد گفت: "منحیث یک همسایۀ دیرینۀ دوست افغانستان، چین به این باور است که افغانستان نباید از جامعۀ بین المللی جدا نگهداشته شود." او افزود: "ما امیدواریم که افغانستان بیشتر به توقعات جامعۀ بین المللی پاسخ بدهد، تشکیلات سیاسی همهشمول و باز را ایجاد کند، پالیسیهای خارجی و داخلی معقول و میانهرو را در پیش گیرد، با تمام انواع نیروهای دهشت افگنی قاطعانه مبارزه کند، با سایر کشورها، به ویژه همسایه هایش روابط دوستانه احیا کند و خود را در جامعۀ جهانی مدغم سازد." سخنگوی وزارت خارجۀ چین اضافه کرد که زمانیکه افغانستان به نگرانیهای بین المللی رسیدگی کند، رسمیت جهانی حکومت طالبان به گونۀ عادی دنبال خواهد شد. این در حالی است که چین در پروژههای مختلف، به شمول استخراج معادن در افغانستان سرمایه گذاری کرده و تعاملات تجارتی نیز با افغانستان دارد. حکومت طالبان گفته است که میخواهد رسماً با پروژهٔ زیربنایی "یک کمربند یک راه" چین بپیوندد و برای مذاکرات در این خصوص تیم تخنیکی خود را به چین خواهد فرستاد.
نورالدین عزیزی، سرپرست وزارت صنعت و تجارت حکومت طالبان، در مصاحبهای با خبرگزاری رویترز که روز پنجشنبه ۱۹ اکتوبر (۲۷ میزان) نشر شد، گفت: "از چین تقاضا میکنیم اجازه دهد که ما بخشی از ابتکار یک کمربند یک راه و دهلیز اقتصادی پاکستان-چین باشیم."
|
05.12.2023 بی بی سی له درې ورځنیو سختو بمباریو وروسته اسرائیلي ځمکني ځواکونه د غزې سوېل لوري ته خوځېدلي دي. اسرائیلي رسنیو ویلي، اسرائیلي پوځ د خان یونس شمال کې ځمکني عملیات پیل کړي دي. د اسرائیلو دفاعي ځواکونو یوه نقشه خپره کړې او هغه نوې سیمې پکې ښیې چې ملکي وګړو ته پکې د وتلو سپارښتنه شوې. د غزې په سویل کې د ګڼې ګوڼې په ډکه سیمه کې د یوه روغتون مسؤلینو ویلي، دغه روغتون له ټپیانو ډک دی، په انځورونو کې ښکاري چې د روغتون په دهلېزونو کې ټپیان پراته دي. په داسې حال کې چې د اسرائیلو پوځ وايي د غزې په تړانګه کې یې ځواکونه د حماس له وسله والو سره مخامخ دي، د دفاعي چارو شنونکي د غزې په سوېل کې وروستۍ پیښې هلته د بشپړو ځمکني عملیاتو د ترسره کولو پیل بولي. په وروستیو ورځو کې د اسرائیلو ډیری هوایی بریدونه په خان یونس کې سیمې په نښه کړې دي. باور دی چې په غزه کې د تنظیم چارو مشر یحی سینوار او د پوځي څانګې مشر محمد دیف په ګډون د حماس لوړ پوړي مشران پټ دي. د یدیعوت احرونوت ورځپاڼې راپور ورکړی اټکل دی چې په خان یونس کې به جګړه "کافي سخته" وي. ځکه هلته وضعیت نه یوازې د سلګونو زرو بې ځایه شویو فلسطینیانو له امله پیچلی دی بلکې په شمال کې له جګړې څخه تښتېدلو خلکو هلته پناه اخیستې او داسې هم انګېرل کېږي چې ځینې اسرائیلي یرغمل شوي هم هلته ساتل کېږي.
|
05.12.2023 باختر دفتر نمایندگی سازمان ملل در افغانستان (یوناما) میگوید در ماه گذشته این کشور شاهد افزایش حملات به جامعه شیعه و هزاره بوده است. این اداره خواستار تحقیقات، پاسخگویی و افزایش اقدامات حفاظتی از افراد در معرض خطر شده است. یوناما در پستی در ایکس نوشته است: «در ماه گذشته افغانستان شاهد افزایش خشونت علیه جامعه شیعه/هزاره در کابل و بغلان و اخیراً در هرات بوده است. یوناما با قربانیان ابراز همدردی میکند و خواستار تحقیقات، پاسخگویی عاملان و افزایش اقدامات برای حفاظت از افراد در معرض خطر است.» روز جمعه (اول دسامبر)، افراد مسلح ناشناس سوار بر یک خودرو به مسافران یک سهچرخه در شهرک شیعه و هزارهنشین جبرئيل هرات تیراندازی کردند که در نتیجه آن، دستکم شش نفر کشته و دو نفر زخمی شدند. گفته شده است که ۲ روحانی شیعه نیز در میان کشتهشدگان بودند. در پی این رویداد، صدها نفر در این شهر در حالی که پیکرهای کشتهشدگان را حمل میکردند، تظاهرات کردند.
|
05.12.2023 دآزادی رادیو د امریکا متحدهایالاتو د بهرنیو چارو وزارت درې لوړ پوړي چارواکي پاکستان ته ځي، څو په دې هېواد کې د مېشتو هغو افغان کډوالو په اړه چې د متحدهایالاتو ویزو ته یې غوښتنلیکونه سپاري، له پاکستان چارواکو او نورو ادارو سره خبرې وکړي. تمه ده چې له درېیو چارواکو څخه لومړنۍ یې(د متحدهایالاتو د بهرنیو چارو په وزارت کې د وګړو او مهاجرینو چارو مرستیاله جولیتا والس نویس) نن اسلاماباد ته ورسېږي. د امریکا متحدهایالاتو د بهرنیو چارو وزارت د ډسمبر په لومړۍ نېټه یوه اعلامیه کې لیکلي، اغلې نویس به د ډسمبر تر اوومې نېټې په پاکستان کې حکومتي چارواکو، غیر حکومتي او د نړيوالو سازمانونو استازو سره د هغو افغانانو په اړه خبرې وکړي چې امریکا او نورو هېوادونو ته د تلو په موخه په دې هېواد کې ځای پر ځای دي. په دې اعلامیه نوره توضیح نهده ورکړل شوې، خو له کله چې پاکستاني حکومت د افغان کډوالو د ایستو لړۍ پیل کړې، متحدهایالاتو د هغو افغانانو لپاره چې امریکا ته د تلو قضیې لري خوندیتوب سندونه ورکړي؛ څو امنیتي ځواکونه یې اخراج نهکړي. په اسلاماباد کې د امریکا متحدهایالاتو سفارت د واټساپ یوه شمېره هم اعلان کړې او له هغو افغانانو یې چې د امریکا ته د تلو په شرایطو برابر دي غوښتي چې د ستونزې پر مهال ورسره په دې شمېره اړیکه ونیسي. خو له دې ټولو سره سره، یو شمېر افغان کډوالو شکایت کړی چې پاکستاني پولیس یې ځوروي. ښايي همدې اندېښنو د امریکا متحدهایالاتو لوړ پوړو چارواکی سفر ته اړ کړي وي. پاکستان د اکتوبر میاشتې له پیله له دغه هېواده د افغان بې اسناده کډوالو د اېستلو لړۍ پیل کړې او تر اوسه تله څلور لکو زيات افغان کډوال له دغه هیواد افغانستان ته ستانه کړل شوي دي.
په ورته وخت کې پاکستانۍ ایکسپریس ټریبیون ورځپاڼې لیکلي، د ډسمبر په اوومه نېټه به د افغانستان لپاره د امریکا متحدهایالاتو ځانګړی استازی ټام ویسټ هم پاکستان ته سفر وکړي او ورپسې به د ډسمبر په ۹مه د پاکستان په چارو کې د امریکا د ځانګړي استازي مرستیاله الزابیټ هرسټ هم اسلاماباد ته سفر ولري. د افغان کډوالو د اخراج په ګډون وروستیو کې د پاکستان او د طالبانو حکومت ترمنځ اړیکې هم کړکېچنې ښکاري او د پاکستان موفت حکومت طالبانو تورنوي چې په افغانستان کې یې د هغو ډلو پر ضد سخت عکسالعمل نهدی ښودلی چې په پاکستان کې ترهګر بریدونه کوي. خو د طالبانو حکومت بیا ویلي، دوی په بل هېواد کې د نا امنۍ مسوول نهدي او په پاکستان کې یې نا امني د دې هېواد کورنۍ موضوع بللې ده.
|
05.12.2023 صدای آلمان اردوی اسرائیل گفته است که نیروهایش حالا در سراسر نوار غزه علیه حماس عملیات میکنند. در عین زمان سارنوال دیوان کیفری بینالمللی میخواهد در مورد جنایات جنگی احتمالی حماس و نیروهای اسرائیلی تحقیق کند.
اردوی اسرائیل گفته است که عملیات زمینی خود علیه گروه ملیشهای اسلامگرای حماس را به «هر بخش» نوار غزه گسترش داده است. اردوی اسرائیل عملیات خود در نوار غزه را روز جمعه بعد از وقفه یک هفتهای دوباره از سر گرفت. اردوی اسرائیل که در هفتههای اخیر مصروف عملیات نظامی زمینی در شمال نوار غزه بود، به انجام حملات هوایی در جنوب نوار غزه نیز شروع کرده است. بخش عمده باشندگان نوار غزه از ترس این حملات به جنوب این منطقه ساحلی فرار کرده اند. صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! اما دانیل هاگاری، سخنگوی اردوی اسرائیل ناوقت روز یک شنبه گفت که نیروهای این کشور به سمت جنوب پیشروی میکنند: «اردوی اسرائیل عملیات زمینی خود علیه حضور حماس را ادامه میدهد و به همه بخشهای نوار غزه گسترش میدهد. نیروها رو در روی تروریستها قرار میگیرند و آنها را میکشند.» بیشتر بخوانید: وقفه، آتشبس و ترک مخاصمه؛ تفاوتها در چیست؟ علاوه بر اسرائيل، ایالات متحده امریکا، اتحادیه اروپا، آلمان و چندین کشور دیگر حماس را به عنوان یک سازمان تروریستی میشناسند. پیش از این اعلام اردوی اسرائیل، شاهدان عینی به خبرگزاری آلمان (دی پی آ) گفتند که سربازان اسرائيلی به منطقهای در شرق شهر خان یونس در جنوب نوار غزه پیشروی کرده اند.
۱۰ هزار حمله هوایی از شروع جنگ تا حالااردوی اسرائیل گفته است که از زمان شروع این جنگ در دو ماه اخیر حدود ۱۰ هزار حمله هوایی در نوار غزه انجام داده است. نیروی دفاعی اسرائیل گفته است که در این حملات مواضعی مانند مراکز فرماندهی، تونلها و انبارهای اسلحه سازمانهای تروریستی فلسطینی هدف قرار گرفته اند. این در حالی است که انتقادهای بینالمللی از عملیات اسرائیل در حال افزایش است. بمبارانهای اسرائیل در نوار غزه منجر به کشته و زخمی شدن شمار بزرگی از غیرنظامیان شده است. وزارت صحت زیر کنترول حماس در نوار غزه روز یک شنبه گفت که از زمان شروع جنگ ۱۵۵۲۳ تن در نوار غزه کشته و ۴۱ هزار و ۳۱۶ تن دیگر زخمی شده اند. براساس آمار ملل متحد، حدود ۸۰ درصد از ۲.۲ میلیون باشنده نوار غزه در نتیجه این جنگ مجبور به ترک خانههای خود شده اند.
|
05.12.2023 دامریکا غږ د سپینې ماڼۍ د ملي امنیت پخوانی سلاکار جان بولټن وايي، په افغانستان کې د طالبانو او "بهرنیو ترهګرو" موجودیت اوس هم "امریکا او د نړۍ نورو هېوادونو ته مستقیم ګواښ دی." د امریکا غږ سره په یوه ځانګړې مرکه کې بولټن وویل چې "په افغانستان کې د بهرنیو ترهګرو ډلو شتون یوه ستونزه ده"، خو د امریکا د پخواني حکومت دغه جګپوړي چارواکي ټینګار وکړ چې "طالبان د افغانستان اصلي ستونزه" ده. هغه وویل، په داسې حال کې چې د نړۍ پام منځني ختیځ او اوکراین ته اوښتی، طالبان ښايي داسې فکر وکړي چې "دا د امریکا او نورو هېوادونو لپاره د زیان ګاللو دوره ده" ځکه چې د نورو بحرانونو له امله د هغو "ترهګرو" لپاره چې د طالبانو له بیا واکمن کېدو وروسته افغانستان ته ننوتلي، "دا یو ښه فرصت دی. یقیناً د بهرنیو ترهګرو شتون ستونزه ده، خو دلته اصلي ستونزه طالبان دي." د دغه پخواني امریکايي چارواکي دا څرګندونې څو ورځې وروسته له هغه کېږي چې د افغانستان پخواني ولسمشر حامد کرزي د جاپان له کیوډو خبري اژانس سره په خپله وروستۍ مرکه کې چې د نومبر په ۲۸مه خپره شوه، وویل چې نور د رژیمونو د نسکورېدو پلوي نه کوي بلکې غواړي چې "پاليسۍ اصلاح شي،" ترڅو د هغه په خبره، د افغانستان خلک د خپل راتلونکي د جوړولو لپاره سره راټول شي. د کرزي دغه څرګندونې د ټولنيزو شبکو د کاروونکو او په افغانستان کې د يو شمېر ښځو د نيوکو لامل شوې. د "ارغواني شنبو" غورځنګ د نومبر په ۲۹مه د کرزي څرګندونې وغندلې او د افغانستان له خلکو یې وغوښتل چې د هغه د څرګندونو د غندلو لپاره په انلاین کمپاین کې برخه واخلي.
|
05.12.2023 صدای امریکا جان بولتن، مشاور پیشین امنیت ملی قصر سفید، میگوید که حضور طالبان و ''تروریستهای خارجی" در این افغانستان، هنوز هم یک ''تهدید مستقیم برای ایالات متحده و سایر کشورها در سراسر جهان'' است.
بولتن در مصاحبهای اختصاصی با صدای امریکا گفت که ''حضور گروههای تروریستی خارجی [در افغانستان] یک مشکل است" اما این مقام ارشد حکومت پیشین امریکا تاکید کرد که گروه "طالبان مشکل اصلی" در افغانستان است.
او گفت در حالی که توجه جهان به شرق میانه و اوکراین متمرکز است، طالبان ممکن چنین تصور داشته باشند که ''این یک دوره آسیب پذیری برای ایالات متحده و سایر کشورها'' است، زیرا با توجه به سایر بحرانها، وضعیت به وجود آمده برای '' تروریستهایی'' که پس از مسلط شدن طالبان وارد افغانستان شده اند، "یک فرصت عالی است. به یقین حضور تروریستهای خارجی یک مشکل است، اما مشکل اصلی در اینجا طالبان است."
اظهارات این مقام پیشین امریکا چند روز پس از آن بیان شد که حامد کرزی، رییس جمهور پیشین افغانستان، در مصاحبه اخیر خود با خبرگزاری کیودوی جاپان که به تاریخ ۲۸ نومبر منتشر شد، گفته است که دیگر طرفدار فروپاشی رژیمها در افغانستان نیست، بلکه خواهان ''اصلاح پالیسیها'' است تا به گفتهٔ او، مردم افغانستان برای ساختن آیندۀ شان در کنار هم قرار بگیرند.
این اظهارات کرزی موجب انتقادهای کاربران شبکهٔ اجتماعی و شماری از زنان در افغانستان شد. جنبش ''شنبههای ارغوانی'' به تاریخ ۲۹ نومبر با نشر فراخوانی اظهارات کرزی را محکوم کرد و از مردم افغانستان خواست در یک کمپاین آنلاین برای محکومیت اظهارات او اشتراک کنند.
در این فراخوان گفته شده است: "از همۀ هموطنان آزادهٔ خود در سراسر جهان میطلبیم تا در اعتراض به سخنان اخیر حامد کرزی، با ما همصدا گردیده، نفرت و انزجارشان را از گروه تروریستی، افراطی، زنستیز و متعصب طالبان با اشتراک گزاری این متن و هشتک اظهار کرده و علیه عادی سازی حمایت از تروریستان و طالبان بایستند."
بولتن نیز در مصاحبه با صدای امریکا، اظهارات کرزی را ''تاسفبار'' خوانده و گفته است شاید شماری از مردم به نحوه با طالبان در تعامل باشند.
او در این مصاحبه از تعامل فرد و افراد مشخص با طالبان چیزی بیان نکرد، اما گفت که این گونه اظهارات ''عقبگرد برای حامد کرزی است، کسی که به حیث رییس جمهور انتصاب شد تا سعی کند مشکلی را که طالبان در جریان حاکمیت و پس از سرنگونی شان ایجاد کرده بودند، درست کند."
بولتن افزود: ''جای تاسف است، زیرا [این گونه اظهارات] به مردم در سراسر جهان این تصور را میدهد که اگر کرزی میتواند با طالبان زندگی کند، پس بقیه ما هم میتوانیم [زندگی ] کنیم."
بولتن گفت که مردم در خارج از افغانستان نباید همه امیدهای خود را از دست بدهند که ''افغانها نمیتوانند کنترول زندگی'' خود را به دست بیاورند. او بدون ذکر نام کرزی گفت، کسانیکه بنا بر تبارز ارادهٔ خود بسیار مایل اند با طالبان همکاری کنند، چنین اقدام به مثابهٔ ''یک تراژیدی بزرگ'' است. او تاکید کرد که نباید برای جهان تصوری ایجاد شود که ''ما به نحوه قبول کنیم که طالبان مشروع استند.''
|
04.12.2023 بی بی سی د طالبانو حکومت کې د کډوالو چارو وزارت مرستیال عبدالرحمن رشید وايي، د روان کال د نوومبر له لومړۍ نېټې راهیسې له ایران څخه شاوخوا ۱۳۴ زره کسان افغانستان ته ستانه شوي دي. طالب چارواکي وايي له دغه هېواده يو شمېر کډوال په خپله خوښه او ځينې په زوره بېرته افغانستان ته استول کېږي او يو شمېر بيا د ترکيې له پولې د تېرېدو په حال کې له نيول کېدو وروسته ايران او له هغه ځايه خپل هېواد استول کېږي. ښاغلی رشید وايي، د نومبر له لومړۍ نېټې له پاکستان، ایران او ترکیې څخه د ايستل شویو افغان کډوالو شمېر ۳۸۱ زرو ته رسېدلی دی. نوموړی وايي، د دغه وزارت د شمېرو له مخې د نوومبر له لومړۍ نېټې راهیسې څه باندې ۲۴۴ زره له پاکستان، ۱۳۴ زره له ایران او دوه زره ۲۶۳ له ترکیې خپل هېواد ته ستانه شوي دي. د طالبانو حکومت د کډوالو چارو دغه چارواکی وايي، هغه کسان چې په زوره ایستل شوي له "ځورونې" سره مخامخ دي او وايي، وزارت هڅه کوي چې د دوی ستونزې هوارې کړي ترڅو بېرته خپلو ولایتونو ته ستانه شي.
|
04.12.2023 بی بی سی شماری از مخالفان طالبان در نشستی سه روزه در شهر وین اتریش گردهم آمدهاند و در مورد «یک نقشه راه» آینده سیاسی افغانستان بحث و گفتگو میکنند. نمایندگان «جبهه مقاومت ملی افغانستان» در این نشست گفتند که بر ایجاد «یک اپوزیسیون متحد و قوی» تمرکز کردهاند. هیاتی از این جبهه به رهبری احمد مسعود در این کنفرانس شرکت کرده است. او در سخنرانی خود در این نشست گفته است که «بدیل» حکومت طالبان، افراد نیستند بلکه «روندی است که مردم این کشور» در آن دخیل شوند. آقای مسعود گفته است: «راه حل افغانستان اصلاح دستگاه حاکم نیست، تشکیل حکومت همهشمول مشکل را حل نمیکند، چنانچه بازشدن دوباره مکاتب با این نصاب تعلیمی، فقط افکار تروریستی را پرورش میدهد.» در همین حال، حکومت طالبان به سری نشستهای مخالفانش واکنش نشان داده است، پیشتر سخنگوی طالبان کشورهای منطقه را متهم به تقویت «مهرههای سوخته» کرده است. محمدیعقوب مجاهد، وزیر دفاع طالبان، در یک سخنرانی خود اخیراً در واکنش به نشستهای اخیر مخالفان در مسکو و دوشنبه، از چهرههای مخالف خواست که بهجای برگزاری نشستها و صدور بیانیههای به گفته او «پوچ» به افغانستان برگردند.
|
04.12.2023 دآزادی رادیو د بلوچستان د اطلاعاتو سرپرست وزیر جان اڅکزی د طالبانو حکومت تورنوي چې د افغانستان له خاورې په ګټې پاکستان کې برید کوونکي ترهګر دوی ته نهسپاري او له دوی سره دوه ګونې لوبه کوي. هغه چې پرون یې رسنیو سره خبرې کولې ادعا وکړه چې پاکستان د طالبانو حکومت ته کره اسناد سپارلي او په ځلونو یې په افغانستان کې د مېشتو ترهګرو د ورسپارلو غوښتنه کړې، خو د طالبانو حکومت د ده په ټکو تر اوسه دې مسلې سره ډېر بېحسه چلند کوي. اڅکزي زیاته کړه: "د پاکستان حکومت په دې اړه خپلې غوښتنې له افغان طالبانو سره شریکې کړي دي. د دې غوښتنو د نه منلو په صورت کې د پاکستان حکومت هر کار کولو ته چمتو دی. " د طالبانو حکومت ویاند ذبیحالله مجاهد په دې اړه د ازادي راډیو پوښتنه ځواب نهکړه، خو وړاندې یې په یوه مفصله اعلامیه کې د پاکستاني چارواکو د دې ډول څرګندونو په ځواب کې ویلي و، افغانستان په سیمه کې د هر هېواد د امنیتي ناکامۍ مسوول نهدی.
|
04.12.2023 صدای آلمان پس از گذشت بیش از ۴۰ سال، نخستین بار است که به زنان ایرانی اجازه داده میشود تا در یک استدیوم ورزشی برای تماشای مسابقه فوتبال در تهران وارد شوند.
خبرگزاری ایسنا به روز یکشنبه گزارش داده است که زنان میتوانند برای تماشای مسابقه تیم فوتبال استقلال با پرسپولیس در در تهران حضور یابند. قرار است که مسابقه این دو تیم برتر پایتخت در ۱۴ دسمبر امسال برگزار شود و به عنوان درخشان ترین بازی های سالانه فوتبال در ایران نیز شهرت دارد. صفحه اینستاگرام دویچه وله را دنبال کنید در بخشی از گزارش این خبرگزاری آمده است که تا هنوز روشن نیست که برای چه تعداد از زنان اجازه ورود به این استدیوم بزرگ فوتبال که ظرفیت ۱۰۰ هزار تماشاگر را در یک وقت دارد، داده خواهد شد. موضوع زنان و فوتبال از زمان انقلاب اسلامی ۱۹۷۹ به این سو موضوع مورد بحثدر ایران بوده است. روحانیون محافظه کار این کشور تاکید میکنند که زنان نباید در استدیوم ها در میان هواداران مرد و سرود های مبتذل حضور یابند. بهخصوص مسابقات شهری میان تیم های استقلال و پرسپولیس ناگوار میباشند، زیرا در جریان مسابقات مکرراً درگیریهای خشونتآمیز میان هواداران و نیروهای پولیس رخ داده است. مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب دویچه وله دری تماشا کنید به نظر میرسد که بر اثر فشار فدراسیون بینالمللی فوتبال (فیفا) ممنوعیت از سال گذشته به اینسو کاهش یافته است. به تازگیشمار محدود زنان اجازه یافتند تا در مسابقات لیگ آسیایی در جاهای جدا از مردان نیز اشتراک کنند.
|
04.12.2023 دامریکا غږ د متحده ایالاتو د ولسمشر مرستیالې کاملا هاریس د ډسمبر په دوهمه (لیندۍ ۱۱) د اسرائیل او حماس ترمنځ د جګړې د پای ته رسیدو وروسته پراخ امریکايي اهداف په ګوته کړل او ټینګار یې وکړ چې په غزه او لویدیځه غاړه کې باید د فلسطین خلک بالاخره د یوې واکمنې ادارې لاندې سره یو ځای شي.
د متحده ایالاتو ولسمشر جو بایډن له میرمن هاریس وغوښتل چې د اسرائیل-حماس په جګړې باندې د هغه د تمرکز په خاطر د هغه پر ځای په دوبۍ کې د اقلیم د بدلون په سرمشریزه کې ګډون وکړي.
سپینې ماڼۍ په یو بیان کې ویلي چې د امریکا مرستیالې ولسمشرې کاملا هاریس د مصر له ولسمشر عبدالفتاح السیسي سره په خبرو کې وویل چې: "امریکا به په هیڅ صورت کې له غزې یا لوېدیځې غاړې څخه د فلسطینیانو د جبري ایستلو، د غزې د محاصرې او یا د غزې د سرحدونو د بیا ټاکنې اجازه ورنه کړي."
سپینې ماڼۍ په یوه اعلامیه کې د ولسمشر د مرستیالې له قوله ویلي چې حماس نشي کولای غزه کنټرول کړي.
فلسطیني اداره چې لویدیځ یې ملاتړ کوي د اشغال شوې لویدیځې غاړې ځنې برخې اداره کوي. حماس په ۲۰۰۷ کال کې د فلسطیني ادارې د مشر محمود عباس په مشرۍ د فتح ګوند څخه په یوه خپلمنځي شخړه کې د غزې کنټرول تر لاسه کړ او له هغه وخت راهیسې پر غزه واکمن دی.
تر دې مخکې د امریکا ولسمشر جو بایډن هم ویلي وو چې غزه او لوېدیځه غاړه باید په پای کې د یوې نوې فلسطیني ادارې د واکمنۍ لاندې یوځای شي.
بایډن په یوه مقاله کې چې د نومبر په ۱۸ (لړم ۲۷) په واشنګټن پوسټ ورځپاڼه کې خپره شوه، لیکلي: "په داسې حال کې چې موږ د سولې لپاره هڅه کوو، غزه او لویدیځه غاړه باید د یو واحد حاکم جوړښت لاندې وي، په نهایت کې د یوې نوې فلسطیني خودمختاره ادارې لاندې متحد شي. موږ ټول د دوو دولتونو [اسرائیل-فلسطین] حل لپاره هلې ځلې کوو." له بلې خوا په داسې حال کې چې په سیمه ایز وخت یکشنبه ډسمبر ۳ (لیندۍ۱۲) په غزې کې د اسرائیل – حماس تر منځ جګړې یوه بله ورځ پیل شوه، د متحده ایالاتو حکومت جګپوړو چارواکو له اسرائیل څخه د ملکي فلسطینیانو د تلفاتو د مخنیوي لپاره د لا ډیرو اقداماتو غوښتنه کړې. د جمهور رئیس جو بایډن مرستیالې کاملا هریس او د دفاع وزیر لیوډ آسټن ویلي چې اسرائیل د خپل ځان څخه د دفاع په خاطر د برید کولو حق لري خو د ملکي فلسطینیانو په هکله د دوي تازه څرګندونې په اسرائیل د فشار راوړلو معنی لري. میرمن هریس د متحدو عربو اماراتو د دوبۍ ښار کې د اقلیم په هکله غونډې کې وویل، " ډیر شمیر بې ګناه فلسطینيان وژل شوي. په ښکاره توګه د ملکیانو زیانمنیدو کچه او هغه عکسونه او ویډیوګانې چې د غزې څخه راځي، ټکان ورکوونکي دي". د میرمن هریس تر څنګ د متحده ایالاتو د دفاع وزیر لویډ آسټن شنبه ډسمبر دویمه د کالیفورنیا ایالت یوې دفاعي غونډې کې وویل چې د اسرائیل سره د متحده ایالاتو د ملاتړ په اړه "بحث نه شي کېدای" خو دا یې هم وویل چې په شخصي توګه یې اسرائیل ته خبرداری ورکړی که د ملکیانو خوندیتوب لپاره اقدامات ونکړي، ددې خطر شته چې هغوي به سخت دریځۍ ته مخه کړي. ښاغلي آسټن د کلفورنیا په ایالت کې د ریګن ملي دفاع په فورم کې وویل، "په دا شان جګړې کې ملکیان ډیر مهم وي او که تاسو هغوي د دښمن په لور ورټیل وهئ، تاسو تاکتیکي بری په ستراتیژیکې ماتې بدلوئ". د دفاع وزیر له اسرائیل څخه دا هم وغوښتل چې په غزې تړانګې کې ملکیانو ته د بشري مرستو رسولو چارې دې لا اسانه کړي او یو ځل بیا یې د منځني ختیځ د شخړې حل لپاره د متحده ایالاتو دوه بیلو دولتونو جوړیدو په پالیسي ټینګار وکړ. د غزې عامې روغتیا وزارت ویلي د حماس – اسرائیل تر منځ د شپږ ورځني اوربند پای ته رسیدو راهیسې پدې تړانګې کې لږ تر لږه دوه سوه فلسطینیان وژل شویدي. دې وزارت ویلي چې د اکټوبر ۷ مې نیټې راهیسې چې د حماس وسله والو په اسرائیل ناڅاپه برید وکړ، ۱۲ سوه کسان یې ووژل او په ځواب کې اسرائیلي ځواکونو په غزې بمباري پیل کړله، د جمعې ورځې تر سهاره پدې بمباریو کې ۱۵۲۰۰ کسان وژل شوي چې ۷۰ په سلو کې یې میرمنې او ماشومان دي. په عین حال کې د اسرائیل صدراعظم بنجامین نیتن یاهو ویلي چې په غزې کې به جګړه تر هغه وخته ادامه ولري چې " خپل اهداف مو نه وي تر لاسه کړي". نتینیاهو وویل چې د ځمکنیو عملیاتو پرته ددې اهدافو تر لاسه کول امکان نلري.
|
04.12.2023 صدای امریکا دهها زن مسلمان شیعه مذهب در جریان مراسم جنازهٔ چندین عضو این اقلیت مذهبی که چند روز پیش کشته شدند، امروز سوم دسمبر (۱۲ قوس) در ولایت هرات دست به تظاهرات زده و خواهان پایان حملات علیه شیعیان شدند. حسین عظیمی، عضو شورای علمای افغانستان، به فرانس پرس گفت که این زنان در جریان مراسم جنازه در شهرک جبرییل شعارهای "مرگ بر قاتلان" و "ما امنیت میخواهیم" را سر دادند. در مراسم جنازهٔ شش عضو این اقلیت مذهبی، صدها نفر اشتراک داشتند. روز جمعه اول دسمبر (۱۰ قوس) در اثر گلولهباری افراد مسلح ناشناس، کم از کم هفت به نفر به شمول دو عالم دین کشته شدند. به تاریخ ۲۳ نومبر نیز افراد مسلح ناشناس دو روحانی شیعه به نامهای رجب علی اخلاقی و خادمحسین هدایتی را در شهرک جبرییل هرات هدف گلوله قرار دادند و پس از کشتن هفت نفر، به شمول این دو عالم، از محل فرار کردند. باشندگان محلی گفتند که در میان قربانیان این حمله، چهار زن شامل بودند. در این حال، مجمع مدافعان حقوق بشر با نشر اعلامیهای گفت که در این اواخر "قتلهای زنجیرهای به گونۀ مرموز و سیستماتیک شهروندان شیعه مذهب و هزارهها" را در افغانستان هدف قرار میدهد. این مجمع ناوقت شنبه دوم دسمبر (۱۱ قوس) که شیعیان در افغانستان با ترورهای جمعی، انفرادی، انفجارها و حملات انتحاری هدف قرار میگیرند، اما حکومت طالبان نه تنها عاملان این کشتارها را شناسایی نکرده، بلکه برای رسیدگی به وضعیت و مهار کردن چنین رویدادها هیچ اقدامی نکرده است. به دنبال گزارشها پیرامون حملات علیه این اقلیت مذهبی، ریچارد بنیت، گزارشگر ویژه شورای حقوق بشر ملل متحد برای افغانستان، اظهار نگرانی عمیق کرده و خواستار تحقیق مستقل در این زمینه شده و گفته است که عاملان این حمله، بر اساس معیارهای بینالمللی، باید به پنجۀ قانون سپرده شوند.
|
03.12.2023 بی بی سی په افغانستان کې د ملګرو ملتونو استازولي (يوناما) وايي، دغه هېواد د اقليمي بدلون له اغېزو سره د مبارزې لپاره د لسو تر ټولو زيان منونکو او هغو هېوادونو په ډله کې دی چې په دې برخه کې لږ چمتووالی لري. دغې ادارې د يوې اعلاميې په خپرولو سره له نړيوالو غوښتي چې د اقلیمي بدلون په اړه د پوهاوي پر ځای په زيانمن افغانستان کې عملي ګامونه واخلي ځکه په وينا يې اقليمي بدلون په دې هېواد کې د ميليونو کسانو پر ورځني ژوند اغېز کړی دی. يوناما دغه څرګندونې په داسې حال کې کړې چې د متحده عربي امارتو په دوبۍ کې د اقلیمي بدلون سره د مبارزې په موخه د کاپ ۲۸ په نامه غونډه روانه ده. د يوناما د اعلاميې له مخې نژدې ۲۰ ميليونه افغانان د خوړو خونديتوب له بېړنۍ يا بحراني کچې سره مخ دي چې د پرلپسې درېيم کال وچکالۍ، اقتصادي فشارونو، طبيعي ګواښونو، دوو ويجاړونکو زلزلو تر څنګ اقليمي بدلون په افغانستان کې د روغتيا، بېوزلۍ او کډوالۍ برخه کې منفي اغېزې نورې هم زياتې کړې دي. د يوناما په اعلاميه کې د ملګرو ملتونو د سرمنشي د ځانګړې استازې او د دې ادارې د مشرې زوزا اوتونبایوا له خولې ويل شوي، ټول اړخونه بايد په غیر سياسي او رغنده توګه د افغانانو د ګټو لپاره کار وکړي. د روزا اوتونبایوا په وينا، افغانستان کې "دا وضعیت د دوام وړ نه دی". د يوناما مشرې دغه څرګندونې په داسې حال کې کړې چې له افغانستانه کوم استازې دغې غونډې ته نه دی وربلل شوی. وړاندې په افغانستان کې د طالبانو حکومت تر واک لاندې د چاپېريال ساتنې ادارې يوه خبرپاڼه کې ويلي وو، سره له دې چې افغانستان د اقليمي بدلون له امله له سختو "ننګونو" سره مخ دی خو بيا هم دغې مهمې ناستې ته د دوی استازي نه دي وربلل شوي. په اعلاميه کې راغلي وو، "د اقلیمي بدلون له امله د افغانستان زيانمنتيا به د خلکو اقتصادي او ټولنيز وضعيت نور هم خراب کړي... او ان بشري ناورین به رامنځته کړي." افغانستان يو له هغو هېوادونو بلل کېږي چې د اقليمي بدلون له امله ډېر اغېزمن شوی، ګڼې سيمې يې وچکالۍ ځپلې او کمسارو سېلابونو هم ډېر زيانونه اړولي دي.
|
03.12.2023 بی بی سی کشته شدن یک جوان در نزاع خیابانی در میبد یزد در ایران، باعث تجمع و اعتراض شماری از مردم علیه مهاجران افغانستان شد. بر اساس گزارشها، شورای تامین استان یزد دستور داده که محدودیتهایی در شهرک محل زندگی مهاجران ایجاد شود. مقامهای محلی نامی از هویت ضارب یا ملیت او نبردهاند اما برخی رسانهها نوشتهاند فردی که «او را با چاقو زده اهل افغانستان» بوده است. اما تاکنون این ادعا ثابت نشده است. همزمان رسانههای ایران از جمله همشهری هم فیلمی از حمله به محل زندگی مهاجران افغان منتشر کردهاند. دادستان میبد و مقامهای محلی در تلاش برای آرام کردن اوضاع به مردم گفتند «بازپرس ویژه» برای رسیدگی به پرونده تعیین شده است. مسئولان قضایی گفتهاند متهم اصلی و یک نفر دیگر دستگیر شدهاند. مقامهای قضایی امروز، شنبه ۱۱ آذر، به خانه مقتول رفتند تا «پس از همدردی» شکایت آنها را ثبت کنند.
|
03.12.2023 دآزادی رادیو په داسې حال کې چې د پاکستان او په افغانستان کې د طالبانو د حکومت ترمنځ ظاهرا اړیکې ترېنګلې ښکاري، پاکستان وايي د تحریک طالبان پاکستان یا ټي ټي پي د غړو پر وړاندې د اقداماتو په برخه کې د طالبانو له حکومته ناهیلی شوی دی. د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت ویاندې ممتاز زهرا بلوچ تېره ورځ په خپل اوونیز خبري کنفرانس کې وویل چې په افغانستان کې د ترهګرو ډلو پر وړاندې د "اغېزناکو" اقداماتو په اړه د اسلام اباد د بیا -بیا غوښتنو سره هم کومه پایله نه لیدل کیږي. خو نوموړې وویل چې په دې برخه کې له طالب چارواکو سره لا هم خبرې روانې دي او دوی هیله لري چې افغان طالبان به د ټي ټي پي پر وړاندې چې د دې په خبره، په افغانستان کې پټنځایونه لري جدي اقدامات وکړي او خپلې ژمنې به عملي کړي.
اغلې بلوچ وویل چې دوی په افغانستان کې د طالبانو حکومت ته د تحریک طالبان پاکستان د غړو په اړه ثبوتونه او غوښتنې سپارلي او هیله لري چې طالبان به یې په اړه غور وکړي. نوموړې د یوې پوښتنې په ځواب کې چې ایا پاکستان له افغان طالبانو د حافظ بهادرګل تر څنګ د ټي ټي پي د نورو غړو د سپارلو غوښتنه هم کړې وویل چې په دې اړه استخباراتي مسولین کار کوي او دا یې په اړه نور معلومات نه شي ورکولای. د تېرې نومبر میاشتې په شپږ ویشتمه د خیبر پښتونخوا په بنو کې په پاکستاني ځواکونو له انتحاري حملې وروسته پاکستان په افغانستان د طالبانو له حکومت وغوښتل چې د ټي ټي پي مشر حافظ ګل بهادر ونیسي او دوی ته یې وسپاري. د طالبانو حکومت ویاند ذبیح الله مجاهد د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت د تازه څرګندونو په اړه زموږ پوښتنې ځواب نه کړې، خو له دې وړاندې یې په پاکستان کې امنیتي ستونزې او د تحریک طالبان پاکستان مسله د دې هېواد کورنۍ ستونزه یاده کړې او ویلي یې دي چې پاکستان دې د خپلو ستونزو رېښه په خپل هېواد کې ولټوي. دا په داسې حال کې ده پرون یو شمېر پاکستاني رسنیو خبر ورکړ چې د پاکستان سرپرست حکومت د طالبانو حکومت ته خبرداری ورکړی چې په راتلونکي کې هر به ډول برید ته چې له ګاونډي هېواد ( افغانستان) سره تړلی وي، سخت ځواب ورکړي، خو نه د پاکستان موقت حکومت او نه هم د طالبانو حکومت په دې اړه څه ویلي دي. د امنیتي چارو یو شمېر افغان پوهان هم وايي پاکستان تل د خپل بام واورې پر نورو اچولي او هڅه کوي د نورو لپاره ترهګرې ډلې وروزي
|
03.12.2023 صدای آلمان وزیر خارجه آلمان کشور های عربی را برای جستجوی یک راه حل صلح آمیز برای نوار غزه مکلف دانست. در همین حال جنگ در منطقه فلسطینی ها بدون کاهش به شدت ادامه دارد.
انالنا بئربوک، وزیر خارجه آلمان با توجه به درگیریهای شدید جدید در نوار غزه، کشور های عربی را برای همکاری های سازنده در راستای یک راه حل صلح آمیز میان اسرائیل و فلسطینی ها فرا خواند. بئربوک در این مورد به خبر گزاری آلمان گفت: «همه آنهایی که میخواهند به این رنج پایان دهند، باید حالا همکاری کنند. زیرا کلید یک زندگی در صلح و امنیت برای اسرائیلی ها و فلسطینی ها نیز در منطقه قرار دارد.» بیشتر بخوانید: جنگ اسرائیل و حماس: سیاست خارجی متوازن قطر نتیجه میدهد وزیر خارجه آلمان تاکید کرد که دقیقاً در این ساعات که در مورد ادامه یک وقفه بشردوستانه تلاش می شود، یک تبادله نظر نزدیک با دولت های سازنده و معتدل منطقه مهم می باشد. بئربوک بهخصوص از فعالیتهای میانجی گرانه کشور های قطر، مصر، عربستان سعودی، اردن و امارات متحده عربی، بحرین و مراکش قدردانی نمود. صفحه اینستاگرام دویچه وله را دنبال کنید وزیر خارجه آلمان توضیح داد: «در وضعیتی که در آن یک جرقه دیگر کافی است و میتواند تمام منطقه را طعمه آتش نماید، آلمان با دیگر شرکای منطقه باشدت در این راستا تلاش خواهد کرد که حماس دیگر هیچ شانسی نداشته باشد تا ترور ۷ اکتوبر را دوباره و دوباره به اسرائیل انتقال دهد.» بیشتر بخوانید: وزیران خارجه چند کشور مسلمان برای بحث در مورد وضعیت غزه به چین رفتند اسرائیل: بیش از ۴۵۰ حمله بر «اهداف تروریستی» از روز جمعه به این سواردوی اسرائیل در این میان به حملات اش بر حماس ادامه می دهد. این گروه از جانب اسرائیل، ایالات متحده امریکا، اتحادیه اروپا و برخی از کشور های دیگر به عنوان یک سازمان تروریستی دسته بندی شده است. اردوی اسرائیل گفته است که هواپیما های جنگی در حوالی شهر خان یونس، در جنوب منطقه تحت محاصره ساحلی، بیش از ۵۰ هدف را بمباران کرده است. افزون بر آن «تروریست ها» و زیرساخت های حماس در حوالی بیت لاهیا با تانک ها و ضربات هوایی مورد حمله قرار گرفته اند. بیشتر بخوانید: آیا جنگ اسرائيل و حماس به سراسر خاورمیانه گسترش خواهد یافت؟ به روز جمعه یک وقفه هفت روزه منازعه میان اسرائیل و اسلامگرایان حماس خاتمه یافت. از این وقفه برای آزادی گروگان های اسرائیلی و زندانیان فلسطینی و نیز ارسال کمکها برای مردم ملکی در نوار غزه استفاده شد. مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب دویچه وله دری تماشا کنید! به گفته اردوی اسرائیل تنها در این روز بر بیش از ۴۰۰ «هدف تروریستی» در کل نوار ساحلی حمله صورت گرفت. بر اساس گزارش وزارت صحت تحت اداره حماس، از آغاز از سرگیری دوباره جنگ در نوار غزه، تقریباً ۲۰۰ انسان کشته شدند. این ارقام را نمی توان به صورت مستقل تأیید کرد.
|
03.12.2023 دامریکا غږ د تېرې جمعې پر ورځ د ساینس یوې وتلې مجلې "نېچر " د مصنوعي ځیرکتیا یوه نوې ازموینه خپره کړه چې نوې ازموینې به د پاکې انرژۍ د ټېکنالوژي په موندلو، کې لویه مرسته وکړي. په لندن کې د ګوګل ډیپماینډ پروژې مشر اکېن ډوګس کوبک له نېچر مجلې سره په خبرو کې ویلي، "زموږ ګڼ شمېر ټېکنالوژۍ لکه بېټرۍ او لمرین یا شمسي سیلونه به د نویو ازموینو په مرسته ښه شي او ډېر بهترین مواد به کشف شي." په مجله کې راغلي چې د ګوګل ادارې ډیپماینډ یا "ژور دماغ" نومي کمپیوټر چې د مصنوعي ځیرکتیا بیلابېل پروګرامونه چلوي، اوس نږدې مهال یې د جینوم په نامه یو پروګرام پیل کړی دی. دې پروګرام ته ډېټا ورکړل شوې چې نوي مصنوعي مواد لکه بېټرۍ، اوسپنې، سټیل، یا نور هغه جوړ کړي چې کلک، ټینګ او ټیکاو لرونکي وي، یا دومره مقاومت پکې وي چې د وخت په تېرېدو سره به نه ضایع کیږي، نه به یې زنګ وهي او نه به خرابېږي. د امریکا د ورجینیا په ټېک پوهنتنون کې د فزیکس ښوونکی او ساینس پوه الماس خان د مصنوعې ځیرکتیا په لابراتوار کې د دې نوې سیاینسي څېړنې په باب له امریکا غږ سره په خبرو کې وویل: "د کیمیا په پېراډیک مهالوېش کې تر یو سل زیات اټومونه دي، لکه هایډروجن، نایټروجن، کاربن او داسې نور، نو د مصنوعي ځرکتیا مشین دغه اټومونه رایوځای کوي چې نوي مواد [میټریل] ترې جوړ کړي". د دې نوي څېړنې موخه د لسګونه توکو (عناصرو) رایوځای کول دي لکه بیلا بیل اټومونه، چې اوږدمهالي نوي مصنوعي څیزونه ترې جوړ کړي. ساینس پوه الماس خان زیاتوی دمخه چې به ساینس پوهانو د نوې مادې د جوړولو لپاره په لابراتوار کې ازموینې کولې نو نوی څیز به یې جوړ کړ خو هغه به دومره ټینګښت، کلکوالی، ټېکاو او پایښت نه لرلو، نو به یې وروسته خپلې ازموینې پرېښودې. ښاغلي خان وویل: "ساینس پوهانو چې دمخه ازموینې کړې وې نو هغه یې اوس ټولې د مصنوعي ځیرکتیا لابراتوار کې واچولې، کمپیوټري مشین یې وروزه، په هغه کې یې ټولې د ساینس تیوريانې چې دوی جوړې کړې واچولې. نو مشین اوس د پیریاډیک مهالوېش ټول اټومونو سره دا کار وکړ او ډېر زیات مواد یې وازمویل او په هغوی کې یې د ټینګو او کلکو مادو وړاندوینه وکړه. د ساینس پوهانو په لابراتوار کې دا ازموینې شونې نه وې، او که یې امکان هم و، نو په لسګونه کلونه به یې اخیستل". په کیلیفورنیا کې د لارنس برکلې ملي لابراتوار د اټکل له مخې په دې نویو ازموینو کې د نږدې ۴۸ زره موادو وړاندوینه شوې چې پایښت لرونکي او مقاومت لرونکي دي. د ګوګل ډیپ ماینډ "ژور دماغ'" اوس د دغه موادو د عملي ازموینو لپاره له جینوم پروژې سره یوځای کار پیل کړی دی. جینوم پروژې چې د کلکو موادو وړاندوینه یې کړې وه، اوس یې له ډیپماینډ سره په ګډه روباټان شپه ورځ پر دې کار لګیا بوخت کړي دي چې مواد په ریښتا جوړ کړي. د روباټونو لپاره یې خام مواد ایښي دي، بټۍ یې ورته لګولي دي، په هغه کې د ځینو څیزونو ګرمول او سړول وي، لکه د ځینو کېمیاوي موادو کارول. روباټ ټول اټومونه له یوه بل سره رایوځای کوي، چې د کوم یوه روباټ ازموینه کامیابېږي نو دی مخ پروړاندې درومي او چې کله د یو روباټ ترکیب ناکامېږي نو دی خپلې تېروتنې په خپله باسي او له نوې سره د موادو ازموینه پیلوي. دغه ډول روباټونه خپله هم زده کړه کوي او خپلې تېروتنې هم باسي. د ګوګل مصنوعي ځیرکتیا پروګرام او اې لېب (A Lab) اوس دواړه ملګري شوي او په ګډه خپله پروژه پرمخ بیايي، چې بیټرۍ، بهترین موصل چې د برېښنا رو یا کرنټ پکې ځي، او د دې ترڅنګ د مایکروچیپس غوندې مواد جوړوي چې انسانانو به یې په موندلو په لسګونه کلونه تېرول خو د مصنوعي ځرکتیا ماشینونه یې په ورځو کې جوړوي.
|
03.12.2023 صدای امریکا وزارت امور خارجه پاکستان میگوید که آنچه از مقامات افغان [طالبان] در زمینۀ سرکوب گروههای تروریستی انتظار داشتند، نتیجه آن چنان نبود و همین امر باعث ناامیدی مقامات پاکستانی شده است. ممتاز زهرا بلوچ، سخنگوی وزارت امور خارجه پاکستان، روز جمعه اول دسمبر (۱۰ قوس ) در یک کنفرانس مطبوعاتی در اسلامآباد گفت که آنها خواهان مشاهده اقدامات موثر حکومت طالبان علیه گروههای تروریستی اند که در پاکستان حملاتی را انجام میدهند. زهرا بلوچ در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه چقدر به گفتگوهای جاری با حکومت طالبان در مورد تحویل شبهنظامیان تحریک طالبان پاکستان به اسلامآباد خوشبین است، گفت: "نتایجی که ما از مقامات افغان (طالبان) توقع داشتیم، مشاهده نمیکنیم و از همینرو ما آشکارا بسیار ناامیدیم. ما معتقدیم که مجراهای گفتگو باید ادامه داشته باشد و به تاثیرگذاری بر مقامات افغانستان (طالبان) برای اتخاذ اقدامات موثر علیه این گروههای تروریستی ادامه خواهیم داد". همچنان زهرا بلوچ گفت که در مورد خواستهای پاکستان به اسلامآباد تضمینهای ویژه داده شده است. او افزود: "حالا ما میخواهیم شاهد همه اقدامات موثر و عملی علیه گروههای تروریستی باشیم". سخنگوی وزارت خارجۀ پاکستان بار دیگر در مورد حمله تروریستی هفته گذشته در ولسوالی بنوی ایالت خیبر پشتونخوا و سایر حملات مشابه گفت که مقامات نهادهای نافذ قانون پاکستان افراد وابسته به تحریک طالبان پاکستان را که در داخل افغانستان فعال استند، مسوول میدانند. او گفت که پاکستان در این خصوص نگرانی جدی خود را بیان کرده و امیدوار است که حکومت طالبان بیدرنگ علیه چنین افراد اقدام کنند و آنان را به پاکستان بسپارند. پیش از این، اردوی پاکستان در اعلامیهای گفته بود که یک مهاجم انتحاری افغان منسوبین اردو را در ولسوالی بنوی ایالت خیبر پشتونخوا هدف قرار داد. در آن حمله ۱۳ نظامی پاکستانی و هشت غیرنظامی زخمی شدند و یک نفر کشته شد. وزارت خارجه پاکستان گفته است که شاخهای از تحریک طالبان پاکستان که به نام گروه حافظ گل بهادر مسمی است، مسوولیت حمله بنو را به عهده گرفته است. بر اساس گزارش رسانههای پاکستان، حکومت آن کشور از حکومت طالبان خواسته است که حافظ گل بهادر، رهبر این شاخۀ تحریک طالبان پاکستان را بازداشت و به اسلامآباد بسپارد. دفتر سخنگوی وزارت خارجۀ پاکستان روز سه شنبۀ هفتۀ گذشته گفته بود که نماینده سفارت افغانستان – تحت کنترول طالبان – را به این وزارت فراخوانده و اعتراض شدید اسلامآباد دربارۀ انجام یک حملۀ انتحاری بر نیروهای امنیتی پاکستان توسط یک مهاجم افغان را در ساحه بکاخیل بنو با وی در میان گذاشته شده است. زهرا بلوچ، سخنگوی وزارت خارجۀ پاکستان در پاسخ به سوالی مبنی بر واگذاری حافظ گل بهادر از حکومت طالبان به پاکستان گفت که این موضوع در میان افسران اطلاعاتی پاکستان مورد بحث قرار گرفته است، اما افزود که در این مرحله از نام بردن فرد مشخصی خودداری میکند. حکومت طالبان به اظهارات تازۀ سخنگوی وزارت خارجۀ پاکستان واکنش نشان نداده است، اما مقامات ارشد این گروه ادعاهای مقامات بلندپایه پاکستان مبنی بر استفاده از خاک افغانستان علیه آن کشور را بیاساس خوانده و گفته اند که به کسی اجازه نمیدهند که خاک افغانستان را علیه کشوری دیگر استفاده کند.
|
02.12.2023 بی بی سی د پاکستان چارسمبالي حکومت لخوا د افغان کډوالو د ځورونو او په زور ایستنې پر ضد یو شمېر فعالانو او د ملي جمهوري غورځنګ ګوند مشر محسن دوړ لا له وړاندې سترې محکمې ته اپیل کړی چې د پاکستان حکومت له دې چلند را وګرځوي. سترې محکمې د دغه اپيل ارزونې په لومړۍ ناسته کې د پاکستان چارسمبالي حکومت او نورو اړوندو ادارو ته خبرداری ورکړی دی. خو د دې خبرداري نور جزیات نه دي خپاره شوي او لا مالومه نه ده چې د سترې محکمې بل ګام او د حکومت غبرګون به څه وي. یوه ورځ وړاندې د پښتون ژوغورنې غورځنګ مشر منظور پښتین د چمن پرلت ته په وینا کې هم له سترې محکمې د انصاف غوښتنه وکړه. د پاکستان ستره محکمه داسې مهال د افغان کډوالو په زور ایستنې او ځورونې پر ضد د ورته شوي اپيل په اړه غونډه کوي چې د دې هېواد لنډمهاله حکومت او امنیتي ادارو د افغان کډوالو د ایستلو لړۍ ته زور ورکړی. تازه د بلوچستان ایالت د اطلاعاتو وزیر جان محمد اڅکزي رسنیو سره خبرو کې ویلي چې امنیتي ادارو ته امر شوی چې د ورځې لس زره "غیر قانوني" کډوال وباسي.
|
02.12.2023 بی بی سی پلیس طالبان در کابل تایید کرده است که حسنا سادات، «خبرنگار سابق» در کابل به دلیل سقوط از آپارتمانش جان باخته است. فعالان حقوق زنان افغانستان میگویند که حسنا سادات، شب گذشته از آپارتمانش در طبقه چهارم به پایین پرت میشود و بر اثر این واقعه «کشته» شده است. منزل خانم سادات در منطقه قلعه فتحالله ناحیه دهم شهر کابل واقع بود و خالد زدران، سخنگوی پلیس طالبان در کابل میگوید «در خصوص این قضیه یک تن بازداشت شده و تحقیقات بیشتر جریان دارد.» سخنگوی پلیس کابل همچنین گفته است که «شایعات در شبکههای اجتماعی در مورد این حادثه نشر شده، واقعیت ندارد.»
|
02.12.2023 دآزادی رادیو یو شمېر پاکستاني رسنۍ وايي، د پاکستان موقت حکومت د طالبانو حکومت ته خبرداری ورکړی چې په راتلونکي کې هر به ډول برید ته، چې له ګاونډي هېواد سره تړلی وي، سخت ځواب ورکړي. د پاکستان د موقت حکومت د بهرنیو چارو وزارت له خوا په اسلام اباد کې د طالبانو حکومت تر کنترول لاندې د افغانستان د سفارت د سرپرست تر احضار وروسته اوس یو شمېر پاکستاني رسنیو د خپلو سرچینو په حواله راپور ورکړی چې د پاکستان موقت حکومت د طالبانو حکومت ته خبرداری ورکړی چې په راتلونکي کې هر ډول برید ته، چې له ګاونډي هېواد سره تړلی وي، سخت ځواب ورکړي. له ډلې ایکسپرس ټریبیون په اسلام اباد کې موضوع څخه د با خبرو سرچینو له قوله د نومبر په ۳۰مه لیکلي چې دا خبرداری د ډیپلوماتیکو چینلونو له لارې په بنو کې له وروستي برید وروسته چې د دوی په ټکو د یوه افغان له خوا تر سره شو، لېږدول شوی دی. داسې مهال چې د دې برید مسوولیت د تحریک طالبان پاکستان ډلې منلی دی. د طالبانو حکومت ویاند ذبیحالله مجاهد د پاکستان حکومت د دې خبرداري په اړه د ازادي راډیو پوښتنه ځواب نهکړه، خو وړاندې یې په ځلونو ویلي چې دوی اجازه نه ورکوي چې د افغانستان خاوره د بل هېواد په ضد وکارول شي. د راپورونو له مخې دا په افغانستان کې د طالبانو له بیا واکمنېدو راهیسې په پاکستان کې ۱۶م ځانمرګی برید دی چې د پاکستان حکومت په ټکو د ګاونډي هېواد د تبعه له خوا ترسره کېږي.
|
02.12.2023 صدای آلمان با ختم وقفه چند روزه، اسرائیل اعلام کرده است که حملات علیه مواضع گروه شبهنظامی اسلامگرای حماس را از سر گرفته است. حماس تا حالا در این رابطه چیزی نگفته است.
نیروی دفاعی اسرائیل در شبکههای اجتماعی گفته است که دقایقی پس از انقضا یافتن موعد وقفه در ساعت هفت صبح روز جمعه، «مبارزه را از سر گرفته است.» صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید! اردوی اسرائیل گفته است: «حماس توقف عملیاتی را نقض کرد و علاوه بر این، به سمت قلمرو اسرائیل شلیک کرد.» اردوی اسرائیل افزوده است: «نیروی دفاعی اسرائیل مبارزه علیه گروه تروریستی حماس را در نوار غزه از سر گرفته است.» حماس که از سوی ایالات متحده امریکا، اتحادیه اروپا، آلمان و چندین کشور دیگر به عنوان یک گروه تروریستی شناخته میشود، در جریان یک هفته وقفه در جنگ بیش از ۱۰۰ گروگان را آزاد کرد که اکثر آنها اسرائیلی بودند. در عوض آن، ۲۴۰ زندانی فلسطینی از زندانهای اسرائیل آزاد شدند. بعد از اعلام از سر گیری عملیات جنگی از سوی اسرائیل، گروه ملیشهای اسلامگرای حماس تا حالا در این رابطه چیزی نگفته است.
|
02.12.2023 دامریکا غږ په دوبۍ کې د اقلیم د بدلون په اړه د ملګرو ملتونو د کلنۍ غونډې سره جوخت په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د مرستندویه پلاوي دفتر (یوناما) وايي، افغانستان یو له هغو لسو هېوادونو څخه دی چې د اقلیم له بدلون سره مخامخ دي او په دې برخه کې د پام وړ چمتووالی نه لري.
یوناما د جمعې په ورځ د ډسمبر په لومړۍ نیټه (لیندۍ ۱۰) د یوې اعلامیې په خپرولو سره وویل چې اقلیم اغیزې او فشارونه د میلیونونو افغانانو په ورځني ژوند اغیز کوي او د نړۍ له هیوادونو یې وغوښتل چې د پوهاوي له مرحلې څخه د عمل مرحلې ته ولاړ شي.
د یوناما د بیان له مخې، نږدې ۲۰ میلیونه افغانان د دوو خونړیو زلزلو په ګډون د دریو کلونو پرله پسې وچکالۍ، اقتصادي فشارونو او نورو طبیعي پېښو له امله د خوراکي توکو د کمښت له بېړني حالت سره مخامخ دي.
ملګري ملتونه وايي، د اقلیم بدلون په ټولنه کې د ډېرو زیان منونکو خلکو پر روغتیا اغېز کړی او د بې وزلۍ، مهاجرت او بې ځایه کیدو لامل شوی دی.
د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو د سرمنشي ځانګړې استازې او د یوناما مشرې روزا اوتنبایووا وویل: "دا وضعیت د دوام وړ نه دی. یوناما په مکرر ډول دا یادونه کړې چې په هیواد کې د اقلیم بدلون پر وړادې د مقاومت رامنځ ته ک ولواو همدارنګه د اقلیم له بدلون سره انعطاف ته انتظار نشي کیدی. ټول اړخونه باید په غیرسیاسي او رغنده توګه د افغانانو د ګټو لپاره د دې مسلې د حل لپاره په ګډه کار وکړي."
روزا اوتنبایوا زیاته کړه: "اوس هغه شیبه رارسیدلې چې له پوهاوي لوړولو څخه عمل ته واوړو. دا چاره د ښکلتیا، بسپنې ورکړې او حکومتولۍ له مالتړ سره لوی، ډله ییز او د پام وړ عمل ته اړتیا لري چې سیمه ییزو اقلیمي ګواښونو ته پکې رسیدل هم شامل وي . دا یو ګډ مسئولیت دی چې د منابعو ترڅنګ د ټولو افغانانو له ظرفیت څخه کار اخیستنې ته اړتیا لري."
د اقلیم کلنۍ غونډه د پنجشنبې په ورځ نومبر ۳۰ (لیندۍ ۹) د متحده عربي اماراتو په دوبۍ ښار کې په داسې حال کې پیل شوه، چې ساینس پوهانو خبرداری ورکړی چې نړۍ د نه بدلیدونکو او ناورین زیږونکو اقلیمي بدلونونو په درشل کې ده.
د نړۍ د اقلیم په دوه اونیزه غونډه کې د نړۍ له ۱۹۷ هېوادونو څخه شاوخوا ۸۰ زره کسان راغونډ شوي دي. کتونکي دا غونډه د نړۍ لپاره یوه پرېکنده شیبه ګڼي.
متحده عربي اماراتو د جمعې په ورځ اعلان وکړ چې په مخ په ودې هیوادونو کې د اقلیم پروژو لپاره د ۳۰ میلیارد ډالرو خصوصي پانګونې صندوق پیل کوي.
د دې غونډې کوربه متحده عربي اماراتو ویلي، هیله لري چې دغه صندوق به تر ۲۰۳۰ کال پورې ۲۵۰ میلیارده ډالره پانګونه ترلاسه کړي.
د متحده عربي اماراتو مشر شیخ محمد بن زاید آل نهیان په دې غونډه کې وویل: "خوشاله یم چې د اقلیم د بدلون لپاره د نړیوالې حل لارې ترلاسه کولو په خاطر د ۳۰ میلیارد ډالرو صندوق د جوړولو اعلان کوم."
د ملګرو ملتونو د اقلیم په کنفرانس کې پیچلې خبرې اترې شاملې دي. لږ پرمختللی هیوادونه وایي چې بډایه هیوادونه د شنو خونو ګازو د بې ساري زیات اخراج لپاره ډیر مسؤل دي او له همدې امله دوی باید د فوسیل سونګ موادو کارولو د کمولو لپاره غریبو هیوادونو ته تاوان ورکړي.
بې وزله هیوادونه هم وايي چې د اقلیم د بدلون سره د سمون لپاره د نورو هیوادونو مرستې ته اړتیا لري.
|
02.12.2023 صدای امریکا یک مقام محلی و ساکنان شهرک جبرییل هرات روز جمعه اول دسمبر (۱۰ قوس) گفتند که در اثر گلولهباری افراد مسلح ناشناس بر ریکشای حامل دو عالم دینی شیعه، کم از کم هفت نفر کشته شدند. یک مقام ریاست استخبارات هرات به خبرگزاری فرانس پرس گفت که این حمله در منطقه کوره ملی این شهر رخ داد که در اثر آن هفت نفر کشته و یک نفر زخمی شدند. مردم محل گفتند که هر دو عالم دینی شیعه و چهار زن در میان کشته شدگان بودند. وزارت داخلهٔ حکومت طالبان حمله بر دو عالم دینی شیعه در هرات را محکوم کرده و آن را جنایت نابخشودنی خوانده است. عبدالمتین قانع، سخنگوی وزارت داخلهٔ طالبان در شبکهٔ ایکس نوشته است: "با تاسف که امروز شش تن از هموطنان بیگناه به شمول زنان در ولسوالی انجیل ولایت هرات در یک اقدام تروریستی از سوی افراد ناشناس به شهادت رسیده و دو تن دیگر زخمی گردیده اند." او در ادامه نگاشته است: "وزارت امور داخله اینگونه اقدامات تروریستی را کار دشمنان مردم افغانستان دانسته، اطمینان میدهد که این چنین رویدادهای جنایتکارانه را با جدیت بررسی نموده، عاملین آن را شناسایی و به پنجه قانون میسپارد." یکی از ساکنان محل در مورد حمله به این دو عالم دینی گفت: "آنها با یک ریکشا به خانه بر میگشتند... که هدف تیراندازی افراد مسلح ناشناس قرار گرفتند." او افزود: "هدف این تیراندازی احتمالاً دو عالم دینی شیعه بود." ترور علمای اهل تشیع بارها در هرات صورت گرفته است. حمله امروز نیز مشابه رویداد پنج شنبه هفته گذشته، ۲۳ نوامبر است که افراد مسلح ناشناس دو روحانی شیعه به نامهای رجب علی اخلاقی و خادمحسین هدایتی را در شهرک جبرییل هرات هدف گلوله قرار دادند و با موترسیکل از محل فرار کردند. این دو عالم عضو شورای علمای شهرک جبرییل این ولایت بودند. ریچارد بنیت، گزارشگر ویژه شورای حقوق بشر ملل متحد برای افغانستان پس از کشتهشدن رجب اخلاقی و خادم حسین هدایتی ابراز نگرانی کرده و خواستار تحقیق مستقل در این زمینه شده است. ریچارد بنیت، ناوقت جمعه ۲۴ نومبر (سوم قوس) با نشر پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که عاملان این کشتار باید بر اساس معیارهای بینالمللی به پنجه قانون سپرده شوند. او نگاشته است: "من در حال بررسی گزارشهای بسیار نگرانکننده از قتل دو عالم شیعه در روز گذشته در هرات هستم که پس از کشتهشدن یک روحانی دیگر در این منطقه در ماه اکتوبر صورت گرفت. من یک تحقیق مستقل و کامل میخواهم تا عاملان آن را مطابق با معیارهای بینالمللی به دست عدالت بسپارند". تا اکنون هیچ گروهی مسوولیت ترور این عالمان دینی را به عهده نگرفته است. اما شاخۀ خراسان گروه داعش در گذشته مسوولیت اکثر حملات برساحات شیعه نشین و اماکن مذهبی شیعیان را به دوش گرفته است. پس از رویکار آمدن حکومت طالبان در افغانستان در اگست ۲۰۲۱ رویدادهای امنیتی به گونۀ چشمگیری کاهش یافته است، با اینحال، شاخۀ خراسان گروه داعش هنوز هم به عنوان تهدید امنیتی در افغانستان باقیمانده و مسوولیت بیشتر انفجارها و سایر رویدادهای امنیتی دو سال پسین را به عهده گرفته است.
|
01.12.2023 باختر دادگاه عالی در شهر اشتوتگارت در جنوب آلمان روز پنجشنبه موسس یک گروه تروریستی راستگرای افراطی موسوم به «گروه اس» را به شش سال زندان محکوم کرد.
محاکمه چندین فرد متهم به ایجاد و عضویت در یک گروه راستگرای تروریستی روز پنج شنبه به پایان رسید. اینستاگرام دویچه وله دری را دنبال کنید ورنر اس، سرکرده این گروه از اشتوتگارت، به دلیل تاسیس یک سازمان تروریستی محکوم شد. اتهامات چه بودند؟سارنوالی فدرال این افراد را به برنامهریزی برای براندازی نظم سیاسی آلمان متهم کرده بود. گفته میشود که اعضای گروه «اس» که به نام متهم اصلی نامگذاری شده است، میترسیدند که آلمان توسط مهاجران تسخیر شود. آنها متهم بودند که میخواستند به مساجد حمله کنند تا جنگ داخلی را برانگیزند. بازرسان در جریان تحقیق پیامها و مکالمات تلفونی آنها را ضبط کردند و همچنین به اظهارات یکی از اعضای سابق گروه استناد نمودند. یکی از وکلای مدافع متهمان تلاش کرد استدلال کند که این گروه هرگز قصد پیروی از توطئهها و لفاظیهای نژادپرستانه را نداشته و آنها را «مجموعهای از پیامهای شعاری خواند.» گفته میشود که این گروه سلاح گرم، تبر و شمشیر برای حملات برنامه ریزی شده در اختیار داشته است. همه اعضای این گروه شهروندان آلمان هستند. سارنوالها گفتند که «گروه اس» عمدتاً توسط تلفون و از طریق سرویسهای پیامرسانی ارتباط برقرار میکرد، اما جلسات منظمی را نیز به صورت حضوری نیز برگزار میکرد.
|
01.12.2023 بی بی سی د دغو ژمنو لویه برخه کوربه هېواد متحده عربي اماراتو وه چې سل میلیونه ډالره کېږي. ، بریتانیا ۷۶ میلیونه ډالر امریکا هم ۱۷ نیم میلیونه ډالرو ژمنه کړې ده. د کاپ ۲۸ مشر او د متحده عربي اماراتو د تېلو د دولتي شرکت رئیس، سلطان الجابر د سرمشریزې په لومړۍ ورځ د مرستو په ورکړه کې پرمختګ یو "ځانګړی پړاو" او "ډېر ښه پیل" وباله. هغه له ګډون والو هېوادونو وغوښتل، ژمنه وکړي چې د اقلیم ککړتیا ژوروالی راکم کړي، د نوې کېدونکې انرژۍ وړتیا درې برابره کولو او د انرژۍ اغېزمنتیا دوه چنده کولو لپاره په ګډه کار وکړي. ښاغلی الجابر زیاتوي: "موږ پوهېږو چې دا د دې سرمشریزې کوربه په توګه د متحده عربي اماراتو مهمه موخه ده." هغه ویلي، د تېلو او ګازو یو شمېر لوی شرکتونه ژمن دي چې تر ۲۰۳۰ کاله چاپېریال ته د میتان غازو استخراج صفر ته ورسوي. دا موضوع ځکه مهمه ده چې میتان د کاربن ډای اکسایډ پرتله ۲۸ ځله ډېر د نړۍ په تودوخې کې رول لوبوي. هغه وویل، هېواد یې له اقلیمي بدلون سره د مبارزې لپاره پرمختللو هېوادونو ته د ژمنو شویو پیسو پر وړاندې غواړي ډاډ ترلاسه کړي، چې دا هېوادونه د پرمختګ او د اقلیم په ګټه موضوعاتو ترمنځ یو غوره کړي.
|
01.12.2023 بی بی سی چند تن از روحانیان کشورهای اسلامی که به کابل سفر کردهاند، با برخی از مقامهای طالبان دیدار کردهاند و قرار است و قرار با مقامهای دیگری هم دیدار و گفتگوهایی داشته باشند. در خبرنامه وزارت داخله طالبان آمده است که خلیل الرحمن حقانی، وزیر امور مهاجران و عبدالرحیم ثاقب، معاون وزیر امور داخله/ کشور حکومت طالبان از آنها در فرودگاه کابل استقبال کردند. علی قرهداغی، رئیس این هیأت به شبکه خبری طلوعنیوز گفته است که کشور قطر سفر آنها را «تسهیل» کرده است. جزئیات زیادی از هدف سفر این هیأت منتشر نشده است هرچند گفته شده که یکی از اهداف آنها «کمک به مهاجران افغان» که اخیراُ به کشور برگردانده شدهاند و زلزلهزدگان هرات است. آقای حقانی از آنها خواسته است که «در شرایط سخت» در کنار مردم افغانستان باشند.
|