تاریخ امروز:
  
  
  
خبر
16.01.2025
اوتنبایوا: افغانستان لاهم د اقليم بدلون پر وړاندې زیانمننونکی دی ۸صبح ۸صبح ۶ ساعت پیشجدید
هشت صبح

۸صبح، کابل: په افغانستان کې د ملګرو ملتونو مرستندویه پلاوي (یوناما) مشرې روزا اوتنبایوا ویلي چې دا هېواد لاهم د اقلیمي بدلون پر وړاندې زیانمننونکی دی.

یوناما چهارشنبه د مرغومې پر ۲۶مه په خپله اېکس‌پاڼه کې لیکلي چې مېرمن اوتنبایوا په کابل کې د «اقلیم بدلون ملي کنفرانس» کې ژمنه کړې چې اقلیمي بدلون پورې اړوند مالي مسایل به وڅاري.

هغې د اقلیم لپاره ځانګړي شوي مالي ملاتړ د تعقیب او په «COP30» کې د افغانانو د غږونو اورېدو لپاره د بېلابېلو لارو لټولو ژمنه کړې ده.

د طالبانو تر کنټرول لاندې د افغانستان چاپېریال ساتنې ملي ادارې د «اقلیمي بدلون نهه‌ویشتمې نړیوالې ناستې پاېلو د ارزولو» په تړاو «د اقلیم بدلون ملي کنفرانس» رابللی و.

د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت سیاسي مرستیال شیرمحمد عباس ستانکزي په دغه کنفرانس کې ویلي چې «د افغانستان چاپېریال د اشغالګرو د جګړو او بېلابېلو کیمیاوي وسلو کارولو له کبله ډېر زیانمن شوی دی.»

له دې وړاندې د خوړو نړیوال پروګرام ویلي و چې په افغانستان کې د محدودیتونو له ډېرېدو او اقلیمي بدلون، خوړو ته د خلکو لاسرسی اغېزمن کړی دی.


 
16.01.2025
بیش از ۵۰۰ هزار کودک در سالجاری در افغانستان، در معرض سوءتغذیه قرار دارند.جدید
بی بی سی

همزمان با کنفرانس ملی تغییرات اقلیمی در کابل سازمان ملل متحد اعلام کرده است که بیش از ۵۰۰ هزار کودک در سالجاری در افغانستان، در معرض سوءتغذیه قرار دارند.

رزا اوتونبایوا، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل برای افغانستان در کنفرانس ملی تغییرات اقلیمی در کابل گفت: «افغانستان از منظر تغییرات اقلیمی همچنان آسیب‌پذیر است.»

وی افزده است که به پیگیری تامین هزینه برای مقابله با تغییرات اقلیمی در افغانستان ادامه می‌دهد و به دنبال راه‌هایی برای شنیده‌شدن صدای افغان‌ها در کنفرانس«کپ۳۰» است.

سازمان ملل متحد امروز بار دیگر تاکید کرده است که محدودیت های دسترسی به مواد غذایی همراه با شرایط اقلیمی شدید، توان مردم افغانستان را برای تأمین غذا برای خانواده‌هایشان کاهش داده است.

در حال حاضر برنامه جهانی غذا به میلیون‌ها نفر در این کشور کمک می‌کند اما این کمک‌ها کافی نیست و بر اساس برخی آمارها بیش از بیست میلیون نفر از مردم افغانستان با کمبود مواد غذایی مواجه هستند.

ظرف سال‌های گذشته جاری شدن سیلاب‌های مکرر و رویدادهای طبیعی مانند زمین‌لرزه‌ به بسیاری از ولایت‌های افغانستان آسیب زده است و حکومت طالبان ظرفیت پوشش خسارات افغان‌های آسیب‌دیده را نداشته است.

کارشناسان می‌گویند افغانستان پس از سه دهه جنگ، ناامنی و نبود حاکمیت‌های کارآ، ظرفیت و توانایی مقابله با تاثیرات منفی تغییرات اقلیمی را ندارد.

حکومت طالبان، می‌گوید: «میراث‌دار مشکل فقر و سوء‌تغذیه در این کشور است که به دلیل فاجعه‌های طبیعی مانند سیل و تغییرات اقلیمی تشدید شده است.»

مقامات طالبان گفته اند که «جامعه جهانی باید کمک‌های انسان‌دوستانه بیشتری به افغانستان ارسال کند و نباید آن را مشروط و مربوط به وضعیت سیاسی و مسائل داخلی افغانستان کنند.»

 
16.01.2025
تیرو دوو اونیو کې سړې هوا او درنو واورو لږ تر لږه لس افغانان وژليجدید
دآزادی رادیو

په دې ورستیو کې د افغانستان په ډیرو ولایتونو کې درنې واورې، طوفانونه او بارانونه شوي چې مرګ ژوبله یې رامنځته کړې ده.

د ملګرو ملتونو د بشري چارو د همغږۍ دفتر (اوچا) د چهارشنبې په ورځ، د جنورۍ په ۱۵مه په خپل تازه راپور کې ویلي چې د درنو واورو، بارانونو او طوفانونو په ګډون، د هوا سختو حالاتو په افغانستان کې په شمالي او ختیځو سیمو کې لږ تر لږه ۱۰ کسان مړه کړي او ۱۷ نور یې ژوبل کړي دي.


اوچا زیاته کړې چې د سړې هوا له امله د فاریاب ولایت په کوهستان ولسوالۍ کې ۲ کسان او د بغلان ولایت په اندراب ولسوالۍ کې ۳ کسان مړه شوي.
د راپور په دوام کې راغلي چې په کونړ، لغمان او نورستان ولایتونو کې د سختو بارانونو او واورو ورېدو له امله د استوګنې کورونه زیانمن شوي او د کابل-جلال اباد پر لویه لاره ترافیکي پېښې هم رامنځته شوې چې پکې پنځه کسان مړه شوي دي.


په ورته وخت کې د افغانستان د بېلابېلو ولایتونو یو شمېر اوسېدونکي وايي چې د هوا په سړیدو سره د دوی ستونزې ډېرې شوې دي.


د فاریاب ولایت د کوهستان ولسوالۍ اوسېدونکي، محمد علي، ازادي راډیو ته وویل: "دوه غریب کاره کسان او شپږ خره د سړې هوا له امله مړه شول. په خرو یې سودا راوړله او غریبي یې کوله. دلته هغه کسان چې څاروي لري د سړې هوا له امله نه شي کولای چې څرولو ته یې بوځي. موږ خلک سون توکي هم نلرو."


د بغلان ولایت اوسېدونکی، نور الله، بیا ازادي راډیو ته وویل: "باور وکړئ چې درې ځله مې له بامه واوره پاکه کړه. له پنځو کلونو کم عمره درې ماشومان لرم، ټول یې ناروغان دي. هغوی ته د درملو د اخیستو توان نلرم. د شپې هوا ډېره سړېږي، د سون توکي، لرګي او سکاره نلرو، ډېره ګراني ده."


بل خوا، په نورستان کې د طالبانو حکومت د والي ویاند، فریدون صمیم، د چهارشنبې په ورځ ازادي راډیو ته وویل: "نورستان یو غرنی ولایت دی او هر کال د واورې، بارانونو، سیلابونو او غره ښوویدنې له امله اغیزمن کېږي او خلکو ته مالي او ځاني زیانونه رسیږي. له تیر کال راهیسې د کامدیش ولسوالۍ په ګډون د دې ولایت ډېری ولسوالۍ کې طبیعي پیښې رامنځته شوي."
تر دې مخکې د سره صلیب او سرې میاشتې ټولنې نړیوال فدراسیون په ۱۹مه نېټه په خپل راپور کې ویلي وو چې په افغانستان کې لږ تر لږه په ۱۸ ولایتونو کې له ۳۲۵ زرو څخه زیات کسان د وروستۍ سړې څپې له امله اغېزمن شوي دي.
د ملګرو ملتونو د بشري چارو د همغږۍ دفتر (اوچا) ویلي چې د سیمه ییزو چارواکو په همکارۍ ملګري ملتونه او بشرپاله همکاران یې د دغو شرایطو له امله د زیانمن شویو کورنیو ځانګړي اړتیاوې ارزوي او د دوی اصلي لومړیتوب په اغېزمنو سیمو کې کورنیو ته د اړینو مرستو رسول دي.


دغه اداره مخکې ویلي وو چې په روان زیږدیز کال کې به په افغانستان کې شاوخوا ۲۲.۹ میلیونه وګړي چې د دې هېواد د نفوس نږدې نیمايي برخه جوړوي، د ژوندي پاتې کېدو لپاره بشري مرستو ته اړتیا لري.


 
16.01.2025
شمار تلفات آتش سوزی در لس آنجلس به ۲۵ تن رسیدجدید
صدای آلمان

بعد از آتش سوزی گسترده جنگلات در لس آنجلس و مناطق اطراف آن، نسبت به وزش بادهای شدید هشدارهای جدیدی صادر شد. شمار قربانیان آتش سوزی به ۲۵ تن افزایش یافت.

در لس آنجلس روز چهارشنبه بار دیگر بادهای شدید خطر شعله ور شدن آتش سوزی ها در این شهر واقع در ساحل غربی ایالات متحده امریکا و اطراف آن را تشدید کرد.

 خدمات هواشناسی ملی ایالات متحده امریکا «ان دبیلو اس» از مردم خواسته است که «از محیط اطراف خود آگاه بوده و برای تخلیه آمادگی داشته باشند.» این مرکز گفته است که «از هر چیزی که می تواند باعث آتش سوزی شود، خودداری کنید.»

مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید!

 خدمات هواشناسی ملی از وزش بادهایی با سرعت ۱۱۰ کیلومتر در بین ساعات سه صبح تا ۳ بعد از ظهر به وقت محلی، هشدار داده است.

افزایش شمار قربانیان آتش سوزی

در این میان شمار قربانیان آتش سوزی جنگلات در لس آنجلس به حداقل  ۲۵ تن رسیده است.


در همین حال مقام های فدرال گفته اند که تحقیقات در مورد علت آتش سوزی آغاز شده است. اما یکی از مقامات اداره مشروبات الکلی، تنباکو، سلاح های گرم و مواد منفجره ایالات متحده امریکا هشدار داد که این کار زمان بر است.

او گفته است که باید به مردم پاسخ داده شود و افزوده است که «اداره مشروبات الکلی، تنباکو، سلاح های گرم و مواد منفجره ایالات متحده امریکا این پاسخ ها را به شما خواهند داد، اما پس از تکمیل بررسی کامل.»

از روز سه شنبه هفته گذشته چندین آتش سوزی بزرگ در ایالت کالیفرنیای امریکا رخ داد که با وزش بادهای شدید هر چه بیشتر شعله ور شده و گسترش یافته است.

صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید!

 بیش از ۱۸۰ هزار نفر از جمله ستاره های هالیوود و دیگر افراد مشهور موقتا مجبور به ترک خانه های خود شدند. بر اساس آخرین معلومات هنوز هم امکان بازگشت حدود ۸۸ هزار تن به خانه هایشان نیست.


 
16.01.2025
هند د طالبانو سره د اړیکو په پراخولو د څه په لټه کې دی؟جدید
دامریکا غږ

د هند او طالبانو د مشرتابه تر منځ د لوړې کچې لومړنۍ ډیپلوماټیکه ناسته د شنونکو په باور، په افغانستان کې د نوي ډیلي د نفوذ د پراخولو لپاره یو مهم ګام دی او وايي چې له طالبانو سره د مخ په ودې ښکیلتیا تر شا نوی ډیلی ستراتیژیکې موخې لري.

د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت سرپرست امیر خان متقي او د هند د بهرنیو چارو وزیر ویکرم مصري تیره اونۍ په دوبۍ کې په کتنه کې د سوداګریزو اړیکو پر پراختیا خبرې وکړې او هند ژمنه وکړه چې "په نږدې راتلونکي کې" په افغانستان کې په پراختیايي پروژو کې برخه واخلي، او همدارنګه د روغتیا او کډوالو په برخو کې مرستې زیاتې کړي.

متقي په یو بیان کې هند "مهم سیمه ایز اقتصادي همکار" وباله او له نوي ډیلي سره یې د سیاسي او اقتصادي اړیکو د پراخولو هوډ څرګند کړ.

دا په ۲۰۲۱ کې د طالبانو د بیاواکمن کېدو راهیسې مهم بدلون بلل کیږي. د طالبانو د حکومت دوباره راتګ د هند د دوو لسیزو هغو هڅو لپاره یو په شاتګ بلل کېده چې غوښتل یې له کابل سره ژورې اړیکې ټینګي کړي.


 
16.01.2025
بایدن: اسراییل و حماس به آتش‌بس و رهایی گروگان‌ها توافق کردندجدید
صدای امریکا

جو بایدن، رییس جمهور ایالات متحده روز چهارشنبه ۱۵ جنوری (۲۶ جدی) از توافق اسراییل و حماس به آتش‌بس و رهایی گروگان‌ها خبر داد.

رییس جمهور بایدن با نشر اعلامیه‌ای گفت که این توافق پس از "ماه‌ها دپلوماسی جدی" از سوی ایالات متحده، مصر و قطر به دست آمده است.

بایدن گفته است: "این معامله به توقف جنگ در غزه، افزایش مساعدت‌های بشری به غیرنظامیان فلسطینی که به شدت به آن نیاز است و پیوستن گروگان‌ها با خانواده‌های شان پس از بیش از ۱۵ ماه اسارت، منجر خواهد شد."

جو بایدن در ۳۱ ماه می ۲۰۲۴ طرح آتش‌بس در غزه و رهایی گروگان‌ها را پیشنهاد کرده بود که به اتفاق آرا از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد تصویب شده بود.

بایدن گفته است که توافق کنونی نه تنها ثمرۀ "فشار شدید بر گروه حماس و تغییر معادلۀ منطقه‌ای پس از آتش‌بس در لبنان و تضعیف ایران است" بلکه به گفتۀ وی "دپلوماسی امریکایی" را نیز برجسته می‌کند. او گفت: "برای انجام این کار هیچ گاهی از دپلوماسی دست نکشیدم".

گروه حماس در جریان حملۀ هفتم اکتوبر ۲۰۲۳ بر اسراییل، به گفتۀ مقام‌های اسراییلی، حدود ۱۲۰۰ نفر را کشته و کم و بیش ۲۵۰ نفر دیگر را گروگان گرفتند. شماری از گروگان‌ها در جریان آتش‌بس موقت نومبر ۲۰۲۳ از بند حماس رها شدند اما هنوز هم ۹۴ گروگان در بند این گروه است که به گفتۀ نظامیان اسراییلی گمان می‌رود که ۳۴ نفر آنان جان باخته باشند.

بایدن در سخنرانی از قصر سفید گفت که این توافق در سه مرحله تطبیق می‌شود که مرحۀ نخست آن شش هفته را در بر می‌گیرد که "شامل آتش‌بس کامل، خروج نیروهای اسراییلی از همه ساحات مزدحم غزه و رهایی شماری از گروگان‌ها از بند حماس به شمول زنان، سالمندان و زخمی شدگان می‌باشد."

رییس جمهور بایدن گفت که امریکایی‌ها شامل آن دسته گروگان‌هایی است که در مرحلۀ نخست رها می‌شوند. او افزود که در مقابل، اسراییل صدها زندانی فلسطینی را از زندان‌های خود رها می‌کند. به گفتۀ وی در مرحلۀ نخست فلسطینیان به مناطق اصلی شان باز گشته می‌توانند.

خبرگزاری رویترز گزارش داده است که در مرحلۀ نخست ۳۳ گروگان از بند حماس رها خواهند شد که همۀ آنان زنان، کودکان و مردان سالمندتر از ۵۰ سال اند.

بایدن گفت که در جریان مرحلۀ شش هفته‌ای نخست، مذاکرات برای تطبیق مرحلۀ دوم آغاز می‌شود که شامل "توقف کامل جنگ" می‌باشد. او گفت که در مرحلۀ دوم رهایی متباقی گروگان‌ها، آتش‌بس دایمی و در نهایت خروج کامل نیروهای اسراییلی از غزه شامل آن می‌باشد.

رییس جمهور ایالات متحده گفت که اگر مذاکرات فراتر از شش هفته طول بکشد، آتش‌بس تا زمان ختم مذاکرات تمدید خواهد شد.

به گفتۀ بایدن، مرحلۀ سوم نیز برگرداندن اجساد گروگان‌های کشته شده و بازسازی غزه را شامل می‌شود.

اسراییل و حماس درست چهار روز پیش از مراسم تحلیف دونالد ترمپ، رییس جمهور منتخب ایالات متحده به آتش‌بس و رهایی گروگان‌ها توافق کرده اند. ترمپ هشدار داده بود که اگر گروگان‌ها تا زمان آغاز کار حکومت وی رها نشوند، گروه حماس بهای سنگینی خواهد پرداخت.

ترمپ روز چهارشنبه در شبکۀ اجتماعی تروث سوشیل نوشت: "به معاملۀ رهایی گروگان‌ها در شرق میانه دست یافتیم. آنان به زودی رها خواهند شد. تشکر از شما!"

همیشگی بودن آتش‌بس، خروج نظامیان اسراییلی از غزه و مقیاس کمک‌های بشری برای نیازمندان در سرزمین‌های فلسطینی از مسایل عمدۀ چالش‌برانگیز در مذاکرات بود.

یک مقام اسراییلی گفته است که حکومت اسراییل روز پنجشنبه در مورد این توافق رای‌گیری کرده و به گفتۀ این منبع، انتظار می‌رود که اکثر وزیران کابینۀ اسراییل آن را منظور کنند.

گیدون سعار، وزیر خارجۀ اسراییل، سفر از پیش برنامه ریزی شده اش را به اروپا نیمه تمام رها کرده و گفته است که برای شرکت در رای‌گیری کابینۀ اسراییل به کشورش برگشته است.

پس از نشر این خبر، هزاران باشندۀ غزه که از ۱۵ ماه به اینسو شاهد یکی از مرگبارترین جنگ بوده است، به جاده‌ها بر آمده و به جشن و شادمانی پرداختند.

خبرنگاران خبرگزاری فرانس‌پرس از شهر دیر البلح و سایر شهرهای غزه گزارش داده اند که مردم دسته دسته به شادمانی پرداخته و همدیگر را به آغوش می‌کشیدند.

نمایندگان قطر، مصر و ایالات متحده در روزهای اخیر تلاش‌های شان را برای توافق میان اسراییل و حماس تشدید کرده بودند.

منابع به خبرگزاری فرانس‌پرس گفته اند که شیخ محمد بن عبدالرحمان بن جاسم آل ثانی، صدر اعظم قطر روز چهارشنبه پیش از توافق، با مذاکره کنندگان اسراییلی و گروه حماس در دفتر کارش ملاقات کرد.

نظامیان اسراییلی در انتقامجویی از حملات حماس، در بیش از ۱۵ ماه گذشته غزه را آماج حملات پیهم هوایی و زمینی قرار داده اند که به گفتۀ مقام‌های فلسطینی، تا اکنون بیش از ۴۶۷۰۰ نفر کشته برجا گذاشته و اکثر کشته شدگان غیرنظامیان، به ویژه زنان و کودکان، اند.