تاریخ امروز:
  
  
  
خبر
10.12.2025
طالبان در میدان‌وردک آلات موسیقی را آتش زدندجدید
روزنامه هشت صبح

۸صبح، کابل: ریاست امر به معروف و نهی از منکر طالبان در ولایت میدان‌وردک اعلام کرده که ده‌ها عدد آلات موسیقی و قیلیون را که طی هفته‌های گذشته از بازارهای این ولایت جمع‌آوری کرده بود، به آتش کشیده است.

این اداره روز سه‌شنبه، ۱۸ قوس، با نشر خبرنامه‌ای گفته است که در مجموع ۱۶۰ وسیله شامل دیک، طبله، رباب، پیانو، دستگاه‌های MP3، تیپ و همچنان ۱۵ عدد قیلیون «طبق دستور شرع» سوزانده شده‌اند.

طبق گفته‌های طالبان، این وسایل برای «ترویج موسیقی و اعمال خلاف شریعت» استفاده می‌شدند و جمع‌آوری و حریق آن‌ها بخشی از سیاست این گروه در محدودسازی فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی شهروندان است.

پس از برگشت دوباره طالبان بر افغانستان، موسیقی از فضاهای عمومی حذف شده و برگزاری محافل موسیقی حتا در مراسم عروسی با محدودیت‌های شدید مواجه شده است.

در چند سال گذشته، طالبان در بیش‌تر ولایت‌ها نیز اقداماتی مشابه انجام داده‌اند که به گفته منابع محلی، سبب مهاجرت شمار زیادی از هنرمندان و توقف فعالیت‌های هنری در کشور شده است.


 
10.12.2025
ولې افغانستان "د امریکا ملي امنیت تګلاره" کې نه شته؟جدید
بی بی سی

متحده ایالتونو دا اوونۍ "د امریکا ملي امنیت تګلاره" خپره کړه چې افغانستان نه دی پکې یاد شوی.

که څه هم د افغانستان په ګډون ځينې نور هېوادونه هم په دې سند کې نه دي ځای یا یاد شوي خو امریکا په دغه ملک کې د اوسنۍ زمانې "تر ټولو اوږده جګړه" درلوده او هلته یې سلګونه میلیارده ډالر لګولي او د ۲۰۲۱ کال په اګست کې په یوه "ناوریني" حالت کې ترې ووتله. خو له هماغه راهیسې په افغانستان کې د طالبانو حکومت په تېرو څلورو کلونو کې تل د امریکايي سیاستوالو پر ژبه پاتې شوی دی.

د حقوقي او نړیوالو اړیکو کارپوه ملک ستېز له بي‌بي‌سي سره په مرکه کې ویلي چې، "د امریکا ملي امنیت ستراتېژۍ" کې د افغانستان نوم نه یادول سیاسي لامل لري. دی زیاتوي، "ډونلډ ټرمپ غواړي له افغانستانه د خلکو پام واړوي او هلته کړې ټولې تېروتنې د جوبایډن (مخکېني ولسمشر) په ادارې پورې وتړي."

د ښاغلي ستېز په وینا، له افغانستانه تر وتو وروسته د امریکا مسؤلیت ته په کتو، د امریکا په ملي تګلاره کې د افغانستان نوم نه یادول د "نیوکې وړ" ده.

هغه په دې باور دی چې د طالبانو تر حاکمیت لاندې افغانستان ښايي امریکا ته "خطر پېښوونکی" برېښي. ځینې نړیوال رپوټونه ښيي چې ترهګرو ډلو ته په افغانستان کې د فعالیت زمېنه برابره ده خو د امریکا ملي امنیت ستراتېژۍ کې دا موضوع نه ده یاده شوې چې دغه هېواد باید څه وکړي چې افغانستان د امریکا ملي امنیت لپاره پر یوه خطر بدل نه شي."

په افغانستان کې د طالبانو حکومت په ځلونو دا خبره رد کړې چې په دغه هېواد کې دې ترهګرې ډلې وي. هلته د داعش د فعالیت په اړه یې هم ویلي چې سخت یې ځپلی دی او پر وړاندې یې مبارزه کې "د پام وړ لاسته راوړنې" درلودلې دي.

ځينې رپوټونه او نړیوالې څېرې هم د طالبانو حکومت دا خبره تاییدوي. په دې وروستیو کې د روسیې ولسمشر ولاديمیر پوتین هم له یوې هندۍ رسنۍ سره په خبرو کې له ترهګرۍ سره د طالبانو حکومت "قوي مبارزه" ستایلې ده


 
10.12.2025
بې پولې خبریالان: په ۴۷ هیوادونو کې ۵۰۳ خبریالان بندیان ديجدید
دآزادی رادیو

د بې پولې خبریالانو ټولنې په تازه راپور کې د روسیې ولسمشر او د طالبانو مشر د هغو دوو مشرانو په توګه یاد شوي دي چې تر ټولو ډېر ژورنالیستان او د رسنیو کارکوونکي یې تر فشار لاندې راوستي او ځپلي دي.

په راپور کې ویل شوي چې د ۲۰۲۵م کال د دسمبر تر لومړۍ نېټې پورې، په ۴۷ هېوادونو کې ټول ۵۰۳ ژورنالیستان بندیان دي. چین، روسیه او میانمار په ترتیب په لومړي، دوهم او درېیم مقام کې دي. راپور همدا راز وایي چې په افغانستان کې دا مهال اووه ژورنالیستان او د رسنیو کارکوونکي په بند کې دي.

د ژورنالیستانو د خوندیتوب کمېټې (CPJ) هم د ډسمبر په ۸مه طالبانو ته په یوه لیک کې غوښتنه کړې چې بندي ژورنالیستان خوشې کړي او د طالبانو دا کړنې یې «د بیان د بنسټیز حق ښکاره سرغړونې» بللي دي.

د پوتین او ملا هبت الله په اړه ځانګړې څېړنه

په راپور کې چې د ۲۰۲۵م کال د دسمبر په ۹مه خپور شو، راغلي چې ولادیمیر پوتین او ملا هیبت الله اخوندزاده د نړۍ هغه دوه رهبران دي چې تر ټولو زیات رسنیز فعالان او خبریالان یې ځپلي دي.

د راپور پر بنسټ، روسیې په ۲۰۲۵م کال کې د شوروي اتحاد له ړنګېدو وروسته د مطبوعاتو تر ټولو ستره ځپنه تجربه کړه او په نړیوال شاخص کې د روسیې ځای تر ټولو ټیټې درجې، یعنې ۱۷۱م مقام ته راولویده.

راپور وایي د ملا هیبت الله تر مشرۍ لاندې افغانستان کې ژورنالیستان له «بې‌درېغه سانسور» سره مخامخ شوي دي او پرله پسې محدودیتونه او بندیزونه د دې وضعیت ښکارندويي کوي.


په افغانستان کې د ژورنالیستانو نیونې

راپور زیاتوي چې د ۲۰۲۱م کال په اګست کې د طالبانو له بیا واک ته رسېدو وروسته، تر اوسه تر ۱۶۵ ډېر رسنیز کارکوونکي نیول شوي دي چې یوازې په ۲۰۲۵م کال کې یې شمېر ۲۵ کسانو ته رسېږي.

په راپور کې راغلي چې طالبانو د توانا خبري اژانس مسوول او د رسنیزو بنسټونو او خبریالانو د فدراسیون مشر ابوذر صارم سرپلی او د جاپان د NTV تلویزیون خبریال شکیب نظري دې ته اړ کړي چې «جعلي اعترافونه» وکړي، چې ویډیو یې وروسته په ټولنیزو شبکو کې خپره شوه.




 
10.12.2025
گزارش پولیس جرمنی: مظنونان از افغانستان و سوریه در جرایم مختلف نقش چشمگیر دارندجدید
رادیو آزادی

یک گزارش تازهٔ پولیس فدرال جرمنی نشان می‌دهد که افراد مظنون از سوریه و افغانستان در بخش‌های مختلف جرمی به‌طور قابل توجهی دخیل هستند. 

در گزارش موسوم به «سراسری جرم و جنایت در بستر مهاجرت» برای سال، ۲۰۲۴ که دوشنبه ۸ دسمبر منتشر شد، آمده است که از مجموع ۳.۱ میلیون جرم ثبت‌شده حدود یازده درصد آن مربوط به پرونده‌هایی بوده که در آن حداقل یک مظنون از مهاجران شناسایی شده است.

این آمار شامل جرایمی مانند جرایم علیه حیات، دزدی، جعل اسناد، جرایم علیه آزادی جنسی، همچنین جرایم مواد مخدر و جرایم سازمان‌یافته می‌شود.

در ادامه آمده که تفاوت در جرایم خشونت‌آمیز به‌ویژه چشم‌گیر است و در دسته‌بندی ‌هایی مانند جرایم جنسی و مواد مخدر نیز مظنونان سوری و افغان بسیار بیش از سهم خود از جمعیت پناه‌جویان حضور دارند.

در سال ۲۰۲۴ مجموع پناهجویان افغان در جرمنی بیش از ۳۲۳ هزار نفر ثبت شده است

بر اساس این گزارش در میان شهروندان جرمنی ۱۶۳ مظنون به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر وجود دارد، در حالی‌که این رقم برای سوری‌ها «۱۷۴۰ در هر ۱۰۰ هزار نفر» و برای افغان‌ها «۱۷۲۲ در هر ۱۰۰ هزار نفر» است.

این گزارش نشان می‌دهد که در سال ۲۰۲۴، تعداد مظنونان مهاجر و جرایم ارتکابی آن‌ها در مجموع ۳.۶ درصد کاهش یافته است، اما این کاهش عمدتاً به دلیل قانونی‌سازی جزئی کانابیس (چرس) بوده و این کاهش در بیشتر در بخش جرایم مواد مخدر، سرقت و کلاه‌برداری مشاهده می‌شود، در مقابل، در جرایم خشونت‌آمیز و قتل افزایش وجود داشته است.

در ادامه آمده که در سال ۲۰۲۴ مجموع پناهجویان افغان در جرمنی بیش از ۳۲۳ هزار نفر ثبت شده است.


 
10.12.2025
جریان‌های سیاسی مخالف طالبان «هم‌سویی» خود را اعلام کردندجدید
صدای آلمان

جریان‌های سیاسی مخالف طالبان مانند «شورای عالی مقاومت ملی برای نجات»، «مجمع ملی برای نجات» و «حرکت ملی برای صلح و عدالت» روز دوشنبه حرکتی را زیر نام «هم‌صدایی جریان‌های همسو» اعلام کردند.

اشتراک کنندگان این نشست در مورد شرایط ایجاد حکومت همه شمول در افغانستان سخن گفتند و به تقاضاهایی تاکید کردند که اداره طالبان در چهار سال اخیر به هیچ یک از آن‌ها پاسخ مثبت نگفته است.

هرچند خواست‌های اعلام شده این حرکت قبلاَ نیز توسط این جریان‌ها اعلام شده بود، اما این نخستین بار پس از تصرف قدرت توسط طالبان است که اکثریت جریان‌های مخالف طالبان مشترکاً موضع‌گیری می‌کنند.

صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید!

چهره‌هایی چون عطا محمد نور والی سابق بلخ، محمد محقق از حزب وحدت مردم افغانستان، عبدالرشید دوستم رئيس حزب جنبش ملی اسلامی، حنیف اتمر رئیس «حرکت ملی برای صلح و عدالت»، یونس قانونی، احمد مسعود رئیس «جبهه ملی مقاومت»، محمد عمر داوودزی، اسماعیل خان، سرور دانش و شماری دیگر از چهره‌های سیاسی و مقام‌های سابق در این نشست حضور داشتند.

این جریان‌ها عمدتاَ در بیرون از افغانستان تشکیل شده و چهره‌های سیاسی حاضر در این نشست نیز در خارج از افغانستان به سر می‌برند.

خواست این جریان‌ها چیست؟

این جریان‌ها بر حل بحران کنونی از طریق گفتگو‌های بین‌الافغانی، تدوین قانون اساسی جدید و حضور زنان در روندهای سیاسی تاکید نمودند.


 
10.12.2025
مېرڅ: د امریکا د امنیتي ستراتیژۍ ځیني برخې د منلو وړ نه دجدید
دویچه ویلی

د المان صدراعظم فریدریش مېرڅ د سه شنبې (د دسمبر میاشتې ۹ نیټه) په ورځ وویل چې دامریکا متحده ایالاتو نوې ستراتیژي چې تیره اونۍ خپره شوه، داسې برخې لري چې «د اروپا له نظره مونږ ته د منلو وړ نه دي.»

مېرڅ همدارنګه وویل چې اروپا باید د واشنګټن د ستراتیژۍ تغیر په غبرګون کې په متحده ایالاتو پورې لږه وابستګي ولري.

مېرڅ د متحده ایالاتو د ستراتیژۍ تغیر په هکله څه وویل؟

په داسې حال کې چې مېرڅ د امریکا د ستراتیژۍ ځینې برخې رد کړې، خو ویې ویل چې دغه سند د محتوا له پلوه د حیرانتیا وړ نه دی، ځکه دا تقریباً دامریکا د ولسمشر د مرستیال جی دي ونس، د خبرو منعکس کوونکی دی چې د فیبرورۍ په میاشت کې یې د مونشن په امنیتي کنفرانس کې کړې وې.

مېرڅ د امریکا متحده ایالاتو د ستراتیژۍ په هکله وویل: «ځینې برخې یې د منلو وړ دي او ځینې برخې یې د اروپا له لیدلوري څخه د منلو وړ نه دي.»

نوموړي زیاته کړه: «زه اړتیا نه وینم چې امریکایان دي په اروپا کې د دیموکراسۍ د ژغورنې له پاره کوښښ وکړي. که ژغورنې ته اړتیا وي، مونږ کولی شو پخپله یې مدیریت کړو.»

جی دي ونس، المان او نور اروپايي متحدین یې د بیان ازادۍ په محدودولو او د «المان له پاره بدیل» په څیر ښي اړخو ګوندونو څنډې ته کولو تورن کړي وو.

اړوند مطالب: آلمان غواړي د اروپا «تر ټولو قوي» پوځ ولري

په دې ستراتیژۍ کې چې تیره اونۍ خپره شوه، اروپايي حکومتونه د سیاسي ازادۍ په کمزورې کولو او بیان د ازادۍ په محدودولو تورن شوي دي. مېرڅ استدلال وکړ چې دا ډول ارزونې په دې لویه وچه کې د سیاسي واقعیتونو منعکس کوونکي نه دي.

مېرڅ راین لنډ-فالتس ایالت ته د خپل سفر په جریان کې وویل چې د واشنګټن د ستراتیژۍ تغیر هغه لیدلوری پیاوړی کوي چې