تاریخ امروز:
  
  
  
خبر
21.11.2025
ا‌م‌های اوکراینی: پیشنهاد صلح امریکا و روسیه پوچ و غیرقابل قبول استجدید
روزنامه هشت صبح


مقام‌های اوکراینی پیشنهاد صلح تازه امریکا و روسیه برای پایان دادن به جنگ را رد کردند و آن را «پوچ» و غیرقابل قبول خواندند.

گاردین روز پنج‌شنبه، ۲۰ نوامبر، گزارش داده که آنان این پیشنهاد را یک تحریک برای ایجاد تفرقه و گمراه کردن متحدان اوکراین خوانده‌اند.

اولکساندر مرژکو، رییس کمیته سیاست خارجی پارلمان اوکراین، گفته است که هیچ نشانه‌ای از آماده‌گی کرملین برای مذاکرات جدی وجود ندارد و پوتین تلاش می‌کند تا وقت‌کشی کرده و از تحریم‌های امریکا اجتناب کند.

سرگی کیسلیتسیا، معاون اول وزیر خارجه اوکراین، نیز این ابتکار را غیرواقعی و یک عملیات اطلاعاتی کلاسیک به سبک شوروی توصیف کرده است.

مقام‌های اوکراینی تأکید کرده‌اند که این سند عملاً به معنای تسلیم و پایان حاکمیت اوکراین است.

طبق گزارش‌ها، این طرح ۲۸ ماده‌ای خواسته‌های مشابه با پیشنهادات اولیه مسکو پس از تهاجم سال ۲۰۲۲ دارد و بدون مشورت با کی‌یف تهیه شده است.

این طرح از اوکراین می‌خواهد بخش شمالی دونباس را به روسیه واگذار کند، اندازه ارتش را نصف کند و سلاح‌های دوربرد خود را تحویل دهد.

همچنین حضور نیروهای خارجی در خاک اوکراین ممنوع است و تضمین‌های امنیتی ارایه شده از سوی امریکا نیز نامشخص اعلام شده است.

در ادامه جنگ، روسیه حملات خود به زیرساخت‌های انرژی اوکراین را افزایش داده است.

در آخرین حملات، اسراییل چندین شهر غربی، از جمله ترنوپیل، را بمباران کرده که دست‌کم ۲۶ کشته از جمله سه کودک برجای گذاشت است.


 
21.11.2025
د حماس روغتیا وزارت: په غزه کې د اسرائيلو په بریدونو کې ۲۵ فلسطینیان وژل شويجدید
بی بی سی

د حماس تر کنټرول لاندې د روغتیا وزارت ویلي چې د چهارشنبې په ورځې په غزه کې د اسرائيلو په بریدونو کې لږ تر لږه ۲۵ فلسطینیان وژل شوي دي. دا د اوربند له پلي کېدا راهیسې هلته په تېرو پنځو اوونیو کې تر ټولو خونړۍ ورځ بلل شوې ده.

ژغورنډلو ویلي چې له دې ډلې لس تنه په هغه برید کې وژل شوي چې د غزې ښار په ګاونډ 'زیتون' سیمه کې د مذهبي اوقافو وزارت وداني پکې په نښه شوه.

د اسرائيلو پوځ بیا وايي چې دوی هله د "حماس ترهګریز اهداف" په نښه کړل چې وسله‌والو کسانو په 'خان‌یونس' کې له اوربنده په "سرغړونې" سره د دوی پر سرتېرو ډزې وکړې.

خو حماس دا ادعا رد او غندلې او ویلي یې دي چې په تاوتریخوالي کې دا "خطرناک زیاتوالی" اوربند له خطر سره مخ کولی شي.

د تاوتریخوالي دا تازه څپه وروسته له هغه پیل شوې چې د ملګرو ملتونو امنیت شورا د غزې د سولې په اړه د ډونلډ ټرمپ پلان په دې موخه تایید او تصویب کړ چې هلته روانه دوه کلنه ویجاړوونکې جګړه پای ته ورسېږي.

په غزه کې د حماس د ملکي دفاع ادارې ویاند محمود بسال بي‌بي‌سي ته ویلي چې پرون چهارشنبه د لمر له لوېدو څو شېبې وروسته د اسرائيلو هوايي، ډرون او د توپخانې بریدونو د غزې ښار او خان‌یونس څو سیمې په نښه کړې.

د ښاغلي بسال په وینا، دا د تېرو څو ورځو له نسبي ارامۍ وروسته په بریدونو کې د زیاتوالي څرګندونه کوي.

ملکي‌ دفاع ادارې هم رپوټ ورکړی چې په 'زیتون' نومي سیمه کې پر مذهبي اوقافو وزارت برید د شاوخوا ودانیو ته هم سخت زیان اړولی دی.


 
21.11.2025
د ایران پولیسو د دې هېواد په سیستان او بلوچستان ولایت کې ۲۳۰ افغان کډوال نیولي ديجدید
دآزادی رادیو

د ایران پولیسو د دې هېواد په سیستان او بلوچستان ولایت کې ۲۳۰ افغان کډوال نیولي دي. ایراني چارواکي وايي چې دا اقدام د غیر قانوني بهرنیانو په وړاندې د پراخو اقداماتو یوه برخه ده. په افغانستان کې یو شمېر کورنۍ هم تأییدوي چې د دوی د کورنۍ غړي او خپلوان چې د کار لپاره ایران ته تللي وو، په یاد هېواد کې نیول او وهل ډبول شوي دي.
د پروان ولایت یو اوسېدونکی دی چې وايي دې وروستیو کې یې د ماما زوی د اقتصادي ستونزو او کار لپاره په غیر قانوني لارو ایران ته سفر کړی و.

ده چې د موضوع د حساسیت له امله یې نه غوښتل نوم یې په راپور کې خپور شي، د غږ د بدلولو په شرط یې ازادي راډیو ته وویل چې د ماما زوی یې په دې وروستیو کې د ایران پولیسو نیولی دی او کورنۍ یې د وضعیت په اړه سخته اندېښمنه ده: "زما د ماما زوی په همدې اوونۍ کې د ایران پر لور خوځېدلی و، پرون یې چا پلار ته احوال ورکړی و چې په لاره کې ایراني پولیسو نیولي دي، کورنۍ یې او موږ ټول اندېښمن یو، هغه د اقتصادي ستونزو او بې کارۍ له امله افغانستان نه تللی و."

د سمنګان ولایت یوه اوسېدونکې ناهيد هم وايي چې د دې د خاله زوی او د هغه یو شمېر ملګري چې د کار موندلو لپاره ایران ته روان وو، د ایراني پولیسو لخوا نیول شوي او سخت وهل شوي دي: "۱۸ سمنګاني ځوانان په قاچاقي لاره ایران ته تلل چې د پولیسو لخوا نیول شوي او ډېر وهل ډبول شوي وو چې د وهلو نښې یې لا هم په بدن کې ښکاري او د دوی په ډله کې زما د خاله زوی مجیب هم نیول شوی و چې وروسته کمپ ته انتقال شوی و او افغانستان ته راډیپورت شول."

دا اندېښنې په داسې حال کې دي چې د ایران پولیسو په دې وروستیو کې د دغه هېواد په سیستان او بلوچستان ولایت کې شاوخوا ۲۳۰ افغان کډوال نیولي دي.

ایراني چارواکي دا نیول د هغه پراخ پلان برخه بولي چې په یاد هېواد کې له قانوني استوګنې پرته د بهرنيو وګړ په وړاندې پیل شوی دی.

د ایران دولتي رسنۍ صدا او سیما خبري اژانس په ګډون ځینو ایراني رسنیو د سیستان او بلوچستان ولایت د نیمروز ولسوالۍ د پولیسو قوماندان حسین میرصوفي په حواله لیکلي چې دا افغانان د افغانستان پولې ته نږدې په نیمروز او زهک ولسوالیو کې نیول شوي دي.

ایراني چارواکو دا کسان "غیر مجاز بهرني اتباع" بللي دي.

ایراني چارواکي او رسنۍ اکثراً د "بهرني یا غیر مجاز اتباعو" اصطلاح د هغو افغان کډوالو لپاره کاروي چې په دې هېواد کې د استوګنې قانوني اسناد نه لري.


 
21.11.2025
روز جهانی کودک؛ روایت کودکان نان‌آور در افغانستان: «در خانه کسی نیست که سرپرستی کند»جدید
رادیو آزادی

گل‌پانه دختر ۱۰ ساله‌ای که می‌گوید به درخواست پدر و مادرش به مکتب نمی‌رود، هر روز برای کمک به تأمین هزینه‌های خانواده در چهارراهی بت‌خاک کابل ساجق می‌فروشد.

او به رادیو آزادی گفت: «اینجا ما ساجق می‌فروشیم؛ یک پاکت دو یا سه افغانی است. پول نداریم. پدر و مادرم می‌گویند برو ساجق بفروش. پدرم کراچی‌رانی می‌کند.»

بلال، باشندهٔ ساحۀ احمدشاه بابا مینه (ارزان‌قیمت)، پسر ۱۴ ساله‌ی است که در یک رستورانت شاگردی می‌کند.

درم به بیماری سرطان مبتلا است. در خانه کسی نیست که سرپرستی خانواده را بکند، بناً من در رستورانت شاگردی می‌کنم و روزانه ۱۰۰ افغانی برایم می‌دهند.

او می‌گوید روزانه حدود ۱۰۰ افغانی مزد می‌گیرد و با همان مصارف خانواده را تأمین می‌کند، زیرا پدرش به بیماری سرطان مبتلا است و توان کار کردن ندارد و کسی دیگری هم نیست که مخارج خانه را به دوش بکشد: "پدرم به بیماری سرطان مبتلا است. در خانه کسی نیست که سرپرستی خانواده را بکند، بناً من در رستورانت شاگردی می‌کنم و روزانه ۱۰۰ افغانی برایم می‌دهند."

تمیم، کودک ۱۲ ساله‌ی دیگری است که یک کراچی دارد و از بازار پروژۀ تایمنی کابل سودای مردم را تا خانه‌شان انتقال می‌دهد.

او که پدر ندارد و مادرش در خانه خیاطی می‌کند، تنها یک خواهر خردسال دارد.

تمیم می‌گوید روزانه ۵۰ تا ۱۰۰ افغانی کار می‌کند: "به مکتب می‌روم، از ساعت هشت تا دوازده، بعد دوباره می‌آیم این‌جا تا ساعت نُه شب، در خانه کسی نیست که کار کند."

برخی خانواده‌ها نیز می‌گویند از روی بی‌چاره‌گی زیاد مجبورند بالای کودکان خود کار کنند و تمام دروازه‌های امید به روی‌شان بسته شده‌است.

فاطمه، باشندهٔ کارته نو کابل می‌گوید: "پدر کودکان بستر است، بیمار است و نمی‌تواند کار کند. همین کودکان اند که می‌روند کار می‌کنند، ۲۰، ۳۰ افغانی به دست می‌آورند. یک تخم و نان خشک می‌آورند و می‌خوریم. همین‌ها پول پیدا می‌کنند و با آن زنده‌گی می‌گذرانیم. اگر این‌ها کار نکنند، چه بخوریم؟"

بر اساس کنوانسیون جهانی حقوق کودک که افغانستان نیز در سال ۱۹۹۴ میلادی به آن پیوسته است، کار کردن بالای کودکان ممنوع اعلام شده‌است.

هرچند در افغانستان آمار دقیق شمار کودکان کارگر وجود ندارد، اما نصیر احمد فایق سرپرست نماینده‌گی دایمی افغانستان در سازمان ملل متحد در دوازدهم فبروری سال گذشته میلادی در یک نشست این سازمان گفته بود که در حال حاضر بیش از یک میلیون کودک افغان به دلیل فقر و مشکلات اقتصادی به کارهای شاقه و خطرناک مشغول اند.


 
21.11.2025
قرارداد برق وارداتی از ازبکستان یک سال دیگر تمدید شدجدید
صدای آلمان

شرکت برق افغانستان «برشنا» که تحت اداره طالبان است اعلام کرد که افغانستان و ازبکستان قرارداد انتقال برق در سال ۲۰۲۶ را تمدید کردند.

برق وارداتی از ازبکستان بخش عمده ای از انرژی برق مورد نیاز در شهرهای بزرگ افغانستان از جمله کابل پایتخت این کشور را تامین می کند.

یوتیوب دویچه وله دری را ببینید

شرکت برشنا با نشر پیامی در شبکه ایکس نوشته است که «با تمدید این قرارداد نه تنها تامین انرژی برق مورد نیاز کشور در سال آینده تضمین می شود، بلکه زمینه رشد اقتصادی، جذب سرمایه گذاری و توسعه زیربناهای جدید برق نیز فراهم می شود.»

در پیام برشنا گفته شده که این شرکت در سال جاری چهار توافقنامه مهم به ارزش ۲۴۳ میلیون دالر با شرکت های ازبکستان امضا کرده است که نقش مهمی در تقویت انرژی برق افغانستان دارد.

به اینستاگرام دویچه وله دری بپیوندید

شرکت برشنا نگفته است که بر اساس این قرارداد در سال آینده میلادی قرار است چند کیلووات برق به افغانستان صادر شود و یا مبلغ آن چقدر است.

کمبود برق در افغانستان

بر اساس گزارش ها نزدیک به ۸۰  درصد از انرژی برق افغانستان از کشورهای همسایه این کشور به شمول ازبکستان، تاجیکستان و ترکمنستان تامین می شود و تنها ۲۰ درصد انرژی برق این کشور از بندهای آب و منابع داخلی به دست می آید.

افغانستان همواره در فصل زمستان با کمبود انرژی برق مواجه می شود و برق این کشور نیز گواه برچاوی است.


 
21.11.2025
طالبانو او هندي چارواکو پر تجارتي مسایلو خبرې اترې کړيجدید
دویچه ویلی

د طالبانو د ادارې د صنعت او تجارت وزیر، نورالدین عزیزی نوي ډیلي ته د خپل سفر په ترڅ کې د هند د بهرنیو چارو له وزیر، سوبرامانیام جیشنکر سره لیدنه کتنه کړې ده.

دغه سفر په داسې یوه وخت کې ترسره کیږي چې د افغانستان او پاکستان ترمنځ اړیکې کړکیچنې دي او د سرحدي شخړو له امله د دواړو هیوادونو تجارت لاهم بند دی.

جیشنکر د پنجشنبې په ورځ پر ایکس ولیکل:«نن مازدیگر په نوي ډیلي کې د افغانستان د صنعت او تجارت له وزیر، الحاج نورالدین عزیزی سره له لیدنې کتنې څخه خوشحاله یم.»

د هند خارجه وزیر زیاته کړه: «په دغه لیدنه کتنه کې مو د تجارت، ارتباطاتو او اړیکو د پیاوړي کیدو او له خلکو سره د خلکو د اړیکو په اړه خبرې وکړې او د افغانستان د خلکو له پرمختگ او هوساینې څخه مو د هند پر ملاتړ ټینگار وکړ.»

اړوند:له پاکستان سره د سوداګرۍ ځنډول؛ طالبانو هند ته هيئت لېږلی

پاکستان سره له کړکیچ سره سم له هند سره د طالبانو اړیکې

د طالبانو د سوداگرۍ وزیر د یوه هیئت په مشري د چهارشنبې په ورځ نوي ډیلي ته سفر وکړ.

د طالبانو د صنایعو او تجارت وزارت د پنجشنبې په ورځ د ایکس پر پاڼه ولیکل چې نورالدین عزیري د هند له خارجه وزیر سره په لیدنه کتنه کې«د ایران د چابهار بندر د بیا فعاله کیدو، د دواړو هیوادونو د تجارتي اتیشې د معرفي کیدو او د افغانستان د خصوصي سکتور د غړو له پاره د ویزې د صادرولو د آسانتیاوو په هکله بحث او د نظر تبادله وکړه.»

د طالبانو د تجارت د وزارت په اعلامیې کې راغلي دي: «د هغه کاري گروپ د بیا فعاله کیدو په نتیجه کې چې مخکې د دواړو هیوادونو ترمنځ موجود و، د گډې خونې او چابهار د بندر د ستونزو د حل کیدو په هکله هوکړې رامنځته سوې.»

دا په شاوخوا تیرې یوې میاشتې کې، هند ته د طالبانو د لوړپوړو چارواکو دوهم سفر دی. مخکې له دې د طالبانو د ادارې د بهرنیو چارو وزیر، امیرخان متقي هند ته سفر وکړ او له هندي مقاماتو سره یې د ډیپلوماټیکو او اقتصادي اړیکو د پراخوالي په هکله توافق وکړ.